Στη σημασία που αποδίδεται τόσο από το ΕΔΑΔ όσο και από την νομοθεσία της ΕΕ στον εντοπισμό πιθανών ρατσιστικών κινήτρων κατά τη διερεύνηση εγκλημάτων από πλευράς εθνικών Αρχών, αναφέρθηκε την Τρίτη ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας Γιώργος Σαββίδη σε διάλεξη που διοργάνωσε η Ακαδημία της Νομικής Υπηρεσίας, στη Λευκωσία, με θέμα «Η ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους στη νομολογία του ΕΔΑΔ». Σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι η ρητορική μίσους δεν προστατεύεται από το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης.
Σύμφωνα με το ΓΤΠ, στον χαιρετισμό του, ο Γενικός Εισαγγελέας σημειώσε ότι ρατσιστικά κίνητρα κατά τη διερεύνηση εγκλημάτων, αφορούν είτε την ελλιπή διερεύνηση από πλευράς ανακριτικών αρχών σε σχέση με τα κίνητρα του εγκλήματος, είτε την εισδοχή ρατσιστικών πεποιθήσεων στην ίδια την έρευνα από τα ίδια τα όργανα που έχουν την ευθύνη της διερεύνησης.
Συνεχίζοντας ανέφερε ότι το Κράτος τίθεται στη θετική υποχρέωση να εντοπίσει και να τιμωρήσει τον ίδιο τον ρατσισμό προερχόμενο από φυλετικές διακρίσεις ή άλλες θρησκευτικές, ομοφοβικές ή πολιτικές προκαταλήψεις, με στόχο την προστασία των μειονοτήτων από πιθανές ρατσιστικές επιθέσεις.
Η νομολογία του ΕΔΑΔ έχει αναπόφευκτα επεκταθεί και στην προστασία θυμάτων ρητορικής μίσους, των οποίων παραβιάζονται τα δικαιώματά στην ιδιωτική ζωή καθώς και στην απαγόρευση των διακρίσεων, σημείωσε στη συνέχεια, προσθέτοντας ότι στο σχετικό εγχειρίδιο του ΕΔΑΔ, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ξεκάθαρος, οικουμενικός ορισμός της «ρητορικής μίσους» στο διεθνές Δίκαιο και στα ακαδημαϊκά συγγράμματα, και τα Δικαστήρια προσεγγίζουν την έννοια και το εύρος εφαρμογής ανά υπόθεση.
Η ρητορική μίσους δεν προστατεύεται από το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, σημειωσε περαιτέρω.
Επίσης είπε ότι σύμφωνα με σχετική νομολογία του ΕΔΑΔ, η ανεκτικότητα και ο σεβασμός προς την ίση αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων αποτελούν θεμέλια της Δημοκρατίας και μιας πλουραλιστικής κοινωνίας, και πως με αυτό ως δεδομένο θα μπορούσε να θεωρηθεί αναγκαίο, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, να τεθούν όρια είτε προληπτικού, είτε κατασταλτικού περιεχομένου σε έκφραση που είτε προωθεί, υποκινεί ή δικαιολογεί το μίσος, τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας. Ειδικότερα, συμπλήρωσε, στην εποχή που ζούμε, όπου η έκφραση μεταφέρεται μαζικά σε ψηφιακό χρόνο.
Αναφορικά με τη διάδοση και χρήση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, ο κ. Σαββίδης είπε πως έχει δυστυχώς συμβάλει στην εξάπλωση της ρητορικής μίσους και παρατηρείται μία αλόγιστη χρήση τους σε ορισμένες περιπτώσεις κατά τρόπο που να παραβιάζονται κατάφορα δικαιώματα πολλών ανθρώπων που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τίθενται στο στόχαστρο των χρηστών του Διαδικτύου.
Συμπλήρωσε ότι είναι αναγκαίο να εξευρεθεί ο αποτελεσματικός μηχανισμός εξισορρόπησης των δικαιωμάτων όταν αυτά διακυβεύονται.
Κύριος ομιλητής στη διάλεξη ήταν ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Δικαίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Κύπρου Αριστοτέλης Κωνσταντινίδης.
Ο Γενικός Εισαγγελέας είπε ότι τα τελευταία χρόνια, η Νομική Υπηρεσία έχει αναπτύξει μια «πολύ σημαντική και εποικοδομητική συνεργασία» σε θέματα εκπαίδευσης με το Πανεπιστήμιο Κύπρου και ειδικότερα με τη Νομική Σχολή, συνεργασία, που όπως είπε, αναμένεται ότι θα επεκταθεί και σε άλλους τομείς, όπως η συμμετοχή σε κοινές επιτροπές για εκσυγχρονισμό του δικαίου και η συνεργασία στην εκπόνηση μελετών σε εξειδικευμένους τομείς δικαίου.
Πηγή: ΚΥΠΕ
