Τεχνολογία, Υποστήριξη και Εργασία στη Ζωή του Σύγχρονου Ανθρώπου με Διαβήτη
Το Διαβητολογικό Κέντρο του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού στην Πρώτη Γραμμή Φροντίδας
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελεί μία από τις πλέον διαδεδομένες χρόνιες νόσους παγκοσμίως, με σοβαρές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Υπολογίζεται ότι έως το 2030 περισσότεροι από 643 εκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν με τη νόσο.
Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, που τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου, έχει ως θεματικό άξονα για την τριετία 2024–2026 το σύνθημα «Διαβήτης και Ευημερία». Ειδικότερα για το 2025, το επίκεντρο είναι το θέμα «Διαβήτης και Χώρος Εργασίας», αναδεικνύοντας την ανάγκη για ολιστική διαχείριση της νόσου και αποτελεσματική τεχνολογική και κοινωνική υποστήριξη των εργαζομένων με διαβήτη.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι χρόνια μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από παθολογικά αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, λόγω ελλιπούς έκκρισης ή δράσης της ινσουλίνης. Οι κύριες κατηγορίες περιλαμβάνουν:
- Διαβήτη τύπου 1, που οφείλεται σε αυτοάνοση καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος, με αποτέλεσμα τη σχεδόν πλήρη έλλειψη ινσουλίνης.
- Διαβήτη τύπου 2, που χαρακτηρίζεται από αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης και σταδιακή μείωση της έκκρισής της.
- Ειδικούς τύπους, που σχετίζονται κυρίως με γενετικές διαταραχές.
- Διαβήτη κύησης.
Οι επιπλοκές του Διαβήτη διακρίνονται σε οξείες και χρόνιες. Οι πρώτες, όπως η υπογλυκαιμία, μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση, αδυναμία και κινδύνους στον εργασιακό χώρο, ιδιαίτερα σε όσους εργάζονται σε βάρδιες ή χειρίζονται μηχανήματα. Οι χρόνιες επιπλοκές περιλαμβάνουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια, νευροπάθεια και καρδιαγγειακή νόσο — καταστάσεις που επηρεάζουν σοβαρά τη λειτουργικότητα, την ανεξαρτησία και την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Η τεχνολογία έχει αναδειχθεί σε θεμελιώδες εργαλείο στη σύγχρονη διαχείριση του Διαβήτη. Τα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης (CGM) και οι αντλίες ινσουλίνης με αυτοματοποιημένους αλγόριθμους ρύθμισης επιτρέπουν την ακριβή και συνεχή παρακολούθηση των επιπέδων σακχάρου, μειώνοντας τόσο τις υπεργλυκαιμίες όσο και τις επικίνδυνες υπογλυκαιμίες.
Ένας από τους βασικότερους δείκτες γλυκαιμικού ελέγχου είναι ο Time in Range (TIR) — δηλαδή το ποσοστό του 24ώρου που η γλυκόζη παραμένει εντός φυσιολογικού εύρους (70–180 mg/dl). Στόχος είναι TIR ≥ 70%, δηλαδή τουλάχιστον 16 ώρες ημερησίως εντός φυσιολογικών τιμών, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος επιπλοκών.
Ωστόσο, η τεχνολογία από μόνη της δεν αρκεί. Η αποτελεσματική διαχείριση του Διαβήτη απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση με τη συνεργασία:
- Ιατρού (παθολόγου/διαβητολόγου ή ενδοκρινολόγου),
- Κλινικού Διαιτολόγου, για εξατομικευμένη διατροφική καθοδήγηση,
- Ψυχολόγου, για ενίσχυση ψυχικής ανθεκτικότητας και διαχείριση στρες,
- Ποδολόγου, για πρόληψη και φροντίδα του διαβητικού ποδιού,
- Νοσηλευτή Διαβήτη, για εκπαίδευση στην αυτοπαρακολούθηση και χρήση τεχνολογικών μέσων.
Η υποστήριξη των ατόμων με διαβήτη στον χώρο εργασίας αποτελεί ζήτημα δημόσιας υγείας και κοινωνικής ισότητας. Ο εργαζόμενος με διαβήτη χρειάζεται:
- Ένα περιβάλλον κατανόησης και αποδοχής,
- Πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή και δυνατότητα αυτορρύθμισης (μέτρηση και χορήγηση ινσουλίνης),
- Απαλλαγή από στιγματισμό, διακρίσεις και αποκλεισμό.
Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη δεν είναι απλώς υπενθύμιση της επιδημιολογικής διάστασης της νόσου. Είναι πρόσκληση για συλλογική δράση. Στόχος είναι η δημιουργία συνθηκών όπου οι άνθρωποι με διαβήτη θα μπορούν να εργάζονται, να ζουν και να ευημερούν ισότιμα — με τη συνδρομή της ιατρικής επιστήμης, της τεχνολογίας και μιας ενεργά υποστηρικτικής κοινωνίας.
Στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού λειτουργεί καθημερινά το Διαβητολογικό Ιατρείο ως μέρος της Παθολογικής Κλινικής, όπου προσφέρονται ολοκληρωμένες υπηρεσίες για τη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, του διαβήτη κύησης, καθώς και για την πρόληψη του διαβητικού ποδιού και την παρακολούθηση ασθενών που χρησιμοποιούν αντλίες ινσουλίνης.
Το ιατρείο λειτουργεί σε καθημερινή βάση και στελεχώνεται από δυο Παθολόγους με ειδικό ενδιαφέρον στο Σακχαρώδη Διαβήτη όπως επίσης και Εξειδικευμένη Νοσηλεύτρια Διαβήτη, η οποία αναλαμβάνει την εκπαίδευση των ασθενών στη χορήγηση ινσουλίνης, στη χρήση νεότερων ενέσιμων αντιδιαβητικών θεραπειών (GLP-1 ανάλογα), καθώς και στην αναγνώριση των συμπτωμάτων υπογλυκαιμίας.
Περισσότερες πληροφορίες στον σύνδεσμο που ακολουθεί https://www.shso.org.cy/clinic/pathologiki-4/ και στα τηλέφωνα 25 202792/ 25 202781.
Άρθρο της Δρ. Λουκίας Δραμιώτου
Παθολόγος, με ειδικό ενδιαφέρον στον Σακχαρώδη Διαβήτη
Β΄ Διευθύντρια / Υπεύθυνη Παθολογικής Κλινικής Γ.Ν. Λεμεσού
