Ομόφωνα εγκρίθηκαν από την Ολομέλεια της Βουλής δύο νομοσχέδια που εισάγουν για πρώτη φορά στην κυπριακή έννομη τάξη τη δυνατότητα εφαρμογής αστικού αναδασμού, με στόχο την πολεοδομική αναδιοργάνωση και την ενεργοποίηση περιοχών εντός ζωνών ανάπτυξης.
«Ο περί Αστικών Ζωνών Ανάπτυξης (Αστικός Αναδασμός) και Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2025», νόμος δημιουργεί το θεσμικό πλαίσιο για τη διαδικασία αστικού αναδασμού, δηλαδή την ενοποίηση, αναδιανομή και πολεοδομική αξιοποίηση γης σε περιοχές εντός των διοικητικών ορίων των τοπικών αρχών. Η διαδικασία αυτή μπορεί να εφαρμοστεί είτε με συμφωνία όλων ή της πλειοψηφίας των επηρεαζόμενων ιδιοκτητών και της οικείας τοπικής αρχής, είτε με σχετικό διάταγμα του Υπουργικού Συμβουλίου για αναγκαστική εφαρμογή.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει διαδοχικά στάδια εφαρμογής, όπως δημόσια διαβούλευση, εκπόνηση πολεοδομικού και ρυμοτομικού σχεδίου, εκτίμηση και καταγραφή ιδιοκτησιών, δυνατότητα υποβολής ενστάσεων, αναδιανομή των τεμαχίων και εκτέλεση έργων υποδομής. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη σύσταση Επιτροπής Αστικού Αναδασμού με εποπτικό ρόλο, καθώς και στη δημιουργία συνεταιρισμού περιορισμένης διάρκειας μεταξύ των ιδιοκτητών, οι οποίοι θα συμμετέχουν βάσει της αξίας της ιδιοκτησίας τους, με σκοπό τη διαχείριση και υλοποίηση του σχεδίου μέσω ειδικού ταμείου.
Παράλληλα, ο τροποποιητικός νόμος στον βασικό περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο καθιστά δυνατή τη δημιουργία πολεοδομικών ρυθμιστικών σχεδίων ειδικά για σκοπούς αστικού αναδασμού.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ και Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών Άριστος Δαμιανού τόνισε την έκταση της ωφελιμότητας των νομοσχεδίων που ψηφίστηκαν, χαρακτηρίζοντάς τα ως μια τεράστια ρύθμιση που μπορεί να δημιουργήσει δυνατότητες στην Πολιτεία και στους πολίτες. Ανέφερε ότι σε κράτη όπου εφαρμόστηκε ο αστικός αναδασμός, παρατηρήθηκαν σημαντικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Αναφέρθηκε στη συμβολή του ΕΤΕΚ και άλλων ειδικών, οι οποίοι, όπως είπε, έδωσαν τεκμήρια ότι μέσα από τη σωστή εφαρμογή της νομοθεσίας δημιουργείται καλύτερη προσφορά γης και μπορεί να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια στην προσιτή στέγη. Πρόσθεσε επίσης ότι με τη διαφοροποίηση των σχεδίων, μπορούν να δημιουργηθούν επιπρόσθετοι χώροι για δημόσια χρήση και να επιτευχθεί πιο ισορροπημένη ανάπτυξη, ειδικά σε υποβαθμισμένες περιοχές.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου χαρακτήρισε τον νόμο «πολύ σημαντικό», σημειώνοντας ότι η παρούσα κυβέρνηση «τον ανακάλυψε, τον έφερε ενώπιόν μας σήμερα» και επαίνεσε την εκτενή εργασία που έγινε από την Επιτροπή Εσωτερικών και ιδίως τον πρόεδρό της. Παράλληλα ανέφερε ότι πίσω από κάθε τεμάχιο γης υπάρχει ένας ιδιοκτήτης και το κράτος οφείλει να σεβαστεί το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και να λειτουργεί ισόρροπα και με δικαιοσύνη, χωρίς να μετατρέψει τον αστικό αναδασμό σε αυθαιρεσία. Ανέφερε πως η νομοθεσία είναι αναγκαία για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα ανάπτυξης σε συγκεκριμένες πολεοδομικές ζώνες, αλλά τόνισε πως ο αστικός αναδασμός πρέπει να εφαρμόζεται όχι με επιβολή, αλλά με εξασφάλιση συναίνεσης των ιδιοκτητών, με επαρκείς εγγυήσεις ότι δεν θα ζημιωθούν. Τόνισε την ανάγκη κατοχύρωσης της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών και διαφανούς διαδικασίας.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Σύκας ανέδειξε την ανάγκη προσεκτικής διαχείρισης του νέου νόμου, αναφέροντας ότι «στοχεύουμε στην πολεοδομική ανάπτυξη, αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί». Έδωσε έμφαση στη συνεργασία ως καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία του εγχειρήματος, χαρακτηρίζοντας τη νομοθεσία σημαντική για να επιλυθούν προβλήματα όπως οι κλειστοί δρόμοι και τα περικλεισμένα τεμάχια. Τόνισε την ανάγκη «λελογισμένης και ορθολογιστικής πολεοδομικής ανάπτυξης», ώστε να μπορέσουν όσοι επιθυμούν να προχωρήσουν με την αξιοποίηση της γης τους, να το κάνουν με τρόπο που θα διασφαλίζει την ισορροπία και τη λειτουργικότητα του αστικού ιστού.
Πηγή: ΚΥΠΕ