Αντιμέτωπο με σοβαρό έλλειμμα προσωπικού και κινδύνους για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς περιγράφεται το Τμήμα Αρχαιοτήτων από την ηγεσία του, με την προειδοποίηση ότι, εάν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση, η χώρα «θα τρέχει πίσω από τα γεγονότα» και θα χάνει ανεπανόρθωτα μνημεία και τεχνογνωσία.
Τις ανησυχίες μετέφεραν στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι» του SIGMA ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, και ο διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Γιώργος Γεωργίου.
«Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου», είπε ο κ. Κωνσταντή, επισημαίνοντας ότι το Τμήμα «αποδεκατίζεται ή είναι υποστελεχωμένο» και ότι έτσι δεν μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά: «Εφόσον δεν μισακουστούμε θα τρέχουμε πίσω από τα γεγονότα για να λειτουργήσουμε και πάλι πυροσβεστικά». Σημείωσε ακόμη ότι η διαφύλαξη, η προστασία, η ανάδειξη και η αξιοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς δεν πρέπει να θεωρούνται «φτωχός συγγενής» των δημόσιων προτεραιοτήτων και απεύθυνε κάλεσμα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους αρμόδιους υπουργούς να διασφαλίσουν την ενίσχυση του προσωπικού με «τους κατάλληλους επιστήμονες».
Διαβάστε επίσης: Ιστορικό βίντεο ντοκουμέντο -Όταν τα αγάλματα από Κύπρο έφτασαν Σουηδία (1933)
Από την πλευρά του ο κ. Γεωργίου αναφέρθηκε στο εύρος του έργου που καλείται να φέρει εις πέρας το Τμήμα: πέρα από τις ανασκαφές, μεγάλο μέρος της δράσης αφορά τη συντήρηση και τη διαχείριση επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων — αναφέρθηκε ρητά στην Κάτω Πάφο και στο Κούριο — και τη διατήρηση πάνω από 1.400 κηρυγμένων μνημείων, καθώς και πολλών μη κηρυγμένων χώρων.
Ο διευθυντής περιέγραψε επίσης την εξειδίκευση που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες: τεχνικά συνεργεία με παραδοσιακές δεξιότητες (ξυλουργική, λιθοτεχνία κ.ά.) που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και είναι απαραίτητα για τη σωστή συντήρηση των μνημείων. «Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού μας καλύπτει την ανάγκη συντήρησης εκατοντάδων μνημείων, εκκλησιών, οχυρώσεων», τόνισε.
Ωστόσο, όπως αποκάλυψε ο κ. Γεωργίου, το Τμήμα αντιμετωπίζει σοβαρά πλήγματα σε προσωπικό: τις τελευταίες τρεις χρονιές έχουν καταργηθεί 39 εργασιακές θέσεις τεχνικών ειδικοτήτων (οικοδόμοι, ξυλουργοί κ.ά.) και, παρά την έγκριση θέσεων για μηχανικούς και αρχιτέκτονες από τη Βουλή, αυτές οι εγκεκριμένες θέσεις δεν κατέληξαν στο Τμήμα, αλλά σε άλλους φορείς. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι, εάν συνεχισθεί η γενική πολιτική μείωσης θέσεων στο δημόσιο, το Τμήμα θα έχει χάσει πολύ σημαντικό μέρος της δύναμής του σε λίγα χρόνια.
«Θα ήταν υπερβολή να κατηγορήσω κανέναν ότι είναι αδιάφορος», είπε ο κ. Γεωργίου, όμως πρόσθεσε ότι «αυτό που μετράει είναι η πολιτική και οι πολιτικές αποφάσεις» και ζήτησε ρητά την εξαίρεση του Τμήματος Αρχαιοτήτων από ευρύτερες πολιτικές κατάργησης οργανικών θέσεων.
Ο κ. Κωνσταντή επανέλαβε ότι η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι «εθνική ανάγκη» και πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της Πολιτείας: «Είμαστε όλοι εν δυνάμει διαχειριστές τούτης της κληρονομιάς και πρέπει να την διαφυλάξουμε».
Στο κλείσιμο της συζήτησης, οι δύο εκπρόσωποι ζήτησαν άμεση κινητοποίηση της κυβέρνησης: ενίσχυση με επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, επανεξέταση των πρόσφατων καταργήσεων θέσεων και εξασφάλιση χρηματοδότησης και πολιτικής βούλησης ώστε τα μνημεία να μην μετατραπούν σε «εικόνες απώλειας» όπως έχει συμβεί και σε άλλα κράτη.
