Την δική τους «κακή τράπεζα» δημιούργησαν και Ιρλανδοί πίσω στο 2009 στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τα τεράστια προβλήματα που δημιούργησε στην οικονομία της χώρας η φούσκα των ακινήτων.
Η εθνική υπηρεσία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (National Asset Management Agency, NAMA) δημιουργήθηκε από την ιρλανδική κυβέρνηση το Δεκέμβριο του 2009 με σκοπό την αποτοξίνωση του τραπεζικού κλάδου της χώρας, απορροφώντας προβληματικά δάνεια ονομαστικής αξίας €74 δισ. Σε αντίθεση με μια «κανονική» επιχείρηση που στόχο έχει την επέκταση του χαρτοφυλακίου της, ο σκοπό της NAMA ήταν η σταδιακή συρρίκνωση του με την καλύτερη δυνατή απόδοση για το κράτος σε διάστημα έως και δέκα έτη.
Η ΝΑΜΑ αντάλλαξε τα προβληματικά δάνεια με κρατικά ομόλογα, τα οποία οι τράπεζες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για την άντληση ρευστού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η αγορά έγινε σε αξία χαμηλότερη κατά 30%.
Τότε, οι οικονομικοί αναλυτές κατονόμαζαν την «αποστολή ΝΑΜΑ» ως το μεγαλύτερο στοίχημα που έβαζε η χώρα στην 90ετή πορεία της ως σύγχρονο ανεξάρτητο κράτος με στόχο την αποκατάσταση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα. Μάλιστα, η κυβέρνηση είχε δεχθεί σημαντικές αντιδράσεις από οικονομολόγους και πολιτικούς αντιπάλους που θεωρούσαν ότι χρησιμοποιείται δημόσια περιουσία για τη διάσωση των τραπεζών.
Η NAMA καλύπτει τα έξι τραπεζικά ιδρύματα της χώρας που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα προστασίας των καταθετών της Ιρλανδίας. Ειδικότερα την Bank of Ireland, την Allied Irish Banks, την Anglo Irish Bank, την EBS, την Irish Life και την Permanent and Irish Nationwide. Άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δεν καλύπτονται όπως η Ulster Bank, μπορούν ανά πάσα στιγμή να επιλέξουν και να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα.
Ωστόσο, η ΝΑΜΑ, δεν ήταν απλά μια επιχείρηση αποτοξίνωσης του κλάδου. Βασικός στόχος ήταν και να κρατήσει στη ζωή της Bank of Ireland και Allied Irish Banks. Έτσι, το υπουργείο Οικονομικών είχε ξεκαθαρίσει ότι θα παρέχει και υπηρεσίες αναδόχου εάν οι τράπεζες αναγκαστούν να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για να ενισχύσουν την κεφαλαιακή βάση τους. Σύντομα εξελίχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες αξιοποίησης ακινήτων.
Περί τα τέλη του 2011, η ΝΑΜΑ είχε ήδη αναγγείλει την πώληση περιουσιακών στοιχείων €6,6 δισ. ενώ είχε ανακοινώσει σχέδια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων για ακίνητα που θα προστατεύονται από μεγάλη πτώση των τιμών, σε μια απόπειρα να αναζωπυρώσει τη δραστηριότητα στον κλάδο.
Επίσης, στα μέσα του 2012 ανακοινώθηκε η πώληση περιουσιακών στοιχείων, συνολικής αξίας €7 δισ., αλλά και επιχειρηματικά σχέδια που αφορούν στο 97% των δανείων που κατέχει η τράπεζα στο ενεργητικό της.
Το έργο της περιλαμβάνει τρεις φάσεις εργασίας. Η πρώτη την απόκτηση 11,500 δανείων γης και αναπτύξεων από τις τράπεζες. Ακολούθως, η εντατική εμπλοκή των οφειλετών από τους οποίους έχουν αποκτηθεί τα δάνεια, προκειμένου σχηματιστεί μια λεπτομερής άποψη την κατάσταση της επιχείρησης και να διαμορφωθεί μια στρατηγική για την αποπληρωμή του χρέους. Η τελική φάση είναι και η πιο μακροχρόνια, η οποίες περιλαμβάνει ενέργειες για την μείωση του χρέους, με αποκορύφωμα την πλήρη αποπληρωμή των χρεών του οφειλέτη και της ΝΑΜΑ ως το 2019.
Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ
Στο μεταξύ, η NAMA ξεκίνησε και την Αναβαλλόμενη Πρωτοβουλία Πληρωμής γνωστή ως η «Πρωτοβουλία», με στόχο την προστασία όσον θέλουν να αγοράσουν ακίνητη περιουσία σε περίπτωση μεγάλης πτώσης των τιμών στα επόμενα πέντε χρόνια.
Η «Πρωτοβουλία» προσφέρει στους αγοραστές κατοικιών προστασία 20% από το ρίσκο να μειωθεί η τιμή του ακίνητου στα επόμενα πέντε χρόνια από την υποθήκη. Ο αγοραστής πρέπει πρώτα να εξασφαλίσει έγκριση του στεγαστικού δανείου για όλο το ποσό (μέχρι και το 90% της τιμής αγοράς) από αδειοδοτημένο πάροχο στεγαστικών δανείων. Άδεια για την παροχή στεγαστικών δανείων σε αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα έχουν εξασφαλίσει η Bank of Ireland, η Allied Irish Bank με τη θυγατρικής της EBS και η Permanent TSB.
Ο αγοραστής θα πληρώνει το 80% της αξίας του ακινήτου προκαταβολικά και το υπόλοιπο 20% θα πληρώνεται από τον πάροχο του δανείου απευθείας στη ΝΑΜΑ.
NAMA: Πως σώζουν οι Ιρλανδοί τις τράπεζες
SigmaLive
