Σαν σήμερα στις 12 Μαΐου 1427 απαγχονίστηκε στη Λευκωσία, ο «Ρε Αλέξης» γεγονός που αποτέλεσε τη ληξιαρχική πράξη της  εξέγερσης (1426-1427) των Κυπρίων αγροτών κατά της Φραγκοκρατίας. Αν και η ιστορική ακρίβεια των γεγονότων παραμένει αμφίσημη καθώς η μοναδική μαρτυρία υπάρχει στα γραφόμενα του χρονικογράφου, Λεοντίου Μαχαιρά. Ωστόσο η συγκεκριμένη παράδοση τηε εξέγερσης του «Ρε Αλέξη» άφησε το δικό της αποτύπωμα στο συλλογικό υποσυνείδητο των Κυπρίων με προεκτάσεις στο σήμερα. 

Η Κύπρος βρισκόταν υπό τον έλεγχο της δυναστείας των Λουζινιανών. Οι Φράγκοι είχαν επιβάλει ένα φεουδαρχικό σύστημα, όπου οι Κύπριοι, ιδιαίτερα οι αγρότες, αντιμετωπίζονταν ως δουλοπάροικοι, με περιορισμένα δικαιώματα και βαριά φορολογία. Η σπίθα της εξέγερσης ανάψε με την εισβολή των Σαρακηνών, που νίκησαν τον βασιλιά Ιανό στη Μάχη της Χοιροκοιτίας και τον αιχμαλώτισαν, αφήνοντας το νησί σε κατάσταση αναταραχής.

Σε αυτό το κενό εξουσίας, ο Αλέξης, ένας αγγελιοφόρος από το χωριό Μηλιά (ή Κατομυλιά), ανέλαβε ηγετικό ρόλο. Ο Αλέξης, που έγινε γνωστός ως Ρε (από το λατινικό "rex", που σημαίνει βασιλιάς), συγκέντρωσε γρήγορα την υποστήριξη των αγροτών. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, όπως το άρθρο στο η εξέγερση ήταν μια πανκυπριακή κίνηση με ευρεία λαϊκή υποστήριξη. Οι επαναστάτες οργάνωσαν μάχες, ελέγξαν περιοχές όπως η Λευκόνοικο, η Λεμεσός, η Ορένη, η Περιστερώνα, η Μόρφου και η Λευκωσία, και διόρισαν καπετάνιους σε διάφορες περιοχές. Κατάφεραν να εγκαθιδρύσουν μια μορφή αυτοδιοίκησης, διανέμοντας γη και αγαθά στον λαό, με έδρα το Λευκόνοικο, όπου ο Αλέξης ανακηρύχθηκε Ρήγας Αλέξης.

Η εξέγερση διήρκεσε έξι μήνες, από το 1426 έως το 1427, και θεωρείται μια από τις πρώτες περιπτώσεις στην παγκόσμια ιστορία όπου οι κοινοί άνθρωποι ανέλαβαν τον έλεγχο του κράτους, προηγούμενη πιο γνωστών επαναστάσεων όπως η Γαλλική Επανάσταση του 1789, αν και σε μικρότερη κλίμακα.

Καταστολή και εκτέλεση

Η εξέγερση, ωστόσο, δεν κράτησε πολύ. Οι Φράγκοι, με τη βοήθεια Ευρωπαϊκών δυνάμεων και των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, ξεκίνησαν αντεπίθεση. Οι Φράγκοι συντόνισαν τις δυνάμεις τους και κατάφεραν να καταπνίξουν την εξέγερση στις 12 Μαΐου 1427. Ο Ρε Αλέξης συνελήφθη από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη, βασανίστηκε, διαπομπεύτηκε στους δρόμους της Λευκωσίας και τελικά απαγχονίστηκε σε μια συκαμινιά, με τους ευγενείς να παρακολουθούν το θέαμα. Η ημερομηνία αυτή, 12 Μαΐου 1427, σηματοδοτεί το τέλος της εξέγερσης και την επαναφορά του φεουδαρχικού συστήματος.

Σημασία και κληρονομιά

Η Εξέγερση του Ρε Αλέξη έχει ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Ήταν μια πρωτοποριακή κίνηση, καθώς οι καταπιεσμένοι αγρότες ενωθήκαν για να αμφισβητήσουν την εξουσία των Φράγκων, εμπνέοντας φόβο στις βασιλικές αυλές της Δύσης, την Αγία Έδρα και τον Σουλτάνο του Καΐρου

Διαβάστε επίσης:  Είναι ο Ρε Αλέξης ο επαναστατημένος σκλάβος που έχουμε ανάγκη;