Περιδιαβαίνουμε τα πλακόστρωτα καλντερίμια του Μολύβου. Απέναντί μας απλώνεται η θάλασσα του Αιγαίου, καταγάλανη και απέραντη. Κάποια στιγμή, σταματάμε στην αυλόπορτα ενός σπιτιού που είναι στολισμένη με ένα κίτρινο στεφάνι. Η Αγγελική μάς λέει ότι είναι φτιαγμένο από ελίχρυσο. «Αμάραντα τα λέμε εμείς», αντιτείνει μια γιαγιά, ενώ μια άλλη γυναίκα, μικρότερη σε ηλικία, μπαίνει κι αυτή στη συζήτηση. Μια ακόμα γιαγιά ξεπροβάλλει στο στενό.
Καθώς παίρνουμε να κατηφορίζουμε η νεαρότερη γυναίκα τρέχει προς το μέρος μας, κρατώντας ένα μπουκέτο με αμάραντα και μας το δίνει. Ανταποδίδουμε με ένα χαμόγελο, μερικά ευχαριστώ και συνεχίζουμε την πορεία μας. Μέσα στις σκέψεις μου, νιώθω ευγνώμων που σε έναν κόσμο χωρίς πρόσωπο, έχω την τύχη να είμαι παρούσα σε τέτοιες στιγμές.
Οι τόποι είναι οι άνθρωποί τους. Και αν θα έπρεπε να περιγράψω την πρόσφατη ταξιδιωτική μου εμπειρία στη Λέσβο, θα τη συνόψιζα σε αυτό το περιστατικό. Θα πρόσθετα στα κομμάτια του ανθρώπινου παζλ τον Γιώργο, τον νεαρό αγρότη, που ζει στον ορεινό οικισμό του Λεπέτυμνου μαζί με τη σύζυγο και τα ζώα του, τις γυναίκες του συνεταιρισμού του Μεσότοπου, την Έλσα, τη Γερμανίδα ξεναγό μας που ερωτεύτηκε τον άντρα της και τον τόπο και έμεινε για πάντα εκεί, αλλά και όλους εκείνους τους απλούς ανθρώπους που μάς φίλεψαν καλοσύνη ή μερικά αμυγδαλωτά, κάνοντάς μας να αισθανθούμε σαν στο σπίτι μας.
Στη Λέσβο φτάσαμε ένα πρωινό, τη δεύτερη μέρα του Οκτωβρίου, μετά από πρόσκληση του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού και της διευθύντριάς του στο γραφείο της Κύπρου, κας Αθηνάς Σπακουρή, αλλά και της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου - τους οποίους ευχαριστούμε πολύ. Για μένα ήταν η δεύτερη επίσκεψη στο νησί, αλλά η Λέσβος έχει κάθε φορά τον τρόπο να σε μαγεύει με έναν διαφορετικό τρόπο, αφήνοντας εκεί ένα μικρό κομμάτι του εαυτού σου και δίνοντας πάντοτε την υπόσχεση για μια μελλοντική συνάντηση.
Αυτήν τη φορά, το φθινοπωρινό σκηνικό έκανε το νησί να μοιάζει σχεδόν απόκοσμο, ειδικά εκείνες τις στιγμές που τα σύννεφα περίκλειαν το σεληνιακό τοπίο που δημιούργησαν οι πανάρχαιες εκρήξεις των ηφαιστείων. Άφησα την αύρα του νησιού να με παρασύρει για ακόμα μια φορά, ανοίγοντας την ψυχή και το μυαλό μου σε ό,τι νέο είχε να μου προσφέρει.
Νησί των τεχνών και του πολιτισμού
Στη Λέσβο φτάσαμε με πτήση από την Αθήνα, η οποία διαρκεί μία περίπου ώρα. Το αεροδρόμιο του νησιού που φέρει το όνομα του Οδυσσέα Ελύτη, είναι μικρό, αλλά άνετο. Στον δρόμο από το αεροδρόμιο προς την πόλη της Μυτιλήνης δεσπόζουν εντυπωσιακά αρχοντικά του 19ου αιώνα – τα οποία, φυσικά, συναντώνται σε όλο το νησί, μαρτυρώντας την ευμάρεια που έφερε στη Λέσβο η εμπορία του λαδιού και οι άλλες εμπορικές δραστηριότητες των κατοίκων της.
Πρώτη στάση στο Μουσείο Στρατή Ελευθεριάδη – Tériade και στο Μουσείο του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, τα οποία στεγάζονται σε κοντινά κτήρια στο προάστιο της Βαρειάς, πολύ κοντά από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη. Ο γεννημένος στη Λέσβο, Στρατής Ελευθεριάδης, γνωστός ως Tériade, υπήρξε εμπνευσμένος εκδότης και τεχνοκριτικός με διεθνή φήμη και σημαντικότατη δράση στο Παρίσι. Το μουσείο, το οποίο αποτελεί ιδέα και υλοποίηση του ιδίου, στεγάζει το σύνολο του εκδοτικού έργου του, αλλά και έργα σημαντικών καλλιτεχνών που κατείχε.
Το Μουσείο Θεοφίλου φτιάχτηκε, επίσης, με έξοδα του Tériade, ο οποίος το 1965 το δώρισε στον Δήμο της Μυτιλήνης μαζί με 86 πίνακες του Θεόφιλου από την ιδιωτική του συλλογή και έκτοτε λειτουργεί ως Δημοτικό Μουσείο. Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, πρωτοπόρος της λαϊκής ζωγραφικής, γεννήθηκε στη Βαρειά της Μυτιλήνης. Διαβιώντας σε συνθήκες μεγάλης φτώχειας, έφυγε σε νεαρή ηλικία για τη Σμύρνη, ενώ αργότερα έζησε για πολλά χρόνια στο Πήλιο, πένης και περιπλανώμενος, βγάζοντας τα προς το ζην, ζωγραφίζοντας ασταμάτητα ό,τι του ζητούσαν. Εν τέλει επέστρεψε στον τόπο του, όπου ολοκλήρωσε τον κύκλο της ζωγραφικής του και πέθανε το 1934. Η αναγνώριση του έργου του οφείλεται, εν πολλοίς, στον Tériade, ο οποίος συνάντησε τον ζωγράφο λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του και ενθουσιάστηκε με το έργο του, αγοράζοντας πίνακές του και συμβάλλοντας στη διεθνή προβολή του.
Σημειώστε ότι από το χωριό Συκαμιά της Λέσβου καταγόταν, επίσης, ο Στρατής Μυριβήλης, ενώ καταγωγή από τη Λέσβο είχε και ο Νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης, ο οποίος έτρεφε βαθύ έρωτα για το νησί και το εξύμνησε στο έργο του με τρόπο σχεδόν ευλαβικό.
Εκεί που λούζονταν οι αρχαίες Λέσβιες
Η συνέχεια της μέρας μάς βρήκε για φαγητό δίπλα στη θάλασσα, στην ταβέρνα «Δήμος», στην Επάνω Σκάλα Μυτιλήνης πριν μεταβούμε στο ξενοδοχείο που θα μας φιλοξενούσε τις επόμενες μέρες, το όμορφο Theofilos Paradise Boutique Hotel, στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Μυτιλήνης.
Λίγη ξεκούραση και ο οδηγός μας, ο Θοδωρής, μάς περίμενε για να μας οδηγήσει στην ιαματική πηγή «Θέρμα», στην οποία, σύμφωνα με την παράδοση, λούζονταν οι αρχαίες Λέσβιες όταν διοργάνωναν τα καλλιστεία τους στον γειτονικό ναό της Ήρας. Τα λουτρά, ανάμεσα σε κατάφυτους από ελαιόδεντρα λοφίσκους με απρόσκοπτη θέα προς τον κόλπο της Γέρας, χτίστηκαν την εποχή της Τουρκοκρατίας και διατηρούν μέχρι σήμερα την ανατολίτική τους αρχιτεκτονική. Το ιαματικό νερό εκβάλλει από τα έγκατα της γης σε βάθος 2.500 μέτρων και –αγνό, χωρίς καμία πρόσμειξη– καταλήγει σε δύο ομαδικούς, θολωτούς λουτήρες, ξεχωριστούς για άνδρες και γυναίκες. Η εμπειρία, την οποία βιώσαμε κι εμείς, κάνοντας μπάνιο στο λουτρό, είναι εξαγνιστική – σχεδόν, μυσταγωγική.
Στον χώρο υπάρχει επίσης, εξωτερική δεξαμενή με θέα στον κόλπο, ενώ προσφέρονται και άλλες υπηρεσίες, όπως σάουνα, μασάζ, κ.ά. Η Λέσβος εξαιτίας ακριβώς του ηφαιστειακού της τοπίου, είναι διάσπαρτη με πλήθος ιαματικών πηγών, τα νερά των οποίων έχουν θεραπευτικές ιδιότητες.
Η πρώτη μέρα στο νησί ολοκληρώθηκε με γεύμα σε ένα εστιατόριο, στο κέντρο της Μυτιλήνης, την «Κόκκινη Πατάτα». Αν βρεθείτε στο νησί μην παραλείψετε να το επισκεφθείτε· θα σας εκπλήξουν ευχάριστα τόσο τα πεντανόστιμα πιάτα του και η κομψή αισθητική του όσο και η ευγένεια των ιδιοκτητών του, της Αμαλίας και του Μιχάλη, που είναι και ο σεφ του μαγαζιού.
Φυσικά αξιοθέατα
Η δεύτερη μέρα στο νησί προμηνυόταν μεγάλη και γεμάτη δραστηριότητες. Πρώτος σταθμός η Αλυκή της Καλλονής, ένας σημαντικός υγροβιότοπος, στον οποίο βρίσκουν καταφύγιο πάνω από 200 διαφορετικά είδη πουλιών – ανάμεσά τους και σπάνια είδη. Περιμετρικά του κόλπου υπάρχουν ξύλινα παρατηρητήρια ορνιθοπανίδας, εξυπηρετώντας birdwatchers από όλο τον κόσμο.
Φεύγοντας από την Καλλονή, πήραμε τον δρόμο για το Σίγρι, ένα μικρό ψαροχώρι, που απέχει κάτι λιγότερο από δύο ώρες από την πόλη της Μυτιλήνης. Έξω από το παράθυρο, το τοπίο μάς εξέπληττε με διαφορετικό τρόπο σε κάθε στροφή του δρόμου. Σταδιακά το πράσινο πέπλο που δημιουργούσαν οι απέραντοι ελαιώνες και τα πευκοδάση άρχισε να υποχωρεί, δίνοντας τη θέση του σε ένα άγριο τοπίο με ηφαιστειακά πετρώματα και γυμνές πλαγιές – υπενθύμιση των ισχυρών ηφαιστειακών εκρήξεων που διαμόρφωσαν, προ εκατομμυρίων ετών, τη μοναδική μορφολογία του νησιού. Η Λέσβος δεν είναι απλώς όμορφη· είναι βαθιά ποιητική, γιατί κουβαλά μέσα της την αντιφατική ένταση ανάμεσα στη γονιμότητα και τη φωτιά, στο πράσινο και το πέτρωμα.
Το μισό νησί είναι πράσινο και το άλλο μισό είναι ηφαιστειακό. Ολόκληρο, όμως είναι ενταγμένο στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO λόγω του μοναδικού φυσικού του πλούτου. Το πιο γνωστό και εμβληματικό κομμάτι του είναι, βέβαια, το Απολιθωμένο Δάσος –το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο– το οποίο έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο μνημείο της φύσης από το 1985. Ο σχηματισμός του σχετίζεται με την έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα που έλαβε χώρα στη Λέσβο περίπου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Τότε, ηφαιστειακή στάχτη και λάβα σκέπασε μεγάλο τμήμα του Βορείου Αιγαίου, με αποτέλεσμα κορμοί δέντρων, κλαδιά, φύλλα και ρίζες να πετροποιηθούν, διατηρώντας, ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό το σχήμα τους.
Το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου έχει ως κέντρο και πιο γνωστό σημείο το Σίγρι, όπου βρίσκεται και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Ωστόσο, τα απολιθωμένα ευρήματα είναι διάσπαρτα σε μια έκταση 150 τετραγωνικών χιλιομέτρων, η οποία περικλείεται από τους οικισμούς Σίγρι, Ερεσός και Άντισσα στο δυτικό μέρος του νησιού.
Εμείς επισκεφθήκαμε το Μουσείο στο Σίγρι και το υπαίθριο πάρκο έξω από αυτό (Πάρκο Σιγρίου), περπατώντας ανάμεσα σε απολιθωμένους κορμούς δέντρων που στέκουν ακόμη στη φυσική τους θέση, όπως πριν από 20 εκατ. χρόνια, όταν το ηφαιστειακό υλικό τούς κάλυψε και τούς απολίθωσε.
Σημειώστε ότι υπάρχουν άλλα τρία υπαίθρια πάρκα στο νησί, το Πάρκο Μπαλή-Αλώνια, το Πάρκο Πλάκας και το Πάρκο στο νησάκι Νησιώπη, στο οποίο μπορείτε να φθάσετε με το ειδικό σκάφος με τον γυάλινο πυθμένα, βλέποντας στη διαδρομή και τα απολιθώματα που βρίσκονται στον βυθό. Το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου είναι ένας μοναδικός και αλλόκοσμος τόπος, αναμφίβολα από εκείνες τις περιπτώσεις φυσικών θεαμάτων που οι λέξεις αδυνατούν να περιγράψουν με πλήρη ακρίβεια.
Στα ίχνη της Σαπφούς και των σύγχρονων γυναικών της Λέσβου
Φεύγοντας από το Σίγρι, κατευθυνθήκαμε προς την Ερεσό και συγκεκριμένα τη Σκάλα Ερεσού (στη Λέσβο η λέξη «σκάλα» χρησιμοποιείται παραδοσιακά για να ονομάσει τα παραθαλάσσια τμήματα ή τα επίνεια των χωριών). Η Ερεσός είναι ο τόπος καταγωγής της αρχαίας λυρικής ποιήτριας, Σαπφούς, και, πράγματι, κουβαλά μέχρι και σήμερα μια έντονη γυναικεία ενέργεια, προσελκύοντας λεσβίες από όλο τον κόσμο με αποκορύφωμα αυτής της παρουσίας το Φεστιβάλ Γυναικών της Ερεσού που λαμβάνει χώρα κάθε Σεπτέμβρη.
Αφού φτάσαμε εκεί, περπατήσαμε κατά μήκος της παραλίας με τον δρόμο να μας οδηγεί σε ένα μικρό λιμανάκι και στο ξωκλήσι της Παναγιούδας. Στη διαδρομή, σε αυτό το μέρος της παραλίας, υπάρχουν διάφορα γλυπτά εμπνευσμένα, φυσικά, από τη Σαπφώ, η παρουσία της οποίας διαπνέει με έναν μυστηριακό τρόπο τον τόπο. Παρότι Οκτώβριος, υπήρχε ακόμη αρκετός κόσμος στο χωριό, ο οποίος απολάμβανε την ηρεμία του τοπίου. Εμείς φάγαμε ωραίο, σπιτικό φαγητό στο «Αιγαίο» ατενίζοντας τη θάλασσα πριν αναχωρήσουμε για τον τελευταίο προορισμό της μέρας, τον Μεσότοπο.
Αφήνοντας πίσω μας τη γυναικεία αύρα της Ερεσού, φτάσαμε σε έναν άλλο χώρο με, επίσης, έντονη γυναικεία ενέργεια και παρουσία. Στον Αγροτουριστικό Συνεταιρισμό Γυναικών Μεσοτόπου, μια ομάδα γυναικών μάς υποδέχτηκε στο ιδιόκτητο κτήριό τους –έναν χώρο αλληλεγγύης, φιλίας και ενδυνάμωσης– εξηγώντας μας πώς κατάφεραν να συνεταιρισθούν σε δύσκολους καιρούς και, έτσι, να γίνουν οργανικό κομμάτι της ιστορίας του τόπου τους.
«Σήμερα ο συνεταιρισμός μας απασχολεί 39 γυναίκες. Υπήρξαν, όμως, πολύ δύσκολες στιγμές μέχρι να φτάσουμε εδώ. Διήλθαμε τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης και τότε για να επιβιώσουμε, δουλεύαμε με μισό ωρομίσθιο, ούτε για δύο ευρώ την ώρα. Δεν ήταν εύκολες αποφάσεις, αλλά όλες παίρνονταν κάθε φορά συλλογικά από τη γενική συνέλευση», μάς λέει συγκινημένη η πρόεδρος του συνεταιρισμού, κα Ελένη Πίτσα, προσθέτοντας ότι τώρα θέλουν να παραδώσουν αυτό που έφτιαξαν στη νέα γενιά ως μια στέρεα υπόσχεση για το μέλλον των γυναικών του τόπου.
Στον πολυχώρο του συνεταιρισμού οι γυναίκες φτιάχνουν πολλά προϊόντα, όπως μαρμελάδες, ζυμαρικά, τραχανά, γλυκά του κουταλιού, κ.ά., αξιοποιώντας τους καρπούς της λεσβιακής γης και δουλεύοντας με σεβασμό και συνέπεια πάνω σε παραδοσιακές συνταγές.
Κεραστήκαμε –όλα ήταν χωρίς υπερβολή θεσπέσια– και παίρνοντας το πακετάκι με φαγητά που μας ετοίμασαν αυτές οι υπέροχες γυναίκες του Μεσοτόπου, επιστρέψαμε στη Μυτιλήνη. Ήταν ήδη βράδυ όταν φτάσαμε, και στην πόλη αντηχούσαν μουσικές και γέλια από τις ταβέρνες, τα μαγαζιά και τα μπαρ. Περπατήσαμε στα Λαδάδικα, μια από τις πιο ζωντανές γωνιές της Μυτιλήνης, χαθήκαμε πολλές φορές στα γραφικά σοκάκια τους και αφεθήκαμε συνειδητά στον ρυθμό τους.
Χωριά με μοναδική ομορφιά
Το επόμενο πρωί ετοιμαστήκαμε για να αναχωρήσουμε με αρχικό προορισμό την Πέτρα. Στον δρόμο μέχρι εκεί –όπως και σε όλες τις διαδρομές του νησιού– ξεπρόβαλλαν ορεινά χωριουδάκια, στις πλαγιές των οποίων έβοσκαν μαύρα πρόβατα – στη Λέσβο ζουν τα περισσότερα μαύρα πρόβατα, αφού το 70% των περίπου 400.000 προβάτων της λεσβιακής φυλής έχουν σκούρο, καστανόχρωμο τρίχωμα.
Η Πέτρα είναι ένας γραφικός, παραθαλάσσιος οικισμός, περίπου 55 χιλιόμετρα από την πόλη της Μυτιλήνης. Αξιόλογο τοπόσημο του χωριού αποτελεί ο Ναός της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας στην κορυφή ενός τεράστιου ογκόλιθου, ύψους 40 μέτρων, στον οποίο μπορείς να φθάσεις, ανεβαίνοντας τα 114 σκαλοπάτια που είναι λαξευμένα στον βράχο. Στην Πέτρα βρίσκεται, επίσης, ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου, κτίσμα του 17ου αι., αλλά και το αναπαλαιωμένο διώροφο αρχοντικό της Βαρελτζίδαινας, ένα από τα ωραιότερα και πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής της Λέσβου.
Σε πολύ κοντινή απόσταση από την Πέτρα, βρίσκεται ο αρχοντικός οικισμός του Μολύβου, η ομορφιά του οποίου σε σαγηνεύει κεραυνοβόλα. Το χωριό, γνωστό στην αρχαιότητα ως Μήθυμνα, είναι χτισμένο αμφιθεατρικά σε έναν βράχο και αποτελείται από πετρόχτιστα σπίτια με κεραμοσκεπές, ξύλινα παράθυρα και υπέροχες, ανθισμένες αυλές. Περπατώντας στα λιθόστρωτα σοκάκια του, νιώθεις να καταδύεσαι σε ένα ταξίδι στον χρόνο, καθώς τα βήματά σου σε οδηγούν στο βενετσιάνικο κάστρο των Γατελούζων, ένα βυζαντινό φρούριο που δεσπόζει επιβλητικό στην κορυφή του τόπου – σαν να τον προστατεύει ακόμη· από εκεί η θέα στο χωριό και το γαλάζιο της θάλασσας είναι αξεπέραστη, κάνοντας τον χρόνο να σταματά. Αν βρεθείτε εκεί την ώρα της δύσης του ηλίου, θα βιώσετε ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα της ζωής σας. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται, επίσης, το οθωμανικό χαμάμ, μάρτυρας ακόμα μιας ιστορικής περιόδου του νησιού.
Ο Μόλυβος είναι σίγουρα ένα από τα ομορφότερα μέρη του νησιού και μία από τις ωραιότερες καστροπολιτείες του Αιγαίου. Εκεί, η ομορφιά ξεπηδά από παντού και παραμένει ακόμα ανέγγιχτη και αυθεντική, καλώντας σε να την ανακαλύψεις με όλες σου τις αισθήσεις.
Αποχαιρετήσαμε τον Μόλυβο και κατευθυνθήκαμε στον Βαφειό όπου φάγαμε εξαιρετικό, παραδοσιακό φαγητό στο ομώνυμο εστιατόριο του οικισμού, πριν κατευθυνθούμε στον οικισμό του Λεπέτυμνου και στη Φάρμα Καριοφύλλη. Σε αυτήν την πρότυπη φάρμα ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να συνυπάρξει με τα ζώα –πυγμαία κατσίκια, ελάφια, πρόβατα Καμερούν, μανδαρίνους και πάρα πολλά άλλα– περπατώντας ανάμεσά τους και αγγίζοντάς τα. Ο ιδιοκτήτης και εμπνευστής της, ο Γιώργος, μάς ξενάγησε και μάς αφηγήθηκε πώς, αφού τελείωσε τις σπουδές του, αποφάσισε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα, χτίζοντας σε ένα κομμάτι ορεινής γης μια φάρμα με ζώα και καλλιεργώντας, παράλληλα, την πολύτιμη αρώνια. Στη φάρμα, εκτός από τα ζώα που φέρνει ο Γιώργος, συχνά φιλοξενούνται και κακοποιημένα ή εγκαταλελειμμένα ζώα που του πηγαίνουν διάφοροι φορείς.
Θρησκευτικός τουρισμός
Τελευταίος σταθμός της μέρας η Μονή Ταξιάρχη Μανταμάδου με τη διάσημη, ανάγλυφη εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ένα από τα πιο σημαντικά και διάσημα εκκλησιαστικά μνημεία της Λέσβου. Η Λέσβος είναι ιδανικός προορισμός για θρησκευτικά προσκυνήματα, αφού το νησί είναι διάσπαρτο από εκκλησίες και μοναστήρια – εξίσου σημαντικά προσκυνήματα για τους πιστούς είναι η Παναγιά της Αγιάσου, ο Άγιος Ραφαήλ στη Θέρμη, η Μονή Λειμώνος κοντά στην Καλλονή, η Μονή Υψηλού στον δρόμο προς το Σίγρι και, φυσικά, η Παναγιά Γοργόνα στη Σκάλα Συκαμιάς. Στο κέντρο της Μυτιλήνης βρίσκεται, επίσης, ο ναός του Αγίου Θεράποντος, χτισμένος το 1850 από τον αρχιτέκτονα Αργύρη Αδαλή, αλλά και ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Αθανασίου.
Το τελευταίο βράδυ στο νησί μάς βρήκε να περιδιαβαίνουμε και πάλι το κέντρο της Μυτιλήνης πριν καταλήξουμε στο εστιατόριο Boem, στα Λαδάδικα για να αποχαιρετήσουμε τη Λέσβο με τοπικό ούζο.
Το επόμενο πρωινό, λίγο πριν μεταβούμε στο αεροδρόμιο, περπατήσαμε χαλαρά στη Μυτιλήνη, φτάνοντας μέχρι το Κάστρο και καταλήγοντας στο παλιό κομμάτι της πόλης με τα επιβλητικά αρχοντικά και, φυσικά, τα οθωμανικά κτίσματα, όπως το Γενί Τζαμί και το Τσαρσί Χαμάμ. Στη Μυτιλήνη, τα σημάδια της Ανατολής και της Δύσης ζουν πλάι πλάι, μάρτυρες των διαφόρων ιστορικών περιόδων του νησιού.
Κλείνοντας το κείμενο, θυμάμαι τα λόγια του Ελύτη: «Λίγη καθαρή καρδιά ζητάει πάντοτε το Απίθανο για να φανερωθεί. Κι είναι στις ψυχές των απλών ανθρώπων, των παιδιών ή των τρελών, των “αχμάκηδων”, όπως τους λένε στη Μυτιλήνη, που κάποτε στέργει ν’ αφήσει τ’ αποτυπώματά του».
Η Λέσβος είναι ένα νησί όπου το Απίθανο σού αποκαλύπτεται σε κάθε στροφή του, αφήνοντας το αποτύπωμά του βαθιά μέσα σου. Χρειάζεται υπομονή για να ανακαλύψεις τον τόπο και, κυρίως, ανοιχτή καρδιά για να υποδεχθείς όσα έχει να σου προσφέρει. Το μόνο σίγουρο είναι πως μόλις αυτό συμβεί, το νησί θα σε ανταμείψει με τα μυστικά του που αντηχούν από τα βάθη των αιώνων. Λέσβος, εις το επανιδείν!