Ειδική Έκθεση με τις Συνοπτικές Διαδικασίες Ανάθεσης Συμβάσεων του Υπουργείου Παιδείας δημοσίευσε η Ελεγκτική Υπηρεσία.   Η έκθεση παρουσιάζει τα αποτελέσματα ελέγχου του Γενικού Ελεγκτή του ΥΠΑΝ για τις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων. Η έκθεση αποκαλύπτει σοβαρές παρατυπίες, ελλείψεις στη διαφάνεια και προβλήματα στη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, υποδεικνύοντας την ανάγκη για άμεσες διορθωτικές ενέργειες. Ακολουθεί μια αναλυτική παρουσίαση των ευρημάτων σε πεζό κείμενο, με διακριτά τμήματα για κάθε βασικό θέμα.

Καθυστερήσεις στην Ολοκλήρωση Αναθέσεων

Ένα από τα κύρια προβλήματα που εντοπίζονται είναι οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των αναθέσεων. Σύμφωνα με την έκθεση, το 46,6% των ελεγμένων συμβάσεων ολοκληρώθηκε με καθυστέρηση. Αυτό δείχνει ότι υπάρχουν προβλήματα στη διαχείριση των χρονοδιαγραμμάτων, τα οποία επηρεάζουν την αποδοτικότητα των έργων. Οι καθυστερήσεις αυξάνουν το κόστος και δημιουργούν εμπόδια στην έγκαιρη υλοποίηση των συμβατικών υποχρεώσεων, κάτι που απαιτεί καλύτερο συντονισμό και παρακολούθηση.

Απουσία εγκεκριμένης τελικής αξίας

Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη εγκεκριμένης τελικής αξίας σε πολλές συμβάσεις. Στο 27,4% του δείγματος που εξετάστηκε, δεν υπήρχαν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την τελική αξία των αναθέσεων. Αυτή η έλλειψη τεκμηρίωσης δημιουργεί κενά στη λογοδοσία και αυξάνει τον κίνδυνο κακοδιαχείρισης. Χωρίς σαφή καταγραφή της αξίας, ο έλεγχος των δαπανών καθίσταται προβληματικός, γεγονός που υπονομεύει τη διαφάνεια.

Παρατυπίες στην έγκριση Συμβάσεων

Η έκθεση καταγράφει ότι το 29% των αναθέσεων κατακυρώθηκε σε χρόνο μεταγενέστερο της επιθεώρησης, παραβιάζοντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Αυτή η πρακτική υποδηλώνει ότι οι έλεγχοι δεν πραγματοποιούνται έγκαιρα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε εκ των υστέρων νομιμοποίηση συμβάσεων. Η μη τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων ελέγχου θέτει σε κίνδυνο τη νομιμότητα των διαδικασιών και απαιτεί αυστηρότερη εποπτεία.

Υπέρβαση ορίων δαπανών

Σε δύο περιπτώσεις, η έκθεση εντόπισε υπέρβαση του ορίου των 50.000 ευρώ για συνολικές δαπάνες, χωρίς την απαραίτητη έγκριση από τις αρμόδιες αρχές. Αυτή η παράβαση δείχνει ανεπαρκή έλεγχο των οικονομικών πτυχών των συμβάσεων. Η υπέρβαση των ορίων χωρίς έγκριση αποτελεί σοβαρό ζήτημα, καθώς παραβιάζει τους κανονισμούς και μπορεί να οδηγήσει σε σπατάλη δημόσιων πόρων.

Ελλείψεις τεκμηρίωσης και εκκρεμότητες ελέγχου

Πέρα από την απουσία τελικής αξίας, στο 27,4% του δείγματος δεν υπήρχαν στοιχεία για την επιβεβαίωση της αξίας των συμβάσεων. Επιπλέον, ορισμένες συμβάσεις παρέμεναν σε εκκρεμότητα για τον έλεγχο της τελικής αξίας, γεγονός που καθυστερεί την ολοκλήρωση των διαδικασιών. Η έλλειψη τεκμηρίωσης και οι εκκρεμότητες ελέγχου δυσχεραίνουν τη διασφάλιση της νομιμότητας και αυξάνουν τον κίνδυνο αδιαφανών πρακτικών.

Προβλήματα μεθοδολογίας

Η έκθεση αναφέρει προβλήματα στη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση και την ανάθεση συμβάσεων (Εύρημα 11). Αν και δεν παρέχονται λεπτομέρειες στο διαθέσιμο κείμενο, το ζήτημα αυτό υποδηλώνει ότι οι διαδικασίες δεν είναι επαρκώς συστηματοποιημένες. Μια προβληματική μεθοδολογία μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις και να μειώσει την αποτελεσματικότητα των αναθέσεων.

Παραβιάσεις στις ημερομηνίες επιθεώρησης

Σε πολλές περιπτώσεις (Ευρήματα 3, 5, 7, 9, 10, 12), η ημερομηνία επιθεώρησης για σκοπούς παραλαβής ήταν μεταγενέστερη της ημερομηνίας παράδοσης. Αυτή η πρακτική παραβιάζει τους κανονισμούς, οι οποίοι απαιτούν την έγκαιρη επιθεώρηση πριν από την οριστική παραλαβή. Η μη τήρηση αυτής της διαδικασίας θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα του ελέγχου και τη νομιμότητα των συμβάσεων.

Η Ειδική Έκθεση ΥΠΑΝ/01/2025 καταδεικνύει συστημικές αδυναμίες στη διαχείριση των δημοσίων συμβάσεων, με επιπτώσεις στη διαφάνεια, τη νομιμότητα και την αποδοτικότητα. Το ΥΠΑΝ καλείται να εφαρμόσει άμεσα διορθωτικά μέτρα, όπως η ενίσχυση των ελέγχων, η καλύτερη τεκμηρίωση και η τήρηση των διαδικασιών. Η έκθεση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τη βελτίωση της διοικητικής πρακτικής και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση και μεταρρυθμίσεις.