Έντονο προβληματισμό προκάλεσαν οι απαράδεκτες δηλώσεις της Εκπροσώπου του Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρίας Ζαχάροβα, που ουσιαστικά ξέπλυνε την τουρκική εισβολή του 1974 στην Κύπρο. Η Μαρία Ζαχάροβα, απαντώντας στη Φινλανδή ΥΠΕΞ Ελίνα Βάλτονεν, είχε αναφερθεί στο πραξικόπημα της Χούντας στην Κύπρο λέγοντας ότι τότε «παραβιάστηκε η κυριαρχία του νησιού από τη στρατιωτική επέμβαση της Αθήνας». Με τη φράση αυτή, η Ρωσίδα εκπρόσωπος εμφανίστηκε ουσιαστικά να νομιμοποιεί εμμέσως την τουρκική εισβολή, αναπαράγοντας σχεδόν αυτολεξεί το αφήγημα της Άγκυρας περί “αντίδρασης”.
Παρά την ξεκάθαρη θέση της Αθήνας, η Λευκωσία μέχρι στιγμής δεν έχει αντιδράσει, ούτε το Κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών ούτε η Κυβέρνηση έχουν εκδώσει ανακοίνωση ή σχόλιο. Η σιωπή αυτή προκαλεί εύλογα ερωτήματα, καθώς οι δηλώσεις της Ζαχάροβα αφορούν ευθέως την Κυπριακή Δημοκρατία, αμφισβητώντας την ίδια τη νομιμότητα της τουρκικής εισβολής -ζήτημα θεμελιώδες για την ύπαρξη και τη διεθνή υπόσταση της Κύπρου.
Η δήλωση της Ζαχάροβα ερμηνεύεται από ρωσικά ΜΜΕ ως ρητορική επίπληξη προς τη Δύση και τη Φινλανδία , που έγινε πρόσφατα μέλος του ΝΑΤΟ, για τα «διπλά τους μέτρα και σταθμά στην αξιολόγηση των διεθνών γεγονότων.»
Διαβάστε επίσης: Προκλητική Ζαχάροβα: «Η Ελλάδα παραβίασε το διεθνές δίκαιο το 1974 στην Κύπρο»
Η απάντηση της Αθήνας στο Κρεμλίνο
«Η τουρκική στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας», ανέφεραν ελληνικές διπλωματικές πηγές, υπογραμμίζοντας ότι το 37% του νησιού παραμένει παράνομα υπό κατοχή.
Η Αθήνα υπενθύμισε επίσης πως το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 είχε προηγηθεί ένα χρόνο πριν την Τελική Πράξη του Ελσίνκι (1975), την οποία η Ζαχάροβα επικαλέστηκε λανθασμένα. «Ατυχής η αναφορά στο πραξικόπημα», τονίζουν χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα έχει καταδικάσει το γεγονός και έχει αποκαταστήσει πλήρως τη δημοκρατία.
Στην απάντηση προς τη Μόσχα, η Αθήνα παραπέμπει επίσης στη διεθνή αναγνώριση του Κυπριακού ως ζητήματος εισβολής και κατοχής, υπενθυμίζοντας σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και δημόσιες τοποθετήσεις του ίδιου του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, που έχουν αναγνωρίσει τον παράνομο χαρακτήρα της τουρκικής παρουσίας στο νησί.
Υπενθύμιση για Λαβρόφ
Το 2022, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ προέβη σε αναφορές για «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», χωρίς να χρησιμοποιήσει τον χαρακτηρισμό “ούτω καλούμενη” (so-called), προκειμένου να δικαιολογήσει τη ρωσική αναγνώριση των αποσχισθεισών περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ στην Ουκρανία.
Η τοποθέτηση αυτή έγινε στις 21 Φεβρουαρίου 2022, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας στο Κρεμλίνο, υπό τον Βλαντίμιρ Πούτιν, όπου ο Λαβρόφ επιχειρηματολόγησε υπέρ της αναγνώρισης από τη Μόσχα των “Λαϊκών Δημοκρατιών” του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, επικαλούμενος ως προηγούμενο την περίπτωση της Κύπρου.