Στην εκπομπή Πρωτοσέλιδο του ΣΙΓΜΑ, ο πρώην διαπραγματευτής της Ελληνοκυπριακής πλευράς, Ανδρέας Μαυρογιάννης, σχολίασε τα αποτελέσματα της άτυπης συνάντησης για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη, κάνοντας λόγο για «φτωχά αποτελέσματα» αλλά υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνέχισης της διαδικασίας.
«Το πιο σπουδαίο είναι ότι η συνάντηση έγινε και ότι συμφωνήθηκε να υπάρξει τριμερής συνάντηση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, καθώς και άλλη μια συνάντηση πριν από το τέλος του χρόνου», είπε χαρακτηριστικά. Όπως επεσήμανε, «η συνάντηση επιβεβαίωσε, ταυτόχρονα, και μια αποτυχία», καθώς ο στόχος δεν είναι τα επιμέρους Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά η ουσιαστική επανέναρξη των διαπραγματεύσεων — κάτι που, όπως τόνισε, «δεν έχουμε δει καθόλου».
Ο κ. Μαυρογιάννης σημείωσε ότι υπήρξε μια ελπιδοφόρα νότα από τη συνομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, με αναφορές στη σύνδεση Κυπριακού και ευρωτουρκικών σχέσεων. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στα ζητήματα της συμμετοχής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα, στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης, στην κατάργηση της βίζας και στην αναζωογόνηση της ενταξιακής διαδικασίας.
Διαβάστε επίσης: O απόηχος της Πενταμερούς στη Νέα Υόρκη (ΒΙΝΤΕΟ)
Παρότι θεωρεί τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης χρήσιμα για τη δημιουργία θετικού κλίματος και τη βελτίωση της καθημερινότητας, προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να λειτουργούν ως άλλοθι για την απουσία λύσης ή να συμβάλλουν στην παγίωση του στάτους κβο. «Έχουν περιορισμένη αξία — δεν υποκαθιστούν τις διαπραγματεύσεις», ξεκαθάρισε.
Για το θέμα των οδοφραγμάτων, ο κ. Μαυρογιάννης επισήμανε ότι οι δυσκολίες επικεντρώνονται σε σημεία όπου υπάρχουν τουρκικές στρατιωτικές θέσεις, κάτι που μπλοκάρει τις συζητήσεις. Ειδικά για τη δίοδο Αγλαντζιά-Πυρόι-Αθηένου, χαρακτήρισε τις τουρκοκυπριακές προτάσεις ανεπαρκείς, επισημαίνοντας ότι δεν καλύπτουν τις ανάγκες της πλευράς μας και δεν αποσυμφορούν σημεία αιχμής όπως ο Άγιος Δομέτιος.
Σχολιάζοντας τη στάση της ειδικής απεσταλμένης του ΟΗΕ, Μαρία Άνγκελα Χολγκουίν, σημείωσε ότι οι διαπιστώσεις της για απουσία κοινής βάσης στις συνομιλίες δεν αναιρούν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και την υποχρέωση όλων να κινηθούν εντός του συμφωνημένου πλαισίου. Τόνισε ότι αποστολή της Χολγκουίν είναι η διευκόλυνση της επανέναρξης του διαλόγου, όχι η διαπραγμάτευση επί της ουσίας.
Για τη θέση της Τουρκίας και τη ρητορική περί δύο κρατών, ο κ. Μαυρογιάννης εκτίμησε ότι πρόκειται για ταυτόχρονα στρατηγική επιδίωξη και διαπραγματευτικό παιχνίδι, επισημαίνοντας τη συνήθη πρακτική της Άγκυρας να κινείται σε πολλά μέτωπα παράλληλα. «Και μπλοφάρει και είναι στόχος. Αν της βγει μια χαρά θα είναι. Αν δεν της βγει δεν θεωρεί ότι είναι το μοναδικό πράγμα που μπορεί να κάνει», είπε.
Εκτίμησε παράλληλα πως η Τουρκία ενδέχεται να στηρίξει στις εκλογές στα κατεχόμενα τον Τουφάν Έρχουρμαν, επιδιώκοντας μια ηγεσία που θα επιτρέψει ευελιξία στις μελλοντικές κινήσεις της.
Τέλος, για την απουσία του Ευρωπαίου Επιτρόπου Όλιβερ Βαρχέλι από τη Νέα Υόρκη, ο Μαυρογιάννης υπογράμμισε ότι η στάση της τουρκικής πλευράς, σε συνδυασμό με λάθη δικής μας διαχείρισης, οδήγησαν στην περιθωριοποίηση της ΕΕ από τη διαδικασία. Θύμισε ότι σε προηγούμενες φάσεις, όπως στο Κραν Μοντανά, η ΕΕ είχε ουσιαστική παρουσία, κάτι που σήμερα απουσιάζει ακόμα και σε επίπεδο δέσμευσης για μελλοντικές συνομιλίες.
