«Παράθυρο» ελπίδας ως προς την διεκδίκηση του 13ου μισθού, «ανοίγει» για τους εργαζόμενους, η πρόνοια που υποχρεώνει τον εργοδότη να καταβάλει τον 13ο, στην περίπτωση που αυτό προβλέπεται στους όρους πρόσληψης ή στην περίπτωση που καταβαλλόταν μέχρι πρότινος. Τα συμβόλαια και οι συλλογικές συμβάσεις, εάν αυτές προνοούν καταβολή 13ου, δίνουν ισχυρότερη ώθηση στην διεκδίκηση του δικαιώματος των εργαζομένων. Εξάλλου, δυσμενή εξέλιξη για το σύνολο της οικονομίας, θα αποτελέσει ενδεχόμενη μη καταβολή του.

• Νομική και Οικονομική πτυχή
• Το εθιμικό δίκαιο προστατεύει τα κεκτημένα των εργαζομένων
• Μη καταβολή του «εθιμοτυπικού» 13ου θα παραλύσει την αγορά
• 13ος: Το μοναδικό «έθιμο», ικανό να διαλύσει την αγορά
• Πότε υποχρεούται ο εργοδότης να καταβάλει 13ο μισθό;

H νομική πτυχή Εθιμικό δίκαιο

Παρόλο που δεν υπάρχει γραπτός νόμος που να κατοχυρώνει τον εργαζόμενο, σχετικά με τον 13ο μισθό, εντούτοις, κατ’ εξαίρεση στο εργατικό δίκαιο, το εθιμικό δίκαιο έχει εφάμιλλη ισχύ με το θετό (δυνάμει νόμου) δίκαιο, δήλωσε στο Sigmalive, ο πρώην Πρόεδρος του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών Κώστας Καμένος.
   
Το εθιμικό δίκαιο, σημείωσε ο κ. Καμένος, «έχει κατοχυρωθεί δυνάμει πολυχρόνιας άσκησης εν συνειδήσει δικαίου και αυτό ισχύει στην Κύπρο, κατ’ εξαίρεση στο εργατικό».

Ο ισχυρισμός, από εργοδοτικής πλευράς, ότι «δεν υπάρχει νόμος που να κατοχυρώνει αυτό το δικαίωμα», δεν ισχύει, τόνισε ο πρώην Πρόεδρος του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, διότι το δικαίωμα αυτό πηγάζει από το εθιμικό δίκαιο.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Δώρο Ιωαννίδη, στην Κύπρο ισχύει το εθιμικό δίκαιο και για αυτό δίδεται ο 13ος . Γεγονός που επιτρέπει στον εργαζόμενο να τον διεκδικήσει, στην περίπτωση που ο όρος αυτός διέπει το συμβόλαιο ή τη συλλογική σύμβαση.

Με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο, οι συλλογικές συμβάσεις έχουν ίδια τυπική ισχύ με το νόμο, επεσήμανε ο  κ. Καμένος.

Προκύπτει νομικό έρεισμα

Οι εργαζόμενοι έχουν την ευχέρεια να διεκδικήσουν το δικαίωμα αυτό στο δικαστήριο, εάν αναγράφεται στο συμβόλαιο ή στη σύμβαση, διότι ο 13ος μισθός αποτελεί κεκτημένο, πρόσθεσε ο κ. Καμένος.

Σύμφωνα με τον πρώην Πρόεδρο του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, δεν υπάρχει νομοθεσία που να υποχρεώνει τους εργοδότες του ιδιωτικού τομέα να καταβάλλουν 13ο μισθό, ή που να προνοεί την καταβολή αυτού, ωστόσο η καταβολή εξαρτάται από το κατά πόσο έχει συμφωνηθεί κάτι τέτοιο, με συλλογική σύμβαση, ή με ατομικό συμβόλαιο ή άλλης μορφής συμφωνία για τους όρους απασχόλησης.

Πότε υποχρεούται ο εργοδότης να καταβάλει 13ο μισθό;

Στην περίπτωση που ο 13ος ή και 14ος μισθός αποτελούν μέρος του συνολικού ετήσιου μισθού ή υπάρχει πάγια πρακτική να καταβάλλονται, τότε ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει τον 13ο ή και 14ο μισθό και το επόμενο έτος. Στην περίπτωση φιλοδωρήματος (μπόνους), το οποίο δεν σχετίζεται με μισθό, εναπόκειται στον εργοδότη εάν θα καταβάλει φιλοδώρημα και τον επόμενο χρόνο.

Δυσμενής εξέλιξη για την οικονομία η μη καταβολή 13ου

Εξάλλου, αρνητικές επιπτώσεις για το σύνολο της οικονομίας, θα παρουσιαστούν από ενδεχόμενη μη καταβολή του 13ου μισθού.

Μια οικονομία υπό παράλυση, θα προκύψει από ενδεχόμενη μη καταβολή του 13ου μισθού, σε δημόσιο, ημιδημόσιο και ιδιωτικό τομέα, αφού η πρόθεση των εργοδοτών να διαφυλάξουν το κεφάλαιο τους, θα αποτελέσει, ουσιαστικά, πλήγμα στα μελλοντικά τους έσοδα.

Ενδεχόμενη μη καταβολή 13ου στο Δημόσιο-ημιδημόσιο τομέα

Η προτεινόμενη μη καταβολή του 13ου μισθού σε δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα από την τρόικα (που ίσως να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα) μπορεί  να δημιουργήσει  περισσότερη ύφεση στην αγορά, δήλωσε στο Sigmalive ο καθηγητής χρηματοοικονομικών του CIIM Γιώργος Θεοχαρίδης.

Πρόσθεσε ότι θα μειωθεί η κατανάλωση αφού ο καταναλωτής θα έχει λιγότερα λεφτά στην τσέπη του. Επίσης θα υπάρξει και ψυχολογικός αντίκτυπος που θα συμβάλει ακόμη περισσότερο την μείωση στην κατανάλωση. 

Παράλληλα, τόνισε ο κ. Θεοχαρίδης, θα επιδεινωθεί η κατάσταση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και για τις τράπεζες λόγω μεγαλύτερης καθυστέρησης αποπληρωμής των δανείων.

"Είναι μια λύση"...

Παρόλα, όμως, τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν από την μη καταβολή του 13ου μισθού, στο δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα, πρόκειται για ένα σίγουρο τρόπο εξοικονόμησης ένός σεβαστού ποσού που χρειάζεται η κυβέρνηση για να πετύχει τους στόχους της δημοσιονομικής εξυγίανσης που έθεσε η τρόικα, επεσήμανε ο καθηγητής χρηματοοικονομικών. Μέτρα που σχετίζονται με αυξήσεις φόρων, πολύ πιθανόν να μην φέρουν τα αναγκαία ποσά που χρειάζεται η κυβέρνηση για να πετύχει τους στόχους της, σημείωσε.

Ενδεχόμενη μη καταβολή 13ου στον Ιδιωτικό τομέα

Πλήγμα για τον ιδιωτικό τομέα θα αποτελέσει τυχόν απόφαση μη καταβολής του 13ου μισθού, αφού αυτό θα γυρίσει μπούμερανγκ στις ίδιες τις εταιρείες. 

«Παρόλο που θα μειωθεί  το κόστος λειτουργίας των εταιρειών, ωστόσο θα επιδεινωθεί  η ύφεση και είναι ορατός ο κίνδυνος δημιουργίας περισσότερων αρνητικών συνεπειών για τον ιδιωτικό τομέα», τόνισε ο κ. Θεοχαρίδης.

Ταυτόχρονα, πρόσθεσε ο καθηγητής, λόγω της περαιτέρω ύφεσης και μείωσης της κατανάλωσης, θα πληγούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το εμπόριο , οι τράπεζες κα.

[email protected]