Συνεργατισμός, τράπεζες, φόροι κατανάλωσης και ακινήτων είναι ορισμένα από τα ζητήματα τα οποία αφορούν τα 14 νομοσχέδια που κατατέθηκαν στη Βουλή (σ.σ. τίθενται προς ψήφιση σε έκτακτη σύγκλιση της Ολομέλειας στις 29 Αυγούστου) και θα συζητηθούν στην έκτακτη Επιτροπή Οικονομικών, της Τρίτης, 27 Αυγούστου.

Απών ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, αφού συνοδεύει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη στην Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία. Παρών ο Διοικητής της Κεντρικής, Πανίκος Δημητριάδης μαζί με στελέχη της ΚΤΚ, του ΥΠΟΙΚ αλλά και πολλών συνεργατιστών όπως ο Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης και ο Ανδρέας Μουσκάλλης.

Εισαγωγική τοποθέτηση επί των μνημονιακών νομοσχεδίων τοποθετήθηκε εκπρόσωπος από το Υπουργείο Οικονομικών. «Ο λόγος που έχουμε μια σειρά νομοθετημάτων που πρέπει να περάσουν πριν το Eurogroup thw 13ης Σεπτερμβρίου. Το επικαιροποιημένο μνημόνιο περιλαμβάνει τέσσερεις βασικές δράσεις. Η πρώτη προαπαιτούμενη δράση αφορά την εποπτε΄΄ια των συνεργατικών από την Κεντρική Τράπεζα. Η δεύτερη δράση αφορά στην έγκριση και διαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου το οποίο θα αφορά τη συμμετοχή του κράτους στα συνεργατικά. Οι άλλες δύο δράσεις άπτονται θεμάτων ξεπλύματος βρώμικου χρήματος» τόνισε ο εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ στην Επ. Οικονομικών.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε πιο ειδικά σε κάθε δράση αναφέροντας: «Ο πρώτος νόμος που τροποποιείται αφορά τον περί εποπτείας ΧΠΙ μέσω του οποίου εντάσσονται και οι συνεργατικές κάτω από την εποπτεία της Κεντρικής. Πέραν της εποπτείας περιέχονται πρόνοιες για καλύτερη εταιρική διακυβέρνηση των ΧΠΙ. Βασικό σημείο η απαγόρευση χρηματοδοτικών ανοιγμάτων προς μέλη του Δ.Σ. μέσω συγκεκριμένων περιορισμών». Μάλιστα εκ μέρους της ΚΤ αναφέρθηκε ότι οι μη ανεξάρτητοι/μη εκτελεστικοί σύμβουλοι θα δικαιούνται δάνειο μέχρι και 500 χιλιάδες ευρώ.

Παράλληλα, από το ΥΠΟΙΚ τονίστηκε πως η δεύτερη νομοθεσία που τροποποιείται αφορά στα ΣΠΙ και την αδειοδότηση, εποπτεία από την Κεντρική σε σύγκριση με την Κεντρική Συνεργατική η οποία μέχρι σήμερα είναι υπεύθυνη για τα εν λόγω ζητήματα.

Εξάλλου, προωθούνται αλλαγές στις διαδικασίες συγχωνεύσεων των ΣΠΙ προκειμένου η Κύπρος να προλάβει τα χρονοδιαγράμματα που έχει αναλάβει έναντι του Μνημονίου. Το εν λόγω χρονοδιάγραμμα τίθεται έως τον Μάρτιο του 2014. Ξεκαθαρίστηκε πως μέχρι τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να εγκριθεί το πλαίσιο συγχωνεύσεων και εντός του χρονοδιαγράμματος που τέθηκε.

Παράλληλα, αναφέρεται ότι το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων θα τεθεί υπό κοινή διαχείριση με το Πρόγραμμα Προστασίας Καταθέσεων που ήταν στον Συνεργατισμό προηγουμένως.

Σημαντικό σημείο η προστασία των καταθετών σε Ταμείο Προνοίας, μέσω της οποίας θα προστατεύεται ο κάθε καταθέτης έως και 100 χιλιάδων ευρώ. Παράλληλα, στο Τμήμα Εποπτείας θα μεταφερθούν υπάλληλοι της Κεντρικής Συνεργατικής που θα επιδείξουν ενδιαφέρον για εργασία στο εν λόγω τμήμα. Παρόλο, που θα εργοδοτηθούν με βάση τις διαδικασίες της Κεντρικής θα συνεχίσουν να αμείβονται βάσει των σημερινών τους απολαβών.

Παίρνοντας τον λόγο ο Διοικητής της Κεντρικής τόνισε πως τα νομοσχέδια καταρτίστηκαν σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών και κατόπιν συνεννόησης με την τρόικα.

«Είναι η ώρα να θέσουμε τα ουσιαστικά ζητήματα για τον Συνεργατισμό, γιατί σε αντίθεση με τις τράπεζες που πάρθηκε πολιτική απόφαση για διάσωση με ίδια μέσα στον Συνεργατισμό πάρθηκε πολιτική απόφαση για διάσωση με τα λεφτά του φορολογούμενου. Σε κάποιες περιπτώσεις συνεργατικών εταιρειών υπάρχουν χειρότερα αποτελέσματα του ακραίου σεναρίου της Pimco. Δεν άκουσα και θα ήθελα να ακούσω τι γίνεται. Με τα όσα λέγονται σήμερα μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι το 1,5 δισ. ευρώ του Μνημονίου για τις Συνεργατικές δεν είναι αρκετό» τόνισε ο Αβέρωφ Νεοφύτου, κάνοντας τη δική του παρέμβαση στην Επιτροπή Οικονομικών.

Παράλληλα, τόνισε ότι ως ΔΗΣΥ θα ζητήσουν από την Κεντρική και το Υπουργείο Οικονομικών γραπτώς μέχρι τις 5 Σεπτεμβρίου που θα ψηφιστούν τα σχετικά νομοσχέδια, να ξεκαθαριστεί εάν το 1,5 δισ. ευρώ είναι αρκετό για τον Συνεργατισμό. «Θέλω εγώ – ο εκπρόσωπος του φορολογούμενου- ότι θα είναι μια φορά που θα δώσουμε τα χρήματα στον Συνεργατισμό και δεν θα ζητηθεί σε έξι μήνες ή ένα χρόνο νέο ποσό εκατομμυρίων ή δισεκατομμυρίων» τόνισε εμφαντικά ο κ. Νεοφύοτου.

Μιλώντας στην Επ. Οικονομικών ο Διοικητής της ΚΤ σημείωσε: «Η Pimco έλεγε πως σε μικρά συνεργατικά τα μη εξυπηρετούμενα φτάνουν το 50% και τελικώς διαμορφώθηκε στο 56%. Για μεγάλα συνεργατικά οι εκτιμήσεις έκαναν λόγο για μεγαλύτερα ποσοστά και τελικώς ήταν καλύτερα τα δεδομένα».

Μάλιστα ο κ. Δημητριάδης δήλωσε ότι τα μη εξυπηρετούμενα στα επαγγελματικά συνεργατικά είναι χαμηλότερα από αυτά που υπολόγισε το ακραίο σενάριο της Pimco. «Με βάση όλα τα πιο πάνω στοιχεία ο Συνεργατισμός έχει κεφαλαικές ανάγκες 1,4 δισ. Με αυτά θα καλύψει όλες τις ζημιές και επίσης θα ανέλθει στο απαιτούμενο δείκτη πρωτοβάθμιων κεφαλαίων 6%».

Παρόλα αυτά θα δοθούν επιπλέον 100 εκ. ευρώ ως μαξιλάρι ασφαλείας για τον Συνεργατισμό όπως ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Δημητριάδης. «Με αυτά τα χρήματα καλύπτουμε το όποιο ακραίο σενάριο έλθει τα επόμενα χρόνια σχετικά με τον Συνεργατισμό. Εξάλλου, δεν λαμβάνονται υπόψη τα όποια κέρδη θα κάνει ο Συνεργατισμός ούτε τις εξοικονομήσεις που θα κάνει μέσω του σχεδίου αναδιάρθρωσης του Συνεργατισμού» τόνισε ο Διοικητής της Κεντρικής.

Πάντως, ο κ. Νεοφύτου επέμεινε με ερωτήσεις τονίζοντας: «Γιατί η Τράπεζα Κύπρου πιέζεται να διατηρεί κεφάλαια 9% όπως επίσης και στην περίπτωση της Ελληνικής. Πώς μπορώ να μην σκέφτομαι ότι σε κάποια φάση δεν θα ζητήσει ο Διοικητής τα κεφάλαια να ανέλθουν επίσης σε 9%;».

Λίγο μετά το μεσημέρι στην Επιτροπή Οικονομικών και ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης όπως επίσης και ο Γενικός ΕΙσαγγελές, Πέτρος Κληρίδης.
Υπέρ του Συνεργατισμού και των συνθηκών που επικρατούν ακόμη και σήμερα τάχθηκαν τόσο ο πρόεδρος της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας, Κόκος Ιωσήφ όπως και ο πρόεδρος Παγκύπριας Συνεργατική Συνομοσπονδία, Ανδρέας Μουσκάλλης. «Πρέπει επιτέλους να υπάρξει μια ασφάλεια. Ως Συνεργατισμός επιθυμούμε τα νομοσχέδια να  ψηφιστούν με απόλυτο σεβασμό σε όλες τις απόψεις των κομμάτων. Υπάρχει μια αγωνία στον κόσμο όσον αφορά την επαναγορά των μετοχών του Συνεργατισμού. Κάποιοι ανησυχούν για το εάν θα καταλήξουν σε χέρια επενδυτών, ιδιωτών ή άλλων ξένων. Θα είναι ένα κίνητρο αυτό για τους Συνεργατιστές προκειμένου ο Συνεργατισμός να πάει στη θέση που του αξίζει. Παγκόσμια ο Συνεργατισμός είναι του λαού» τόνισε ο κ. Μουσκάλλης.

Ο διευθυντής της Κεντρικής Συνεργατικής, Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης, ανάφερε: «Είναι γνωστό ότι η Pimco υπολόγισε ακραία σενάρια και ο Συνεργατισμός είναι καθαρός καταθέτης δίχως ELA και δίχως επενδύσεις σε χρεόγραφά ή άλλα παρόμοια. Το μόνο που έχουμε ενώπιόν μας είναι τα στοιχεία που αφορούν στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του Συνεργατισμού. Νομίζω ότι δικαιούμαστε να πούμε ότι τα επαγγελματικά συνεργατικά για παράδειγμα είναι σε πολύ καλύτερη θέση απ’ ότι υπολόγισε η Pimco, κάνοντας εκτιμήσεις για μη εξυπηρετούμε στο 25% που όμως είναι κάτω από 7%».

«Οι κίνδυνοι είναι ορατοί και για τον Συνεργατισμό και πρέπει να αλλάξουν πολλά και στην Εποπτεία και στη συνήθη λειτουργία του Συνεργατισμού προκειμένου να αποφύγουμε το ενδεχόμενο να έρθουμε σε 2-3 χρόνια με επιπλέον ανάγκες για τα εν λόγω ιδρύματα. Η παρέμβαση του κράτους συνοδεύεται με σημαντικές αλλαγές που ενισχύουν την εποπτεία και τη λειτουργία του Συνεργατισμού» τόνισε με τη σειρά του ο  Χάρης Γεωργιάδης.

Μάλιστα αίσθηση προκάλεσε στους παρευρισκόμενους στην Επιτροπή Οικονομικών η δήλωση του κ. Γεωργιάδη σχετικά με τον Συνεργατισμό: «Δεν μπορώ να εγγυηθώ τίποτα». Η δήλωση απάντησε ουσιαστικά στη πρώτη τοποιέτηση Αβέρωφ Νεοφύτου για γραπτές εγγυήσεις από ΥΠΟΙΚ και ΚΤ πως δεν θα απαιτηθούν άλλα κεφάλαια για τον Συνεργατισμό.

«Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος ότι το εποπτικό πλαίσιο που κάνουμε θα προστατεύσει στο μέλλον από πιθανά παρόμοια εγκλήματα σε βάρος της Κύπρου. Σε άλλες χώρες είναι πολ΄0υ πιο αυστηρό το θεσμικό πλαίσιο για αποτροπή κινδύνων» τόνισε εκ μέρους του ΑΚΕΛ, ο Γιώργος Λουκαΐδης.

«Το σύστημα είναι που παράγει το πρόβλημα και η διαπλοκή θα αφορά πολλούς επειδή η απληστία είναι γνώρισμα του συστήματος» συμπλήρωσε ακόμη ο κ. Λουκαΐδης.

Η εξυγίανση στο επίκεντρο της Επ. Οικονομικών
Μετά τις συζητήσεις για το μνημόνιο, τα νομοσχέδια και κυρίως τον ρόλο, το μέλλον και τις αλλαγές στον Συνεργατισμό η Επιτροπή Οικονομικών ασχολήθηκε με τον περί εξυγίανσης χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων νόμο.

Παίρνοντας τον λόγο ο πρόεδρος και βουλευτής του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, τόνισε πως το σκεπτικό των τροποποιήσεων που προωθούνται αφορούν σε αλλαγή του καθεστώτος που υπαγορεύει ότι αρχή εξυγίανσης είναι η Κεντρική. Παράλληλα, τόνισε πως θα πρέπει γίνουν αλλαγές σχετικά με το καθεστώς διαχείρισης των πιστωτών της Λαϊκής (δηλαδή των κουρεμένων καταθετών της τράπεζας) ούτως ώστε να έχουν λόγο στο Δ.Σ. της Τράπεζας Κύπρου και όχι η διαχειρίστρια.

Παράλληλα, ο κ. Νεοφύτου τόνισε πως πρέπει να αλλάξει ο νόμος περί εξυγίανσης προκειμένου να θεωρείται υπό εξυγίανση ένας οργανισμός που είναι ακόμη τράπεζα και όχι για πάντα χωρίς λόγο. «Να είναι υπό εξυγίανση μια τράπεζα για την οποία θα γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις προκειμένου να εξέλθει από το καθεστώς ως κανονική τράπεζα». Τονίζεται ότι ξεκαθαρίστηκε πως η πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου αφορά μελλοντικές περιπτώσεις, στις οποίες οι πιστωτές θα διορίζουν εκκαθαριστή και όχι η Κεντρική Τράπεζα κάποιον διαχειριστή όπως σήμερα γίνεται στη Λαϊκή.

Πάντως και ο Αβέρωφ Νεοφύτου και ο Άγγελος Βότσης συμφώνησαν ότι οι μετοχές των κουρεμένων καταθετών της Λαϊκής Τράπεζας θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα λόγου και ψήφου για τις μετοχές που τους αναλογούν .

Όσον αφορά την αλλαγή που προωθείται στην Αρχή Εξυγίανσης ο κ. Νοεφύτου τόνισε πως θεωρεί ορθότερο η Αρχή να αποτελεί από τρία μέρη. «Ας βρούμε το τρίτο άμεσα» σημείωσε ο κ. Νεοφύτου. Στη συνέχεια ανέφερε πως οι δύο φορείς είναι σίγουρα η Κεντρική και το Υπουργείο Οικονομικών.

Ο κ. Δημητριάδης με τη σειρά τόνισε: «Ο νόμος περί εξυγίανσης έτυχε επεξεργασίας από την τρόικα και απ’ ότι μας έχουν πει είναι από τους πιο σύγχρονους νόμους της Ευρώπης. Όσον αφορά την Αρχή Εξυγίανσης δεν επέλεξα εγώ η Κεντρική Τράπεζα. Θα μπορούσε να είναι το Υπουργείο Οικονομικών αλλά οι ευρωπαϊκές αρχές τόνισαν πως πρέπει να είναι η Κεντρική. Δεν γίνεται να είναι το Υπουργείο Οικονομικών. Όσον αφορά την εξυγίανση είμαι της άποψης ότι τα ν/σ που κατατίθενται θα πρέπει να τυγχάνουν επεξεργασίας από τη Νομική Υπηρεσία. Δεν μπορεί να γίνει τίποτε χωρίς τη συνδρομή της Νομικής Υπηρεσίας. Ο Νόμος απονέμει ρόλους. Η ΚΤΚ αποφασίζει από κοινού με το ΥΠΟΙΚ για έναρξη του καθεστώτος εξυγίανσης. Στην πορεία λαμβάνεται με συναπόφαση η κάθε κίνηση εξυγίανσης. Υπήρξε ταύτιση μεταξύ ΥΠΟΙΚ και Κεντρικής κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών».