Η Τουρκία από το 1950 ήθελε για την Κύπρο ομοσπονδία με γεωγραφικό διαχωρισμό, δηλαδή διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, ανέφερε απόψε ο Μαρίνος Σιζόπουλος, Προέδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για το Φάκελο της Κύπρου και Πρόεδρος της ΕΔΕΚ.
Ο Μαρίνος Σιζόπουλος μιλούσε σε διάλεξη που διοργανώθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, τον Δήμο Λάρνακας και την Προοδευτική Κίνηση Λάρνακας, στο πλαίσιο του Ζηνώνειου Ελεύθερου Πανεπιστημίου, με θέμα «Από την Ανεξαρτησία στην Τουρκική Εισβολή του 1974, έγγραφα και στοιχεία από την έρευνα για τον Φάκελο της Κύπρου».
Ο κ. Σιζόπουλος ανέφερε ότι «συμπληρώνονται φέτος 59 χρόνια από την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και 60 χρόνια από την υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου. Σε μια περίοδο ασύμμετρων απειλών και προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας και του κατοχικού καθεστώτος που ουσιαστικά θέτουν σε κίνδυνο την κρατική υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και τη φυσική και εθνική επιβίωση του κυπριακού λαού, είναι πάρα πολύ σημαντική η ιστορική αυτογνωσία».
Με τη προβολή διαφανειών, ο κ. Σιζόπουλος είπε πως «από το 1952 η τότε τουρκική κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη τη μεγάλη σημασία που είχε για την ευρωπαϊκή και όχι μόνο οικονομία, η θαλάσσια οδός της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής λόγω της διώρυγας του Σουέζ, αλλά και οι ενεργειακές πηγές της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, είχε αποφασίσει ότι η Τουρκία δεν μπορεί να παραμείνει ένα μεγάλο περιφερειακό κράτος ξηράς, όπως καθορίστηκε με τις Συμφωνίες των Σεβρών του 1920 και της Λωζάνης το 1923, αλλά ότι θα πρέπει να αποκτήσει θαλάσσια επέκταση και να μπορέσει σταδιακά να αποκτήσει τον έλεγχο στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου για να μετατραπεί σε μια περιφερειακή δύναμη με παγκόσμια εμβέλεια».
Πρόσθεσε ότι η Τουρκία για να πετύχει το στόχο της έπρεπε να ματαιώσει τον πλήρη θαλάσσιο αποκλεισμό που θα προκαλείτο από την πλήρη ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Όπως είπε ο κ. Σιζόπουλος, η ευκαιρία για την επίτευξη αυτών των στόχων της Τουρκίας δόθηκε όταν η Βρετανία για να αντιμετωπίσει τον αγώνα της ΕΟΚΑ και το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα συγκάλεσε το Σεπτέμβριο του 1955 την τριμερή διάσκεψη στο Λονδίνο. Η Βρετανία στη βάση του δόγματος «του διαίρει και βασίλευε» κατά παράβαση της συνθήκης των Σεβρών και της Λωζάνης, προσπάθησε να εμπλέξει και την Τουρκία, κίνηση η οποία «δυστυχώς απερίσκεπτα και χωρίς προνοητικότητα η τότε Ελληνική κυβέρνηση αποδέχθηκε με τη συμμετοχή σε αυτή την τριμερή διάσκεψη του Λονδίνου, με αποτέλεσμα για πρώτη φορά η Τουρκία να επιστρέφει ως ενδιαφερόμενο μέρος σε εδάφη τα οποία ουσιαστικά είχαν τεθεί εκτός των συνόρων της μετά τη συμφωνία των Σεβρών».
Πρόσθεσε πως κομβικό σημείο για την παραπέρα πορεία του κυπριακού υπήρξε η Αμερικανοβρετανική συνάντηση στις Βερμούδες το Μάρτιο του 1957. Οι Βρετανοί μετά την αποτυχημένη Γαλλοβρετανική απόβαση στο Σουέζ, αποχώρησαν από τη Μέση Ανατολή και παρέδωσαν στους Αμερικανούς τον έλεγχο της περιοχής, με αντάλλαγμα να διατηρήσουν τον έλεγχο της Κύπρου και οι ΗΠΑ να υποστηρίξουν τις Βρετανικές θέσεις για την Κύπρο στην Αθήνα.
Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ έθεσαν τις δικές τους προδιαγραφές, ότι δηλαδή το Κυπριακό θα πρέπει να λυθεί με μυστικές συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας υπό την εποπτεία του ΝΑΤΟ, ότι από αυτή τη λύση δεν πρέπει να υπάρχει νικητής και ηττημένος, ότι δεν θα πρέπει να προκληθεί ελληνοτουρκικός πόλεμος ή να υπάρξει διαταραχή στις σχέσεις των χωρών της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Αυτή η συμφωνία, συνέχισε «καθοδηγούσε αν όχι μέχρι σήμερα, τουλάχιστον μέχρι το 1974, κατά τρόπο απόλυτο τη συμπεριφορά των ΗΠΑ, των Νατοϊκών κύκλων αλλά και της Μεγάλης Βρετανίας».
Κάνοντας αναφορά στην αποτυχία της Διάσκεψης της Γενεύης, ο κ. Σιζόπουλος είπε ότι αυτή οδήγησε ουσιαστικά σε διαφοροποίηση τους Αμερικανονατοϊκούς σχεδιασμούς, οι οποίοι καθορίστηκαν με την πραξικοπηματική ανατροπή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, την εισβολή της Τουρκίας για κατάληψη εδαφών και την επιβολή της διχοτόμησης, γεγονότα που τελικά υλοποιήθηκαν από την αμερικανο-ελεγχόμενη χούντα των συνταγματαρχών στην Ελλάδα, που ανέλαβε την εξουσία τον Ιούλιο του 1965.
Παρουσιάζοντας τηλεγραφήματα, επιστολές, άλλα έγγραφα και ονόματα, ο Μαρίνος Σιζόπουλος αναφέρθηκε στα γεγονότα που οδήγησαν στα αποτυχημένα πραξικοπήματα εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και στην τουρκική εισβολή.
Αναφορά έκανε επίσης και στα όσα διαμείφθηκαν τις μέρες πριν την 15η Ιουλίου 1974, ημέρα δηλαδή του πραξικοπήματος και τις επόμενες ημέρες μέχρι την 20η Ιουλίου, ημέρα απόβασης των Τούρκων στην Κύπρο.
Ταυτόχρονα παρουσίασε τηλεγραφήματα, καταγραμμένα τηλεφωνήματα και άλλα έγγραφα τα οποία ουσιαστικά επιβεβαίωναν τον στόχο της βίαιης ανατροπής του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και την έναρξη της τουρκικής εισβολής, αλλά και τη βοήθεια που παρείχαν η χούντα των συνταγματαρχών, οι Ηνωμένες Πολιτείες, στρατιωτικοί της Ελλάδας στην Κύπρο και Κύπριοι, ώστε οι δύο στόχοι να επιτευχθούν και να επιτύχουν.
Καταλήγοντας στη διάλεξη του, ο Μαρίνος Σιζόπουλος ανέφερε ότι αυτό που η Τουρκία ήθελε να κάνει στην Κύπρο από το 1950, ήταν ομοσπονδία με γεωγραφικό διαχωρισμό, δηλαδή διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.
Πηγή: ΚΥΠΕ
