Δικαστήριο της Κολομβίας καταδίκασε να εκτίσουν ποινές κάθειρξης 11 ετών και 3 μηνών επτά πρώην στελέχη του αμερικανικού κολοσσού της μπανάνας Chiquita Brands, επειδή είχαν χρηματοδοτήσει ακροδεξιά παραστρατιωτική οργάνωση, διαβόητη για τις ωμότητες που είχε διαπράξει εναντίον αμάχων τα χρόνια του 1990 και του 2000.

Το δικαστήριο, στον νομό Αντιόκια (βορειοδυτικά), έκρινε ενόχους επτά κατηγορούμενους για «διακεκριμένη συνομωσία με σκοπό τη διάπραξη αξιόποινων πράξεων», ενώ απάλλαξε άλλους τρεις, σύμφωνα με την ετυμηγορία του, που συμβουλεύτηκε το Γαλλικό Πρακτορείο.

Πέρα από τις ποινές κάθειρξης που θα εκτίσουν, οι καταδικασθέντες θα πρέπει να καταβάλουν χρηματικό πρόστιμο ύψους 3,4 εκατομμυρίων δολαρίων.

Πρόκειται για την πρώτη καταδίκη σε βάρος ηγετών της Τσικίτα στην Κολομβία. Η αμερικανική δικαιοσύνη ωστόσο είχε αποφασίσει το 2024 να καταβληθούν αποζημιώσεις εκατομμυρίων δολαρίων σε θύματα του εμφυλίου, τονίζοντας πως η πολυεθνική είχε δώσει περίπου 2 εκατομμύρια δολάρια στην AUC (Autodefensas Unidas de Colombia), ακροδεξιά παραστρατιωτική οργάνωση που δεν υπάρχει πλέον.

Στις AUC αποδίδεται σωρεία εγκλημάτων διαπραχθέντων στο πλαίσιο της εμφύλιας σύρραξης που συνεχίζεται ως ακόμη και σήμερα στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.

Ανάμεσα στα πρόσωπα που καταδικάστηκαν είναι τρεις πρώην γενικοί διευθυντές της κολομβιανής θυγατρικής της Τσικίτα από το 1990 ως το 2004. Ένας από αυτούς, ο Τσαρλς Ντένις Κάιζερ, είναι αμερικανός υπήκοος.

Τα κεφάλαια που έδωσε η επιχείρηση στην AUC «χρησιμοποιήθηκαν για να χρηματοδοτηθεί η επέκταση» της δράσης των παραστρατιωτικών στην περιοχή, να διευκολυνθούν δολοφονίες, απαγωγές, βασανισμοί ηγετών της λεγόμενης κοινωνίας των πολιτών και αγροτών, σύμφωνα με τις εισαγγελικές αρχές.

Από την αρχή της έρευνας που διενεργήθηκε στις ΗΠΑ, η πολυεθνική διαβεβαιώνει πως υφίστατο εκβιάσεις και ότι οι πληρωμές έγιναν για την προστασία του προσωπικού της.

Η AUC έσπερνε τρόμο για δυο δεκαετίες διεξάγοντας ανελέητο πόλεμο εναντίον οργανώσεων της άκρας αριστεράς και όσων εκλάμβανε ως συμπαθούντες, ενίοτε με τη συμβολή του τακτικού στρατού. Είναι επίσης γνωστό πως επιδιδόταν σε διακίνηση ναρκωτικών. Το καρτέλ Clan del Golfo θεωρείται εν μέρει μετενσάρκωσή της.

Ο υπουργός Εργασίας της κυβέρνησης του σοσιαλδημοκράτη προέδρου Γουστάβο Πέτρο, ο Αντόνιο Σανγκίνο, εξήρε την «ιστορική» και «παραδειγματική» απόφαση.

«Για χρόνια, εργάτριες και εργάτες γης μετατρέπονταν σε θύματα του φόβου και της βίας. Σήμερα, η δικαιοσύνη έδωσε απάντηση», έκρινε μέσω X.

Ο εμφύλιος πόλεμος στην Κολομβία, που διαρκεί πάνω από μισό αιώνα, εκτιμάται πως έχει πάνω από 10 εκατομμύρια θύματα, ανάμεσά τους 1,1 εκατ. νεκρούς και 200.000 εξαφανισμένους.

Ο πολυεθνικός κολοσσός της μπανάνας Τσικίτα δεν είναι παρά η μετεξέλιξη της United Fruit Company, αμερικανικής πολυεθνικής γνωστής για τις ωμές παρεμβάσεις της στην πολιτική ζωή χωρών της Λατινικής Αμερικής το πρώτο μισό του 20ού αιώνα — σε αυτήν ακριβώς οφείλεται η έκφραση «μπανανίες».

Ιστορικοί έχουν επισημάνει πως ενεχόταν, μεταξύ άλλων, στο στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον του Χακόμπο Άρμπενς στη Γουατεμάλα το 1954 και στη σφαγή απεργών σε φυτείες της στην Κολομβία με πάνω από χίλιους νεκρούς, το 1928.