Νέα ένταση στις σχέσεις Άγκυρας–Ουάσιγκτον πυροδότησαν οι δηλώσεις του Αμερικανού Πρέσβη στην Τουρκία, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής επαναπροσέγγισης μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.

Ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος MHP και στενός σύμμαχος του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επιτέθηκε προσωπικά στον πρέσβη, χαρακτηρίζοντας τα λεγόμενά του «προκλητικά» και «ένδειξη απώλειας λογικής».

Ο Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας στο διεθνές φόρουμ ασφαλείας «Manama Dialogue» στο Μπαχρέιν, εκτίμησε ότι αν προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις γύρω από τη Γάζα, η Τουρκία και το Ισραήλ θα μπορούσαν να περάσουν από αντιπαράθεση σε «οικονομική συνεργασία» στο πλαίσιο μιας ευρύτερης περιφερειακής ευθυγράμμισης από τον Νότιο Καύκασο έως την Ανατολική Μεσόγειο.

Ο Μπαχτσελί αντέδρασε έντονα, δηλώνοντας: «Πρόκειται για έναν βαθμό αποχαλίνωσης. Οι ξένοι διπλωμάτες στην Τουρκία πρέπει να γνωρίζουν τη θέση τους και τα όριά τους».

Το υπόβαθρο της έντασης

Η Τουρκία διέκοψε κάθε άμεση εμπορική συναλλαγή με το Ισραήλ τον Μάιο του 2024, στο πλαίσιο αντίδρασης στην στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει κατηγορήσει επανειλημμένα το Ισραήλ για «γενοκτονία», ενώ η Άγκυρα συμμετέχει και στη διεθνή δικαστική διαδικασία κατά της ισραηλινής κυβέρνησης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Παράλληλα όμως, ανεξάρτητα στοιχεία από ναυτιλιακές και τελωνειακές βάσεις δείχνουν ότι εκατοντάδες φορτηγά πλοία συνέχισαν να ταξιδεύουν μεταξύ τουρκικών και ισραηλινών λιμανιών μέσω ενδιάμεσων κόμβων, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις εντός Τουρκίας από ακτιβιστές που κατηγορούν την κυβέρνηση για «διπλό παιχνίδι».

Η ισραηλινή ανάγνωση

Από την πλευρά του Ισραήλ, κυβερνητικοί αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν πλέον την Τουρκία «εχθρικό κράτος» λόγω της ρητορικής, των κυρώσεων και των νομικών κινήσεων που έχει αναλάβει η Άγκυρα.

Η αντιπαράθεση έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο παραμένουν ασταθείς, με τις πιθανότητες αποκατάστασης των σχέσεων Άγκυρας–Τελ Αβίβ να θεωρούνται προς το παρόν περιορισμένες – παρά τις εκτιμήσεις Αμερικανών διπλωματών.