Sigmalive

Βιασμοί γυναικών στον πόλεμο. Οι σιωπές της ντροπής.


Βιασμοί γυναικών στον πόλεμο. Σε κυπριακό κανάλι τώρα μιλούν οι 'Μολγίες', οι βιασθείσες από τους Τούρκους ειβολείς Κυπρίες.

Οι σιωπές της ντροπής. Όπλο πολέμου προσχεδιασμένο οι βιασμοί στην Κύπρο...

Αποποινικοποιήθηκαν κι από την Εκκλησία οι δεκάδες εκτρώσεις για να απορριφθούν τα σημάδια από τους βιασμούς... Άλλες έφυγαν από την Κύπρο, άλλες αυτοκτόνησαν, άλλες κατέληξαν στο ψυχιατρείο, άλλες μέχρι σήμερα πίνουν φάρμακα. Δεκάδες. ξανά και ξανά βιαστές Τούρκοι, γελώντας σαρδώνεια, βασανιστικά, στην μολεμένη απ' τους βιασμούς ψυχή τους.

Εγκλήματα που δεν τιμωρήθηκαν, που κρύφτηκαν στην σιωπή, σκεπασμένα στην ντροπή, που όμως δεν είναι των θυμάτων, αλλά των βάρβαρων βιαστών.

ΒIAΣΜΟΙ γυναικών από τον Αττίλα....Ένα έγκλημα πολέμου το οποίο είναι ουσιαστικά ανέγγιχτο αν και οι βιασμοί ήταν «κοινό μυστικό».....700 τουλάχιστον τα θύματα .....Οι μαρτυρίες της εποχής που υπάρχουν είναι κυρίως από γυναικολόγους οι οποίοι υπηρετούσαν σε νοσοκομεία κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής και αποκαλύπτουν το φρικιαστικό έγκλημα. Κάνουν λόγο για γυναίκες κάθε ηλικίας, από ανήλικα κορίτσια 14-15 χρονών μέχρι γριές, οι οποίες είχαν βιαστεί κατ’ επανάληψη από Τούρκους στρατιώτες και έφταναν στο νοσοκομείο με αιμορραγία...

Φέουδο των ανδρών ο πόλεμος και αντρικό το φύλο του. Σύμφυτο και αναπόσπαστο στοιχείο ωστόσο του πολέμου από την αρχή της ιστορίας είναι ο βιασμός των γυναικών του εχθρού. 

Αλλά, αν ο πόλεμος είναι σύμφυτος με την αντρική βία έχει φύλο και ο βιασμός των γυναικών σαν έκφραση εγγενούς βίας των ανδρών και ίσως ακόμα και της πολεμικής τους αρετής σαν λάφυρο και κύδος του πολέμου; Και είναι βία κατά ποίου, της γυναίκας, του φύλου της γενικά (sexism), της φυλής των ηττημένων (genocidal rape) ή της αντρικής τιμής και περηφάνιας των ηττημένων ανδρών; 

Κρύβεται μήπως εδώ ένα αίσθημα συνενοχής των αντρών που γράφουν για τον πόλεμο και τις θηριωδίες του; Η αναμφισβήτητη παρασιώπηση, δηλαδή, της πιο κραυγαλέας αυτής κτηνωδίας του πολέμου δεν αντικατοπτρίζει παρά ένα σιωπηρό αίσθημα συνενοχής αυτών που γράφουν την ιστορία, δηλαδή των αντρών, όπως υποστηρίζουν οι φεμινίστριες;

Και πως θα ερμηνευτεί η σιωπή των ίδιων των θυμάτων, των γυναικών; Είναι κοινωνικά επιβεβλημένη η σιγή ή έκφραση μιας σύμφυτης γυναικείας αιδούς; Παραμένει ωστόσο σαν οχληρό ερωτηματικό το γεγονός ότι ο βιασμός, το πιο αποτρόπαιο έγκλημα του πολέμου τείνει να αποσιωπάται και να σαρώνεται στο περιθώριο των ιστοριών του πολέμου.

Η θέση των φεμινιστριών για τους βιασμούς στον πόλεμο μας λέει ότι είναι θέμα κυριαρχίας και αντρικής επιβεβαίωσης μέσα από την υποταγή της γυναίκας. Έκφραση της αντρικής βίας μέσα σ’ έναν κατ’ εξοχήν χώρο όπου εκφράζεται η αντρική βία. Αφορισμός που συνοψίζει όλη την ιστορία του κειμένου μου.

Γιατί παρασιωπήθηκε το μέγιστο έγκλημα του συνεχούς βιασμού επί δύο χρόνια των Γερμανίδων γυναικών στο Βερολίνο; Γιατί η συγγραφέας του ‘A Woman in Berlin’ αντιμετωπίστηκε παγερά από την διεθνή κοινότητα με αποτέλεσμα να σωπάσει η ίδια; Γιατί αφέθηκε στη λήθη η ωμότερη αυτή πτυχή των θηριωδιών των Τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο; Ποιων ντροπή και ποιων συνένοχή εκφράζει αυτό; Είναι για λόγους συνενοχής του αντρικού φύλου, κάτι που εξάλλου ισχύει για τον βιασμό και σαν κοινωνικό φαινόμενο που παρασιωπάται ως κοινωνική μάστιγα; Μήπως οι άρρενες, πέρα από συνένοχοι σαν φύλο-θύτες, αισθάνονται και σαν ευάλωτα θύματα αφού συνειδητοποιούν ότι σαν άρρενες-προστάτες του θηλυκού φύλου έχουν τρωθεί στο πιο ευάλωτο σημείο τους, θύματα κι αυτοί έμμεσα του βιασμού; Υπάρχει μια υποδόρια, κρυφή συνενοχή γι’ αυτό σιωπούν όχι μόνο σαν θύματα αλλά και σαν δυνητικοί θύτες;

 

Ένα άλλο ερώτημα που θέτουμε είναι γιατί ο βιασμός δεν θεωρείται από τα διεθνή δικαστήρια ως παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο βιασμός είναι η στέρηση από την γυναίκα του δικαιώματος στην σεξουαλική επιλογή και είναι έγκλημα με φύλο, όχι οποιαδήποτε άλλη βία που παραμερίζει το κεντρικό γεγονός του φύλου του εγκλήματος αυτού, ότι πρόκειται για μορφή βίας με βάση το φύλο, του θύματος και του θύτη. 

Το ανά χείρας αποσκοπεί στο να διερευνήσει τα πιο πάνω ερωτήματα με αιχμή το ερώτημα αν ο βιασμός στον πόλεμο συνιστά μια εντελώς ξεχωριστή μορφή αντρικής βίας απ’ ό,τι οι άλλοι βιασμοί στο πολιτικό και το νομικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα θα συζητηθεί αν υπάρχει κάτι πιο αποτρόπαιο στον «γενοκτονικό» βιασμό ή αν αυτό εισάγει μία άδικη υποτίμηση του βιασμού σαν καθ’ αυτό έγκλημα όπου και αν αυτός λαμβάνει χώρα.

Βιασμοί του Βερολίνου

Η ιστορία, είναι παραδεκτό, γράφεται από τους νικητές. Κι αυτοί είναι φύλου αρσενικού. Αν ο πόλεμος, λοιπόν, είναι φύλου αρσενικού, οπωσδήποτε κι η γραφή της ιστορίας του γίνεται μέσα από αρσενική οπτική. Σαν «His-tory» κι όχι «Her-story». 

Το βιβλίο "A woman in Berlin", κατέχει μια μοναδική θέση στην ιστορία της λογοτεχνίας, ή την λογοτεχνία της ιστορίας. Γραμμένο από γυναίκα, ιστορεί το πιο μαύρο πρόσωπο της ήττας, βιωμένης στα σιωπηλά από δύο εκατομμύρια, υπολογίζεται, Βερολινέζες, και όχι μόνο, που βιάστηκαν, πολλές μαζικά, συστηματικά και κατ’ επανάληψη, από τα Σοβιετικά στρατεύματα κατοχής του Βερολίνου.

Δεν στέκεται στον αριθμό, στις στατιστικές, το βιβλίο για να δώσει το μέγεθος του εγκλήματος του βιασμού των Βερολινέζων, που ίσως φτάνουν τα δύο εκατομμύρια, σύμφωνα με υπολογισμούς, σίγουρα πάντως τα καταγραμμένα 95.000 έως 130.000 θύματα βιασμών, σύμφωνα με νοσοκομειακές στατιστικές των δύο βασικών νοσοκομείων του Βερολίνου. 

Υπογράφοντας ως « Anonymous», η συγγραφέας προσπαθεί να αναδείξει, ωστόσο, την ατομικότητα των θυμάτων, για το πώς μπόρεσε η κάθε μια τους να ζήσει, και να επιζήσει, βάσανα που ξεπερνούν κάθε περιγραφή και που παίρνουν ένα σκοτεινότερο ακόμη τόνο όταν αντιπαραβληθούν με την προστατευμένη ζωή που είχαν στο ναζιστικό καθεστώς, στο κουκούλι του καθορισμένου ρόλου τους στους χώρους των Kinder, Kirche, Kueche στην κοινωνία. 

Μέσα από τις 300 τόσες σελίδες του, γράφοντας σε σχολικά τετράδια σε ένα υπόγειο του Βερολίνου, η 34χρονη δημοσιογράφος συγγραφέας μας οδηγεί στον άμεσα βιωμένο κόσμο της αφάνταστης καθημερινής βίας που έζησε και αυτή και στρατιές άλλες Γερμανίδων, που δεν μπορούσαν πια να ορίσουν το κορμί τους, όταν οι Ρώσοι κατέλαβαν την πόλη, αναμέσω της πλήρους κατάρρευσης κάθε ηθικού, κοινωνικού κι ανθρώπινου κώδικα αξιών που όριζαν την ανθρώπινη ζωή κι αξιοπρέπεια. Μέσα, εξάλλου, τόσο από τις αφηγήσεις του αλλά και την δική του ιστορία, ιστορίες απόγνωσης αλλά και παραγνώρισης, λήθης από τον κόσμο πριν, αλλά και μετά την γραφή του βιβλίου, τίθενται καίρια ερωτήματα για τις ένοχες σιωπές που κάλυψαν το αποτρόπαιο και μαζικό αυτό έγκλημα: όπως το ίδιο το έγκλημα των βιασμών, όπως κι ο ίδιος ο πόλεμος που έστησε το σκηνικό τους, έχουν κι αυτές οι σιωπές φύλο; 

Σύντομη περίληψη του βιβλίου «A Woman in Berlin»

Τη φρίκη και τους ηθικούς συμβιβασμούς του πολέμου, ειδικά για τα πιο ευάλωτα, στο ίδιο το είναι του φύλου τους, αλλά και πιο σωπασμένα κι αγνοημένα θύματά του, τις γυναίκες, ιστορεί το βιβλίο της συγγραφέως του «A Woman in Berlin». Βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία, την προσωπική της ιστορία της συγγραφέως, και τις προσωπικές στρατηγικές ηθικών συμβιβασμών για να επιβιώσει, καταθέτει ταυτόχρονα την καταπιεσμένη στη σιγή ιστορία δυο εκατομμυρίων συμπατριωτών της γυναικών, και ταυτόχρονα, μια σιωπηλή, σωπασμένη κι αυτή διαμαρτυρία για την, ανδρική ίσως, σιωπή που περιέβαλε και την ιστορία και το ίδιο το βιβλίο. 

Μια ανώνυμη γυναίκα ρεπόρτερ(Nina Hoss) ζει στο Βερολίνο την άνοιξη του 1945. Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης έχει μετατραπεί σε ερείπια από τους βομβαρδισμούς, ο γερμανικός στρατός έχει αποδεκατιστεί, και οι περισσότεροι από αυτούς που μένουν πίσω περιμένουν την άφιξη των ρωσικών στρατευμάτων και φοβούνται για το τι τους περιμένει. Η δημοσιογράφος είναι μία από τις πολλές γυναίκες που κρύβονται όπου μπορούν στην πόλη, αναμένοντας ότι θα πέσει θύμα βιασμού και κακοποίησης από τους Ρώσους. Δεν χρειάζεται πολύς χρόνος για να πραγματοποιηθούν οι χειρότεροι τους φόβοι καθώς οι Ρώσοι στρατιώτες βγάζουν το θυμό και την απογοήτευσή τους πάνω στις νέες τους αιχμαλώτους. Αλλά η δημοσιογράφος, η οποία μπορεί να μιλά ρωσικά, είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει στον εαυτό της να πέσει θύμα μαζικών βιασμών από τους στρατιώτες, και αποφασίζει να κερδίσει την εύνοια ενός σοβιετικού αξιωματικού ο οποίος θα την προστατεύει από τους υφισταμένους του. Το σχέδιο της δημοσιογράφου λειτουργεί καθώς γίνεται εραστής της ο ταγματάρχης Andrej (Yevgeni Sidikhin), ένας αξιωματικός με αποφασιστικά και ανάμεικτα συναισθήματα για το έργο του. Αλλά, όπως η δημοσιογράφος εμπορεύεται συναινετικό σεξ για την ασφάλεια που ο Andrej μπορεί της να δώσει, και οι δύο γνωρίζουν ποιος είναι ο νικητής και ποιος είναι σε αιχμαλωσία, ενώ αλλού στο Βερολίνο και οι γερμανοί επιζώντες αλλά και οι στρατιώτες που καταλαμβάνουν το Βερολίνο δείχνουν τα σημάδια του πολέμου που τους αναγκάζουν να κάνουν τα χειρότερα ο ένας στον άλλο.

Ενοχλούν πολιτικά, και συντείνουν έτσι στην παρασιώπηση του βιβλίου και, των ιστορικών γεγονότων που μαρτυρεί, οι θεσμικές αποδοχές κι ενθαρρύνσεις ακόμη προς τα σοβιετικά στρατεύματα να προβούν στην ελεύθερη λαφυραγώγηση του γερμανικού (κι όχι μόνο) γυναικείου πληθυσμού. Αφίσες και προκηρύξεις του Στάλιν τον δείχνει να παροτρύνει τα σοβιετικά στρατεύματα να δείξουν «τον ανδρισμό» τους, ενώ πιο άμεση όσο και πιο ωμή κι απροκάλυπτη είναι η προκήρυξη του Σοβιετικού συγγραφέα Ίλια Έρενμπουργκ στα στρατεύματα: «Σκοτώστε, σκοτώστε! Στους Γερμανούς δεν υπάρχουν αθώοι ούτε μεταξύ των ζωντανών, ούτε μεταξύ αυτών που πρόκειται να γεννηθούν. Εκτελείτε τις εντολές του συντρόφου Στάλιν συνθλίβοντας για πάντα το φασιστικό κτήνος μέσα στο άντρο του. Τσακίστε με την βία την υπερηφάνεια των Γερμανίδων γυναικών. Πάρτε τες ως νόμιμο λάφυρο. Σκοτώνετε, σκοτώνετε, ανδρείοι στρατιώτες του Ερυθρού Στρατού, μέσα στην ακατανίκητη έφοδό σας».

Κύπρος 1974

Κτηνώδη εγκλήματα κατά του άμαχου πληθυσμού έγιναν από τους Τούρκους στον πόλεμο στην Κύπρο το '74. Γυναίκες και παιδιά έπεσαν θύματα των στρατιωτών του Αττίλα. Οι βιασμοί ήταν το πιο συχνό, περίπου «αναμενόμενο» έγκλημα και σε αυτόν τον πόλεμο. Εκατοντάδες γυναίκες βιάστηκαν, ανεξαρτήτως ηλικίας, νέες, ανήλικες, γριές, οι περισσότερες μαζικά ή επανειλημμένα, μερικές μπροστά στα παιδιά ή μωρά τους, άλλες δολοφονήθηκαν μετά τον βιασμό, άλλες απήχθηκαν για να βιαστούν ξανά και ξανά. Τούρκοι αξιωματικοί, σε απομνημονεύματά τους για την εισβολή, περιγράφουν φρικτά περιστατικά βιασμών ή φόνων, ενώ οι ίδιες οι βιασθείσες έχουν δώσει καταγγελίες που συγκλονίζουν με την αδρή απλότητα της περιγραφής. 

Κι όμως, μια ομίχλη συλλογικής αιδούς κάλυψε το μέγιστο αυτό έγκλημα των εισβολέων. Των ίδιων των γυναικών, η έμφυτη γυναικεία αιδώς για το φρικτό τους μόλεμα; Των ανδρών που μη μπορώντας να τις έχουν προστατέψει νιώθουν βιασμένοι στον ανδρισμό τους, και προτιμούν να αφεθεί η ντροπή στην λήθη; Ο ποιητής Παντελής Μηχανικός, σε ένα δυνατό του στίχο διαμαρτύρεται γιατί οι άνδρες των βιαζόμενων γυναικών, όσοι ήσαν παρόντες, «δεν έβγαλαν ένα σουγιαδάκι να ριχτούν στους βιαστές»... Μια κοινωνία που θέλει να ξεπεράσει τις πιο μαύρες της πληγές, αυτές που νιώθει να την σημαδεύουν με την πιο φριχτή ντροπή; Τί να εξηγεί την ένοχη αυτή σιωπή, ποιού ακριβώς αιδώς ή ντροπή στέκει πίσω από την τόσο υποτονική προβολή έως και παρασιώπηση των γεγονότων. 

«Μολγία»

Η Μολγία ήταν μία Κύπρια που έπεσε θύμα βιασμού από Τούρκο στρατιώτη στον πόλεμο του 1974. Το διαφορετικό όμως στην ιστορία της είναι ότι από αυτό τον βιασμό έμεινε έγκυος και το κράτησε. Η γυναίκα αυτή έφερε στον κόσμο το παιδί της. Η πράξη της αυτή θεωρήθηκε προδοσία. Η Μολγία στιγματίστηκε, θεωρήθηκε εχθρός της πατρίδας της και εξορίστηκε. Αργότερα η ιστορία της έγινε θεατρικό έργο. Άσχετο; Κρίνετε σεις πώς συνέβη, όταν το θεατρικό αυτό ανεβάστηκε από το Θέατρο Τέχνης στο Λονδίνο, το παράρτημα του ΑΚΕΛ στην Βρετανία οργάνωσε άλλη εκδήλωση, το ίδιο βράδυ, ώστε οι πιστοί οπαδοί του να... βρίσκονται αλλού! 

Βιάστηκαν χιλιάδες Ελληνίδες – Κωνσταντινούπολη 1955

Κατά τη διάρκεια των Σεπτεμβριανών, στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, βιάστηκαν εκατοντάδες Ελληνίδες. Για διάφορους λόγους αναφέρθηκαν 200 βιασμοί, αλλά από κύκλους της ελληνικής μειονότητας, υπολογίστηκαν σε δύο χιλιάδες οι Ελληνίδες, ηλικίας από έξι μέχρι 80 χρονών, που μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο του Βαλουκλή για περίθαλψη. Μερικές από αυτές παραφρόνησαν.

Στο Γενί Σεχίρ, ένα κοριτσάκι εφτά χρονών, βρέθηκε στο διάβα του τουρκικού όχλου, ο οποίος την περικύκλωσε και την παρέδωσε σε ένα δύσμορφο και σωματώδη αχθοφόρο, με το παρατσούκλι «γορίλας». Το κτήνος αυτό βίασε την ανυπεράσπιστη μικρή Ελληνοπούλα μπροστά σε στον όχλο που τον φώναζε ρυθμικά και με αρρωστημένη λύσσα «Αυτά παθαίνουν οι Γκιαούρηδες».

Σε μια άλλη περίπτωση, βιάστηκε από Τούρκους έγκυος γυναίκα έξι μηνών, μπροστά στα μάτια, μάλιστα, του άντρα της.

Γενοκτονικός βιασμός: οι βιασμοί γυναικών σαν όπλο πολέμου

H έννοια του «γενοκτονικού βιασμού» φέρνει στο προσκήνιο την χρήση του βιασμού, και μάλιστα μαζικών βιασμών, σαν όπλο του πολέμου. Ο βιασμός γυναικών σαν όπλο πολέμου αποβλέπει σε ένα σκοπό πέρα από τον βιασμό, που εφαρμόζεται πολιτικά, ινστρουμενταλιστικά, για να σκορπίσει τον τρόμο, πολιτικό τρόμο, στην περίπτωση π.χ. του εμφυλίου πολέμου του Περού, ή για να αποσταθεροποιήσει μια κοινωνία και να εξαναγκάσει πληθυσμούς να μετακινηθούν, όπως στην Βοσνία, ή την Κύπρο.

Καθώς σε καιρούς πολέμου, με την στράτευση των ανδρών, οι γυναίκες γίνονται οι πυλώνες του αμάχου πληθυσμού και των τοπικών κοινωνιών, περισσότερο από ότι είναι ενδεχομένως σε ειρηνικούς καιρούς, η θυματοποίησή τους διαλύει κάθε σταθερότητα και κάθε αντίσταση της τοπικής κοινωνίας αποψιλώνοντας τον κοινωνικό ιστό σε προσωπικό, ευάλωτο σώμα που μπορεί να προστατευθεί μόνο στην φυγή και την εξαφάνιση. 

Μηχανή του πολέμου γίνεται ο βιασμός ή οι βιασμοί των γυναικών όταν αυτοί συστηματοποιούνται σαν λάφυρο, συχνά ανοικτά υπεσχημένο. Οι βιασμοί των γυναικών συστηματοποιούνται τότε σαν μέσο για να ανεβάσουν το ηθικό του μαχόμενου στρατεύματος, να θρέψουν το μίσος και την έννοια ανωτερότητας του εισβάλοντος στρατού και να συντηρήσουν την διάθεση για μάχη. 

Ο Ιαπωνικός στρατός «βιομηχανοποίησε» την «σεξουαλική δουλεία» γυναικών στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Περίπου 200.000 έως 400.000 γυναίκες, κυρίως Κορεάτισες, αλλά και Φιλιπινέζες, Κινέζες και Ολλανδές από την Ινδονησία, εξαφανίστηκαν σε «σταθμούς ανάπαυσης» (comfort stations), όπου βιάστηκαν μαζικά κι επανειλημμένα, μετακινούμενες από πεδίο μάχης σε πεδίο της μάχης για να δίνουν κίνητρα κι ενθαρρύνουν όπως και να δίνονται σαν αμοιβή σε Ιάπωνες στρατιώτες. H γενοκτονία δεν ήταν ο άμεσος στόχος, αλλά υπολογίζεται ότι 70 έως 90 τις εκατό των γυναικών αυτών έχασαν την ζωή τους στην αιχμαλωσία, κι ανάμεσα σε όσες είναι γνωστό ότι επέζησαν, καμιά τους δεν μπόρεσε να αποκτήσει παιδιά. 

Για παρόμοιους λόγους, ο Αμερικανικός στρατός στο Βιετνάμ βίαζαν Βιετναμέζες και εγκαθίδρυσαν οίκους ανοχής, βασισμένοι στις σκληρές οικονομικές στερήσεις κι ανάγκες παρά με απαγωγές γυναικών για να τους γεμίσουν.

Την ίδια στιγμή, ο γενοκτονικός βιασμός ή βιασμός της εθνοκάθαρσης, όπως π.χ. εφαρμόστηκε στην Βοσνία, χαρακτηρίζεται από πλευρές που είναι ειδικά προσαρμοσμένες στους σκοπούς του, δηλαδή την εκδίωξη των γυναικών από τα σπίτια τους αλλά και την καταστροφή της δυνατότητας αναπαραγωγής μέσα και «για» την κοινότητά τους.

Στην περίπτωση των γυναικών στην Βοσνία, προστίθετο και το ιδιαίτερα οξυμμένο τραυματικό γεγονός ότι οι βιασμοί ετελούντο από γνωστούς και συγχωριανούς κι αυτό ενέτεινε την διάθεση φυγής από την κοινότητά τους, όπου οι παραδοσιακοί κι ομφάλιοι δεσμοί εμπιστοσύνης κι ασφάλειας δεν υφίσταντο πλέον κι είχαν τραυματικά τρωθεί. Ο πόλεμος και η προπαγάνδα είχαν εγείρει τείχη διαφορετικών ταυτοτήτων που έκαναν τους πρώην γείτονες και φίλους θανάσιμους εχθρούς. 

Το δεύτερο, και πιο γενικά διακριτό χαρακτηριστικό των γενοκτονικών βιασμών είναι ο εστιασμός των γυναικών ως αναπαραγωγικά δοχεία ή οχήματα. Ο ανοικτός και κοινός στους βιασμούς σκοπός να αναγκάσουν τις Μουσουλμάνες γυναίκες να έχουν παιδιά Σέρβους (σαν το παιδί να είναι το προϊόν του σπέρματος μόνο) δικαιολογούσε τον επανειλημμένο βιασμό κι ενέτεινε τον τρόμο της βιαζόμενης, όπως και την δυνητική απόρριψή της από την κοινότητά της, καθώς θα «κουβαλούσε το παιδί του εχθρού». 

Γυναίκες Μπεγκάλι βιάστηκαν για να απισχνάνουν την φυλή τους δημιουργώντας μια τάξη αποταγμένων γυναικών και παιδιών. Αφρικανές δούλες στον Αμερικανικό Νότο βιάστηκαν σαν περιουσία για να παράξουν παιδιά που ανταλλάχτηκαν, πουλήθηκαν και γενικά χρησιμοποιήθηκαν σαν περιουσιακό στοιχείο. Αλλά ενώ η εγκυμοσύνη των γυναικών του εχθρού μπορεί να αποτελέσει σκοπό του βιασμού, σαν παρέμβαση στην αναπαραγωγική δυνατότητα της βιαζόμενης για την εχθρική φυλή, κι ακόμα και πλήρη ακύρωση ή καταστροφή της σαν παραγωγικού δυναμικού του εχθρού, η εγκυμοσύνη μπορεί να αποτελεί αποτέλεσμα κι όχι άμεσο σκοπό του βιασμού.

Είναι γεγονός ότι όπου γυναίκες βιάζονται κατ’ επανάληψη οι πλείστες γόνιμες γυναίκες θα βρεθούν, σε κάποιο σημείο έγκυοι. Όταν, π.χ. οι ΗΠΑ κατέλαβαν την Σαϊπάν, παρατηρήθηκε ότι όλες οι γυναίκες που είχαν χρησιμοποιηθεί σαν σεξουαλικά δώρα για τους στρατιώτες, «comfort women», για τον Ιαπωνικό στρατό ήσαν έγκυοι.

Αλλά αυτά τα ειδικά χαρακτηριστικά δεν θέτουν τους γενοκτονικούς βιασμούς σε μια ειδική κατηγορία που τους καθιστά περισσότερο ή λιγότερο βιασμούς. Ούτε και αντανακλούν το πλήρες φάσμα των θηριωδιών, απωλειών, βλαβών και πόνου που υφίστανται οι γυναίκες σαν αποτέλεσμα του συνδυασμού βιασμών και εθνοκάθαρσης. 

Είναι σημαντικό να δούμε τον συνδυασμό των εγκλημάτων αυτών σαν εγκλήματα που στηρίζονται στην εθνικότητα των θυμάτων και σαν εγκλήματα που στοχεύουν στο φύλο τους. Ένας συνδυασμός που φέρει τα δικά του απεχθή χαρακτηριστικά, αλλά που δεν αμβλύνει τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά κάθε «άποψης» του συνδυασμού αυτού, με τον βιασμό να διατηρεί τα δικά του χαρακτηριστικά κι αιτιολογία, σαν έγκλημα με το δικό του φύλο κατά του γυναικείου φύλου.

H αποτυχία διάκρισης των δύο είναι σαφής στην αποτυχία των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινότητας να αναγνωρίσουν ότι τα εγκλήματα κατά των γυναικών, εγκλήματα που στρέφονται κατά του φύλου, πρέπει να αναγνωρίζονται σαν ιδιαίτερη κατηγορία εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.

Η αποκρυστάλλωση των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας μετά το καταλυτικό γεγονός του Ολοκαυτώματος, σχέτισε τα εγκλήματα αυτά με το θρήσκευμα και την φυλή, σαν θρησκευτική και εθνική γενοκτονία. 

Αλλά δεν πρόσθεσε την διάσταση του φύλου, όχι μόνο σαν μέσου των πιο πάνω αλλά και σαν ιδιαίτερης κατηγορίας, εγκλημάτων που βασίζονται στο φύλο και πηγάζουν από αυτό, σαν «Gender Based Crimes».

Επιχειρήματα και Συμπεράσματα

Ο μύθος της «Ωραίας Ελένης» παραπέμπει στην άποψη ότι ο πόλεμος, στην αρχέγονη προϊστορία του, ξεκινούσε για να κλέψουν γυναίκες, σύμφωνα με τη θεωρία της Barbara Ehrenreich, συγγραφέα του βιβλίου «The Warrior Culture».

H συγγραφέας συνδέει το ένστικτο του πολεμιστή με την κουλτούρα του «ανδρισμού», εξηγώντας ότι σε πλείστες κοινωνίες η μετάβαση στον ανδρισμό περνούσε μέσα από το αιματωμένο δόρυ, τον αποκεφαλισμό του εχθρού, ενώ, όπως στον Όμηρο, η αριστεία συνεπάγεται πολεμική αρετή. 

Σε τόπους κι εποχές υλικής σπάνιδας, υλικές ανάγκες, τροφής, γης για βοσκή, γυναικών για πολλαπλασιασμό της φυλής και δουλεία ή και ανθρώπινης σάρκας για τροφή προστίθενται στα κίνητρα πολέμου. 

Αλλά ο πόλεμος καθ ‘ εαυτός, κατ΄ εξοχήν εκδήλωση του ανδρικού ενστίκτου της επιθετικότητας, που εκφράζεται και με άλλες ανδρικές δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, δίνει και δυνατότητες υλοποίησης αυτών ακριβώς των ανδρικών ενστίκτων της επιθετικότητας που συνοδεύονται και με σεξουαλικό ερεθισμό, στην καθυπόταξη του εχθρού, κι ειδικά της γυναίκας, ή του εχθρού σαν γυναίκας, ή της γυναίκας σαν εχθρού. 

Δίνονται έτσι σοβαρά ερείσματα, από την ιστορία, την κοινωνιολογία και την βιολογία ακόμη, στις θέσεις των φεμινιστριών ότι οι βιασμοί στον πόλεμο αποτελούν φυλετική βία, με κέντρο τους το φύλο, θύματος και θύτη, και όχι της φυλής (σεξιστική βία). 

Στον επιθετικό πόλεμο, για να πειστούν οι άντρες να συμμετάσχουν και να θέσουν στον εαυτό τους σε κίνδυνο, βλέπουν την γυναίκα σαν λάφυρο, βραβείο και απόδειξη του ανδρισμού τους. Εάν πρόκειται να πειστούν ομάδες ανδρών να διακινδυνεύσουν την υγεία τους, τις ζωές τους και την ανθρωπιά τους σε επιθετικούς πολέμους είναι να τους κάνεις δέσμιους στην μέθη του πολέμου. Πρέπει να τους πείσεις ότι δεν είναι πραγματικοί άνδρες αν δεν σκοτώσουν και κατακτήσουν. Ο ανδρισμός αυτός ορίζεται σε αντιδιαστολή προς τη γυναίκα: ανδρισμός σημαίνει να μην είσαι γυναικείος. Έτσι υπάρχει μια συνέχεια: είμαι άντρας άρα δεν έχω οίκτο και είμαι σκληρός, κατακτώ την γυναίκα και τη βιάζω. 

Αποκαλυπτικές για την σύνδεση της ανδρικής επιθετικότητας και της σεξουαλικότητας είναι βιολογικές και ψυχολογικές έρευνες, όπως του Dolf. Zillmann . Σύμφωνα με τις έρευνες του καθηγητή Zillmann, μπορεί να διαπιστωθεί μια νευρονική συνάφεια ανάμεσα στην σεξουαλική διέγερση που οφείλεται σε ερωτική επιθυμία και την σεξουαλική διέγερση που προκαλείται στην διάρκεια εκτόνωσης επιθετικών ενστίκτων. Αυτό που εννοεί ο καθ. Zillmann είναι ότι δεν υπάρχει σαφής φυσιολογική διαφορά ανάμεσα στην ερωτική και την μη ερωτική σεξουαλική διέγερση, που οφείλεται στην σύνδεση της επιθετικότητας και της σεξουαλικότητας. 

Με αυτό σαν εμπειρικό δεδομένο, μπορεί να καταλάβει όχι μόνο πώς η βίωση της χωρίς περιορισμούς βίαιης, επιθετικής συμπεριφοράς, όπως στον πόλεμο, μπορεί να οδηγήσει σε συνοδούς εμπειρίες σεξουαλικής διέγερσης, αλλά και πώς στρατιώτες μπορεί να αποτύχουν να δουν την διαφορά.

Κι αυτό, αντιλαμβάνεται ο καθηγητής, αλλά και άλλες παρεμφερείς μελέτες, αφορά τους άνδρες, στους οποίους οι ανατομικές, φυσιολογικές εκδηλώσεις της σεξουαλικής διέγερσης είναι πιο εμφανώς επιθετικές. Συνοπτικά, η σεξουαλική διέγερση της γυναίκας, η στύση που και αυτή γνωρίζει, είναι πιο εσωτερική και ήπια, αντίθετα από του άνδρα που είναι πιο εξωτερική, εμφανής και έκδηλα επιθετική στην μορφή της. Εκείνοι που βιάζουν στον πόλεμο, εξηγεί ο καθ. Zillmann, είναι αυτοί που τείνουν να γνωρίζουν επιθετικές ορμές στην σεξουαλική διέγερση και σεξουαλικές παρορμήσεις στην πολεμική επιθετικότητα. 

Έτσι, αν ο πόλεμος είναι αντρικός τότε ο βιασμός είναι αντρική επιβεβαίωση. Κι ο βιασμός είναι αντρική βία. Στους ομαδικούς βιασμούς υπάρχει η πίεση να αποδείξεις ότι οι βιασμοί είναι ανδρικοί σαν βία, ακριβώς, και να το κάνεις δημόσια. Η γυναίκα γίνεται ένα πιόνι σε μια σχέση βίας μέσα από την οποία εκφράζεται ο ανδρισμός.

Οι θύτες συχνά είναι άνθρωποι που αισθάνονται στερημένοι από τη δυνατότητα να ασκήσουν έλεγχο είτε κοινωνικά είτε με ομαλές ερωτικές σχέσεις κι έτσι διεκδικούν βίαια το δικαίωμα να ασκήσουν έλεγχο επιβάλλοντάς το στα θύματά τους.

Είναι σημαντικό να αρνηθούμε την ιδέα ότι η σεξουαλική βία είναι φυσικό μέρος του πολέμου. Πολλά είδη βίας θεωρούνταν φυσικά ενώ δεν ήταν, όπως για παράδειγμα η βία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η λέξη «φυσικό» μπορεί να πάρει ένα κανονιστικό χαρακτήρα, απαλλάσσοντας και καθαρίζοντας τις πράξεις του βιασμού από τον ηθικό τους χαρακτήρα, αφού οι συμπεριφορές (κι όχι πράξεις) των στρατιωτών βιαστών είναι «φυσικές» σε περιβάλλον πολέμου. 

Οι ρόλοι των φύλων είναι η πιο βαθιά αιτία βίας στη γη. Δεν είναι μόνο ο πόλεμος που κάνει πιο φυσική και ανεκτή τη βία του βιασμού ή πολώνει τους ρόλους άντρα και γυναίκας αλλά συμβαίνει και το αντίστροφο. 

Οι πολωμένοι ρόλοι, οι αντίθετοι ρόλοι του αντρικού και του γυναικείου φύλου κάνουν να φαίνεται πιο φυσική, πιο αποδεκτή η βία του πολέμου.

Ονομάζοντας τον βιασμό όπλο πολέμου τον κάνει πιο ορατό και επικείμενο σε τιμωρία. Αυτό που συνέβαινε στον άντρα ήταν πολιτικό, αυτό που συνέβαινε στην γυναίκα ήταν πολιτιστικό, εκτός ορίων, μυστικό.

Στρατηγική αντιμετώπιση του φαινομένου του βιασμού στον πόλεμο είναι να τον κάνουμε δημόσιο και πολιτικό και όχι ιδιωτικό και κρυφό και σίγουρα όχι σεξουαλικό. Δεν υπάρχει τίποτε σεξουαλικό στον βιασμό στον πόλεμο. Το σεξ είναι ηδονή ενώ η βία είναι πόνος. Ο βιασμός είναι έγκλημα είτε συμβαίνει σε πόλεμο είτε σε ειρήνη γιατί παραβιάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα της γυναίκας. 

Ο βιασμός στερεί από την γυναίκα το δικαίωμα στη σεξουαλική επιλογή. Η γυναίκα χρησιμοποιείται σαν μέσο ή όργανο ή αντικείμενο, κάτι που παραβιάζει την αξιοπρέπεια της γυναίκας σαν άνθρωπο. 

Οι φεμινίστριες υποστηρίζουν ότι βιασμός δεν είναι απότοκο μιας φυσικής, ερωτικής επιθυμίας που βρίσκει τρόπο να ικανοποιηθεί άμεσα χωρίς κοινωνικές καταστολές. Αποτελεί αντίθετα δυνατότητα άσκησης της ανδρικής, πατριαρχικής βίας στη γυναίκα. Η βία η ίδια έχει φύλο, κι αυτό εκφράζεται στον βιασμό σαν ανδρική, πολεμική πράξη, όχι σαν ντροπή, αλλά, αντίθετα σαν «αριστεία». 

Αλλά, παραμένει προκλητικά ανερμήνευτο το γεγονός ότι το φαινόμενο των βιασμών στον πόλεμο, το πιο αποτρόπαιο έγκλημα κατά του άμαχου πληθυσμού σε μια εμπόλεμη κατάσταση, πάντα τείνει να αποσιωπάται. 

Καταληκτικά, το πιο σημαντικό, το πιο κρίσιμο ερώτημα σχετικά με τον βιασμό των γυναικών στον πόλεμο, είναι: Αν ο πόλεμος έχει φύλο, και ο βιασμός από τον «άνδρα πολεμιστή» έχει φύλο, έχουν φύλο, έτσι, κι οι σιωπές που τον περιβάλλουν;

 

Τα ακίνητα της εβδομάδας

Altamira doValue Group
Youtube logo

SigmaLive App

Κατεβάστε την εφαρμογή στο κινητό σας για άμεση και γρήγορη ενημέρωση.

AppStore App LinkGoogle PlayStore App Link

Ακολουθήστε μας

Παρακολουθήστε τις εξελίξεις μέσω των social media του SigmaLive


Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter και μείνετε πάντα ενήμεροι!

Εγγραφή στο Newsletter