Ένα σημαντικό περιβαλλοντικό έργο βρίσκεται σε εξέλιξη στην Κύπρο, το οποίο επιδιώκει την ανάπτυξη μιας βιώσιμης λύσης για την ολοκληρωμένη εκμετάλλευση των Ληγμένων Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΛΓΠ) σε υφιστάμενες μονάδες. Πρόκειται για το έργο DAIRIUS, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+, το χρηματοδοτικό μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το περιβάλλον. Ο Chief Financial Officer της ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ ΚΡΙΣΤΗΣ, Στέφανος Παπαδόπουλος, μας μιλά για το σημαντικό αυτό περιβαλλοντικό έργο, αλλά και για τις νέες τεχνολογίες που ενδεχομένως να αποτελέσουν πρότυπο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Κύριε Παπαδόπουλε, εξηγήστε μας το πρόγραμμα LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο εμπλέκεται η ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ ΚΡΙΣΤΗΣ.
Το Πρόγραμμα LIFE+ είναι το μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για προώθηση περιβαλλοντικών έργων. Για την περίοδο 2007-2013, το LIFE+ έχει διαθέσει 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε έργα που έχουν σχέση με τη διατήρηση της φύσης, τις περιβαλλοντικές τεχνολογίες και την επικοινωνία περιβαλλοντικών θεμάτων. Το LIFE+ αποτελείται από τρεις πυλώνες: (α) LIFE+ Φύση και Βιοποικιλότητα, (β) LIFE+ Περιβαλλοντική πολιτική και Διακυβέρνηση και (γ) LIFE+ Ενημέρωση και Επικοινωνία. Το δικό μας έργο, το DAIRIUS, εμπίπτει στο 2ο πυλώνα, LIFE+ Περιβαλλοντική πολιτική και Διακυβέρνηση. Μέσω αυτού, συγχρηματοδοτούνται καινοτόμα ή πιλοτικά έργα που συμβάλλουν στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής για το περιβάλλον και στην ανάπτυξη καινοτόμων μέτρων, τεχνολογιών, μεθόδων και μέσων.
Γιατί η ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ-ΚΡΙΣΤΗΣ μπήκε στη διαδικασία να συμμετάσχει σε ένα τέτοιο συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα;
Η εταιρεία, στα πλαίσια της περιβαλλοντικής της ευθύνης, αλλά και της ανάγκης όπως όλες οι λειτουργίες της, συνάδουν πλήρως με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και το νομοθετικό κανονιστικό πλαίσιο, έθεσε ως στόχο την απομάκρυνση όλων των ρυπογόνων χαρακτηριστικών από τα υγρά απόβλητα κατά τις διάφορες διαδικασίες που ακολουθούνται στην γαλακτοβιομηχανία. Η ανάγκη για επεξεργασία των αποβλήτων από τη γαλακτοβιομηχανία έπρεπε να αντιμετωπιστεί κυρίως μετά τη συνένωση των εργοστασίων ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ και ΚΡΙΣΤΗΣ το 2008, όπου ο όγκος των υγρών αποβλήτων είχε υπερδιπλασιαστεί. Η συνολική ποσότητα των λυμάτων που προκύπτει από την παραγωγική διαδικασία της βιομηχανίας μας ανέρχεται γύρω στα 600m3 ημερησίως. Η μονάδα που υπήρχε από το 1985 για τις τότε ανάγκες της Γαλακτοβιομηχανίας ΚΡΙΣΤΗΣ, δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στην αύξηση αυτή. Για την επίλυση αυτού του μεγάλου προβλήματος, η Εταιρία προχώρησε στην εγκατάσταση μονάδας αναερόβιας επεξεργασίας που σε συνδυασμό με την υπάρχουσα αερόβια, μπορεί να ανταπεξέλθει στις σημερινές ανάγκες. Μετά την επίλυση του προβλήματος για την επεξεργασία αποβλήτων, αναθέσαμε στην ΤΑΛΩΣ την επίλυση του μεγάλου προβλήματος της βέλτιστης επεξεργασίας των επιστροφών γαλακτοκομικών προϊόντων. Η ΤΑΛΩΣ τότε μας πρότεινε την συμμετοχή στο Πρόγραμμα LIFE+ για τη χρηματοδότηση δημιουργίας ενός συστήματος συλλογής των ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων και μιας πιλοτικής μονάδας για τη διαχείρισής τους με σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Αφού εγκρίθηκε αυτή η ιδέα προχωρήσαμε με την κατάθεση πρότασης με την ονομασία DAIRIUS και η οποία εγκρίθηκε για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ποιος είναι ο στόχος του έργου DAIRIUS;
Στόχος του έργου είναι η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της βελτιστοποίησης του τρόπου επεξεργασίας των ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων στην Κύπρο και η προώθηση της μεθόδου αυτής σε διεθνές επίπεδο.
Μπορείτε να μας αναφέρετε τον προτεινόμενο τρόπο διαχείρισης των ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων όπως εφαρμόζεται μέσα από το DAIRIUS;
Το έργο DAIRIUS αναπτύχθηκε για την εξεύρεση λύσης στη διαχείριση των ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων στην Κύπρο. Μέσω πειραματισμών σε εργαστηριακή αλλά και σε πιλοτική κλίμακα, επιδιώκεται να αναπτυχθεί μία βιώσιμη λύση για την ολοκληρωμένη εκμετάλλευσή τους σε υφιστάμενες κεντρικές μονάδες αναερόβιας συγχώνευσης αγροτοβιομηχανικών απόβλητων.
Η τεχνολογία της Αναερόβιας Χώνευσης για την επεξεργασία αυτού του τύπου των παραπροϊόντων, αποτελεί μία πολύ ελκυστική λύση, καθώς επιτυγχάνεται η μείωση του ρυπαντικού φορτίου αποβλήτων υψηλής οργανικής φόρτισης, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία και στην μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου καθώς αποτελεί μια τεχνολογία ουδέτερη ως προς το διοξείδιο του άνθρακα, ενώ ταυτόχρονα παράγεται μεθάνιο μετά από την καύση του οποίου, σε συστήματα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, ανακτώνται σημαντικά ποσά ενέργειας.
Σημαντικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με άλλες μεθόδους επεξεργασίας αποβλήτων, αποτελούν οι μικρές απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά, η εξοικονόμηση ενέργειας, η παραγωγή μικρής ποσότητας περίσσειας ιλύος, η σταθεροποίηση αποβλήτων υψηλής οργανικής φόρτισης και η παραγωγή βιοαερίου. Συγκεκριμένα στους στόχους του έργου περιλαμβάνονται:
• Η συγχώνευση των ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων με άλλα αγροτοκτηνοτροφικά απόβλητα για την παραγωγή βιοαερίου.
• Η βελτιστοποίηση της διεργασίας ως προς την ποσότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων που μπορεί να δεχθεί μια αναερόβια μονάδα συνεπεξεργασίας.
• Η μελέτη σταθερότητας της διεργασίας.
• Η σύγκριση μεταξύ διβάθμιων και μονοβάθμιων συστημάτων συνεπεξεργασίας ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων σε συγχώνευση με άλλα αγροτοβιομηχανικά απόβλητα (χοιρόλυμα, βουστάσιο, τυροκομείο, σφαγείο και ορνιθοτροφείο).
• Η κατασκευή και λειτουργία μιας Πρότυπης Πιλοτικής Μονάδας.
• Η μελέτη των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων της προτεινόμενης λύσης.
Τι είδους απόβλητα μπορεί να επεξεργαστεί η πιλοτική μονάδα που θα εγκατασταθεί για τις ανάγκες του έργου στη μονάδα παραγωγής βιοαερίου;
Η μονάδα μπορεί να επεξεργαστεί τα ληγμένα γαλακτοκομικά προϊόντα με άλλα αγροτοκτηνοτροφικά απόβλητα όπως χοιρολύματα, απόβλητα τυροκομείων, σφαγείων και ορνιθοτροφείων.
Ποια τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας που προτείνεται μέσα από το DAIRIUS σε σχέση με άλλες μεθόδους επεξεργασίας αποβλήτων;
Τα πλεονεκτήματα της προτεινόμενης μεθόδου επεξεργασίας αποβλήτων είναι:
• Η ανάκτηση ενέργειας (ηλεκτρικής και θερμικής).
• Η παραγωγή προϊόντος σε συνέργεια με άλλα παραπροϊόντα (εδαφοβελτιωτικό χρήσιμο για εδάφη με φτωχή οργανική σύσταση).
• Η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ληγμένων προϊόντων – Προστασία του περιβάλλοντος.
• Τεχνολογία ανθρακικά ουδέτερη (ουδέτερες επιπτώσεις στις εκπομπές άνθρακα στο περιβάλλον).
• Χαμηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατά την επεξεργασία (και ειδικότερα αρκετά χαμηλότερη κατανάλωση για περιοχές όπως η Κύπρος που έχει σταθερά υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με τις βόρειες χώρες, καθώς ένας χωνευτήρας έχει την ανάγκη διατήρησης της θερμοκρασίας του σε μεσόφιλες συνθήκες (30 -37 oC).
• Η αναερόβια επεξεργασία αποτελεί ιδανική τεχνολογία για υψηλού οργανικού φορτίου παραπροϊόντα όπως τα ληγμένα γαλακτοκομικά.
• Μείωση του όγκου των απορρίψεων στους χώρους υγειονομικής ταφής.
• Ανακύκλωση των συσκευασιών που προκύπτουν από την αποσυσκευασία των επιστρεφόμενων γαλακτοκομικών.
• Αύξηση της παραγωγής ενέργειας (ηλεκτρικής και θερμικής) στις αναερόβιες μονάδες λόγω της αξιοποίησης των ληγμένων γαλακτοκομικών σε σχέση με τη χρήση συμβατικών υποστρωμάτων.
• Συμβατότητα με την Οδηγία 99/31 για την εκτροπή (diversion) βιοαποδομήσιμων υλικών από την ταφή σε ΧΥΤΑ.
Κατά την άποψή σας, πώς μπορούν άλλες γαλακτοβιομηχανίες-τυροκομεία να ενταχθούν στο δίκτυο διαχείρισης γαλακτοκομικών προϊόντων που θα δημιουργηθεί μέσα από το DAIRIUS;
Κατά τη διάρκεια του έργου όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα ενημερώνονται για τα αποτελέσματα και θα έχουν πρόσβαση τόσο στα πειραματικά αποτελέσματα όσο και μετέπειτα στην τεχνολογία που θα αναπτυχθεί για την καλύτερη διαχείριση των ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων. Στόχος είναι η δημιουργία ενός δικτύου συλλογής ληγμένων γαλακτοκομικών προϊόντων με απώτερο σκοπό τη βέλτιστη παραγωγή ενέργειας.
Οι εταίροι στο έργο DAIRIUS
Ποιοι είναι οι εταίροι του έργου DAIRIUS και ποια είναι τα κίνητρα που δίδονται σε εταιρίες-βιομηχανίες να εμπλακούν σε τέτοια συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα;
Οι εταίροι του έργου είναι: συντονιστής δικαιούχος η ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ-ΚΡΙΣΤΗΣ, οικονομικός και τεχνικός διαχειριστής του έργου ο Αναπτυξιακός Οργανισμός ΤΑΛΩΣ, η εταιρία ANIMALIA GENETICS LTD όπου και θα εγκατασταθεί η πιλοτική μονάδα, το Πανεπιστήμιο Πατρών που είναι ο ερευνητικός φορέας του έργου, η εταιρία Green Technologies Ltd η οποία θα κατασκευάσει την πιλοτική μονάδα και το Τμήμα Περιβάλλοντος. Το κίνητρο που δίδεται σε εταιρίες για να εμπλακούν σε προγράμματα LIFE+ είναι κυρίως η επίλυση πιθανών περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν κατά τις διεργασίες τους καθώς επίσης και ότι το συγκεκριμένο Πρόγραμμα χρηματοδοτεί τις επιλέξιμες δαπάνες μέχρι και 50%.
