Δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας κ. Γιώργο Σαββίδη, η Έκθεση της Τριμελούς Ερευνητικής Επιτροπής για τη διάθεση στην Κυπριακή Αγορά Οχημάτων από την Ε.Ε., της εισαγωγής οχημάτων από τρίτες χώρες, καθώς και την ανάκληση των οχημάτων αυτών.

Η Τριμελής Επιτροπή, αφού μελέτησε το Εθνικό και Ενωσιακό Δίκαιο και ανέλυσε το μαρτυρικό υλικό, διαπιστώνει ότι η κυπριακή πολιτεία έχει σοβαρές θεσμικές και λειτουργικές αδυναμίες όσον αφορά την εποπτεία της αγοράς οχημάτων και την προστασία των καταναλωτών.

Κύρια σημεία:

Αδυναμία συμμόρφωσης με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2018/858

Η Κύπρος δεν εφάρμοσε ποτέ πλήρως τις διατάξεις του Κανονισμού, παραλείποντας τη θέσπιση εφαρμοστικών διατάξεων και την ίδρυση ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας της Αγοράς.

Ανεπαρκής εποπτεία από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ)

Το ΤΟΜ περιορίστηκε στον έλεγχο ελάχιστου αριθμού οχημάτων και στη διαβίβαση στοιχείων ιδιοκτητών στους Διανομείς, χωρίς να ασκήσει ουσιαστική εποπτεία ή να διασφαλίσει την προστασία των πολιτών από επικίνδυνα ελαττωματικά προϊόντα, όπως οι αερόσακοι Takata.

Ανεπίτρεπτη παραβίαση διαδικασιών ανάκλησης

Από το 2017, με την έκδοση σχετικής εγκυκλίου, το ΤΟΜ εξαίρεσε τα μεταχειρισμένα «γκρίζα» οχήματα από τη διαδικασία ανάκλησης, παρά το γεγονός ότι αυτά αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία στην Κύπρο. Το αποτέλεσμα ήταν να μένουν εκτός ελέγχου επικίνδυνα οχήματα.

Αδιαφορία και αδράνεια των αρμόδιων διευθυντών του ΤΟΜ (Κολέττας και Νικολαΐδης)

Παρά τις επανειλημμένες ειδοποιήσεις από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή, τους διανομείς και πολίτες, δεν έλαβαν κανένα ουσιαστικό μέτρο προστασίας ούτε ενημέρωσαν το κοινό. Αντιθέτως, αρκέστηκαν σε τυπικές ενέργειες διαβίβασης στοιχείων και απέφυγαν να ασκήσουν τον εποπτικό τους ρόλο.

Μη ενημέρωση πολιτικής ηγεσίας

Οι ισχυρισμοί περί άγνοιας του Υπουργείου Μεταφορών και των Γενικών Διευθυντών κρίνονται ανακριβείς, καθώς το Υπουργείο φαίνεται να συμμετείχε ενεργά στη διαμόρφωση της πολιτικής που οδήγησε στις παραλείψεις.

Η ενημέρωση του κοινού προήλθε από ιδιώτες
Η πρώτη σοβαρή δημόσια ενημέρωση έγινε μόνο μετά τον θάνατο του 24χρονου Κυριάκου Όξυνου το 2023, έπειτα από την πρωτοβουλία της μητέρας του.

Το πρόβλημα με τα «γκρίζα» οχήματα

Η Επιτροπή απορρίπτει ως μη ρεαλιστικές τις εισηγήσεις τόσο για κατάργηση των εισαγωγών όσο και για μεταφορά της ευθύνης αποκλειστικά στους κατασκευαστές, υποδεικνύοντας ότι απαιτείται σαφές θεσμικό πλαίσιο για την εποπτεία του κλάδου.

Κύρια Συμπεράσματα:
 

  • Το ΤΟΜ περιορίστηκε απλώς στη διαβίβαση στοιχείων ιδιοκτητών οχημάτων στους διανομείς, χωρίς ενεργή εμπλοκή στην ενημέρωση του κοινού ή εποπτεία των διαδικασιών ανάκλησης.
  • Η ΗΜΥ, αν και είχε γνώση των περιστατικών και των κινδύνων, δεν ενημέρωσε ούτε το ΤΟΜ ούτε το Υπουργείο Μεταφορών, επικαλούμενη ότι "θα μπορούσε να επηρεαστεί το ανακριτικό έργο της Αστυνομίας".
  • Η Αστυνομία δεν ενημέρωσε το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας, παραμένοντας αδρανής σε ζητήματα ενημέρωσης και πρόληψης.
  • Το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας, αν και είχε θεσμική ευθύνη συντονισμού και χάραξης πολιτικής οδικής ασφάλειας, ουδέποτε κλήθηκε να εξετάσει το θέμα.

Κρίση της Επιτροπής:

Η Επιτροπή αποδίδει ευθύνες σε όλες τις εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες για παραλείψεις στην ενημέρωση, στην πρόληψη και στην εφαρμογή μέτρων. Η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων, η έλλειψη συντονισμού και η αδυναμία ανάληψης ευθύνης από δημόσιους φορείς συνέβαλαν στην έκθεση των πολιτών σε σοβαρούς κινδύνους.

Η Επιτροπή εισηγείται την άμεση θεσμική αναδιάρθρωση του πλαισίου εποπτείας ανακλήσεων και οχημάτων, καθώς και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων φορέων.

Δείτε το πόρισμα εδώ 

Διαβάστε επίσης: Takata: Ικανοποίηση μητέρας Όξινου για το πόρισμα - «Ο δρόμος είναι μακρύς»