Το πρόγραμμα SAFE (Security Action for Europe), που προβάλλεται ως βήμα προς την ενίσχυση της Κοινής Ευρωπαϊκής Άμυνας, στην πράξη ενισχύει τη νατοϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας και όχι την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία, σημειώνει σε ανάλυσή του ο επικεφαλής του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών Δρ Άριστος Αριστοτέλους. Για την Κύπρο, όπως αναφέρεται, αν και η συμμετοχή στο SAFE προσφέρει τεχνολογικά και βιομηχανικά οφέλη, δεν διαφοροποιεί ουσιαστικά τη στρατηγική της θέση έναντι της Τουρκίας, ούτε μειώνει το εύρος της απειλής κατά της Δημοκρατίας.

Σύμφωνα με τον Δρα Αριστοτέλους, η ευρωπαϊκή φιλοδοξία για κοινή άμυνα σκοντάφτει στη νατοϊκή πραγματικότητα, καθώς η ασφάλεια των περισσότερων κρατών-μελών εξακολουθεί να βασίζεται στο άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, ενώ προγράμματα όπως το SAFE υιοθετούν νατοϊκές δομές και προδιαγραφές. Η ύπαρξη 23 κοινών μελών ΕΕ–ΝΑΤΟ δυσχεραίνει την ανάπτυξη μιας πραγματικά ανεξάρτητης ευρωπαϊκής στρατηγικής, την οποία προωθεί κυρίως η Γαλλία, προσθέτει.

Αν και το SAFE στοχεύει στη βελτίωση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης και της τεχνολογικής καινοτομίας, λέει ότι η ενίσχυση των δυνατοτήτων των κρατών-μελών ενισχύει ταυτόχρονα και τη Συμμαχία. Για την Κύπρο, που δεν μετέχει στο ΝΑΤΟ λόγω τουρκικής αρνησικυρίας, αυτό, συμπληρώνει, σημαίνει περιορισμένα στρατηγικά οφέλη και συνεχιζόμενη εξάρτηση από ένα πλαίσιο όπου η Τουρκία διατηρεί επιρροή.

Αναφέρεται ακόμα ότι κυπριακές εταιρείες συμμετέχουν ή έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής σε προγράμματα του SAFE, αποκομίζοντας τεχνογνωσία και διεθνείς συνεργασίες. Ωστόσο, η συμμετοχή αυτή δεν μεταφράζεται σε ουσιαστική ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας.

Η Λευκωσία επιχειρεί να αξιοποιήσει το SAFE και τη συνεργασία με εταίρους όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία για την αναβάθμιση υποδομών, όπως η αεροπορική βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο και η ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί, συνεχίζει. Όπως αναφέρει ο Δρ Αριστοτέλους, αν και η παρουσία ευρωπαϊκών και διεθνών δυνάμεων ενισχύει τον ρόλο της Κύπρου ως παράγοντα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν συνεπάγεται κάποια δέσμευση για υπεράσπιση της χώρας σε περίπτωση κρίσης.

Ο Δρ Αριστοτέλους τονίζει ότι η «Συλλογική Άμυνα» της ΕΕ παραμένει μακρινός στόχος και ότι το SAFE, παρά τα οφέλη του σε επίπεδο καινοτομίας και συνεργασιών, διαιωνίζει τη νατοϊκή εξάρτηση μέσω των κοινών κρατών-μελών. Για την Κύπρο, το πρόγραμμα αποτελεί εργαλείο ανάπτυξης και όχι μηχανισμό ασφάλειας, λέει.

«Η γεωπολιτική αξία της Κύπρου αυξάνεται ως κόμβος σταθερότητας, αλλά με περιορισμένα αποτρεπτικά οφέλη», καταλήγει ο κ. Αριστοτέλους, υπογραμμίζοντας ότι η ασφάλεια και η ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας θα εξαρτηθούν τελικά από τη δική της ανθεκτικότητα και στρατηγική αξιοπιστία.

Διαβάστε επίσης: Πάλμας-Δένδιας επαναβεβαίωσαν το «όχι» σε εμπλοκή της Τουρκίας στο SAFE

Πηγή: ΚΥΠΕ