Η υπόθεση των Eurofighter για την Τουρκία δεν αποτελεί απλώς μία εξοπλιστική κίνηση, αλλά έναν καθρέφτη της γεωπολιτικής της θέσης, της αμυντικής της εξάρτησης και των πιέσεων που υφίσταται, τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Ευρώπη. Η συζήτηση στα τουρκικά μέσα αποτυπώνει αυτήν ακριβώς τη σύγκρουση: άλλες φορές ως προσπάθεια αποκατάστασης της αεροπορικής ισχύος και άλλες ως ένδειξη προπαγανδιστικών ασάφειων και πολιτικής ασυνέχειας.

Η παραδοχή της αποδυνάμωσης και η προσδοκία του Kızılelma

Το άρθρο του Αλπέρ Ελιτζίν στην ιστοσελίδα haber.aero υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη ανανέωσης της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. Όπως σημειώνει, «η Τουρκία, η οποία μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2010 θεωρούνταν ότι διαθέτει μια αποτελεσματική πολεμική αεροπορία στην περιοχή, δυστυχώς έχει πλέον καταστεί μια αεροπορία δεύτερης κατηγορίας, πίσω από το Ισραήλ και την Ελλάδα».

Η προσαρμογή στα μη επανδρωμένα συστήματα, αναφέρει, δεν δύναται να αντισταθμίσει την έλλειψη επανδρωμένων μαχητικών, με το drone Kızılelma (Κόκκινο Μήλο) να παρουσιάζεται ως μελλοντική, αλλά όχι άμεση λύση.

H «προσωρινή λύση» μέσω Ομάν και Κατάρ

Η τουρκική ανάλυση εξηγεί ότι η Άγκυρα επιδιώκει την αγορά 12 Eurofighter Tranche 3A από το Ομάν και 12 από το Κατάρ, αξιοποιώντας τις σχέσεις του Ταγίπ Ερντογάν με τις χώρες του Κόλπου και την επιρροή της Βρετανίας. Η κίνηση αυτή θα λειτουργούσε ως «προγεφύρωμα» μέχρι την παραλαβή πιο σύγχρονων μοντέλων από το 2030 και εξής.

Ωστόσο, επισημαίνεται ότι τα Ομανικά αεροσκάφη «θα υποστούν σημαντικό εκσυγχρονισμό και συντήρηση», ενώ τα καταριανά είναι «αρκετά καινούργια» και μπορούν να τεθούν σε λειτουργία γρήγορα και να «τροποποιηθούν σε Tranche 4 στο μέλλον».

Η συζήτηση περί Tranche 4 και Tranche 5

Το άρθρο αναγνωρίζει πως το Eurofighter «δεν θα είναι ποτέ ένα αεροσκάφος πέμπτης γενιάς όπως τα F-35», αλλά θα διατηρεί υψηλή επιχειρησιακή αξία με προηγμένα συστήματα, όπως ραντάρ AESA και δυνατότητες διασύνδεσης με UAV τύπου Kızılelma.
Το μοντέλο Tranche 5 περιγράφεται ως δυνητικό «αερομεταφερόμενο κέντρο διοίκησης και ελέγχου».

Κόστος, εξάρτηση και πολιτικές συνέπειες

Σημειώνεται ότι η Τουρκία οφείλει να αποφύγει την πλήρη εξάρτηση από μία χώρα, όπως συνέβη με τις ΗΠΑ. Η αγορά Eurofighter παρουσιάζεται ως πιθανός δρόμος για «ταχεία άρση του εμπάργκο που επέβαλαν οι ΗΠΑ στην αγορά αεροσκαφών F-16V και F-35», ενώ τονίζεται η ανάγκη η Τουρκία «να αντιμετωπίσει τις δημοκρατικές της ελλείψεις», ώστε να έχει αξιοπιστία στις διαπραγματεύσεις.

Ο Ελιτζίν υπογραμμίζει ότι ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας είχε δηλώσει πως «τα αεροσκάφη Eurofighters θα ενταχθούν στο στόλο στις αρχές του 2026», κάτι που «δεν ήταν δυνατό». Ακολούθως, το ίδιο υπουργείο εξέδωσε ανακοίνωση «που ουσιαστικά έρχονταν σε αντίθεση με τον υπουργό».

«Αναφέρθηκε ότι οι πρώτες παραδόσεις θα ήταν 24 αεροσκάφη από το Ομάν και το Κατάρ. Ωστόσο, η άμεση παράδοση των αεροσκαφών του Ομάν ήταν αδύνατη λόγω των απαραίτητων τροποποιήσεων και απαιτήσεων συντήρησης. Τελικά, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έκανε μια άλλη ανακοίνωση στις 30 Οκτωβρίου, η οποία ουσιαστικά έρχονταν σε αντίθεση με τον υπουργό. Η σύμβαση για την αγορά των αεροσκαφών από το Ηνωμένο Βασίλειο είχε υπογραφεί, αλλά οι διαπραγματεύσεις με το Ομάν και το Κατάρ ήταν ακόμη σε εξέλιξη... Έτσι, είδαμε μια περίπτωση όπου μια δήλωση που έκανε ένα πρόσωπο που είχε υπηρετήσει ως Αρχηγός Γενικού Επιτελείου και είναι Τ/Υπουργός Εθνικής Άμυνας αντικρούστηκε από το ίδιο του το Υπουργείο».

Η κάλυψη του θέματος από τον αντιπολιτευόμενο Τύπο

Ο Φαρούκ Μπιλντιριτζί στην ιστοσελίδα T24 επικρίνει τα φιλοκυβερνητικά μέσα, επισημαίνοντας ότι «σε μια αναφορά για τη συμφωνία, δεν αρκεί απλώς να αναφερθούν οι ομιλίες που έγιναν στην τελετή, αλλά πρέπει να περιλαμβάνονται και πληροφορίες, όπως το περιεχόμενο και το κόστος της συμφωνίας».

Σημειώνει ότι οι κυβερνητικές πηγές «δεν παρείχαν λεπτομερείς πληροφορίες», ενώ το κόστος εμφανίστηκε με καθυστέρηση και με αντιφάσεις.

Ο Καντίρ Γκιουρτζάν σχολιάζει ειρωνικά στην samanyoluhaber: «Λοιπόν, το να παραμένουμε στην αγορά μεταχειρισμένων είναι κάπως στο DNA μας. Κοίτα, ακόμα και το Παλάτι ψάχνει σε πάγκους παζαριών για Eurofighters!».

Διαβάστε επίσης: Κομισιόν για Τουρκία: Οπισθοδρόμηση στο κράτος δικαίου-Αναφορές σε Κυπριακό