Μάθηση γνώσης και αποκάλυψη αρετής

Οι διδασκαλίες του έδωσαν αρκετά στο πολιτικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι, καθιερώνοντάς τον ως μία παγκόσμια φυσιογνωμία στο χώρο του πνεύματος

Οι θεωρίες του Κομφούκιου εξακολουθούν να παραμένουν ζωντανές μετά από 2.500 χρόνια

Ο Κομφούκιος παραμένει ο κυριότερος εκπρόσωπος του κινεζικού πολιτισμού. Άνθρωπος με πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, εκπροσωπεί με τις γνώσεις και τη σοφία του ένα συμπαντικό πλαίσιο αντάξιο μιας μεγάλης αυτοκρατορίας. Οι διδασκαλίες του έδωσαν αρκετά στο πολιτικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι, καθιερώνοντάς τον ως μία παγκόσμια φυσιογνωμία στο χώρο του πνεύματος.

Δεν είναι τυχαία η επίδρασή του στο δυτικό κόσμο. Οι θεωρίες του εξακολουθούν να παραμένουν ζωντανές μετά από 2.500 χρόνια.
«Τι μπορεί να σημαίνει ο Κομφούκιος για μας;», αναρωτιέται η Martina Darga στο βιβλίο της «Κομφούκιος» (Εκδόσεις Μαλλιάρης). Σε αυτό το μικρό βιογραφικό της έργο παρατίθεται εκτενές απόσπασμα από τις διδασκαλίες του μεγάλου σοφού. Μέσα από τα αποφθέγματά του απορρέει η καλοσύνη, ο αλτρουϊσμός και το πολιτικό ήθος.

Σοφά διδάγματα

Ιδιαίτερη σημασία έδινε ο Κομφούκιος στην αξιοπιστία. Από τη σελίδα 55 του βιβλίου της Martina Darga διαβάζουμε τα λόγια του Κινέζου διδασκάλου: «Δεν καταλαβαίνω πώς ένας άνθρωπος μπορεί να σταθεί χωρίς αξιοπιστία. Αυτό θα ήταν σαν μια μεγάλη άμαξα χωρίς ζυγό ή μια μικρή άμαξα χωρίς άξονα. Πώς θα μπορούσε να προχωρήσει;».

Η συγγραφέας συμπεραίνει ότι «ένας ηγεμόνας πρέπει να είναι πάντοτε υπόδειγμα για το λαό του, για να του έχουν οι άνθρωποι εμπιστοσύνη. Χωρίς την εμπιστοσύνη των ανθρώπων, καμία εξουσία δεν θα είχε διάρκεια, έλεγε ο Κομφούκιος».

Ο Κινέζος σοφός γεννήθηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα και πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια συντηρώντας την οικογένειά του και κάνοντας πολλές δουλειές. Αργότερα έγινε διδάσκαλος χωρίς, όμως, να του αποφέρει αρκετά χρήματα. Δεν έλαβε ποτέ κάποια μεγάλη θέση, ωστόσο ταξίδεψε σε αρκετές χώρες του κόσμου.

Κοινωνικός αλτρουϊσμός

Αδήριτη υποχρέωση και καθήκον του μεγάλου σοφού υπήρξε η ηθική τάξη του κόσμου. Σε μια εποχή όπου η Κίνα βρισκόταν σε μεγάλη αναταραχή, ασφαλώς ο Κομφούκιος συνέβαλε στη διάσωση του κοινωνικού αλτρουϊσμού. Ο Peter J. King, στο βιβλίο του «100 φιλόσοφοι» (Εκδόσεις Σαββάλας), στη σελίδα 69, σχολιάζει: «… Ο Κομφούκιος δίδασκε την ανάγκη να ακολουθούν οι άνθρωποι το νταό ή ταό (το δρόμο ή το μονοπάτι) των αρχαίων, δίνοντας έμφαση στις παλιές αρετές. Υποστήριζε ότι η παλιά κοινωνική ιεραρχία αντανακλούσε την ηθική τάξη του κόσμου και τόνιζε την ανάγκη για αρετή και ευσπλαχνία σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής. Η πολιτική του θεωρία ήταν πατερναλιστική (…). Αν οι ηγέτες ήταν άδικοι ή αποτύγχαναν να ανταποκριθούν στο ρόλο τους, ο λαός είχε το δικαίωμα να εξεγερθεί εναντίον τους».

Διαχρονική επίδραση

Ο ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΣ δεν ίδρυσε καμιά θρησκεία και κανένα κίνημα. Οριοθέτησε τη φιλοσοφία του σε πλαίσια, ώστε ο άνθρωπος να ευημερεί και να έχει πάντα μια καλύτερη ζωή. Οι ευγενείς πρέπει να κυβερνούν σύμφωνα με την ηθική και τη μεγαλοψυχία. Δίδασκε την προσήλωση στους προγόνους και την αναζήτηση της γνώσης για φρόνηση στη ζωή.

Ο Geoffrey Blainey στη «Συνοπτική Ιστορία του Κόσμου» (Εκδόσεις Φυτράκης) γράφει χαρακτηριστικά στη σελίδα 128: «Ο Κομφούκιος απεβίωσε σε ηλικία εβδομήντα τριών χρονών, δίχως να έχει ιδρύσει θρησκεία ή φιλοσοφική σχολή. Εντούτοις, οι ιδέες του, οι οποίες αποτέλεσαν αντικείμενο μελέτης και διαδοχικών επανερμηνειών στο διάστημα των αιώνων που μεσολάβησαν, εξακολουθούν σήμερα να διατηρούν το κύρος τους. Κανείς άλλος κοσμικός στοχαστής δεν άσκησε ανάλογη αδιάπτωτη επιρροή στην ανθρώπινη σκέψη επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια».

Ο Κομφούκιος, αναμφίβολα, συγκαταλέγεται επάξια στους μεγάλους στοχαστές όλων των εποχών. Κάποτε είχε πει ότι «αν μπορέσεις να κερδίσεις το λαό, κερδίζεις το βασίλειο. Αν χάσεις το λαό, χάνεις το βασίλειο». (Τζίμμυ Κορίνη «Μεγάλη συλλογή γνωμικών και αποφθεγμάτων», σελ. 115).