Ο εσωτερικός ελεγκτής της Τράπεζας Κύπρου, Κωνσταντίνος Τσολάκης, καταθέτει στην Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία

Ο Γιώργος Πικής, πρόεδρος της Ερευνητικής, αναφέρθηκε αρχικά σε έκθεση του κ. Τσολάκη σχετικά με αγορά και πώληση ελληνικών ομολόγων. Ο κ. Τσολακης επιβεβαίωσε την εν λόγω έκθεση.

Στη συνέχεια ο κ. Τσολάκης επιβεβαίωσε ότι τέλη του 2009 επαναγοράστηκαν ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. «Στις 15 Δεκεμβρίου εάν θυμάμαι καλά αγοράστηκαν ομόλογα αξίας πέραν των 400 εκ. ευρώ» ανέφερε ο κ. Τσολάκης.

Στη συνέχεια ο κ. Πικής τόνισε ότι τον Δεκέμβριο του 2009 στο ΔΣ έγινε αναφορά σε αγορά ομολόγων αλλά όχι στην πρόσφατη αγορά. «Δεν έγινε αναφορά στο ΔΣ όπως έχω διαβάσει στα πρακτικά» τόνισε ο Κωνσταντίνος Τσολάκης.

Παράλληλα, ο κ. Πικής τόνισε ότι οι αγορές ομολόγων συνεχίστηκαν με εντατικούς ρυθμούς από τον Δεκέμβριο έως και τα μέσα Απριλίου του 2012. Εξάλλου, ο πρόεδρος της Ερευνητικής αναφέρθηκε σε θέση του κ. Καρυδά ότι ο κίνδυνος αγοράς ελληνικών ομολόγων είναι μηδαμινός, θέση την οποία επιβεβαίωσε πως έγινε ο κ. Τσολάκης.

Σε προειδοποιητική επιστολή της Κεντρικής Τράπεζας για την επένδυση σε ελληνικά ομόλογα αναφέρθηκε ο κ. Πικής αναφέροντας ότι η Τράπεζα Κύπρου δεν απάντησε γραπτώς. Ο κ. Τσολάκης ανέφερε ότι έχει στην κατοχή του την επιστολή και διάβασε: «Θέμα: χρηματοδοτικά ανοίγματα σε κυβερνητικά ομόλογα είναι το θέμα. Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα παρατηρούμε ότι το άνοιγμά σας σε κυβερνητικά ομόλογα είναι σημαντικά, Σημειώνουμε την αύξηση των ομολόγων και ιδιαίτερα του ελληνικού δημοσίου η οποία επηρεάζει το ύψος των διαθέσιμων εποπτικών κεφαλαίων της τράπεζας καθώς και το κόστος ρευστότητας. Υπό το φως των πιο πάνω παρακαλώ όπως μας ενημερώσετε για τη στρατηγική που ακολουθείτε αλλά και για τα μέτρα που λαμβάνετε για τους κινδύνους που προκύπτουν από την έκθεση».

Παράλληλα, ο κ. Τσολάκης σημείωσε ότι η επιστολή τον Μάρτιο του 2010 στάλθηκε από τον κ. Πουλλή της Κεντρικής, ενώ ο κ. Πικής τόνισε ότι στην έκθεσηξ ελέγχου του Νοεμβ΄ριου του 2012 αναφέρεται πως δεν κοινοποιήθηκε η εν λόγω επιστολή στο ΔΣ, κάτι που επιβεβαίωσε ο κ. Τσολάκης.

«Μέλη του συμβουλίου δήλωσαν ότι οι αγορές ελληνικών ομολόγων έγιναν γνωστές τον Αύγουστο του 2011» ανέφερε ο κ. Πικής.

23 Νοεμβρίου 2011, συνέντευξη Γιάννη Κυπρή στον εσωτερικό ελεγκτή
«Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι σε ένα ΔΣ στην Ελλάδα (σ.σ. 13 Μαΐου 2010) ο κ. Κώστας Σεβέρης εξέφρασε την άποψη ότι ίσως έπρπε να πωληθούν τα ΟΕΔ ο Ανδρέας Ηλιάδης εξαπέλυσε προς τον κ. Σεβέρη δρυμία επίθεση και κανένας άλλος σύμβουλος δεν εξέφρασε άλλη άποψη». Απαντώ στο εάν γνώριζαν οι διοικητικοί σύμβουλοι ο κ. Τσολάκης τόνισε ότι πρέπει να γνώριζαν από αυτά που ξέρουμε.

Ο κ. Τσολάκης κάνοντας αναφορά στην πιο πάνω ιστορία θέλησε να πει ότι οι διοικητικοί σύμβουλοι είχαν γνώση της αγοράς ελληνικών ομολόγων, αλλά όχι τα μέλη της επιτροπής διαχείρισης κινδύνων.

«Ο ΓΔ της επ. διαχείρισης κινδύνων με γραπτό μήνυμά του είπε ότι μίλησε προφορικά στην κεντρική Τράπεζα και έδωσε τις αναγκαίες εξηγήσεις» είπε παράλληλα, ο κ. Τσολάκης.

Έπειτα από σχετική ερώτηση ο κ. Τσολάκης τόνισε: «Όντως βάσει της Βασιλείας τα κυβερνητικά ομόλογα θεωρούνταν μηδενικού ρίσκου. Η Τράπεζα με βάση εισήγηση του κ. Ηλιάδη δεν καθόρισε όρια χώρας επενδύσεων σε ομόλογα, κάτι που θεωρώ ότι έπρεπε να γίνει για την Ελλάδα». Παράλληλα, ο κ. Τσολάκης τόνισε: «Με βάση τα δεδομένα της Ελλάδος εκείνη τη στιγμή, το μεγάλο χρέος και έλλειμμα και τη μεγάλη έκθεση της Τράπεζας σε δάνεια στην Ελλάδα. Κρίνω ότι με βάση αυτά τα δεδομένα δεν έπρεπε να αυξηθεί τόσο η έκθεση της τράπεζας».

Στην πορεία της λήψης κατάθεσης ο κ. Πικής τόνισε ότι η έκθεση του κ. Τσολάκη ανέφερε πως θα έπρεπε οι κ. Ηλιάδης και Καρυδάς να κληθούν για καταθέσεις και να καταλογιστούν οι όποιες ευθύνες. «Δεν έγινε κάτι τέτοιο γιατί έφυγαν από την τράπεζα. Δεν καταλογίζουμε ευθύνες γιατί δεν λήφθηκαν καταθέσεις από τα άτομα που αναφέρονται στην έκθεση. Αν δεν καταθέσουν δεν μπορείς να καταλογίσεις ευθύνες» σημείωσε ο κ. Τσολάκης.

Ακολούθως ο κ. Πικής αναφέρθηκε στα συμπεράσματα έκθεσης του κ. Τσολάκη τονίζοντας ότι: «Εκ των υστέρων η έκθεση δείχνει ότι όλα έγιναν σωστά και νομότυπα». Όχι! Ήταν η απάντηση του κ. Τσολάκη που πρόσθεσε: «Όταν μου ζήτησε ο κ. Ηλιάδης να κάνω την εν λόγω έκθεση με κάλεσε στο γραφείο του και μου είπε ότι το προηγούμενο βράδυ βρέθηκε με τον κ. Ορφανίδη και ο Διοικητής του ζήτησε να εξετάσει τις συνθήκες αγοράς ομολόγων και να δει εάν έχουν τηρηθεί οι όροι για την επένδυση. Μου έδωσε ένα σημείωμα στο οποίο αναφέρονται οι όροι εντολής. Θα καταθέσω δύο. Το πρώτο που μου έδειξε εκτός από την τήρηση των τεθέντων ορίων και κατά πόσον ενημερώθηκαν τα αρμόδια όργανα του συγκροτήματος. Παράλληλα μου ζητήθηκε στην εξέταση την πολιτική των επενδύσεων. Εγώ του είπα ότι πρέπει να προβώ σε συνεντεύξεις. Και στη συνέχεια το αφαίρεσε αυτό και μου ζήτησε να εξετάσω την πολιτική των επενδύσεων μόνο. Με δύο σημειώματα της ίδιας ημερομηνίας. Υπάρχουν αυτά και θα τα καταθέσω. Όταν έλεγε ο κ. Κυπρή ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για την Ελλάδα ήταν σημαντική τοποθέτηση για τους επενδυτές αφού θα αγόραζαν τη μετοχή της Τράπεζας Κύπρου».

Ο κ. Πικής αναφέρθηκε εκ νέου στα συμπεράσματα αναφέροντας: «Η αξιολόγηση της επενδυτικής πολιτικής χώρας δεν έγινε με σωστό τρόπο» κάτι για το οποίο ο κ. Τσολάκης τόνισε: «Είναι πολύ σημαντικό το ότι δεν καθορίστηκαν όρια χώρας σε σχέση με την Ελλάδα αναφορικά με άλλες χώρες της Ευρώπης».

«Προχώρησα σε αυτεπάγγελτη έρευνα»
Ο κ. Τσολάκης απάντησε στην κα. Νικολάου της Ερευνητικής πως σε έκθεσή του όταν έγραφε πως όντως η Τράπεζα Κύπρου περιόρισε την έκθεσή της σε ελληνικά ομόλογα αλλά τόνισε: «Αυτό ήταν πριν γίνουν δηλώσεις για επενδύσεις και πριν μάθω ότι υπήρχε μεγαλύτερη έκθεση σε ελληνικά ομόλογα. Αυτός ήταν και ο λόγος που στην πορεία προχώρησα σε αυτεπάγγελτη έρευνα».

Και χρηματοδοτήσεις στην κατάθεση
Μετά την αξιολόγηση της έκθεσης της Τρ. Κύπρου σε ελληνικά ομόλογα ο πρόεδρος της Ερευνητικής Επιτροπής προχώρησε στο θέμα «περίεργων» χορηγήσεων.

Στην περίοδο 2006-2011 αναφέρθηκε ο κ. Πικής τονίζοντας μέσα από έκθεση του κ. Τσολάκη ότι χορηγήθηκαν δάνεια με χαλαρούς όρους και διαδικασίες. «Η έκθεση ετοιμάστηκε με βάση τι λέγαμε τότε και δεν έγινε τώρα με βάση τι λέμε σήμερα για τα διάφορα ζητήματα. Έχω μια έκθεση στην οποία αναφέρομαι στους 42 μεγάλους πελάτες της Τράπεζας στην οποία αναφέρονται πολλά από αυτά που έχετε και εσείς στη διάθεσή σας» τόνισε ο κ. Τσολάκης.

Στην πορεία ο κ. Τσολάκης αναφέρθηκε σε πρόσφατες αξιολογήσεις συγκεκριμένων περιπτώσεων μέσα από συνεντεύξεις στελεχών της Τρ. Κύπρου.

Αναφερόμενος στις συνεντεύξεις που πήρε ο κ. Τσολάκης τόνισε ότι πελάτες μιλούσαν με ανώτατους αξιωματούχους της Τρ. Κύπρου. Μάλιστα ο κ. Τσολάκης τόνισε πως συνήθως οι όροι των δανείων με τους πελάτες καθορίζονταν από τον κ. Σιαρλή και απλώς οι υπάλληλοι ενέκριναν τη συνεννόηση που προηγείτο.

Διαβάζοντας επίσης από τις συνεντεύξεις του ο κ. Τσολάκης καυτηρίασε την κουλτούρα που επικρατούσε στην Τράπεζα Κύπρου και που κατά την άποψή του αυτός είναι ο λόγος που η τράπεζα έφτασε στη σημερινή κατάσταση.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο κ. Τσολάκης στάθηκε με ιδιαίτερα αρνητικό τρόπο απέναντι σε επιθετική πολιτική επέκτασης της Τράπεζας Κύπρου μέσω δανείων σε Κύπρο και εξωτερικό. Μάλιστα, σημείωσε επίσης με ιδιαίτερα έντονο τρόπο ότι δεν τηρούνταν ορθές διαδικασίες αλλά ουσιαστικά μέσω της πλαγίας οδού μέσω υψηλόβαθμων στελεχών του οργανισμού.

Ο κ. Πικής αναφέρθηκε ξανά στην επιστολή από την Κεντρική Τράπεζα αναφέροντας ότι ο κ. Καρυδάς ενημέρωσε τον κ. Ηλιάδη ότι είχε επικοινωνήσει με την Κεντρική Τράπεζα. Ο κ. Τσολάκης ενημέρωσε ότι είχε σε σημείωμα αυτή τη λεπτομέρεια.

Στη συνέχεια ο κ. Τσολάκης αναφέρθηκε στο σημείωμα 23ης Απριλίου 2012 από τον κ. Καρυδά στον κ. Ηλιάδη. «Αναφορικά με επιστολη΄της ΚΤ ημ. 1/3/2010 όπως συζητήθηκε τότε με την ΚΤ αφορούσε την επίδραση των κρατικών ομολόγων στη ρευστότητα που μπορεί να αντληθεί από την ΕΚΤ. Η παρακράτηση των ομολόγων μέχρι τη λήξη τους θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί. Δεσμευτήκαμε ότι δεν προχωρούσαμε σε περαιτέρω αγορά ομολόγων και έτσι η ΚΤ δεν θα έκανε περαιτέρω έρευνες για την Τράπεζα Κύπρου» ανέφερε ο κ. Τσολάκης τονίζοντας ότι τα πιο πάνω αναφέρονται σε επιστολή του κ. Καρυδά.

Έκθεση εσωτερικού ελέγχου για δάνεια σε στελέχη της Τρ. Κύπρου
Ο κ. Πικής τόνισε ότι συνοψίζοντας τα στοιχεία ανέφερε ότι υπάρχουν πολλά δάνεια σε στελέχη της τράπεζας αλλά και παρεκτροπές από τα επιτρεπόμενα όρια όσον αφορά το δικαιολογημένο του δανείου αλλά και τον τόκο.

«Αναφέρεστε σε δάνειο του κ. Ηλιάδη ύψους 2 εκ. ευρώ. Ο σκοπός του δανείου ήταν η ανακαίνιση-ανακατασκευή οικίας του κ. Ηλιάδη» ανέφερε ο κ. Πικής, κάτι για το οποίο ο κ. Τσολάκης θέλησε να εξηγήσει τι αφορούσε ακριβώς αλλά ο κ. Πικής απέρριψε το αίτημα.

Στη συνέχεια ο κ. Πικής αναφέρθηκε στην έκθεση του κ. Τσολάκη αναφορικά με δάνεια προς δύο στελέχη της Uniastrum. «Στην έκθεσή μου είχα εισηγηθεί για αποζημίωση της Τράπεζας Κύπρου σχετικά με τα δάνεια που βρήκαμε στη Uniastrum. Με την προηγούμενη διοίκηση δεν προχωρήσαμε αλλά χθες (Πέμπτη 1 Αυγούστου) είχαμε συνάντηση με τον κ. Σωρότο και θα προχωρήσουμε σε αγωγές».

Πολιτικά δάνεια
Απαντώντας καταφατικά σε σχετική ερώτηση του κ. Πική ο Κωνσταντίνος  Τσολάκης ανέφερε: «Διαγράφηκαν δάνεια της Tamasos Hotels και της ΠΕΟ και για αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν εκθέσεις».

«Στην περίπτωση της ΠΕΟ αποπληρώθηκε όλο το ποσό και μεγάλο μέρος των τόκων και αυτό που διαγράφηκε είναι κάποιες υπερχρεώσεις της τράπεζας. Κρίνω ότι δεν υπήρχε κάτι μεμπτό σε αυτή την περίπτωση. Για την Tamasos δεν υπήρχαν περιουσιακά στοιχεία για αποπληρωμή αλλά υπήρχαν εγγυητές. Δεν ήρθαν άλλα δάνεια σε εμένα για πολιτικά πρόσωπα ή κάτι άλλο παρόμοιο» ανέφερε ο κ. Τσολάκης.

Που οφείλεται η αύξηση των κερδών σε περίοδο κρίσης; Ρώτησε ο κ. Πικής και ο κ. Τσολάκης απάντησε ότι δεν μπορεί να απαντήσει αλλά εάν πρέπει να κρίνει αυτό αναφέρει πως ήταν λανθασμένη πολιτική από πλευράς τράπεζας.

Συμφωνώ 100%, απάντησε ο κ. Τσολάκης έπειτα από σχετική αναφορά σε έκθεση της Alvarez & Marsal για την Τράπεζα Κύπρου και την προβληματική εταιρική διακυβέρνησή της.

«Χαμηλό επιτόκιο όωπς και στην περίπτωση του κ. Ηλιάδη. ΑΜυτό ήταν το κύριο λάθος που γινόταν στην Τράπεζα. Ο νόμος υπαγορεύει παραχώρηση δανείου με τους ίδιους όρους όπως και για τους πελάτες» απάντησε έπειτα από σχετική ερώτηση ο κ. Τσολάκης.

«Ένα βράδυ με πήρε ο Ηλιάδης και μου είπε ότι η Κεντρική Τράπεζα θέλει να παραιτηθώ. Αυτό πρέπει να ήταν τον Ιούλιο του 2012» απάντησε ο κ. Τσολάκης μετά από ερώτημα του Ανδρέα Κραμβή για πληροφορίες πως η Κεντρική ζήτησε παραίτησή του.