Παρά τις δυσκολίες λόγω της οικονομικής κρίσης και τον περιορισμό των κρατικών δαπανών λόγω Μνημονίου, όπως δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Υγείας Πέτρος Πετρίδης, με την ορθή διαχείριση και αποτελεσματικό έλεγχο το Υπουργείο του επιτυγχάνει τους στόχους του, χωρίς να υποβαθμίζει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Κατά τα αμέσως επόμενα έτη, δηλαδή από το 2014 μέχρι το 2016, όπως ανέφερε ο κ. Πετρίδης σε απολογισμό του έργου για το χρονικό διάστημα του τελευταίου εξαμήνου Μαρτίου - Σεπτεμβρίου 2013, το Υπουργείο Υγείας καλείται να προσφέρει Υπηρεσίες και να καλύψει τις ανάγκες του με μειωμένο κατά 12% τον ετήσιο προϋπολογισμό του, ωστόσο αρχίζουν νέα προγράμματα, όπως η παροχή ορθοδοντικής θεραπείας για παιδιά λήπτες δημόσιου βοηθήματος ή παιδιά πολύτεκνων οικογενειών.

Εκστρατεία κατά του καρκίνου του στοματος

Ξεκινά από τον Οκτώβριο του 2013, δήλωσε ο κ. Πετρίδης, εκστρατεία κατά του καρκίνου του στόματος, ετοιμάζεται επιδημιολογική μελέτη και αξιολόγηση της στοματικής υγείας των πολιτών της Κύπρου, αναβαθμίζεται το κρατικό συνταγολόγιο με διάθεση νέων φαρμάκων, ενισχύεται η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και επεκτείνεται η υπηρεσία της κατ` οίκον νοσηλείας.

Αρχίζουν τα μαθήματα της Ιατρικής Σχολής

Επίσης, είπε ο Υπουργός, εκτός της έναρξης των μαθημάτων της Ιατρικής Σχολής, θα υπάρξει εκπαίδευση γενικών ιατρών για αποφυγή άσκοπων παραπομπών σε ειδικούς ιατρούς, εισαγωγή συστήματος παραπομπής ασθενών από γενικό σε ειδικό ιατρό, αποστολή Κυπρίων ασθενών στο εξωτερικό με κοινοτικό καθεστώς, με αποτελεσματικό έλεγχο στις δαπάνες για αποστολή ασθενών στον ιδιωτικό τομέα και στο εξωτερικό.

Όσον αφορά τη λειτουργία της Ιατρικής Σχολής, ο Υπουργός δήλωσε ότι η σχετική δαπάνη επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας και όχι του Υγείας.

"Η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, με την οποία ευελπιστούμε να αναπτύξουμε και να αναβαθμίσουμε τις Υπηρεσίες Υγείας στην Κύπρο", είπε ο κ. Πετρίδης, "γίνεται πραγματικότητα, αρχίζοντας τη λειτουργία της από το Σεπτέμβριο του 2013".

Όπως ανέφερε ο κ. Πετρίδης, το Υπουργείο του, λειτουργώντας σε πνεύμα συνεργασίας, παραχώρησε το Σιακόλειο Εκπαιδευτικό Κέντρο (πρώην Νοσηλευτική Σχολή) για στέγαση της Ιατρικής Σχολής και ολοκλήρωσε το πλαίσιο συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Κύπρου για τους κλινικούς ακαδημαϊκούς στα δημόσια νοσηλευτήρια.

Επίσης, προχώρησε στη σύναψη συμφωνιών με ιδιωτικά Πανεπιστήμια για την κλινική εκπαίδευση των φοιτητών στα δημόσια νοσηλευτήρια.

Βελτίωση διαθέσιμου χρόνου λειτουργίας χειρουργίων

Ακόμα, συνέχισε ο κ. Πετρίδης, βελτιώνεται η αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου λειτουργίας των χειρουργείων και αρχίζει διάλογος για την υπερωριακή απασχόληση, μηχανογραφούνται διάφορες λειτουργίες του συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας για καλύτερο έλεγχο και δημιουργείται Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου για εξάλειψη της κακοδιαχείρισης και για την πλήρη αξιοποίηση τόσο του έμψυχου  όσο και του άψυχου δυναμικού.

Τα χρονοδιαγράμματα για το ΓΕΣΥ

Ο Υπουργός αναφέρθηκε και στην εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας, δηλώνοντας ότι υπάρχει η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και ότι έχει ορισθεί ημερομηνία εφαρμογής το τέλος του 2015, χωρίς το κράτος να επιβαρυνθεί με επιπλέον δαπάνες και με χρηματοδότηση του Σχεδίου από συμφωνημένα ποσά συμπληρωμών και με καθορισμό σφαιρικού προϋπολογισμού 975 εκατομμυρίων ευρώ.

"Χθες", είπε ο κ. Πετρίδης, απαντώντας και σε σχετική ερώτηση, "κάλεσα σε σύσκεψη στο Υπουργείο όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, τους εκπροσώπους των εκτιμητών, των ιατρών, του ΚΕΒΕ, της ΟΕΒ και αυτό είναι η αρχή μιας συνεχούς επαφής για να τροχιοδρομήσουμε την εφαρμογή του ΓΕΣΥ".

"Με έκπληξή μου διαπίστωσα", δήλωσε ο κ. Πετρίδης, "ότι κανένας από τους παρευρεθέντες στη σύσκεψη, εκτός από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, δεν είχε υπ` όψη του τα αποτελέσματα της αναλογιστικής μελέτης του οίκου Mercer Co για την εφαρμογή και την οικονομική βιωσιμότητα του Γενικού Συστήματος Υγείας στην Κύπρο".

"Κάναμε μίαν επιτόπου παρουσίαση της μελέτης, είχαν τεθεί και κάποια ερωτήματα από τους παρευρεθέντες, τόσο από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις όσο και από άλλες ομάδες ενδιαφερομένων και έχουμε πει ότι ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας θα πρέπει να τροχιοδρομήσει μία διαδικασία, προκειμένου να συναντιούνται κατά τακτά χρονικά διαστήματα και να επιλύσουν τα επιμέρους ζητήματα, έτσι ώστε να υπάρξει μία συν-διαμόρφωση μιας κοινής πολιτικής για την εφαρμογή του  Γενικού Συστήματος Υγείας".

Δεν υπάρχουν προς το παρόν, χρήματα για το ακτινοθεραπευτικό

Ερωτηθείς για το πώς αντιμετωπίζουν την εκδήλωση διαμαρτυρίας της ΕΛΑΖΩ στο χώρο μπροστά στο Προεδρικό Μέγαρο σχετικά με τα ακτινοθεραπευτικά τμήματα, ο κ. Πετρίδης δήλωσε ότι τον "λυπεί και στενοχωρεί αφάνταστα το ότι ισχυρίζονται και λένε πως υπάρχουν λεφτά στον προϋπολογισμό".

"Από το 2012", είπε ο Υπουργός Υγείας, "είχε τεθεί στον προϋπολογισμό ένα ποσόν ένα συγκεκριμένο ποσόν για να γίνει ακτινοθεραπευτικό, όμως το 2012, δυστυχώς, μειώθηκαν οι δαπάνες για να μειωθεί το δημόσιο χρέος και αφαιρέθηκαν από τον προϋπολογισμό".

"Δεν μπορώ", πρόσθεσε, "να πείσω άλλως πως τους ίδιους ή μάλλον τον ίδιο, διότι οι άλλοι συνεργάτες, που έρχονται και με βρίσκουν συνοδεύοντας τον εκπρόσωπο, αντιλαμβάνονται πως, όταν δεν υπάρχουν λεφτά, δεν μπορείς να κάνεις έργο".

Όπως ανέφερε ο κ. Πετρίδης, "δεν αποκλείει η Κυβέρνηση τη δημιουργία οποιουδήποτε νέου ακτινοθεραπευτικού τμήματος, όμως δεν έχω τη δυνατότητα στο Υπουργείο να δημιουργήσω νέα ακτινοθεραπευτικά και η εισήγησή τους να μειώσω τον προϋπολογισμό του Ογκολογικού της Τράπεζας Κύπρου, δίδοντας λεφτά για να κάνω κάτι άλλο, αυτήν τη δύσκολη στιγμή κατά την οποία η Τράπεζα Κύπρου ήταν υπό αναδιοργάνωση και υπό νέο καθεστώς, δεν μου δίδει τη δυνατότητα να στερήσω από τους καρκινοπαθείς την πρόσβαση στην υγεία".

"Μειώνοντας τα κονδύλια ενός κέντρου", συνέχισε ο κ. Πετρίδης, "αυτό σημαίνει ότι δημιουργώ πράγματι την ανισότητα, όμως η υπόσχεση και η προσπάθεια που καταβάλλεται είναι ότι, ναι, θα γίνουν νέα τμήματα ακτινοθεραπευτικά, αλλά για το πόσα χρειαζόμαστε ήδη μετακλήθηκε επιστήμονας από το εξωτερικό, που σχεδίασε το πρόγραμμα για τον καρκίνο στην Αυστραλία, για να κάνει μίαν τεχνοοικονομική μελέτη, με μία σημαντική δαπάνη, που στραγγίζει τις δυνατότητες του Υπουργείου για ευελιξία στην αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων, περιμένουμε δε να μας δημιουργήσει αυτόν το στρατηγικό στόχο που ονομάζεται αντιμετώπιση του καρκίνου και ακτινοθεραπευτικά".

Λειτουργία κέντρου πρόληψης και αντιμετώπισης διατροφικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους

Σχετικώς με την παροχή νέων υπηρεσιών υγείας, ο κ. Πετρίδης ανέφερε και τις ψυχιατρικές υπηρεσίες με αποϊδρυματοποίηση ασθενών του Θαλάμου 14, τη λειτουργία κέντρου πρόληψης και αντιμετώπισης διατροφικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους, τη συνέχιση του προγράμματος χορήγησης υποκατάστατων ουσιών, το Πρωτόκολλο συνεργασίας με άλλες κρατικές υπηρεσίες και τη δημιουργία του Μεικτού Θαλάμου 37.

Η Τρόικα και οι υπηρεσιες υγείας

"Η παγκόσμια οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, καθώς και το μνημόνιο συναντίληψης, που έχει υπογραφεί με την Τρόικα, έχουν επηρεάσει και την παροχή υπηρεσιών υγείας, παρ` όλο που το επίπεδο υγείας στη χώρα μας εξακολουθεί να θεωρείται αρκετά υψηλό και να συγκρίνεται ευνοϊκά με αυτό των άλλων ανεπτυγμένων χωρών, όπως φαίνεται και από τους διάφορους δείκτες υγείας", δήλωσε ο κ. Πετρίδης.

Απαντώντας σε ερώτηση κατά πόσον τα αυξημένα έσοδα από τα τέλη που καταβάλλουν οι προσερχόμενοι στα εξωτερικά ιατρεία ασθενείς επηρεάζουν τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους για το Υπουργείο Υγείας, ο κ. Πετρίδης δήλωσε ότι "τα οποιαδήποτε έσοδα προέρχονται από την εφαρμογή των νέων τελών, είτε αυτά είναι για την εγγραφή ασθενών, είτε για τα φάρμακα και τις εργαστηριακές εξετάσεις, αυτά δεν είναι χρήματα που θα δοθούν στο Υπουργείο Υγείας, αλλά μπαίνουν απευθείας στο λογαριασμό του Υπουργείου Οικονομικών, βάσει των οδηγιών της Τρόικας".

Κληθείς να σχολιάσει αιτήματα ομάδων πληθυσμού που ζητούν απαλλαγή από την καταβολή τελών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ο κ. Πετρίδης δήλωσε ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, διότι πρόκειται για μνημονιακή υποχρέωση.

"Εάν εφαρμόζαμε το τι μας εισηγείτο η Τρόικα με το πρώτο Μνημόνιο", είπε ο Υπουργός, "οι δικαιούχοι για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη θα ανέρχονταν μόνον στις 50.000 και στους λήπτες δημόσιου βοηθήματος, άρα", πρόσθεσε, "οποιαδήποτε διαφοροποίηση των τελών ή των δικαιούχων συνεπάγεται αυξημένο κόστος, το οποίο θα επωμισθεί το δημόσιο χρέος, επομένως είναι αδύνατο".

"Είναι γενικά παραδεκτό", δήλωσε ο κ. Πετρίδης, "ότι η οικονομική ανάπτυξη συνδέεται με τη βελτίωση του επιπέδου υγείας του πληθυσμού μιας χώρας και είναι κατανοητό ότι η οικονομική κρίση επηρεάζει την υγεία, κυρίως των ατόμων που ανήκουν στις χαμηλές κοινωνικοοικονομικές τάξεις και πολύ περισσότερο, αυτών που ζουν σε χώρες όπου δεν υπάρχει η κατάλληλη κοινωνική πρόνοια".

"Με δεδομένα αυτά και έχοντας ως νέα στοιχεία την εφαρμογή του Μνημονίου, την οικονομική λιτότητα, τη συγκράτηση των δαπανών υγείας και τη μη πρόσληψη νέου προσωπικού, το Υπουργείο Υγείας", πρόσθεσε ο κ. Πετρίδης, "καλείται να λειτουργήσει με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να συνεχίσει να παρέχει ποιοτικές Υπηρεσίες Υγείας σε όσους τις έχουν ανάγκη και, για να το επιτύχει αυτό, χρειάζεται να γίνουν τομές και να ληφθούν μέτρα".

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όπως είπε ο Υπουργός, οι στόχοι η προστασία και προαγωγή της υγείας του πληθυσμού, η παροχή ποιοτικά αναβαθμισμένης φροντίδας υγείας, η βέλτιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του δημόσιου τομέα και η ανάπτυξη συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα και τέλος η εισαγωγή και προώθηση καινοτόμων διοικητικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στον τομέα της υγείας.

Η Κύπρος ανάμεσα στους καλύτερους δείκτες υγείας

Ως άξονες πολιτικής του Υπουργείου Υγείας, ο κ. Πετρίδης ανέφερε την εφαρμογή του Μνημονίου Συναντίληψης, την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών υγείας, την ορθή διαχείριση και τον αποτελεσματικό έλεγχο, τη μηχανογράφηση των Υπηρεσιών Υγείας μέσω των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την πρόληψη και προαγωγή της υγείας.

Η Κύπρος, δήλωσε ο κ. Πετρίδης, συγκαταλέγεται στη λίστα των χωρών με τους καλύτερους δείκτες υγείας και, πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας από 5,6% που ήταν το 2000 μειώθηκε στο 3,1% το 2011, ενώ η προσδοκώμενη διάρκεια ζωής κατά τη γέννηση ανήλθε στα 79 και 82,9 έτη για τους άντρες και τις γυναίκες αντίστοιχα, καθιστώντας την Κύπρο ως μιαν από εκείνες που έχουν την υψηλότερη προσδοκώμενη διάρκεια ζωής.

"Η εφαρμογή των προνοιών του Μνημονίου συναντίληψης με την Τρόικα", είπε ο κ. Πετρίδης, "καθίσταται μονόδρομος και είναι σε όλους γνωστό ότι οι αρχικές πρόνοιες του Μνημονίου ήσαν χειρότερες, αλλά μετά από πολλή προσπάθεια και αγώνα καταφέραμε να τις μετριάσουμε και να προστατεύσουμε τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού".

Σύμφωνα με την τροποποίηση των κανονισμών, όπως ανέφερε ο Υπουργός, από 1ης Αυγούστου 2013 καταργήθηκε η κατηγορία δικαιούχου "Β" και τροποποιήθηκαν τα εισοδηματικά κριτήρια, αυξήθηκαν τα τέλη κατά 30% για τους μη δικαιούχους ασθενείς, εφαρμόσθηκε η υποχρεωτική συνεισφορά Δημοσίων Υπαλλήλων και Συνταξιούχων Δημοσίων Υπαλλήλων καθώς και η εθελοντική συνεισφορά τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών, αυξήθηκαν τα τέλη εγγραφής των δικαιούχων για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και εισήχθησαν τέλη για Τμήματα Αντιμετώπισης Επειγόντων Περιστατικών, φάρμακα και αναλύσεις.

Τα τέλη αυτά, είπε ο Υπουργός, δεν αποσκοπούν στην είσπραξη μερικών εκατομμυρίων ευρώ, αλλά στην αποφυγή της κατάχρησης και την μείωση της πολυφαρμακίας και, από 1ης Αυγούστου 2013 μέχρι 15ης Σεπτεμβρίου 2013 υπήρξαν κάποιες σημαντικές μειώσεις, όσον αφορά την προσέλευση εξωτερικών ασθενών στα Εξωτερικά Ιατρεία και στα ΤΑΕΠ, αλλά είναι πολύ ενωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.

"Η οποιαδήποτε μείωση θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση των Δημόσιων Νοσηλευτηρίων και θα αποβεί προς όφελος των ασθενών", δήλωσε ο κ. Πετρίδης.