Σαρωτικές είναι οι αλλαγές στην κυβέρνηση του Ερντογάν, μετά το σκάνδαλο μεγατόνων για διαφθορά που απειλεί να παρασύρει και τον ίδιο. Στις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο χρηματισμού ανώτατων παραγόντων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απάντησε με μεγάλο ανασχηματισμό, ενώ πέρασε στην αντεπίθεση κάνοντας λόγο για σχέδιο κατά του ιδίου και της κυβέρνησής του. Την ίδια ώρα τα ΜΜΕ στην Τουρκία κάνουν λόγο  για νέο γύρο προσαγωγών.

Σαρωτικός ανασχηματισμός στην Κυβέρνηση

Αλλαγές σε δέκα υπουργεία ανακοίνωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αργά χθες το βράδυ, μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αμπντουλάχ Γκιουλ.

Αντικαταστάθηκαν οι υπουργοί Εσωτερικών, Οικονομίας και Περιβάλλοντος που παραιτήθηκαν το πρωί λόγω της υπόθεσης διαφθοράς και ο αρμόδιος για ευρωπαϊκά θέματα υπουργός Εγκεμέν Μπαγίς, ο οποίος επίσης φέρεται να εμπλέκεται στην ίδια υπόθεση, αλλά δεν είχε παραιτηθεί. Αντικαταστάθηκαν επίσης οι υπουργοί των Μεταφορών, της Οικογενειακής και Κοινωνικής Πολιτικής και της Δικαιοσύνης, οι οποίοι είναι υποψήφιοι στις δημοτικές εκλογές της 29ης Μαρτίου.

Τέλος υπήρξαν άλλες τρεις αλλαγές με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού.

Στο υπουργείο δικαιοσύνης ο Μπεκίρ Μποζντάγ αντικαθιστά τον Σαντουλάχ Εργκίν. Ο Μποζντάγ ήταν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και τον αντικαθιστά ο Εμρουλάχ Ισλέρ. Στο υπουργείο Εσωτερικών ο Εφκάν Αλά, αντικαθιστά τον Μουαμέρ Γκιουλέρ, στο υπουργείο Οικονομίας ο Νιχάτ Ζεϊμπεκτσί τον Ζαφέρ Τσαγλαγιάν, στο υπουργείο Ευρωπαϊκών θεμάτων ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου τον Εγκεμέν Μπαγίς, στο υπουργείο Οικογενειακής και Κοινωνικής πολιτικής η Αϊσενούρ Ισλάμ την Φατμά Σαχίν, στο υπουργείο Επιστημών, Βιομηχανίας και Τεχνολογίας ο Φικρί Ισίκ τον Νιχάτ Εργκιούν, στο υπουργείο Μεταφορών ο Λουτφού Ελβάν τον Μπιναλί Γιλντιρίμ στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας ο Ιντρίς Γκιουλούτζε τον Ερντογάν Μπαϊρακτάρ και στο υπουργείο Νέας Γενιάς και Αθλητισμού ο Ακίφ Τσαγατάϊ Κιλίτς τον Σουάτ Κιλίτς.

Οι υπουργοί Επιστημών-Βιομηχανίας-Τεχνολογίας και Νέας Γενιάς και Αθλητισμού αντικαταστάθηκαν δίχως να συνδέονται με την υπόθεση διαφθοράς ή τις δημοτικές εκλογές.

Νωρίτερα, τις παραιτήσεις τους υπέβαλαν οι υπουργοί Οικονομίας Ζαφέρ Τσαγλαγιάν, Εσωτερικών Μουαμέρ Γκιουλέρ και Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης Ερντογάν Μπαϊρακτάρ, οι οποίοι πάντως αρνούνται οποιαδήποτε εμπλοκή στην υπόθεση, που αφορά καταγγελίες για παράνομες μεταφορές χρημάτων στο Ιράν και για απάτη και δωροδοκία που σχετίζεται με κρατικές συμβάσεις. 

Οι γιοι των τριών υπουργών έχουν συλληφθεί και δύο εξ αυτών έχουν προφυλακιστεί για την υπόθεση διαφθοράς, καθώς σε βάρος τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.

Λίγη ώρα αργότερα, την παραίτησή του υπέβαλε και ο βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος του τούρκου πρωθυπουργού και πρώην υπουργός Εσωτερικών Ιντρίς Ναΐμ Σαχίν.

Υπουργός ζήτησε την παραίτηση Ερντογάν

Η παραίτηση του υπουργού Περιβάλλοντος ήταν η πιο ηχηρή, καθώς ζήτησε και την παραίτηση του ίδιου του Ερντογάν.

Στη δήλωση που έκανε, ο Μπαϊρακτάρ είπε ότι «ο πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα και τη δικαιοδοσία να συνεργάζεται με όποιον υπουργό θέλει». «Δεν δέχομαι όμως να μου ασκείται πίεση με την προτροπή: "Παραιτηθείτε εξαιτίας της επιχείρησης η οποία περιλαμβάνει υποθέσεις διαφθοράς και προβείτε στην ανακοίνωση που θα με ανακουφίσει" είπε.

Ο Μπαϊρακτάρ πρόσθεσε πως δεν δέχεται «την πίεση διότι μεγάλο μέρος των πολεοδομικών σχεδίων που περιλαμβάνονται στην εισαγγελική έρευνα έγιναν, μετά από οδηγίες του πρωθυπουργού» και τόνισε: «Ανακοινώνω ότι παραιτούμαι από υπουργός και βουλευτής. Πιστεύω ότι ο πρωθυπουργός πρέπει να υποβάλει την παραίτησή του για να ανακουφίσει την πατρίδα και το λαό».

Για συντονισμένο σχέδιο κατά του ιδίου μιλά ο Ερντογάν

Την ίδια ώρα, ο Ερντογάν επιμένει ότι δεν τίθεται θέμα επιχείρησης διαφθοράς, αλλά σχεδίου εναντίον της Κυβέρνησής του.

Σήμερα ο τουρκικός Τύπος δημοσιεύει τις δηλώσεις που έκανε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους κατά την προχτεσινή του πτήση από το Πακιστάν προς την Τουρκία. Ερωτηθείς αν θεωρεί τα τεκταινόμενα "επιχείρηση διαφθοράς", ο Ερντογάν απαντά: "Πώς είναι δυνατόν; Είναι μια επιχείρηση εναντίον της λαϊκής βούλησης. Αφού γίνεται λόγος για διαφθορά, από όσα έχετε διαβάσει μέχρι σήμερα προκύπτει μήπως κάποια ζημιά σε βάρος του δημοσίου;"

Ο Τούρκος Πρωθυπουργός αναφέρεται και στα δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία η εισαγγελική έρευνα περιλαμβάνει και την υπόθεση της κατασκευής φοιτητικής εστίας στην Κωνσταντινούπολη που παραχωρήθηκε σε ίδρυμα στη διοίκηση του οποίου βρίσκεται ο γιος του Πρωθυπουργού.

Ο Ερντογάν είπε πως στη διοίκηση του ιδρύματος εκτός από τον γιο του υπάρχει και η κόρη του και τόνισε ότι "μέσω του ιδρύματος θέλουν να φτάσουν σε μένα". Ο Ερντογάν απάντησε σε ερώτηση σχετικά με τον ιρανικής καταγωγής επιχειρηματία Ρεζά Ζαράφ, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο της υπόθεσης διαφθοράς και φέρεται να έχει δωροδοκήσει πολλά άτομα, μεταξύ των οποίων υπάρχουν συγγενικά πρόσωπα Υπουργών, αλλά και Υπουργοί.

"Ο Ζαράφ κάνει εξαγωγή χρυσού. Γνωρίζω ότι συμβάλλει στην οικονομία της χώρας και ότι μετέχει σε δραστηριότητες φιλανθρωπίας", δήλωσε ο Τούρκος Πρωθυπουργός. Αναφερόμενος στον ισχυρισμό περί εισόδου του Ζαράφ δυο φορές στη διάρκεια του 2013 στο γραφείο του τέως Υπουργού Ευρωπαϊκών Θεμάτων Εγκεμέν Μπαγίς στην Κωνσταντινούπολη που περιλαμβάνεται στην εισαγγελική έρευνα ο Ερντογάν σχολίασε: "Πώς μπορεί να κατηγορηθεί κανείς επειδή εισήλθε κάπου με μια τσάντα και εξήλθε χωρίς αυτήν; Μπορεί η τσάντα να περιείχε βιβλία..

Έρχεται νέος γύρος προσαγωγών

Την ίδια ώρα, ο Τύπος στην Τουρκία κάνει λόγο για νέο γύρο προσαγωγών στο αμέσως επόμενο διάστημα.

Μερίδα του τουρκικού Τύπου αναφέρει σήμερα ότι οι εισαγγελείς που προχώρησαν στην επιχείρηση προσαγωγών στις 17 Δεκεμβρίου έχουν ετοιμάσει το δεύτερο κύμα της επιχείρησης, το οποίο σχετίζεται με 100 δις  δολάρια και περίπου 30 πολιτικούς, γραφειοκράτες και επιχειρηματίες, ζητώντας από τις αστυνομικές αρχές να κάνουν τις προσαγωγές. Αυτό δεν συνέβη προς το παρόν λόγω άρνησης της αστυνομίας.

Η εφημερίδα «Ταράφ» μάλιστα υποστηρίζει ότι εξαιτίας της στάσης αυτής της αστυνομίας, η εισαγγελία διεξάγει έρευνα σχετικά με τον νομάρχη, τον διοικητή ασφάλειας και τον διοικητή της διεύθυνσης δίωξης οικονομικού εγκλήματος της Κωνσταντινούπολης.

Όπως είναι φυσικό, το σκάνδαλο πέρα από τις πολιτικές διαστάσεις, έχει αποκτήσει και οικονομικές. Η τουρκική λίρα σημείωσε την Πέμπτη πτώση 0,35% έναντι του δολαρίου, ενώ υποχώρησε 0,5% έναντι του ευρώ, καταγράφοντας νέα ιστορικά χαμηλά έναντι των δυο βασικών νομισμάτων.

«Ο Ερντογάν βάζει μπρος το βαθύ κράτος», καταγγέλλει η αντιπολίτευση

Στον αντίποδα, η αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση Ερντογάν ότι προσπαθεί να ασκήσει την εξουσία μέσω ενός μυστικοπαθούς «βαθέος κράτους» μετά τον ανασχηματισμό, στον οποίο προχώρησε ο πρωθυπουργός.

Μεταξύ των 10 νέων στενών συνεργατών του που διόρισε αργά χθες ο Ερντογάν είναι ο Εφκάν Αλά, πρώην κυβερνήτης της επαρχίας Ντιγιάρμπακιρ, ο οποίος αναλαμβάνει το πανίσχυρο υπουργείο Εσωτερικών και θα είναι επικεφαλής των υπηρεσιών ασφάλειας. «Αυτός (σ.σ. ο πρωθυπουργός Ερντογάν) προσπαθεί να φτιάξει μια κυβέρνηση που δεν του φέρνει καμιά αντίρρηση. Σε αυτό το πλαίσιο ο Εφκάν Αλά έχει ρόλο-κλειδί να διαδραματίσει», δήλωσε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο Ερντογάν «έχει ένα βαθύ κράτος, το κόμμα (του, το) AK έχει ένα βαθύ κράτος, και ο Εφκάν Αλά είναι ένα από τα στοιχεία αυτού του βαθέος κράτους», πρόσθεσε ο Κιλιτσντάρογλου, χρησιμοποιώντας έναν όρο ο οποίος στην Τουρκία έχει συνδεθεί με ένα σκιώδη, παρακρατικό μηχανισμό που αψηφά το δημοκρατικό σύστημα ελέγχου.


Αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και δακρυγόνα

Στο μεταξύ,  η τουρκική αστυνομία κάνοντας χρήση δακρυγόνων προσπάθησε να διαλύσει μια διαδήλωση 5.000 ανθρώπων που είχαν συγκεντρωθεί στην Κωνσταντινούπολη ζητώντας την παραίτηση του Ερντογάν.

Αργά το βράδυ σημειώθηκαν μικροσυμπλοκές μεταξύ αστυνομικών και μιας μερίδας των διαδηλωτών που είχαν συγκεντρωθεί στο Καντίκιοϊ, στην ασιατική πλευρά της πόλης.

Η κινητοποιηση οργανώθηκε από κόμματα και οργανώσεις που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση και οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα κατά του τούρκου Πρωθυπουργού. «Η διαφθορά είναι παντού» και «Η αντίσταση είναι παντού» ήταν δύο από τα συνθήματα που κυριάρχησαν.

Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι έγιναν και άλλες αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις, όπως στο Μπεσίκτας, σε μικρή απόσταση από το γραφείο του Πρωθυπουργού, καθώς και στην Άγκυρα και τη Σμύρνη.

Στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης αναρτήθηκαν μηνύματα που καλούσαν σε άλλη μία διαδήλωση κατά της διαφθοράς και του ίδιου του Ερντογάν το βράδυ της Παρασκευής στην πλατεία Ταξίμ.