Ένα από τα πιο ιστορικά σωματεία της Κύπρου και από τα πρωτοπόρα σε εκδηλώσεις, ο ΑΣΙΛ Λύσης, συμπληρώνει φέτος 80 χρόνια ζωής. Το σωματείο της Λύσης είναι το πρώτο που είχε γήπεδο με χόρτο και προβολείς στην Κύπρο και αξέχαστα θα μείνουν τα ποδοσφαιρικά τουρνουά που διοργανώνονταν κάθε καλοκαίρι. Μπορεί ο εκτοπισμός και τα προβλήματα να έφεραν κάτω την ομάδα, όμως οι άνθρωποι του ΑΣΙΛ κρατούν το σωματείο ζωντανό, αφού αυτό αποτελεί τον φάρο του αγώνα τους για επιστροφή στη Λύση.

Στις 26 Ιουνίου 1932 ιδρύθηκε ο ΑΣΙΛ, από μερικά φτωχά αγροτόπαιδα, που ακόμα δεν είχαν ικανοποιήσει ούτε τις βασικές ανάγκες επιβίωσής τους. Όραμά τους η εθνική αγωγή των νέων και η τόνωση και διάδοση των ελληνοχριστιανικών ιδεωδών, με κύρια επιδίωξη την προαγωγή του αθλητισμού  και ιδιαίτερα του ποδοσφαίρου, που εκείνα τα χρόνια ξαπλώνεται και μαγεύει τους νέους της Κύπρου. Έμβλημά του καθιερώνουν τον δισκοβόλο, σύμβολο του αρχαίου πνεύματος του ωραίου και του αληθινού, για να τους καθοδηγεί στο Ολυμπιακό Ιδεώδες.

Για σύνταξη του Καταστατικού του σωματείου, η ιδρυτική επιτροπή αποτείνεται στην Ανόρθωση. Ιδρυτές φέρονται οι Χρ. Φωκαΐδης, Χρ. Παναγίδης, Κ. Ρουσή και Ν. Πέτρου.

Εκεί όμως που διακρίθηκε ιδιαίτερα ο ΑΣΙΛ και έγινε θρύλος, ξεπερνώντας ακόμη και τα στενά όρια της Κύπρου, ήταν το ποδόσφαιρο. Η ποδοσφαιρική ομάδα του, πριν ακόμα εισέλθει στη δύναμη της ΚΟΠ, είναι γνωστή και σεβαστή παντού. Με τη λήξη του αγώνα της ΕΟΚΑ και την επιστροφή των καταζητουμένων, των φυλακισμένων και κρατουμένων ποδοσφαιριστών, η ομάδα ανασυντάσσεται και με προπονητές τούς Ανδρέα Κερεμέζο και Κώστα Βασιλείου, γίνεται πανίσχυρη και συναγωνίζεται επάξια όλες τις ομάδες της Α’ Κατηγορίας.

Ποδοσφαιριστές της περιόδου 1960-65 ήταν οι Α. Σιόκουρος. Μανώλης Χειμώνα, Σωζής Γιωρκά, Κεκκουρής Λοΐζου, Νικόλας Λάρκου, Ανδρόνικος Καϊκίτης, Κωσταρής Τέκκης, Κώστας Αττάς,  Κέκκος Βιολάρης, Δημήτρης Καζής, Ανδρέκκας Γιαγκά, Παναγής Παττίχης, Χαμπής Ξενουρτής, Κώστας Μαλλής, Παναγής Ρουσής, Πάτρος Ξυστούρης, Παναγής Λάρκου (Αμίαντρος), Κάζιος, Ηλίας Κέκκου κ.ά.

Ο ΑΣΙΛ εντάχθηκε στην ΚΟΠ το 1966. Αγωνίστηκε στη Β’ Κατηγορία, όπου πήρε αήττητος τον τίτλο και την επόμενη σεζόν έπαιξε για πρώτη φορά στην Α’ Κατηγορία. Έπαιξε συνολικά 8 φορές στην Α’ Κατηγορία (198 αγώνες, 37 νίκες, 40 ισοπαλίες, 121 ήττες και τέρματα 104-430).

Πέραν της ομάδας ο ΑΣΙΛ πρωτοτυπεί με τη δημιουργία χορτοφυτεμένου γηπέδου που ηλεκτροφωτίζεται.
Η πορεία στην Α’ Κατηγορία είναι αρκετά πετυχημένη, σε σημείο που ο αθλητικός Τύπος χαρακτηρίζει τον ΑΣΙΛ «φονέα των γιγάντων», γιατί νίκησε όλα τα μεγάλα ονόματα του κυπριακού ποδοσφαίρου. Ο προπονητής που ανέβασε την ομάδα στην Α’ Κατηγορία ήταν ο Κώστας Ταλιάνος. Την πιο καλή παρουσία του ΑΣΙΛ είχε την περίοδο 1968-69 με τεχνικό τον Γιουγκοσλάβο Γιάνκο Σβεκάνοβιτς (πήρε την 6η θέση). Από τον πάγκο της ομάδας μέχρι το 1974 πέρασαν και οι Λοΐζος Παντελίδης, Πανίκος Ιακώβου, Κυρ. Λαμπής, Γκιούσμαν.

Αυτό όμως που ακόμη δεν έχει επαναληφθεί ξανά και, δεκάδες χρόνια μετά, φίλαθλοι απ’ όλη την Κύπρο θυμούνται με θαυμασμό και νοσταλγία είναι τα ανεπανάληπτα νυχτερινά τουρνουά στη Λύση, από το 1967 μέχρι το 1974. Η ποδοσφαιρική πανδαισία στο μοναδικό στην Κύπρο γήπεδο με χορτοτάπητα και ηλεκτροφωτισμό, η γεωγραφική θέση της Λύσης στο κέντρο τριών πόλεων, ο δροσερός νυκτερινός λίβας του μεσαρίτικου κάμπου και η γνωστή λυσιώτικη σούβλα με τις γραφικές ταβέρνες, αποτελούσαν πόλο έλξης για χιλιάδες φιλάθλους που συνέρρεαν κάθε νύκτα μαζικά στη Λύση απ’ όλη την Κύπρο (το 1973, τους αγώνες παρακολούθησαν 183 χιλιάδες φίλαθλοι).


ΦΛΑΣ ΜΠΑΚ: Στάδιο «Γρηγόρης Αυξεντίου» Λύσης
Όμορφες στιγμές από το γήπεδο «Γρηγόρης Αυξεντίου» του ΑΣΙΛ στη Λύση μάς θυμίζει η φωτογραφία της στήλης. Είναι από τον αγώνα της περιόδου 1972-73 με αντίπαλο την Ανόρθωση, όπου ο ΑΣΙΛ κέρδισε 2-1. Ο τερματοφύλακας Φάνος αποκρούει μπροστά από τον Πανίκο, ενώ διακρίνονται και οι Μέρτακας, Κοβής, Γ. Φωκαΐδης, Λ. Ιωάννου, Φοίβος.
Την περίοδο αυτή στον ΑΣΙΛ αγωνίζονται οι Α. Ξυστούρης, Κ. Σαντζάκης, Παπαπέτρου, Στέφανος, Π. Ιακώβου, Φωκαΐδης, Περσιάνης, Τέκκης, Πανίκος, Τάκης, Καλλής, Χριστόφορος, Μιτής. Με τη μετεγγραφή του Στέφανου στην Ανόρθωση δόθηκαν στον ΑΣΙΛ οι Ττοφής, Αχιλλέας, Φλώρης, Δώρος, Λάρκου και οι Κ. Κοκκινής, Γ. Βασιλείου, Παντελάκης, Α. Ασσιώτης, Θεόφιλος.
Παίκτες που έφυγαν από τον ΑΣΙΛ για καλύτερη καριέρα ήταν οι Στέφανος Λυσάνδρου, Κώστας Αττάς (Ανόρθωση), Πέπης Ιακώβου (Ομόνοια), Τάκης Παπέττας (Ολυμπιακός), Άντρος Ξυστούρης (Ολυμπιακός Πειραιώς, Απόλλων, ΠΟΛ), Χριστόφορος (Διγενής), Γ. Ασσιώτης (Ανόρθωση).