Τη σεξουαλική παρενόχληση στο δημόσιο τομέα και τους τρόπους αντιμετώπισης και εξέτασης τέτοιων υποθέσεων εξέτασε σήμερα η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το θέμα εγγράφηκε από τη βουλευτή Αλεξάνδρα Ατταλίδου με τίτλο: «Παραβίαση των δικαιωμάτων θυμάτων στη δημόσια υπηρεσία λόγω ανεπαρκούς εφαρμογής του Κώδικα Πρακτικής για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Παρενόχλησης και Σεξουαλικής Παρενόχλησης στην Εργασία».
Όπως αναμενόταν, η συζήτηση επικεντρώθηκε στο περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης λειτουργού του Υπουργείου Παιδείας.
Η εφημερίδα Πολίτης δημοσίευσε την επιστολή της παραπονούμενης, η οποία κατήγγειλε κουκούλωμα της πειθαρχικής έρευνας, ενώ παράλληλα σημειώνεται ότι το Υπουργείο Παιδείας δεν έδωσε τα απαιτούμενα στοιχεία στο Υπουργείο Εργασίας, ώστε να διερευνηθεί σωστά η υπόθεση.
Στην αρχική του τοποθέτηση, ο προεδρεύων της Επιτροπής, Γιώργος Κουκουμάς, ανέφερε ότι δεν θα συζητηθεί η υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης λειτουργού του Υπουργείου Παιδείας από στέλεχος του Υπουργείου. Όπως δήλωσε: «Δεν θα συζητήσουμε το συγκεκριμένο περιστατικό στο Υπουργείο Παιδείας. Οι αναφορές που θα γίνουν έχουν να κάνουν με τη θεσμική αντιμετώπιση. Για το εν λόγω περιστατικό υπάρχει μια διαδικασία η οποία είναι σε εξέλιξη».
Τόνισε ότι θα συζητηθεί γενικότερα η σεξουαλική παρενόχληση, ιδιαίτερα στο χώρο εργασίας. «Δεν υπάρχουν ισότιμες σχέσεις όταν υπάρχει εργοδοτική πλευρά και η πλευρά του εργοδοτούμενου».
«Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν πολιτικές μηδενικής ανοχής»
Από πλευράς της, η κα. Ατταλίδου, ως εισηγήτρια, ανέφερε, «Αν η Υπουργός Παιδείας απουσιάζει στο εξωτερικό, θα έπρεπε να παρευρεθεί ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου».
Επεσήμανε ότι η σεξουαλική παρενόχληση είναι η χειρότερη μορφή βίας κατά των γυναικών, προσθέτοντας ότι οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν πολιτικές μηδενικής ανοχής. «Πρέπει να διερευνούν τις καταγγελίες και να προστατεύουν τα θύματα. Χρειάζονται μηχανισμοί αναφοράς των περιστατικών».
Τόνισε επίσης ότι δεν είναι η πρώτη φορά που στον δημόσιο τομέα υπάρχουν καταγγελίες και πορίσματα τα οποία ούτε δημοσιοποιούνται ούτε δίνονται σε αυτούς που καταγγέλλουν τέτοιες περιπτώσεις.
Η κα. Σούπερμαν ανέφερε ότι τα τελευταία χρόνια έγιναν σημαντικά βήματα, ωστόσο «υπάρχει βαθύ χάσμα από τη νομοθεσία μέχρι την εφαρμογή». Έκανε λόγο για καταγγελίες σε ημικρατικούς οργανισμούς όπου τα θύματα έχουν μείνει εκτεθειμένα. «Η δημόσια υπηρεσία δεν έχει υιοθετήσει κουλτούρα μηδενικής ανοχής». Ζήτησε επίσης στοιχεία για τα περιστατικά και για το πόσα από αυτά οδηγούνται ενώπιον της δικαιοσύνης.
Στην αρχική του τοποθέτηση, ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου ανέφερε «η παρουσία μου είναι θεσμική, όπως και η συνεργασία μας. Έχουμε επιτύχει το ποσοστό απασχόλησης να είναι πέραν του 80%, που αποτελεί το υψηλότερο διαχρονικά».
Υπογράμμισε ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα, όμως χρειάζονται περισσότερα. «Όσον αφορά την υποβολή όλων των στοιχείων που χρειάζεται το Υπουργείο, στη νομοθεσία καταγράφονται συγκεκριμένες ποινές για όποιον δεν δώσει τα στοιχεία που χρειάζεται ο επιθεωρητής. Οι επιθεωρητές είναι επαγγελματίες και έχουν την εμπειρία να αξιολογήσουν τον φάκελο και τα στοιχεία».
10 καταγγελίες σε τρία χρόνια
Στη συνέχεια μίλησε ο Διευθυντής του Τμήματος Εργασίας, ο οποίος παρουσίασε στοιχεία σχετικά με τις καταγγελίες.
Συγκεκριμένα, το 2022 καταγγέλθηκαν 4 περιστατικά, το 2023 ένα περιστατικό και το 2024 έγιναν 5 καταγγελίες.
Ανέφερε ότι όλες οι 10 καταγγελίες έχουν διερευνηθεί και υπογράμμισε πως δεν υπήρξε περίπτωση όπου δεν παραδόθηκαν τα απαιτούμενα στοιχεία.
«Ο χώρος της Βουλής μας προβληματίζει γιατί υπάρχουν γκρίζες ζώνες»
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας, Ελένη Κουζούπη, εξήγησε ότι η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο εξωδικαστικού συμβιβασμού. «Στόχος μας είναι η μηδενική ανοχή, όμως απέχουμε ακόμη πολύ από αυτό. Επιδιώκουμε την εφαρμογή της νομοθεσίας».
Τόνισε επίσης ότι έχει συνταχθεί κώδικας συμπεριφοράς, ώστε να γνωρίζει ο καθένας πώς πρέπει να συμπεριφέρεται. «Ο χώρος της Βουλής μας προβληματίζει γιατί υπάρχουν γκρίζες ζώνες», πρόσθεσε.
Υπογράμμισε ακόμη ότι οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν όλα τα στοιχεία προς τους επιθεωρητές για τη σωστή διερεύνηση μιας υπόθεσης.
Η Εκπρόσωπος της Επιτρόπου Διοικήσεως ανέφερε: «Μας πήρε ως κράτος 15 χρόνια και μια καταδίκη για να συντάξουμε τον κώδικα. Ο κώδικας δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη νομοθεσία· απλώς ενημερώνει τους εργοδότες και τους εργαζόμενους».
Συμπλήρωσε ότι ο κώδικας δεν δίνει λύσεις, απλώς εξηγεί τις μορφές που συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση. Επισήμανε ότι οι καταγγελίες μπορούν να καταλήξουν από τη Νομική Υπηρεσία στην ΕΔΥ.
Ανέφερε ακόμη ότι κάποιος μπορεί να αποταθεί στην Επίτροπο Ισότητας, στην Αστυνομία ή στην Επίτροπο Διοικήσεως, ενώ υπογράμμισε πως είναι ακόμη πιο δύσκολο να καταγγελθεί μια υπόθεση στον ιδιωτικό τομέα.
Αλαλούμ με τον φάκελο για την υπόθεση στο Υπουργείο Παιδείας
Από πλευράς Υπουργείου Παιδείας, η εκπρόσωπος Ελίζα Λοϊζου δήλωσε ότι τα θέματα πειθαρχικής έρευνας είναι ευαίσθητα και χρειάζεται γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία για να δοθεί ο φάκελος μιας τέτοιας υπόθεσης.
Σε παρέμβασή του, ο κ. Κουκουμάς ανέφερε ότι δεν χρειάζεται γνωμάτευση για να δοθεί ο φάκελος της υπόθεσης στην Επίτροπο Διοικήσεως ή στο Υπουργείο Εργασίας.
Ζήτησε έρευνα ο Υπουργός
Ο Υπουργός ανέφερε ότι έχει ζητήσει έρευνα. «Οι οδηγίες μου προς την υπηρεσία είναι να εξεταστεί και να αξιολογηθεί αν σε οποιαδήποτε υπόθεση δεν κατατέθηκαν ή δεν υποβλήθηκαν όλα τα στοιχεία για σωστή διερεύνηση».
Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας εξήγησε ότι οι ίδιοι αξιολογούν αν ο κατηγορούμενος διέπραξε πειθαρχικά αδικήματα ή όχι.
Σε νέα παρέμβασή της, η κα. Ατταλίδου τόνισε ότι πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία για τις περιπτώσεις σεξουαλικών παρενοχλήσεων εντός των Υπουργείων. «Η σεξουαλική παρενόχληση αποτελεί ποινικό αδίκημα, αλλά στη δημόσια υπηρεσία εξετάζεται ως πειθαρχικό αδίκημα», σημείωσε. Ζήτησε επίσης ενημέρωση για το τι έγινε στην υπόθεση που αφορά το Υπουργείο Παιδείας.
Ο εκπρόσωπος της Αστυνομίας, απαντώντας σε ερώτηση του κ. Κουκουμά για το αν μια αστυνομικός που καταγγέλλει τέτοια υπόθεση μετατίθεται αυτόματα σε άλλο σταθμό, δήλωσε ότι καταβάλλεται προσπάθεια να μην συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πρόσθεσε ακόμη ότι δύο περιπτώσεις καταγγέλθηκαν τον Ιούνιο του 2024.