Με σκληρές ανακοινώσεις απάντησαν Βουλή και Γερουσία στην είδηση ότι η Τουρκία άρχισε να παραλαμβάνει του ρωσικούς πυραύλους S-400.
O πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής Έλιοτ Ένγκελ και ο επικεφαλής της ρεπουμπλικανικής μειοψηφίας στην επιτροπή, Μάικλ Μακόλ, τονίζουν ότι με την απόφασή του αυτή ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν έκανε «λάθος επιλογή» και καλούν την αμερικανική κυβέρνηση να επιβάλει κυρώσεις.
«Προειδοποιήσαμε επανειλημμένα την Τουρκία και τον πρόεδρο Ερντογάν ότι η παραλαβή του ρωσικού αμυντικού συστήματος εδάφους – αέρος S-400 θα έχει σοβαρές συνέπειες για τη σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35. Τους έχουμε προειδοποιήσει ότι η απόκτηση του συστήματος S-400 θα προκαλέσει κυρώσεις. Υποστηρίξαμε την προσφορά της κυβέρνησης να πουλήσει το σύστημα PATRIOT για να καλύψει τις ανάγκες της Τουρκίας στον τομέα του αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής πυραυλικής άμυνας. Δόθηκε στον πρόεδρο Ερντογάν μια πολύ σαφής επιλογή. Δυστυχώς, επέλεξε σαφώς τη λανθασμένη», αναφέρουν.
Οι δύο ηγέτες της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων επισημαίνουν πως δυσκολεύονται να κατανοήσουν ότι ένας σύμμαχος στον ΝΑΤΟ επέλεξε την πλευρά της Ρωσίας και του Βλαντιμίρ Πούτιν από τη Συμμαχία και τη στενότερη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Καλούμε το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Άμυνας να τερματίσει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35 και να επιβάλει κυρώσεις στους Τούρκους που συνεργάζονται με τον ρωσικό αμυντικό τομέα, όπως απαιτείται από το νόμο. Η Τουρκία και ο Ερντογάν πρέπει να αντιμετωπίσουν δύσκολες συνέπειες για αυτή την απόφαση», προσθέτουν οι δύο βουλευτές στην κοινή τους δήλωση.
Να σημειωθεί ότι την Παρασκευή το απόγευμα η Βουλή των Αντιπροσώπων ολοκλήρωσε τη διαδικασία της έγκρισης του προϋπολογισμού για την Εθνική Άμυνα. Μεταξύ των προνοιών που περιλαμβάνει είναι και η απαγόρευση της μεταφοράς των αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία, αν προμηθευτεί τους S-400. Ανάλογο νομοσχέδιο ενέκρινε τον Ιούνιο και η Γερουσία και αναμένεται μέχρι τα τέλη Ιουλίου να ετοιμαστεί το κοινό κείμενο που δοθεί προς υπογραφή στον πρόεδρο Τραμπ.
Οι πρόεδροι και οι επικεφαλής μειοψηφίας των επιτροπών Ενόπλων Δυνάμεων και Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζιμ Άινχοφ, Τζακ Ριντ, Τζιμ Ρις και Ρόμπερτ Μενέντεζ, με κοινή τους ανακοίνωση καλούν τον πρόεδρο Τραμπ να εφαρμόσει πλήρως τις κυρώσεις που προβλέπει ο νόμος CAATSA και να τερματιστεί η συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35.
«Αποδεχόμενος την παράδοση των S-400 από τη Ρωσία, ο Πρόεδρος Ερντογάν επέλεξε μια επικίνδυνη συνεργασία με τον Πούτιν εις βάρος της ασφάλειας, της οικονομικής ευημερίας και της ακεραιότητας της συμμαχίας του ΝΑΤΟ», αναφέρει η κοινή δήλωση των τεσσάρων γερουσιαστών, σημειώνοντας ότι σε ισχυρή βάση, το Κογκρέσο κατέστησε σαφές ότι πρέπει να υπάρξουν συνέπειες για την λανθασμένη απόκτηση των S-400 από τον πρόεδρο. Ενέργεια που χαρακτηρίζουν «ενοχλητικό μήνυμα στρατηγικής ευθυγράμμισης με τη Ρωσία του Πούτιν και απειλή για το πρόγραμμα F-35».
«Ως αποτέλεσμα, παροτρύνουμε τον Πρόεδρο Trump να εφαρμόσει πλήρως τις κυρώσεις, όπως απαιτεί ο νόμος CAATSA. Επιπλέον, ενώ όλες οι παραδόσεις F-35 παραμένουν σε αναστολή επ’ αόριστον, καλούμε το Υπουργείο Άμυνας να προχωρήσει στον τερματισμό της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35», αναφέρεται.
Οι ηγέτες των δύο επιτροπών εκφράζουν λύπη γιατί ο πρόεδρος Ερντογάν απέρριψε τις πολλαπλές προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρήσουν τη στρατηγική σχέση των δύο χωρών, επιτρέποντας στην Τουρκία να υπερασπιστεί τον εναέριο χώρο της με αεροσκάφη F-35 και το σύστημα αεροπορικής άμυνας Patriot.
«Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ και ελπίζουμε ότι η στρατηγική σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας θα ξεπεράσει αυτή την αποτυχία. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη βελτίωση της συνεργασίας μας δεν θα είναι εφικτή εφόσον ο Πρόεδρος Ερντογάν παραμείνει σταθερός στην εμβάθυνση των δεσμών με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, σε βάρος της οικονομικής ευημερίας της Τουρκίας και της ασφάλειας της συμμαχίας του ΝΑΤΟ», καταλήγει η κοινή δήλωση.
Το Πεντάγωνο
Το πρωί της Παρασκευής, ο εκτελών χρέη υπουργού Άμυνας, Μαρκ Έσπερ, δήλωσε στους δημοσιογράφους λίγο πριν συναντηθεί με τον Ουζμπέκο ομόλογό του πως γνωρίζει ότι άρχισε η μεταφορά των S-400 στην Τουρκία, πως η θέση των ΗΠΑ σε σχέση με τα F-35 δεν έχει αλλάξει και πως επρόκειτο να συνομιλήσει τηλεφωνικά με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ. Αν και η ημίωρη συνομιλία των δύο υπουργών πραγματοποιήθηκε στις 1:30 μμ τοπική ώρα και ο κ. Έσπερ είχε υποσχεθεί πως θα ενημερώσει τους δημοσιογράφους, η σχετική ενημέρωση ακυρώθηκε δύο φορές με παρέμβαση του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με ανταποκριτές του Πενταγώνου.
