Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ετοιμάζεται να επιστρέψει στο Λευκό Οίκο για πρώτη φορά από το 2019, όταν είχε συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη του θητεία. Τότε η σχέση τους χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως «bromance», όμως αυτή τη φορά το πλαίσιο είναι διαφορετικό: οι δύο ηγέτες εμφανίζονται πιο κοντά σε ζητήματα εμπορίου και άμυνας, αλλά παραμένουν σε ανοιχτή σύγκρουση για τη Μέση Ανατολή και ειδικότερα για το Ισραήλ.

Η επίσκεψη έχει έντονο συμβολισμό για τον Τούρκο πρόεδρο. Αποτελεί ουσιαστικά την επιστροφή του στην Ουάσιγκτον μετά από τέσσερα χρόνια αποστασιοποίησης επί Μπάιντεν, ο οποίος δεν τον είχε ποτέ υποδεχθεί στο Λευκό Οίκο.  Ο ίδιος ο Ερντογάν εκλαμβάνει αυτή την επίσκεψη ως αναγνώριση του γεωπολιτικού ρόλο της Τουρκίας  για τις ΗΠΑ.

Στις ΗΠΑ σχολιάζεται έντονα η δήλωση Ερντογάν στο Fox ότι ο Τραμπ είπε θα τερματίσει την σύγκρουση στην Ουκρανία και την Γάζα αλλά δεν τα κατάφερε. Ο Μάρκο Ρούμπιο, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, σχολίασε πως ο Ερντογάν μπορεί να λέει ό,τι θέλει για τη Γάζα και την Ουκρανία, αλλά στην πραγματικότητα «έρχεται στον Λευκό Οίκο όταν θέλει να γίνει κάτι» και τότε ζητά τη βοήθεια του Τραμπ.

Τα deal στο τραπέζι 

Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκονται μεγάλα εμπορικά και στρατιωτικά deals. Ο Τραμπ έχει ήδη αναφερθεί σε πιθανή αγορά αεροσκαφών Boeing από την Τουρκία, που θα ενισχύσει την Turkish Airlines και τον ρόλο της Κωνσταντινούπολης ως παγκόσμιου αεροπορικού κόμβου. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση παραμένει το ζήτημα των μαχητικών F-35. Υπενθυμίζεται πως η Ουάσιγκτον είχε αποκλείσει την Άγκυρα από το πρόγραμμα το 2019 λόγω της αγοράς ρωσικών S-400. Ο Ερντογάν ζητά να «ξεπαγώσει» η συμφωνία, με το επιχείρημα ότι η Τουρκία έχει ήδη προκαταβάλει 1,4 δισ. δολάρια.

Η επίσκεψη, όμως, δεν είναι μόνο οικονομική και το μεγαλύτερο αγκάθι εξακολουθεί να είναι η Γάζα. Ο Ερντογάν έχει συγκρουστεί ανοιχτά με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου, τον οποίο έχει παρομοιάσει με τον Χίτλερ, ενώ η Τουρκία έχει διακόψει τις εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ και στηρίζει τη Χαμάς, την οποία χαρακτηρίζει «οργάνωση αντίστασης» και όχι τρομοκρατική. Οι θέσεις αυτές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την αμερικανική γραμμή, καθώς ο Τραμπ παραμένει σταθερά στο πλευρό του Ισραήλ, αν και πρόσφατα εμφανίστηκε πρόθυμος να αποτρέψει μια πιθανή προσάρτηση της Δυτικής Όχθης.



Εκπλήξεις μπροστά από τις κάμερες; 

Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι οι δύο ηγέτες δύσκολα θα αποφύγουν δημόσια αντιπαράθεση μπροστά στις κάμερες, ειδικά για τη Γάζα και τη Συρία. Κι όμως, η συνάντηση αναμένεται να είναι «θερμή», καθώς ο Τραμπ βλέπει στον Ερντογάν έναν κρίσιμο εταίρο για την Ουκρανία, τη Συρία και τη σταθερότητα στη Μαύρη Θάλασσα.

Ο Ερντογάν έφτασε στην Ουάσιγκτον την Τετάρτη το βράδυ και φιλοξενήθηκε φιλοξενηθεί στο αμερικανικό State Guest House –μια τιμή που ο Τραμπ δεν προσφέρει σε όλους– και την Πέμπτη (ώρα Κύπρου 18:00–20:00) θα βρεθεί στο Οβάλ Γραφείο. Εκεί, Τούρκοι και Αμερικανοί δημοσιογράφοι θα έχουν την ευκαιρία να απευθύνουν ερωτήσεις, με το βλέμμα στραμμένο στα κρίσιμα μέτωπα: F-35, Συρία, Ρωσία, Ισραήλ-Γάζα.

Η «υπόσχεση» Τραμπ για Δυτική Όχθη 

Την Τρίτη  ο Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε σε συνάντηση με οκτώ Άραβες και Μουσουλμάνους ηγέτες στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ότι δεν θα επιτρέψει στο Ισραήλ να προχωρήσει σε προσάρτηση της Δυτικής Όχθης. Οι Τούρκοι στάθηκαν έντονα στο γεγονός ότι κατά την διάρκεια της συνάντηση ο Τραμπ κάθισε δίπλα από τον Ερντογάν στην κορυφή του τραπεζιού.

Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Politico, κατά την διάρκεια της συνάντησης ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν κατηγορηματικός, αν και αναγνώρισε ότι η επίτευξη εκεχειρίας στη διετή πολεμική σύγκρουση με τη Χαμάς παραμένει μακρινή. Η Ουάσιγκτον παρουσίασε στους συνομιλητές της σχέδιο 21 σημείων για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, χωρίς ωστόσο επίσημη αναφορά στην τύχη της Δυτικής Όχθης.