Ως ντόμινο στους δανειζόμενους, εγγυητές και επιχειρήσεις άρχισαν να λειτουργούν τα προβλήματα στην πραγματική οικονομία. Υψηλά επιτόκια, έλλειψη ρευστότητας και αδυναμία αποπληρωμής δανείων και υποχρεώσεων, καταρρακώνουν την πραγματική οικονομία.

Η αδυναμία των τραπεζών και των ΣΠΙ να χορηγήσουν νέα δάνεια και πιστωτικές διευκολύνσεις δεν αναμένεται να ξεπεραστεί εύκολα. Οι καταθέσεις βρίσκονταν στα 49,7 δις (χωρίς να υπολογίζεται το πρόσθετο κούρεμα του 10% στις καταθέσεις της Τράπεζας Κύπρου) και τα δάνεια στα 66,8 δις. Αυτό δεν επιτρέπει αισιοδοξία για άνοιγμα της κάνουλας του δανεισμού και των πιστωτικών διευκολύνσεων σύντομα.

Επιπλέον δεν αναμένεται ούτε μείωση των δανειστικών επιτοκίων σύντομα. Η μείωση των επιτοκίων θα επέλθει σταδιακά και όταν αρχίσουν τα γραμμάτια, τα οποία σήμερα έχουν υψηλότερο καταθετικό επιτόκιο. Ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης, εξέφρασε το πρωί στο "Πρωτοσέλιδο" την εκτίμηση ότι η σταδιακή μείωση των επιτοκίων δεν μπορεί να γίνει αισθητή πριν από το τέλος του χρόνου. Πάντως, όπως προκύπτει, το ύψος των καταθετικών επιτοκίων από τον Απρίλιο περιορίστηκε σημαντικά συνεπώς, δεν είναι τυχαία ούτε η ομοθυμία των πολιτικών δυνάμεων για μείωση των επιτοκίων. Πολιτική παρέμβαση και νομοθετική ρύθμιση ίσως να μπορούσε να επισπέυσει τη διαδικασία μείωσης των δανειστικών επιτοκίων.

Η Κεντρική Τράπεζα έχει αποστείλει ήδη στις τράπεζες το πλαίσιο αναδιάρθρωσης δανείων και οι τράπεζες με τη σειρά τους η κάθε μια πρέπει να υποβάλει σε ένα δεκαήμερο τη στρατηγική, που θα ακολουθήσουν στα δάνεια και έως το τέλος Οκτωβρίου να υποδείξουν στην Κεντρική και τους τρόπους υλοποίησης της στρατηγικής τους.

Οι αναδιαρθρώσεις είναι κρίσιμο κεφάλαιο, διότι οι δανειζόμενοι πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεχτικοί με τα ρίσκα, τα οποία αναλαμβάνουν προχωρώντας σε αναδιαρθρώσεις δανείων και ανανέωση των συμβολαίων τους. Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι δεν πρέπει να οι δανειζόμενοι να προχωρούν σε αναδιάρθρωση για χάριν της αναδιάρθρωσης, διότι θα τα βρούν μαζεμένα όλα στη συνεχεία και με την υποχρέωση να πληρώσουν περισσότερους τόκους στην τράπεζα.

Υπάρχουν 2 τρεις βασικοί τρόπο αναδιάρθρωσης των δανείων. Είτε να επεκταθεί η περίοδος αποπληρωμής τους, είτε να παγώσουν πλήρως οι πληρωμές για μία περίοδο, είτε να καταβάλλονται μόνο οι τόκοι για μία περίοδο.

Παράδειγμα

Θεωρητικά ομιλούντες έχουμε ένα δάνειο των 200,000 χιλιάδων με επιτόκιο 6% και περίοδο αποπληρωμής 20 χρόνια. Το σύνολο των τόκων γι' αυτό το δάνειο είναι 143,886. Εάν η αποπληρωμή αυτού του δανείου επεκταθεί στα 30 χρόνια, τότε οι τόκοι εκτινάσσονται 231,676. Εδώ δίδουμε δύο παραδείγματα και με επιτόκιο 6% και με επιτόκιο 4%.

Εάν έχουμε ένα δάνειο 200,000 με επιτόκιο 6% και περίοδο αποπληρωμής τα 20 χρόνια. Εάν για αυτό το δάνειο συμφωνηθεί τα πρώτα δύο χρόνια να γίνεται πληρωμή μόνο των τόκων, τότε ο συνολικός τόκος που θα πληρώσουμε θα ανέλθει στις 151,526 ευρώ, Εάν παγώσουν εντελώς οι πληρωμές του δανείου για δύο χρόνια, τότε το σύνολο των τόκων θα φτάσει τις 166,829. Εάν γι' αυτό το δάνειο δεν αναδιαρθρωθεί, τότε το σύνολο των τόκων περιορίζεται στις 143,886. Γίνεται επομένως ξεκάθαρο ότι σε αναδιάρθρωση δανείων προχωρούν οι δανειζόμενοι οι οποίοι είναι σήμερα στην ανεργία και οι δανειζόμενοι των οποίων τα εισοδήματα έχουν μειωθεί δραματικά.

Οι εγγυητές

Οι εγγυητές πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και οι τράπεζες οφείλουν να είναι ξεκάθαρες και να τους επεξηγούν τα ρίσκα τα οποία αναλαμβάνουν. Υπάρχει μεγάλο ζήτημα με τους εγγυητές, οι οποίοι τώρα αρχίζουν να σύρονται στον κυκλώνα για δάνεια που εγγυήθηκαν και δεν εξυπηρετούνται. Πάντως, ο δικηγόρος Μιχάλης Βορκάς, ανέφερε το πρωί στο "Πρωτοσέλιδο" ότι υπάρχει μία αυξητική τάση των υποθέσεων κατάσχεσης ενυπόθηκων ακινήτων. Και βεβαίως, αυτές δεν είναι εντελώς πρόσφατες υποθέσεις.