Στην χθεσινή Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, με θέμα την «Επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος κράτους-μέλους» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Αντιπρόεδρος και Υπουργός Εξωτερικών της ελληνικής κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στα Γλυπτά του Παρθενώνα καθώς επίσης στη λεηλασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου.

Ο κ. Βενιζέλος βρήκε «σαφώς βελτιωμένη», σε σχέση με την ισχύουσα από το 1993 μέχρι τώρα νέα Οδηγία σχετικά με την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες απ’ όπου εκλάπησαν. Θα είναι, είπε, «ένα σημαντικό εργαλείο στην αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών», την οποία και χαρακτήρισε «μία από τις πιο διαδεδομένες μορφές οργανωμένου εγκλήματος» που υπάρχουν στον κόσμο σήμερα.

Θεωρεί σημαντικό, κατ’ αρχάς, ότι διεγράφη το παράρτημα, στην παλαιότερη Οδηγία, που περιείχε επιλέξιμες κατηγορίες πολιτιστικών αγαθών που θα μπορούσαν να επιστραφούν.

Τώρα πλέον οποιοδήποτε πολιτιστικό αντικείμενο, που ένα κράτος μέλος θεωρεί τμήμα των εθνικών θησαυρών του, επιστρέφεται λόγω της ιδιαίτερης καλλιτεχνικής, ιστορικής ή αρχαιολογικής του αξίας.

Κατά την άποψη του κ. Βενιζέλου, το πιο σημαντικό ίσως χαρακτηριστικό της Οδηγίας, όπως διαμορφώνεται τώρα, είναι το γεγονός ότι η καταβολή της αποζημίωσης υπόκειται στην υποχρέωση του κατόχου να αποδείξει ότι αυτός ή αυτή άσκησε τη δέουσα επιμέλεια και προσοχή. Θεσπίζεται, συνεπώς, ένα τεκμήριο.

Υπενθύμισε ότι το Κοινοβούλιο, ήδη από το 1999, έχει διατυπώσει γραπτή Δήλωση, σύμφωνα με την οποία η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα  θα αποτελούσε μια καίρια ευκαιρία για την προώθηση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Και αυτό, τόνισε ο κ. Βενιζέλος, «οφείλουμε να το επισημάνουμε με αφορμή την επικαιροποίηση και βελτίωση της Οδηγίας για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών».

Φυσικά, συνέχισε, «οφείλω να αναφερθώ και στη βλάβη που έχει υποστεί η πολιτιστική κληρονομιά της Κυπριακής Δημοκρατίας μετά τη στρατιωτική εισβολή του 1974, που έπληξε με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο τους αρχαιολογικούς και λοιπούς πολιτιστικούς θησαυρούς του νησιού».

Όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ούτως ή άλλως και κράτη μέλη της UNESCO. Άρα, δεσμεύονται από τις Διεθνείς Συμβάσεις που διέπουν την UNESCO και, όπως συμπλήρωσε στη δευτερολογία του ο κ. Βενιζέλος, έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία «να τονώσουμε τη συνεργασία μας και με την UNESCO, όπως φυσικά και με το Συμβούλιο της Ευρώπης, που σε πολλά θέματα έχει σχετικές αρμοδιότητες».