Ξεκίνησε σήμερα στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού η πολύκροτη υπόθεση εναντίον της εταιρείας Blue Ocean Management Limited (BOYM), μιας κυπριακής εταιρείας διαχείρισης σούπερ-γιοτ που, σύμφωνα με έρευνες, ανήκε τελικά στον Ρώσο ολιγάρχη Ρομάν Αμπράμοβιτς, ο οποίος έχει τεθεί υπό κυρώσεις από την ΕΕ για τους δεσμούς του με το Κρεμλίνο.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του OCCRP, η εταιρεία κατηγορείται ότι δεν κατέβαλε φόρους και τόκους ύψους άνω των 26 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ μαζί της αντιμετωπίζουν κατηγορίες και τρεις πρώην διευθυντές της. Καμία από τις εμπλεκόμενες εταιρείες —ούτε η Blue Ocean, ούτε η συνεργαζόμενη Meritservus Secretaries Ltd— δεν εκπροσωπήθηκε στη σημερινή ακροαματική διαδικασία.

Η Blue Ocean ιδρύθηκε τη δεκαετία του 2000 και διαχειριζόταν στόλο πολυτελών γιοτ αξίας 1,2 δισ. δολαρίων που χρησιμοποιούσε ο Αμπράμοβιτς. Από το 2013 η εταιρεία βρέθηκε στο στόχαστρο των κυπριακών φορολογικών αρχών, όταν της επιβλήθηκε πρόστιμο 14 εκατ. ευρώ για μη καταβληθέν ΦΠΑ, το οποίο με τους τόκους και τις προσαυξήσεις έφτασε στα 26 εκατ. ευρώ. Το Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου απέρριψε πέρσι την τελική έφεσή της, οδηγώντας στη διάλυσή της, που όμως ανετράπη φέτος τον Ιούνιο μετά από απόφαση του Εφόρου Φορολογίας να επανενεργοποιηθεί.

Η υπόθεση αναζωπυρώθηκε ύστερα από αποκαλύψεις των OCCRP, BBC και The Bureau of Investigative Journalism, που έφεραν στο φως διαρροές εγγράφων δείχνοντας ότι μεταξύ 2005 και 2010 η Blue Ocean φέρεται να είχε δημιουργήσει εικονικό σχήμα ενοικίασης σούπερ-γιοτ για να αποφεύγει τον ΦΠΑ εντός ΕΕ. Στην πράξη, τα γιοτ “νοικιάζονταν” από εταιρείες του ίδιου του Αμπράμοβιτς μέσω υπεράκτιων δομών.

Η πρώην διευθύντρια Μαρία Δαμιανού δήλωσε ότι ήταν «απλή υπάλληλος της Meritservus» και ότι «ενεργούσε πάντοτε σύμφωνα με τις οδηγίες της εταιρείας», θεωρώντας τις κατηγορίες εναντίον της «άδικες και αβάσιμες».

Ο ίδιος ο Αμπράμοβιτς δεν κατηγορείται στην κυπριακή υπόθεση, ενώ οι δικηγόροι του αρνήθηκαν οποιαδήποτε ευθύνη ή γνώση για φοροδιαφυγή.

Η έρευνα της κυπριακής φορολογικής υπηρεσίας ξεκίνησε στο πλαίσιο κοινοτικού ελέγχου της ΕΕ που εγκαινιάστηκε το 2008 από Γαλλία και Ολλανδία, με στόχο τον περιορισμό της φοροαποφυγής στη βιομηχανία των πολυτελών γιοτ. Σύμφωνα με έγγραφο του κυπριακού Υπουργείου Οικονομικών, οι αρχές κατέληξαν πως η Blue Ocean λειτουργούσε υπό την έμμεση ιδιοκτησία του Αμπράμοβιτς μέσω καταπιστεύματος (trust) που τον ωφελούσε οικονομικά.