
23.05.2025
Τίτος Χριστοδούλου
Το μαλακό υπογάστριο μιας κοινωνίας, το αύριο κι η διάσωση κι επιβίωσή της στο μέλλον, τα παιδιά είναι το καίριο και κύριο μέλημά της. Από την πρώτη και πιο προσωπική στιγμή της εξόδου από την μήτρα στην σταδιακή διάνοιξη κι αποδοχή στην κοινωνία, που από την αρχαιότητα φυλές, κοινωνίες και πολιτικοί φιλόσοφοι τοποθετούσαν στον μήνα από την γέννηση, το αύριο κι επιβίωση κι ενίσχυση της φυλής, κοινωνίας ή έθνους επικεντρωνόταν στην άνδρωση κι υιοθέτηση αυτής της νέας γενιάς. Επενδύοντας, οι σοφές κοινωνίες σε γονείς, δασκάλους και παιδαγωγούς. Στα παιδιά με την παιδεία.
Την ίδια ώρα, στην πιο βρώμικη κι εθνοκαθαρτική εκδοχή τους, οι διαφυλετικοί ανταγωνισμοί και πόλεμοι μεταξύ αλλοεθνών στόχευαν στην άρνηση αυτού του μέλλοντος στους εχθρούς με αφανισμό ή κλοπή της νέας γενιάς των, με εθνοκαθάρσεις και παιδομαζώματα. Στις χιλιάδες των νεκρών παιδιών, κυρίως από ασιτία, στην πολεμούμενη Γάζα αναφέρεται και καταγγελτική έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, επιμετρώντας ήδη πάνω από δεκαεπτά χιλιάδες νεκρούς, και μάλιστα από λιμοκτονούντα βρέφη. Πάνω απ' όλα, η έκθεση έχει αποταθεί άμεσα στα θύματα, δεσμεύοντας οικογένειες και παιδιά να εξηγήσουν την κατάστασή τους και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Το έργο κινητοποίησης της έκθεσης αυτής βρίσκεται σε εξέλιξη. Έχουν ήδη δεσμευτεί, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, να πραγματοποιηθούν συναντήσεις που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται τα συμπεράσματα της έκθεσης.
Προγραμματίζονται περαιτέρω δημοσιεύσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός βιβλίου, μιας σειράς ερευνητικών άρθρων, σετ πληροφοριών και μιας δημοφιλής έκδοσης της έκθεσης. Κατά την προετοιμασία της έκθεσης, υπήρχαν πολλά άλλα θέματα που δεν μπόρεσαν να καλυφθούν στον διαθέσιμο χρόνο και που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση. Αυτά περιλαμβάνουν: λειτουργικά ζητήματα που επηρεάζουν την προστασία των παιδιών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Παιδοκεντρικές προσεγγίσεις για την πρόληψη των συγκρούσεων και για την ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη· η αντιμετώπιση των παραβιάσεων των δικαιωμάτων του παιδιού στο πλαίσιο των υφιστάμενων μηχανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ο ρόλος του στρατού στην προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών· ζητήματα δικαιωμάτων του παιδιού σε σχέση με τις ατζέντες για την ειρήνη και την ασφάλεια· ειδικός προγραμματισμός για εφήβους σε καταστάσεις σύγκρουσης, και ιδιαίτερα για νοικοκυριά με επικεφαλής παιδιά. ο ρόλος των γυναικών στην πρόληψη, διαχείριση και επίλυση συγκρούσεων· κοινοτικές και περιφερειακές προσεγγίσεις για την ανθρωπιστική βοήθεια· και την ανάπτυξη αποτελεσματικών προγραμμάτων κατάρτισης στον τομέα των δικαιωμάτων του παιδιού για όλους τους φορείς σε καταστάσεις σύγκρουσης.
Σε συνέχεια της εν λόγω έκθεσης, συνιστάται η επιδίωξη καθενός από αυτά τα ζητήματα μέσω έρευνας και άλλων μέσων. Λόγοι, κείμενα, καταγγελίες. Παραμένει δύσβατη έως ανέφικτη η διάβαση της γέφυρας από τους λόγους στην πράξη. Και το κάλεσμα αρχής στις συνειδήσεις των κρατούντων υπευθύνων ότι η κατάφωρη κακοποίηση και εκμετάλλευση παιδιών κατά την διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων μπορεί και πρέπει να εξαλειφθεί. Για πάρα πολύ καιρό, έχουμε δώσει βάση σε ψευδείς ισχυρισμούς ότι η εμπλοκή παιδιών σε ένοπλες συγκρούσεις είναι λυπηρή αλλά αναπόφευκτη. Δεν είναι. Τα παιδιά παγιδεύονται τακτικά σε πόλεμο ως αποτέλεσμα συνειδητών και εσκεμμένων αποφάσεων που λαμβάνονται από τους ενήλικες. Πρέπει να αμφισβητήσουμε καθεμία από αυτές τις αποφάσεις και πρέπει να αντικρούσουμε την εσφαλμένη πολιτική και στρατιωτική λογική, τις διαμαρτυρίες για την ανικανότητα και τις κυνικές απόπειρες μεταμφίεσης παιδιών στρατιωτών ως απλώς νεότερων «εθελοντών».
Είναι ασυγχώρητα ασυνείδητο να βλέπουμε τόσο ξεκάθαρα και με συνέπεια να προσβάλλονται τα δικαιώματα των παιδιών και να αποτυγχάνουμε να τα υπερασπιστούμε. Είναι ασυγχώρητο ότι τα παιδιά δέχονται επιθέσεις, βιάζονται, δολοφονούνται και ωστόσο η συνείδησή μας να μην επαναστατεί ούτε να αμφισβητείται η αίσθηση αξιοπρέπειάς μας. Αυτό αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη κρίση του πολιτισμού μας. Ο αντίκτυπος των ένοπλων συγκρούσεων στα παιδιά πρέπει να αφορά όλους και είναι ευθύνη όλων.
Κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί και κάθε στοιχείο της κοινωνίας των πολιτών. Καθένας από εμάς, κάθε άτομο, κάθε ίδρυμα, κάθε χώρα, πρέπει να ξεκινήσει και να υποστηρίξει μια παγκόσμια δράση για την προστασία των παιδιών. Από την προσωπική μας συνείδηση ξεκινώντας μια τοπική και εθνική στρατηγική, ένα παγκόσμιο κάλεσμα. Ένα βροντερό «φτάνει!».
Τα ακίνητα της εβδομάδας
