Σε κλίμα κατάνυξης και εθνικής συγκίνησης πραγματοποιήθηκε χθες στον Καθεδρικό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία η πανηγυρική τελετή για την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παρόντες ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, που τέλεσε τη δοξολογία, ο Υπουργός Άμυνας, Εκπρόσωπος της Πρεσβείας της Ελλάδας, βουλευτές, ο Αρχηγός του ΓΕΕΦ, ο Υπαρχηγός της Αστυνομίας, ο Αρχιπύραρχος της Πυροσβεστικής, πρώην Αρχηγοί της Εθνικής Φρουράς, ο Δήμαρχος Λευκωσίας και ο Πρόεδρος του ΕΟΑ Λευκωσίας.

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Εγκληματολόγος και Διευθυντής του Γραφείου του Υφυπουργού Μετανάστευσης, δρ. Λάμπρος Γ. Καούλλας, ο οποίος μίλησε για τη διαχρονική σχέση του κυπριακού ελληνισμού με τους εθνικούς αγώνες, από τις αρχαίες φάλαγγες και τους Ακρίτες του Βυζαντίου, μέχρι τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ και τη συγκρότηση της Εθνικής Φρουράς το 1964.

Ακολουθεί ολόκληρη ομιλία (βίντεο στο τέλος): 

Με δέος, συγκίνηση, σεβασμό και κατάνυξη μαζευτήκαμε σήμερα στον Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Βαρνάβα, ιδρυτού και προστάτου της παλαίφατης Εκκλησίας της Κύπρου, για να εορτάσουμε το Γενέσιον της Υπεραγίας και Αειπαρθένου Δεσποινής Υμών Θεοτόκου. Μαζί με την Μεγαλόχαρη, τιμούμε τους άνδρες και τις γυναίκες που υπηρέτησαν και υπηρετούν, με αυταπάρνηση, πατριωτισμό, επαγγελματισμό και ανιδιοτέλεια στην Εθνική μας Φρουρά. 

Ορθά η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας μας, αποφάσισε, σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας (ΥΠΑΜ) και το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ), να τιμάται η Υπεραγία Θεοτόκος Μαρία ως προστάτιδα των Ενόπλων Δυνάμεων της Κύπρου. Άλλωστε, η Υπερμάχος Στρατηγός έχει συνδεθεί με όλους αγώνες τους Έθνους. 

Η εθνική ταυτότητα των Ελλήνων σφυρηλατήθηκε με τον πολιτισμό, αλλά και μέσα από τις ένοπλες θυσίες τους. Η πολεμική μας παράδοση πηγαίνει πίσω στις αρχαίες φάλαγγες των πόλεων-κρατών, στους στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στους Ακρίτες του Βυζαντίου, στους αγωνιστές του 1821. 

Οι Κύπριοι έδιναν πάντοτε το παρών τους στους αγώνες του έθνους. Εθελοντές βρέθηκαν στον Ιερό Λόχο, στην Ελληνική Επανάσταση με δική τους σημαία, την οποία το 2021 η Εκκλησία της Κύπρου, με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση, φρόντισε να ανεμίζει σε όλη την ελεύθερη Κύπρο. Κύπριοι εθελοντές στον Μακεδονικό Αγώνα, στους Βαλκανικούς Πολέμους, στη Μικρασιατική Εκστρατεία, στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων, στα πολεμικά μέτωπα του Α’ και του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, στην κατάληψη του Ρίμινι, στην Εθνική Αντίσταση. 

Παρά την διαδοχή κατακτητών στους αιώνες, Λατίνων, Οθωμανών, Άγγλων, οι Κύπριοι πολλές φορές προσπάθησαν, ενόπλως, να αποτινάξουν με λιγοστά όπλα τους τον ξένο ζυγό, όπως για παράδειγμα με την Επανάσταση των «Χωργιατών» του Ρε Αλέξη κατά των Φράγκων και διάφορες προσπάθειες κατά την Τουρκοκρατία, που οδήγησαν και στην 9η Ιουλίου. Κορυφαία, βεβαίως, εποποιία των Κυπρίων Ελλήνων ήταν ο ένδοξος αγώνας της ΕΟΚΑ, με τον Μαχαιρά, το Δίκωμο, το Λιοπέτρι, τα Φυλακισμένα Μνήματα, για αποτίναξη της βρετανικής αποικιοκρατίας, Αυτοδιάθεση και Ένωση με την μητέρα Ελλάδα. 

Τα τουρκικά σχέδια διχοτόμησης και μετέπειτα ολικής κατάληψης της Κύπρου δρομολογήθηκαν από το 1956 και στόχο είχαν, με τα γεγονότα του 1958 να εκτροχιάσουν τον στρατηγικό στόχο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Μετά την ανεξαρτησία και τη δημιουργία του Κράτους της Κύπρου, η επιβουλή αυτή συνεχίστηκε, με τα γεγονότα του 1963-64. 

Τουρκία και Τουρκοκύπριοι εξτρεμιστές προετοιμάζονταν από το 1959, με παράνομη εισαγωγή οπλισμού, πολιτική χειραγώγηση του δικοινοτικού συντάγματος, τρομοκρατικές και προβοκατορικές ενέργειες με στόχο να εκβιάσουν την συναίνεση της ελληνικής πλευράς σε διχοτόμηση. 

Οι Κύπριοι Έλληνες έπρεπε να δράσουν - η απειλή ήταν υπαρξιακή. Το 1962-63 ξεκίνησαν μυστικές προετοιμασίες για δημιουργία ενός αμυντικού αντίβαρου, με ομάδες εθελοντών. Η δημιουργία της «Εθελοντικής Εθνοφρουράς» μετά τα Ματωμένα Χριστούγεννα του 1963 ως ειδικού τμήματος της Αστυνομίας έδωσε την απαραίτητη κάλυψη και τον κατά το δυνατόν καλύτερο συντονισμό, έλεγχο και πειθαρχία, σε μια εκρηκτική και χαώδη περίοδο. Με τη συνδρομή αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού και του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας της Ελλάδος, ξεκίνησε η οργάνωση της Εθνικής Φρουράς. Οι Κύπριοι εθελοντές εγγράφονται ως «Ειδικοί Αστυφύλακες» και «Ειδικοί Χωροφύλακες». Με Νόμο, τον Ιούνιο του 1964, θεσμοθετείται η ΕΦ και η στρατιωτική θητεία, και καλούνται οι πρώτες σειρές νεοσυλλέκτων. Η ΕΦ είναι πλέον οι Ένοπλες Δυνάμεις της ΚΔ, απορροφώντας και τους Κύπριους Έλληνες που υπηρετούσαν μέχρι εκείνη τη στιγμή στον ανενεργό, πλέον, Κυπριακό Στρατό, που είχε δημιουργηθεί με το Σύνταγμα του 1960. Δημιουργείται, επίσης, η ΑΣΔΑΚ (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Αμύνης Κύπρου), την αρχηγία της οποίας αναλαμβάνει ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ, Στρατηγός Γεώργιος Γρίβας Διγενής και ξεκινά η κάθοδος της «Ελληνικής Μεραρχίας» στην Κύπρο. 

Η συνύπαρξη, μέχρι το 2019, του ΓΕΕΦ με το Αρχηγείο Αστυνομίας, στο ίδιο κτίριο, αποτελούσε ζωντανό μνημείο αυτής της ιστορικής σχέσης. Η ΕΦ προέρχεται από τα σπλάχνα αυτού του λαού, είναι αίμα από το αίμα του και σάρκα από την σάρκα του. Οι πρώτοι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και οπλίτες που στελέχωσαν τον Κυπριακό Στρατό, την Αστυνομία και την Χωροφυλακή ήταν στην πλειοψηφία τους πρώην αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Η εμπειρία τους στο αντάρτικο της λευτεριάς αποτελούσε και την πρώτη σελίδα του βιογραφικού τους. 

Οι εθελοντές Εθνοφρουροί και η μετέπειτα νεαρή ΕΦ πολέμησαν γενναία, απέναντι σε Τουρκοκύπριους στασιαστές και τουρκικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς, στην Τηλλυρία, στον Πενταδάκτυλο και σε αστικά περιβάλλοντα στη Λευκωσία και σε πολλές πόλεις και χωριά της Κύπρου. Κύπριοι και Ελλαδίτες πεσόντες πότισαν με το αίμα τους την γη. Με τη δράση της, η ΕΦ αποτέλεσε το σημαντικότερο παράγοντα αποτροπής της τουρκικής εισβολής το 1964, αφού ενίσχυσε αποτελεσματικά τη διπλωματία της Κυβέρνησης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. 

Η περίοδος από το 1964 μέχρι και το 1974, με κορύφωση τα γεγονότα της Κοφίνου το 1967, και την βίαιη, αδελφοκτόνα εσωτερική αστάθεια της περιόδου 1971-74 αποτελούν δύσκολες περιόδους αναφοράς. Εδώ όμως, δεν είναι ακαδημαϊκό συνέδριο, ούτε βέβαια ιστορικό δικαστήριο, είναι εκκλησία. Και εδώ λοιπόν, αφού εκφωνούμε πανηγυρική ομιλία, πρέπει να δούμε τα θετικά, τι κερδίσαμε μέσα από την καταστροφή; Ποιά ήταν, με άλλα λόγια, τα διδαχθέντα μαθήματα; 

Διότι από τα θρύψαλα και το αίμα του μαύρου καλοκαιριού του 1974 ακολουθεί ένας μακροχρόνιος αγώνας, με στόχο την δίκαιη λύση του Κυπριακού Ζητήματος και την απελευθέρωση των κατεχομένων. Το 1974 μας δίδαξε ότι ο εχθρός ούτε αστειευόταν, ούτε αστειεύεται. Ο εχθρός, όταν εισέβαλε, δεν ξεχώριζε τους κληρωτούς και εφέδρους στρατιώτες που σκότωσε ή αιχμαλώτισε από την πολιτική τους παράταξη, δεν χαρίστηκε ούτε σε φιλοκυβερνητικούς αστυνομικούς, ούτε σε αντικυβερνητικούς στρατιωτικούς. Ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας το μαρτυρεί, όπως και οι λίστες των αγνοουμένων. Το διδαχθέν μάθημα είναι το εξής: Το 1974 υπήρξε καταπόνηση και κατακερματισμός όλων των ελληνικών-κυπριακών δυνάμεων που έφεραν όπλα – και κρατικών, και παρακρατικών και αντικρατικών. Το αποτέλεσμα ήταν η κατάληψη του 37% του εδάφους της Κύπρου και η συνεχίζομενη μέχρι σήμερα τουρκική κατοχή. 

Θεωρώ και πιστεύω ακράδαντα πως τα λάθη και τα γεγονότα του 1974 μας έκαναν σοφότερους. Από τότε, παρά τις πολιτικές διαφωνίες και αντιπαλότητες, που είναι βεβαίως χαρακτηριστικό του πολιτεύματος της Δημοκρατίας, δεν ξανασηκώσαμε ποτέ όπλα ο ένας εναντίον του άλλου. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Ίσως, τελικά, να υπάρχει πνευματική διάθεση για μετάνοια. Ο κυπριακός λαός αγκάλιασε την ΕΦ, το Κράτος επένδυσε στην ασφάλεια και στην άμυνα. Και αυτό είναι που πρέπει να το διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού. 

Τρανό παράδειγμα η αναβάθμιση του θεσμού της Εφεδρείας και της Εθνοφυλακής. Είμαστε από τις ελάχιστες χώρες των οποίων οι Ένοπλες Δυνάμεις εμπιστεύονται προσωπικό οπλισμό και πυρομαχικά στους πολίτες τους. Στην Ευρώπη και στην Μέση Ανατολή, τέτοιου είδους εμπιστοσύνη μεταξύ Στρατού και Λαού υπάρχει σε ελάχιστες ώριμες δημοκρατίες, όπως η Ελβετία και το Ισραήλ, μικρά, δηλαδή, κράτη των οποίων οι πολίτες αναγνωρίζουν φιλότιμα την υπαρξιακή απειλή και συμμετέχουν αυτοπροσώπως στην άμυνα και την ασφάλεια. Δεν είναι, λοιπόν, προνόμιο που έχουν πολλοί λαοί, να έχουν όπλα οι πολίτες στα σπίτια τους, να είναι μέρος, οι  πολίτες, του σκληρού πυρήνα της κρατικής υπόστασης. 

Κατά τη γνώμη μου, ένα ακόμη παράδειγμα της αγάπης του λαού προς τις Ένοπλες του Δυνάμεις ήταν η τραγική έκρηξη στο Μαρί τον Ιούλιο του 2011, στην οποία έχασαν την ζωή τους αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και ναύτες του Πολεμικού Ναυτικού και Πυροσβέστες της ΕΜΑΚ. Χωρίς άλλες λεπτομέρειες ή αναλύσεις, υπογραμμίζω πως μετά την έκρηξη ακολούθησε ένας πρωτοφανής για τα κυπριακά δεδομένα ειρηνικός λαϊκός ξεσηκωμός, ο οποίος κράτησε για πολλές εβδομάδες. Ο κυπριακός λαός δεν βγήκε στους δρόμους για οικονομική κρίση, ο λαός βγήκε στους δρόμους γιατί δέχθηκε πλήγμα η ΕΦ και τα Σώματα Ασφαλείας, τα ένστολα παιδιά του. 

Η ΕΦ του σήμερα είναι παρούσα, με πολυσχιδή δράση σε όλα τα επίπεδα. Συμμετέχει σε πολυεθνικές ασκήσεις, έχει διαπιστευμένους Ακόλουθους Άμυνας σε πολλές χώρες, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες όπως το «Σχέδιο Αμάλθεια» για την Γάζα. Έχει αναπτύξει στρατηγικές συμμαχίες με φιλικά κράτη και επένδυσε στην αναβάθμιση, τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση, παραμένοντας μια αξιόμαχη αποτρεπτική δύναμη και συμβάλλοντας στο γεωπολιτικό αποτύπωμα της ΚΔ. 

Σήμερα, ο υβριδικός πόλεμος δεν είναι πλέον ακαδημαϊκή ανάλυση ή θεωρία συνωμοσίας – είναι ζώσα πραγματικότητα. Τον βλέπουμε μέσα από τις πληροφοριακές επιχειρήσεις, τον ψυχολογικό πόλεμο και τους μηχανισμούς προπαγάνδας, που στόχο έχουν το εγχώριο και το ξένο ακροατήριο, αλλά και να πλήξουν συγκεκριμένα το ηθικό των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. 

Τον βλέπουμε, επίσης, και μέσα από την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού – ήδη σε κάποιες χώρες της Ευρώπης μιλούν ακόμη και για «οπλοποίηση» του μεταναστευτικού. Στην Κύπρο, τα εγκληματικά δίκτυα διακινητών προσπαθούν μέσω Τουρκίας και κατεχομένων, αλλά και δια θαλάσσης, συνεχώς να προωθήσουν ανθρώπους από τη Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική στις ελεύθερες περιοχές. Σιωπηλά, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, η ΕΦ, σε συνεργασία με την Αστυνομία, μέρα-νύχτα, επιτηρούν την Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός, τη λεγόμενη «Πράσινη Γραμμή». Στις θάλασσες μας, το Πολεμικό Ναυτικό, σε συνεργασία με την Λιμενική & Ναυτική Αστυνομία, περιπολούν συνεχώς, μέσα σε πάρα πολύ δύσκολες συνθήκες, αφού η περιοχή φλέγεται, μαίνονται συγκρούσεις και ηλεκτρονικός πόλεμος. Ταυτόχρονα, το ΚΣΕΔ (Κέντρο Συντονισμού Έρευνας-Διάσωσης), όπως μαρτυρούν διασωθέντες, σώζει ανθρώπους από αυτούς που παίζουν με τις ζωές τους, επιβιβάζοντας τους σε σαπιοκάραβα, πουλώντας τους ψέμα, και μάλιστα πολύ ακριβά. Υπάρχει άψογος πολιτικός συντονισμός μεταξύ των Υπουργείων Άμυνας, Δικαιοσύνης και Μετανάστευσης και αυτό φαίνεται με την κατακόρυφη πτώση φέτος των παράνομων αφίξεων, των αιτήσεων ασύλου, αλλά και την αναχώρηση πάνω από 9000 υπηκόων τρίτων χωρών, μόνο για το 2025. Υλοποιείται, έτσι, το πρόγραμμα της Διακυβέρνησης του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη για αυστηροποίηση της διαχείρισης του μεταναστευτικού. 

Κάποιοι λένε πως οδεύουμε προς μία Νέα Παγκόσμια Τάξη, μέσα από την γενικευμένη αταξία της εποχή μας. Για να αντέξει, η ΚΔ πρέπει να έχει λόγο και ρόλο, πρέπει να κρατήσει ισχυρή την κρατική της οντότητα και υποδομή, και η ΕΦ, μαζί με την Αστυνομία, είναι οι βασικότεροι πυλώνες, αφού η ύπαρξή τους και η αναβάθμισή τους ενισχύει την διπλωματία και την οικονομία. 

Ηχούν, παράλληλα, και οι σειρήνες της Νέας Εποχής. Η Εκκλησία της Κύπρου, ο πιο αρχαίος δικός μας, ολόδικός μας θεσμός, είναι η πνευματική ασπίδα του Κυπριακού Ελληνισμού και της Ρωμιοσύνης, που εν «συνότζιαιρη του κόσμου», κόντρα σε αυτές τις σειρήνες. 

Ψυχραιμία, ωριμότητα, πατριωτισμός, όχι της οκνηρίας, της έπαρσης και των αβολίδοτων αλαλαγμών, αλλά της αρετής, της σιωπηλής εργασίας, του φιλότιμου. Ο δικέφαλος αετός συμβολίζει και την Εκκλησία και την Εθνική Φρουρά. Η ορθόδοξη πίστη μας τροφοδοτεί την γενναιότητα, καταπολεμά την δειλία και παράλληλα απαγορεύει τον πειρασμό της κατάχρησης της ένοπλης βίας. 

Να μας αξιώσει ο Χριστός και η Παναγία του χρόνου, αυτή την ημέρα να την εορτάσουμε στο Μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα, στη γενέτειρά του, σε μια ελεύθερη Σαλαμίνα, σε μια ελεύθερη Κύπρο. 

Σας ευχαριστώ.