Εκατομμύρια Αμερικανοί αναμένεται να προσέλθουν σήμερα Τρίτη στις κάλπες για να ψηφίσουν στις προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών για το 2024, στις οποίες η υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις και ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλός της, Ντόναλντ Τραμπ, αναμετρώνται σε μια αμφίρροπη μάχη, ψήφο με ψήφο.

Περίπου 230 εκατομμύρια πολίτες έχουν δικαίωμα ψήφου, αλλά μόνο περίπου 160 εκατομμύρια από αυτούς είναι εγγεγραμμένοι. Σχεδόν οι μισές από τις 50 πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, ωστόσο, επιτρέπουν την εγγραφή τη σημερινή ημέρα.

Περισσότεροι από 70 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη ψηφίσει μέσω επιστολικής ψήφου ή σε πρόωρα αυτοπρόσωπα εκλογικά κέντρα.

Οι αναλυτές στρέφουν τα βλέμματά τους στις αμφίρροπες πολιτείες, που θεωρούν ότι θα εκλέξουν νικητή και που θα μπορούσαν να κερδίσουν είτε η υποψήφια των Δημοκρατικών είτε ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων.

Ειδικότερα, ξεχωρίζουν η Αριζόνα, η Τζόρτζια, το Μίσιγκαν, η Νεβάδα, η Βόρεια Καρολίνα, η Πενσυλβάνια και το Ουισκόνσιν, όπου οι υποψήφιοι, σύμφωνα και με τις δημοσκοπήσεις, κινούνται επίσης σε κάποιες περιπτώσεις στα όρια του στατιστικού λάθους.

Έτσι, κατά δημοσκοπήσεις που συγκεντρώνει ο ιστότοπος FiveThirtyEight, η κυρία Χάρις και ο κ. Τραμπ βρίσκονταν χθες το απόγευμα σε απόλυτη ισοπαλία (47,8%) στην Πενσιλβάνια, σχεδόν σε ισοπαλία (47,4-47,7%) στη Νεβάδα και τους χώριζε κάτι σαν μια εκατοστιαία μονάδα στο Ουισκόνσιν, στο Μίσιγκαν και στη Βόρεια Καρολίνα. Ωστόσο ορισμένοι ειδικοί αντιτείνουν πως η διαφορά των δυο αντιπάλων μπορεί να αποδειχθεί πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι αναμενόταν. Η εμπειρία πρόσφατων εκλογικών αναμετρήσεων στις ΗΠΑ δεν ωθεί ακριβώς στο να υιοθετήσει κανείς ανεπιφύλακτα αυτά που προβλέπουν.

H αποκρυπτογράφηση του εκλογικού σώματος έχει αποδειχθεί σε αυτές τις εκλογές πολύ πιο σύνθετη από ό,τι στο παρελθόν. Και αυτό συμβαίνει γιατί τα στεγανά μοιάζουν να έχουν σπάσει και οι δυο υποψήφιοι έχουν καταφέρει να διειδυσουν στις δεξαμενές ψηφοφόρων του αντιπάλου τους.

Οι ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν επίσης 34 γερουσιαστές (από τους 100) και τα 435 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ. Επιπλέον, θα διεξαχθούν εκλογές για την ανάδειξη κυβερνήτη σε 11 πολιτείες και δύο σε αμερικανικά εδάφη (Πουέρτο Ρίκο και Αμερικανική Σαμόα).

Πότε αναμένονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα αναμένεται να έρθουν μόλις κλείσουν οι κάλπες σε τοπική ώρα στις αντίστοιχες πολιτείες. Οι πολιτείες - κλειδιά που οι δύο υποψήφιοι δίνουν μάχη θα αρχίσουν να ανακοινώνουν αποτελέσματα μόλις η ψηφοφορία ολοκληρωθεί στις 7 μ.μ. ώρα Κύπρου. Ορισμένες από τις πολιτείες-κλειδιά αναφέρονται παρακάτω.

Πενσυλβάνια: Η πολιτεία δεν επιτρέπει την καταμέτρηση των επιστολικών ψηφοδελτίων μέχρι την ημέρα των εκλογών. Ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα δεν αναμένονται το βράδυ των εκλογών. Το 2020, η πολιτεία δεν είχε ξεκάθαρο νικητή για τέσσερις ημέρες μετά την ψηφοφορία.

Γεωργία: Ο νόμος της πολιτείας απαιτεί όλες οι πρόωρες ψήφοι να καταμετρηθούν και να αναφερθούν έως τις 8 μ.μ. EST, δηλαδή έως τις 03.00 π.μ. στην Κύπρο στις 6 Νοεμβρίου.

Βόρεια Καρολίνα: Οι ψήφοι αναμένεται να καταμετρηθούν καθ' όλη τη διάρκεια του απογεύματος της 5ης Νοεμβρίου και τα πλήρη αποτελέσματα αναμένονται μόνο μέχρι τα μεσάνυχτα.

Νεβάδα: Η πολιτεία αυτή δέχεται επιστολικά ψηφοδέλτια που φτάνουν αργά- ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά απίθανο τα αποτελέσματα να ανακοινωθούν το ίδιο βράδυ. Στις εκλογές του 2020, τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν ημέρες μετά την ψηφοφορία.

Υπάρχουν exit poll στις ΗΠΑ

Σύμφωνα με τον Guardian, τα exit poll είναι έρευνες που διεξάγονται με τους ψηφοφόρους αμέσως μετά την ψηφοφορία. Μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα, όπως το CNN, το ABC και το Fox News, τις χρησιμοποιούν για να κάνουν πρώιμες προβλέψεις σχετικά με το ποιος είναι πιθανό να κερδίσει, αν και αυτές υπόκεινται σε αναθεωρήσεις καθώς καταμετρώνται οι πραγματικές ψήφοι.

Παραδοσιακά, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συμφωνούν να μην δημοσιεύουν τα στοιχεία των exit poll πριν κλείσουν όλες οι κάλπες για να μην επηρεάσουν τους ανθρώπους που εξακολουθούν να ψηφίζουν.

Οι δημοσκόποι τοποθετούν συνεντευκτές σε επιλεγμένα εκλογικά κέντρα, τα οποία επιλέγονται για να αντιπροσωπεύουν μια διατομή του εκλογικού πληθυσμού. Οι ψηφοφόροι που εξέρχονται από τα εκλογικά κέντρα καλούνται να συμπληρώσουν εθελοντικά ανώνυμα ερωτηματολόγια που καλύπτουν τον υποψήφιο που ψήφισαν, βασικά θέματα και δημογραφικές πληροφορίες. Οι συνεντευκτές συνήθως ενημερώνουν τηλεφωνικά για τα αποτελέσματα τρεις φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τα δεδομένα των δημοσκοπήσεων αναλύονται γρήγορα για να προκύψουν πληροφορίες σχετικά με τη βάση των ψηφοφόρων, όπως για παράδειγμα ποιος κερδίζει ορισμένες δημογραφικές ομάδες. Το Ντίρμπορν του Μίσιγκαν, για παράδειγμα, θα μελετηθεί προσεκτικά για τυχόν ενδείξεις ότι ο πόλεμος στη Γάζα επηρέασε την προσέλευση των Αράβων και μουσουλμάνων Αμερικανών.

Τα exit poll περιλαμβάνουν τους απόντες ψηφοφόρους με τη διεξαγωγή ερευνών μέσω τηλεφώνου, κειμένου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Σε πολιτείες με υψηλό ποσοστό πρόωρων προσωπικών ψηφοφόρων, οι δημοσκοπήσεις εξόδου διεξάγονται εβδομάδες πριν από την ημέρα των εκλογών, καθώς οι ψηφοφόροι αυτοί αποχωρούν από το εκλογικό κέντρο. Τα αποτελέσματα συνδυάζονται στη συνέχεια με τα δεδομένα από την ημέρα των εκλογών.

Στα όρια του στατιστικού λάθους οι δημοσκοπήσεις

Σύμφωνα με το Al Jazeera, πρόσφατη δημοσκόπηση των New York Times/Siena δείχνει ότι ο Τραμπ και η Χάρις ισοψηφούν στην Πενσυλβάνια, λαμβάνοντας ο καθένας από 48% των ψήφων.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με το FiveThirtyEight's National Polls tracker, η Harris έχει ένα μικρό προβάδισμα 1 ποσοστιαίας μονάδας έναντι του Trump.

Ωστόσο, το προβάδισμα αυτό συρρικνώνεται, γεγονός που δείχνει ότι οποιοσδήποτε από τους δύο υποψηφίους έχει μεγάλες πιθανότητες να κερδίσει.

Σύμφωνα με τον ημερήσιο ανιχνευτή της FiveThirtyEight, η Harris διατηρεί στενό προβάδισμα στο Μίσιγκαν και στο Ουισκόνσιν, με περιθώρια περίπου 0,8 και 0,6 μονάδες αντίστοιχα.

Από την άλλη πλευρά, ο Τραμπ κερδίζει έδαφος στην Αριζόνα, όπου αυτή τη στιγμή έχει προβάδισμα 2,5 μονάδων έναντι της Χάρις.

Στη Βόρεια Καρολίνα και τη Τζόρτζια, το προβάδισμά του κυμαίνεται περίπου στις 1,5 μονάδες. Επιπλέον, ο Τραμπ διατηρεί προβάδισμα 0,9 μονάδων στη Νεβάδα και έχει μια μικρή διαφορά 0,3 μονάδων στην κρίσιμη πολιτεία της Πενσυλβάνια.

Τι γίνεται όταν υπάρχει ισοπαλία στους εκλέκτορες

Οι πρόεδροι εκλέγονται από 538 εκλέκτορες. Αυτός ο αριθμός είναι ίσος με 100 γερουσιαστές και 435 μέλη του Κογκρέσου, συν τρεις ψήφους για την Ουάσιγκτον, DC.

Η πλειοψηφία των εκλογικών ψήφων είναι 270. Η κατάκτηση του Λευκού Οίκου είναι μια άσκηση χαρτογράφησης για τους προεδρικούς υποψηφίους. Πρέπει να συνδυάσουν τις πολιτείες που βρίσκονται με ασφάλεια στη στήλη τους με αρκετές αμφίρροπες πολιτείες για να φτάσουν στις 270 .

Τι γίνεται αν υπάρχει ισοπαλία;

Σύμφωνα με το CNNi, ο συνολικός αριθμός των εκλογικών ψήφων, 538, είναι ζυγός αριθμός, πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιθανή ισοψηφία . Έχει συμβεί μια φορά στο παρελθόν, το 1800, αν και οι κανόνες ήταν λίγο διαφορετικοί τότε.

Εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει τις 270 ψήφους που απαιτούνται για να κερδίσει τις εκλογές, το νέο Κογκρέσο θα επέλεγε τον πρόεδρο και η Γερουσία θα επέλεγε τον αντιπρόεδρο σε αυτό που είναι γνωστό ως «εκλογές κατά περίπτωση».

Κάθε μία από τις 50 πολιτείες θα έπαιρνε μία ψήφο. Οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν επί του παρόντος περισσότερες αντιπροσωπείες της Βουλής.

Τα swing states βγάζουν πρόεδρο

Τα επιτελεία των δύο υποψηφίων δίνουν βάρος στις επτά αμφιλεγόμενες πολιτείες που εν πολλοίς θα κρίνουν το ποιος θα είναι ο 47ος πρόεδρος της Αμερικής. Ο λόγος για τα «swing states», όπου οι πλειοψηφίες είναι εξαιρετικά ευμετάβλητες, σε αντίθεση με τα «safe states», όπου θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι οι περισσότεροι ψηφίζουν παραδοσιακά είτε υπέρ των Ρεπουμπλικανών, είτε υπέρ των Δημοκρατικών, αναφέρει σε δημοσίευμά της η DW.

Τα «swing states» μπορούν να κρίνουν το αποτέλεσμα. Γι' αυτό μπαίνουν στο «μικροσκόπιο» των μονομάχων, που διοργανώνουν στις πολιτείες αυτές μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις και πληρώνουν μέχρι την τελευταία στιγμή τεράστια ποσά για προεκλογικά σποτς, διεκδικώντας την ψήφο των αναποφάσιστων.

Ειδικότερα:

Αριζόνα

Για τους ψηφοφόρους στην Αριζόνα οι προτεραιότητες καθορίζονται από γεωγραφικούς παράγοντες. Η πολιτεία μοιράζεται κοινά σύνορα με το Μεξικό, κατά συνέπεια βρίσκεται στο επίκεντρο της αμερικανικής πολιτικής για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης.

Βόρεια Καρολίνα

Ήταν η τελευταία πολιτεία που εμφανίστηκε στον κατάλογο των «swing states». Πριν αποχωρήσει ο Μπάιντεν από τον προεκλογικό αγώνα, ο Τραμπ φαινόταν να εξασφαλίζει προβάδισμα στη Βόρεια Καρολίνα. Η Χάρις κατάφερε να μειώσει σημαντικά τη διαφορά. Γεγονός είναι ωστόσο ότι στη συγκεκριμένη πολιτεία οι Δημοκρατικοί έχουν χάσει τις 10 από τις τελευταίες 11 εκλογές, άρα η αναμέτρηση προμηνύεται αμφίρροπη.

Μίσιγκαν

Πρόκειται για την «καρδιά» της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Είναι η έδρα της Ford, της General Motors και της Chrysler, η οποία έχει ενταχθεί πλέον στον όμιλο Stellantis. Η διατήρηση των θέσεων εργασίας στον συγκεκριμένο κλάδο είναι σημαντική για τους ψηφοφόρους.

Νεβάδα

Κομβικό ζήτημα για τη Νεβάδα είναι το μεταναστευτικό, καθώς η συγκεκριμένη πολιτεία συνορεύει με το Μεξικό. Το ένα τρίτο του πληθυσμού είναι ισπανόφωνοι. Μία επιπλέον ιδιαιτερότητα είναι ότι ο πληθυσμός της Νεβάδα είναι από τους πιο αστικοποιημένους στις ΗΠΑ.

Ουισκόνσιν

Είναι η πολιτεία με το μεγαλύτερο ποσοστό λευκών ψηφοφόρων από κάθε άλλο «swing state». Τόσο το 2016, όσο και το 2020 το Ουισκόνσιν κατέγραψε ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής στις ΗΠΑ. Και στις δύο αναμετρήσεις πάντως, ο νικητής κρίθηκε με διαφορά λιγότερη από 25.000 ψήφους.

Πενσυλβάνια

Είναι η πολιτεία που «υποφέρει» από το αυξημένο κόστος ζωής, περισσότερο από κάθε άλλη. Την ίδια στιγμή ωστόσο, πληθαίνουν οι γεωτρήσεις για εξόρυξη φυσικού αερίου με τη μέθοδο του fracking, με αποτέλεσμα η Πενσυλβάνια να είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στις ΗΠΑ μετά το Τέξας.

Τζόρτζια

Το 2020 ο Τζο Μπάιντεν κέρδισε την πολιτεία της Τζόρτζια. Ήταν η πρώτη νίκη για τους Δημοκρατικούς από το 1992, αλλά ήταν και μία απίστευτα ισχνή νίκη, καθώς το προβάδισμα του Μπάιντεν απέναντι στον Τραμπ δεν ξεπερνούσε το 0,2%.

Τα σενάρια

1. Νίκη για τη Χάρις με μικρή διαφορά από τον Τραμπ

Οι δημοσκοπήσεις και τα στοιχεία από την πρόωρη ψηφοφορία έδειξαν ότι η πιο πιθανή έκβαση είναι μια νίκη με μικρή διαφορά για την Χάρις. Η Χάρις κατέχει μικρό προβάδισμα στο Μίσιγκαν, την Πενσιλβάνια και το Ουισκόνσιν—πολιτείες κρίσιμες που, μαζί με τη 2η Περιφέρεια της Νεμπράσκα, θα της δώσουν τις 270 εκλεκτορικές ψήφους που απαιτούνται για τη νίκη. Μια νίκη στη Νεβάδα, όπου επίσης έχει μικρό προβάδισμα, θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω το σύνολό της Χάρις.

Ένας σημαντικός παράγοντας για νίκη της Χάρις θα μπορούσε να είναι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, λευκοί ψηφοφόροι, μια δημογραφική ομάδα που τυπικά στηρίζει τους Ρεπουμπλικανούς αλλά δείχνει να μετακινείται προς τους Δημοκρατικούς. 

 2. Νίκη Τραμπ με μικρή διαφορά 

Ο Τραμπ θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη νίκη είτε μέσω των ανατολικών πολιτειών—κερδίζοντας τη Τζόρτζια, τη Βόρεια Καρολίνα και την Πενσιλβάνια—είτε μέσω των πολιτειών του Νότου, κερδίζοντας την Αριζόνα, τη Τζόρτζια, τη Νεβάδα και τη Βόρεια Καρολίνα. Η Πενσιλβάνια είναι ένα σημαντικό κομμάτι του παζλ, και ενώ ελαφρώς ευνοεί τη Χάρις, η νίκη εκεί θα μπορούσε να φέρει τον Τραμπ στις 270 εκλεκτορικές ψήφους.

Σε αυτο το σενάριο, η επιτυχία του Τραμπ μπορεί να εξαρτηθεί από αυξημένη υποστήριξη από τους Μαύρους και Ισπανόφωνους ψηφοφόρους. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Τραμπ έχει κερδίσει σημαντικό έδαφος με τους Μαύρους άνδρες, ιδίως στις ανατολικές πολιτείες, και με τους Ισπανόφωνους στο Νότο, όπου ζητήματα όπως το κόστος στέγασης και η ασφάλεια των συνόρων είναι ιδιαίτερα σημαντικά.

 3. Μια ξεκάθαρη νίκη για οποιονδήποτε υποψήφιο

Αν και οι δημοσκοπήσεις είναι κοντά, μια μικρή μετατόπιση μόλις δύο μονάδων δεν μπορεί α αποκλειστεί ένα πιο αποφασιστικό αποτέλεσμα για τον κάθε υποψήφιο. Για τη Χάρις, μια μεγάλη προσέλευση γυναικών ψηφοφόρων, ειδικά μετά την ανατροπή της απόφασης για τα δικαιώματα στις αμβλώσεις Roe v. Wade, θα μπορούσε να είναι το κλειδί. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε τη Χάρις να προηγείται του Τραμπ κατά τρεις μονάδες στην Αϊόβα, μια πολιτεία που ο Τραμπ κέρδισε με οκτώ μονάδες το 2020, υποδεικνύοντας ότι θα μπορούσε να τα πάει καλά και σε άλλες πολιτείες αν οι γυναίκες ψηφίσουν μαζικά.

Για τον Τραμπ, μια σαφής νίκη θα συνεπαγόταν ιστορική υποστήριξη από Μαύρους και Ισπανόφωνους ψηφοφόρους, γεγονός που θα αντικατόπτριζε τη δυσαρέσκεια από την καμπάνια της Χάρις, αλλά και της κυβέρνησης Μπάιντεν για θεμάτα όπως η σύγκρουση στη Γάζα. 

 4. Ισοπαλία ή Απροσδόκητο Αποτέλεσμα

Δεδομένων των δημοσκοπήσεων που έδειχναν μάχη στήθος με στήθος, η πιθανότητα μιας ισοπαλίας στο εκλεκτορικό σώμα (269-269) ή απρόβλεπτων αποτελεσμάτων παραμένει. Σε περίπτωση ισοπαλίας, η Βουλή των Αντιπροσώπων θα αποφάσιζε την εκλογή τον Ιανουάριο, με κάθε πολιτειακή αντιπροσωπεία να έχει μία ψήφο. 

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν κάποιες μεταβολές που μπορεί να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα:

Έγκριση της Οικονομικής Πολιτικής: Η Χάρις έχει μειώσει τη διαφορά στο θέμα της οικονομίας, το οποίο ήταν το ισχυρότερο σημείο του Τραμπ για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Αναποφάσιστοι Ψηφοφόροι: Στις τελευταίες ημέρες, οι αναποφάσιστοι φαίνεται να κλίνουν υπέρ της Χάρις, κάτι που θα μπορούσε να της δώσει μια καθοριστική ώθηση.

Αναδρομική Έγκριση της Θητείας Τραμπ: Πολλοί ψηφοφόροι εγκρίνουν την προηγούμενη προεδρία του Τραμπ, κάτι που θα μπορούσε να λειτουργήσει υπέρ του.

5.Προετοιμασία για μετεκλογική ένταση

Η Ουάσινγκτον, προετοιμάζεται για πιθανές διαμαρτυρίες ή ταραχές μετά τις εκλογές. Οι επιχειρήσεις κοντά στον Λευκό Οίκο έχουν ήδη καλύψει τις εισόδους τους με σανίδες, αντικατοπτρίζοντας τις ανησυχίες για ενδεχόμενες αντιδράσεις, ιδιαίτερα δεδομένου του υψηλού επιπέδου πόλωσης και αμφισβήτησης των εκλογών. 

Ενώ η χώρα αναμένει το αποτέλεσμα, οι αρχές προετοιμάζονται για τυχόν αντιδράσεις που μπορεί να ακολουθήσουν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, θυμίζοντας τις ταραχές που ακολούθησαν τις εκλογές του 2016 και την επίθεση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021.

Με τις δύο πλευρές να είναι έτοιμες να αμφισβητήσουν το αποτέλεσμα των εκλογών, οι Αμερικανοί περιμένουν το τέλος μιας ιστορικής εκλογικής αναμέτρησης και προετοιμάζονται για ό,τι ακολουθήσει.

Διαβάστε επίσης: 

Αμερικανικές Εκλογές: Τα πιθανά σενάρια του εκλογικού αποτελέσματος

ΗΠΑ-προεδρικές εκλογές: Κι αν τελικά δεν είναι τόσο αμφίρροπες;

Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP, CNN