Η Γαλλία βρίσκεται πλέον σε ένα κρίσιμο πολιτικό και οικονομικό σταυροδρόμι, με την κατάσταση να εξελίσσεται σε αδιέξοδο. Ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού, μετά την παρουσίαση ενός αυστηρού προϋπολογισμού λιτότητας για το 2026 που περιλαμβάνει περικοπές δαπανών ύψους περίπου 44 δισ. ευρώ, ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης στις 8 Σεπτεμβρίου. Η απόφαση αυτή θεωρείται κίνηση υψηλού ρίσκου, καθώς η πλειοψηφία της Βουλής - αποτελούμενη από κόμματα από το ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό μέχρι την αριστερή αντιπολίτευση - έχει ήδη εκφράσει αρνητική στάση προς την κυβέρνηση, με στόχο την ανατροπή της.

Η οικονομική κρίση συνοδεύει την πολιτική αβεβαιότητα, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει υψηλό δημόσιο χρέος (πάνω από 114% του ΑΕΠ) και έλλειμμα που εκτοξεύτηκε στο 5,8%. Η γαλλική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 0,3% το δεύτερο τρίμηνο, χάρη στην ανάκαμψη της καταναλωτικής δαπάνης. Η πολιτική αστάθεια έχει οδηγήσει σε παγώματα προσλήψεων και επενδύσεων, αυξάνοντας την αβεβαιότητα στον επιχειρηματικό τομέα και επιβαρύνοντας την εύθραυστη ανάκαμψη της οικονομίας. Αναλυτές κάνουν λόγο για σοβαρό κίνδυνο ακόμη και για ενδεχόμενη παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αν η κατάσταση επιδεινωθεί περαιτέρω.

Κοινωνικά, η κατάσταση είναι εκρηκτική, με μαζικές κινητοποιήσεις και απεργίες να έχουν προγραμματιστεί για τις 10 Σεπτεμβρίου. Υπάρχει μεγάλη λαϊκή δυσαρέσκεια, καθώς δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από το 65% των Γάλλων θέλουν αλλαγές είτε με διάλυση της Βουλής, είτε με παραίτηση του Προέδρου Μακρόν. Η πολιτική κρίση, σε συνδυασμό με τις επερχόμενες κοινωνικές εκρήξεις, θέτουν τη χώρα σε σοβαρό κίνδυνο αστάθειας με αβέβαιο το μέλλον της κυβέρνησης, που ίσως καταλήξει σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο του 2025.

Νέες εκλογές; 

Αν η κυβέρνηση χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης, ο Μακρόν θα πρέπει είτε να επιχειρήσει νέο κυβερνητικό σχήμα με την υπάρχουσα Βουλή είτε να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές, εν μέσω ενός κλίματος οικονομικής αβεβαιότητας και κοινωνικής έντασης που καθιστούν την επόμενη περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για τη χώρα.

Ο πρόεδρος Μακρόν, του οποίου η θητεία διαρκεί έως το 2027, έχει επανειλημμένα αποκλείσει το ενδεχόμενο παραίτησης ή πρόωρων βουλευτικών εκλογών και, αν και δεν έχει σχολιάσει δημόσια από τη Δευτέρα, φαίνεται πιθανότερο να αντικαταστήσει τον Μπαϊρού με νέο πρωθυπουργό.

Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων θέλει τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης για νέες εκλογές, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις των Ifop, Elabe και Toluna Harris Interactive, με ποσοστά από 56% έως 69%.

Δημοσκόπηση της Toluna Harris Interactive για το RTL έδειξε ότι 41% θα ήθελαν το ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό κόμμα Εθνικός Συναγερμός να ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης – το υψηλότερο ποσοστό για οποιοδήποτε κόμμα, αν και 59% παραμένουν αντίθετοι σε πρωθυπουργό από το RN. Η δεύτερη υψηλότερη προτίμηση, με 38%, ήταν ένας μη-επαγγελματίας πολιτικός.

Παράλληλα, η έρευνα της Elabe για το BFM TV έδειξε ότι το 67% θέλει τον Μακρόν να παραιτηθεί αν ο Μπαϊρού χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης. Παρόμοιο αποτέλεσμα κατέγραψε και η Ifop για το LCI.

Ο Μακρόν δεν συζήτησε το ενδεχόμενο διάλυσης της Βουλής κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου υπουργικού συμβουλίου την Τετάρτη, δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Σοφί Πριμά. Αντιθέτως, στήριξε τη στρατηγική του Μπαϊρού, πρόσθεσε.