Ούτε οι προτάσεις της Τρόικας, ούτε αυτές της Κυβέρνησης περιέχουν λύσεις για το σημαντικό πρόβλημα επάρκειας του συνταξιοδοτικού συστήματος, αναφέρει σε σημείωμα που ετοίμασε πρόσφατα η AON Hewitt

Σε πυρετό διαβουλεύσεων βρίσκονται το τελευταίο διάστημα οι αρμόδιοι φορείς, όσον αφορά το θέμα του συνταξιοδοτικού. Η προσπάθεια που γίνεται επικεντρώνεται στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.  Τόσο η Τρόικα, όσο και η κυβερνητική πλευρά έχουν καταθέσει προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση, οι οποίες ωστόσο δεν φαίνεται να έχουν την καθολική αποδοχή ούτε από πλευράς εργαζομένων, ούτε και οργανωμένων συνόλων.
Την ίδια ώρα, η AON Hewitt, καταθέτει δέκα προτάσεις, προς τους φορείς χάραξης πολιτικής και τους εργοδότες για βελτίωση της επάρκειας των συνολικών συνταξιοδοτικών πόρων, καθώς όπως επισημαίνει σε σημείωμα που ετοίμασε για το συνταξιοδοτικό σύστημα στην Κύπρο: (α) Ούτε οι προτάσεις της Τρόικας, ούτε αυτές της Κυβέρνησης περιέχουν λύσεις για το σημαντικό πρόβλημα επάρκειας του συνταξιοδοτικού συστήματος. (β) Όπως είναι σήμερα το σύστημα στην Κύπρο, οι εργαζόμενοι που θα συνταξιοδοτηθούν και θα καλύπτονται μόνο από το ΤΚΑ, αναμένεται να έχουν μέχρι και 50% λιγότερους συνταξιοδοτικούς πόρους από τις συνταξιοδοτικές τους ανάγκες.

Τρόικα και Κυβέρνηση
Ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζονται και είδαν μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας για το συνταξιοδοτικό, είναι η σταδιακή επέκταση του ορίου ηλικίας υποχρεωτικής αφυπηρέτησης στο 65ο έτος, η αναλογιστική μείωση των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων στις περιπτώσεις πρόωρης αφυπηρέτησης, καθώς και η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων.
Από την πλευρά της Τρόικας, φαίνεται να έχουν κατατεθεί εισηγήσεις που επικεντρώνονται στην αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στο 67ο έτος και στη συνέχεια γίνει διασύνδεση με το προσδόκιμο ζωής, στη διαγραφή του χρέους 7.2 δις που έχει το κράτος προς το ΤΚΑ, καθώς και να σταματήσει η εισφορά του κράτους στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Αντίδραση συντεχνιών
Έντονα διαφοροποιημένοι σε σχέση με τις μέχρι σήμερα προτάσεις που έχουν κατατεθεί από Κυβέρνηση και Τρόικα παρουσιάστηκαν προ ημερών οι ηγέτες της ΠΕΟ και της ΣΕΚ Πάμπης Κυρίτσης και Νίκος Μωυσέως για τις απαιτήσεις της τρόικας στο θέμα του συνταξιοδοτικού.
Ο Ν. Μωυσέως σημείωσε πως αν σταματήσει η εισφορά του κράτους στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων τότε δύο λύσεις απομένουν: Είτε η μείωση των συντάξεων, είτε η αύξηση των εισφορών εργοδότη και εργοδοτούμενου. Η τρόικα φαίνεται να προτείνει σταδιακή κατάργηση της συνεισφοράς του 4.3% μέχρι το 2060.
Από την πλευρά του, ο Π. Κυρίτσης, είπε πως αν η τρόικα επιμένει στην αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στο 67ο έτος και στη συνέχεια γίνει διασύνδεση με το προσδόκιμο ζωής, τότε, ένα άτομο που είναι σήμερα στην ηλικία των 40 θα αφυπηρετήσει στα 68, 69 ακόμα και 70. Πάντως, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η τρόικα φαίνεται να ζητά διαγραφή του χρέους 7.2δις που έχει το κράτος προς το ΤΚΑ.

Πρόωρες αφυπηρετήσεις
Την ίδια ώρα, το ενδεχόμενο πρόωρων αφυπηρετήσεων φαίνεται να εξετάζουν χιλιάδες εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα, μετά τις προτάσεις από Κυβέρνηση και Τρόικα που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Η αναμενόμενη μείωση των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων έχει ήδη αυξήσει κατακόρυφα τις πρόωρες αφυπηρετήσεις στο δημόσιο, που έχουν πολλαπλασιαστεί σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Ενώ το 2009 είχαν αφυπηρετήσει πρόωρα 177 άτομα, μέχρι το τέλος Οκτωβρίου του 2012 αφυπηρέτησαν πρόωρα 744 δημόσιοι υπάλληλοι.

AON HEWITT
Δέκα προτάσεις για βελτίωση της επάρκειας
Από τη στιγμή που τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης σ’ ολόκληρη την Ευρώπη υφίστανται συνεχώς πιέσεις, οι επαγγελματικές συνταξιοδοτικές παροχές θα αποτελούν στο μέλλον ακόμα πιο σημαντικό συνταξιοδοτικό συμπλήρωμα, και για το λόγο αυτό θα πρέπει να αναπτυχθούν, με στόχο την ασφαλή, διαρκή και αποτελεσματική κοινωνική προστασία. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση ο χώρος των Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών προορίζεται για να συμβάλλει στην λύση των προβλημάτων του γενικότερου συνταξιοδοτικού συστήματος και ο ρόλος τους είναι καθοριστικός στην επίτευξη του στόχου για επάρκεια των συντάξεων. Η Aon Hewitt καταθέτει τις εξής 10 προτάσεις προς τους φορείς χάραξης πολιτικής και τους εργοδότες για βελτίωση της Επάρκειας των συνολικών συνταξιοδοτικών πόρων:

1. Να εξεταστεί η υποχρεωτική παροχή Επαγγελματικής Ασφάλισης (Ταμεία Προνοίας) με μια ελάχιστη εισφορά από Εργοδότες (π.χ. να αντικατασταθεί η ΑΤΑ με εισφορά σε Επαγγελματικό Ταμείο ή η εισφορά του εργοδότη να βασίζεται στο τιμάριθμο ή ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης με κατώτατο και ανώτατο όριο).

2. Τα Φορολογικά κίνητρα για τη χρηματοδότηση Επαγγελματικών Ταμείων, να δίνονται μόνο αν τα Ταμεία αυτά έχουν Συνταξιοδοτικό χαρακτήρα.

3. Να απαγορευθεί η λήψη των ωφελημάτων στα Ταμεία παρά μόνο για σκοπούς συνταξιοδότησης, υγείας και θανάτου (δηλαδή να απαγορευθούν ή λήψη δανείων από Ταμεία και η παροχή ωφελημάτων κατά την αλλαγή εργοδότη).

4. Να περιοριστεί η λήψη των ωφελημάτων σε εφάπαξ μορφή και το υπόλοιπο να μετατρέπεται υποχρεωτικά σε ισόβια σύνταξη μέσω εξαγοράς από ασφαλιστική εταιρεία ή με σταδιακή ανάληψη.

5. Να θεσμοθετηθεί πλαίσιο μεταφοράς των αποθεματικών ενός υπαλλήλου από ταμείο σε ταμείο όταν αλλάζει εργοδότη.

6. Να προωθηθεί η ενοποίηση ταμείων όπως επίσης και η δημιουργία και άλλων ενιαίων ταμείων στη βάση οικονομικής δραστηριότητας, για μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας μέσω της επίτευξης οικονομιών κλίμακας.

7. Να βελτιωθεί το πλαίσιο Επενδυτικής λειτουργίας των Ταμείων, π.χ. να επιτραπεί η χρήση Ατομικών Επενδυτικών Επιλογών, για καλύτερη ευθυγράμμιση της Επενδυτικής στρατηγικής με το Συνταξιοδοτικό προγραμματισμό του κάθε μέλους.

8. Κλιμάκωση Συνεισφορών: η αυτόματη κλιμάκωση των συνεισφορών χρησιμεύει τώρα ως ένα δημοφιλές κίνητρο για εγγραφή στο Ταμείο και έχει θετικό αντίκτυπο στα ποσοστά αποταμίευσης. Εάν ο μέσος 30άρης αυξάνει τις εισφορές του κατά μόλις 1% ετησίως κάθε πέντε χρόνια, τότε το μεγαλύτερο μέρος του χάσματος επάρκειας ουσιαστικά εξαφανίζεται. Πολλά Ταμεία μπορούν να συνδυάσουν την αυτόματη εγγραφή και την κλιμάκωση συνεισφορών για να επιτύχουν βελτίωση των συμπεριφορών αποταμίευσης των μελών τους.

9. Συνταξιοδοτική Ενημέρωση / Εκπαίδευση: Πολλοί εργαζόμενοι απλά δεν κατανοούν την επίδραση του χρόνου και του ποσοστού αποταμίευσης στη κάλυψη των συνταξιοδοτικών τους αναγκών, και οι εργοδότες πρέπει να διαφοροποιήσουν αυτή τη κατάσταση μέσω εκστρατειών επικοινωνίας. Με την παροχή στήριξης στους εργαζόμενους για την κατανόηση της σημασίας του έγκαιρου συνταξιοδοτικού Consulting 4 προγραμματισμού, οι εργοδότες μπορούν να βοηθήσουν τους εργαζόμενους τους να κατανοήσουν την
επίδραση των αποφάσεών τους στους αναμενόμενους συνταξιοδοτικούς τους πόρους.

10. Αυτόματη εγγραφή: Εντοπίσαμε δραματική βελτίωση αποταμίευσης σε ομάδες που έχουν αυτόματη εγγραφή στο Ταμείο του εργοδότη τους. Δυστυχώς, περίπου στο 50% των Ταμείων Προνοίας στη Κύπρο υπάρχει προαιρετική εγγραφή. Πιθανές αιτίες της μη εθελοντικής ένταξης των εργαζομένων μπορεί να είναι η μη ικανοποιητική επεξήγηση και ενημέρωση των ωφελημάτων από ένα Ταμείο Προνοίας, η μη ικανοποιητική ενημέρωση επί του συνολικού συνταξιοδοτικού συστήματος της Κύπρου και του ρόλου των
Ταμείων Προνοίας ως σημαντικού εργαλείου στο συνταξιοδοτικό προγραμματισμό, η έλλειψη εμπιστοσύνης στη Διαχειριστική Επιτροπή του Ταμείου Προνοίας, η απουσία Δήλωσης Αρχών Επενδυτικής Πολιτικής που να διέπει τη διακυβέρνηση και επενδύσεις του Ταμείου και η χαμηλή δέσμευση των εργαζομένων προς τον εργοδότη που επηρεάζει την αναμενόμενη διάρκεια της παραμονής τους στην εταιρία.