Η ΤΟΚΟΓΛΥΦΙΑ ανθεί και στην Κύπρο - Έκνομες δραστηριότητες στα ενεχυροδανειστήρια - Παράνομοι δανειστές ζητούν χρυσαφικά ως ενέχυρο και παραχωρούν δάνεια με υπέρογκο επιτόκιο, που στις πλείστες περιπτώσεις φτάνει το 20%-25% τον μήνα
ΠΡΟΣΟΧΗ υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο χρυσός ζυγίζεται σε «πειραγμένες» ζυγαριές
Ενεχυροδανειστές… τοκογλύφους «ψάρεψε» η «Σ», μετά από ενδελεχή έρευνα στην αγορά. Οι παράνομοι δανειστές (θα εξηγήσουμε πιο κάτω πού έγκειται η παρανομία), όπως διαπιστώσαμε, έχουν ως βιτρίνα για να κρύβουν τις έκνομες δραστηριότητές τους ενεχυροδανειστήρια χρυσού. Ωστόσο, εντοπίσαμε και πρόσωπα που δραστηριοποιούνται παγκύπρια κι από το σπίτι, προσφέροντας δάνεια σε πολίτες έναντι κοσμημάτων και με δυσθεώρητα επιτόκια. Δηλαδή, οι παράνομοι δανειστές ζητούν, από τον υποψήφιο δανειζόμενο, χρυσαφικά ως ενέχυρο και ανάλογα με την αξία παραχωρούν δάνειο με υπέρογκο επιτόκιο, που στις πλείστες περιπτώσεις φτάνει το 20%-25% τον μήνα! Εντοπίσαμε, ωστόσο, και δανειστές που παραχωρούν δάνειο με 10% επιτόκιο τον μήνα… Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το σημερινό επιτόκιο, που ισχύει βάσει σχετικής νομοθεσίας και καθορίζεται ανά τριμηνία από την Κεντρική Τράπεζα, είναι 12,67% τον χρόνο.
«Πειραγμένες» ζυγαριές…
Όπως γίνεται αντιληπτό, οι δανειστές που εντοπίσαμε παρανομούν έκδηλα, ενώ με τα τσουχτερά και παράνομα επιτόκια που επιβάλλουν, διαπράττουν, δυνάμει του σχετικού Νόμου, τοκογλυφία. Επίσης, όπως μας λέχθηκε από ιδιοκτήτες χρυσοχοείου-εγκεκριμένα μέλη του Παγκύπριου Συνδέσμου Χρυσοχόων και Αργυροχόων, ανυποψίαστοι πολίτες δυνατόν να πέσουν θύματα από τους παρανομούντες. Χαρακτηριστικά μας αναφέρθηκε ότι πολλά ακούγονται ακόμα και για «πειραγμένες» ζυγαριές, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις πολιτών που απειλήθηκαν από τους δανειστές τους. Δηλαδή, δεν φτάνει που ο πολίτης στην απελπισία του αναγκάζεται να πληρώσει το υπέρογκο και παράνομο επιτόκιο, πιθανόν να πέφτει και θύμα απάτης, σε ό,τι αφορά την αξία των κοσμημάτων του, αφού αυτά ζυγίζονται σε ζυγαριές… κομμένες και ραμμένες στις τσέπες των αδίστακτων τοκογλύφων.
«Μαύρο» χρήμα και φοροδιαφυγή
Τι σημαίνει, όμως, αυτή η παράνομη δραστηριότητα για την αγορά και το Κράτος ευρύτερα; Τέσσερα τινά: «Απώλεια εσόδων, μαύρο χρήμα, τοκογλυφία και όργιο φοροδιαφυγής». Είναι γενικός κανόνας ότι μέσα από κάθε έκνομη δραστηριότητα, δεν πληρώνεται ΦΠΑ, ούτε κόβονται αποδείξεις, ούτε καταβάλλεται φόρος. Ως εκ τούτου, οι παράνομοι αγοραστές χρυσού ή και οι τοκογλύφοι που κατάσχουν τα κοσμήματα των πελατών τους, όταν οι τελευταίοι καθίστανται ανήμποροι, πλέον, να ξοφλήσουν το χρέος τους, κερδίζουν καθαρά… μαύρο χρήμα. Η έντονη δραστηριοποίηση των παρανομούντων, αυτοαποκαλούμενων ενεχυροδανειστών (τοκογλύφοι) έχει ως υπόβαθρο, ομολογουμένως, την έλλειψη ρευστού και τις έντονες συνθήκες οικονομικής ασφυξίας. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα της οικονομικής αβεβαιότητας, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αδυνατούν ή αρνούνται ή ακόμα παραχωρούν δάνεια με το σταγονόμετρο, με αποτέλεσμα να ανοίγουν πρόσφορο έδαφος στους αδίστακτους τοκογλύφους, που περιμένουν σαν λύκοι τα επόμενα υποψήφια θύματά τους, ενώ δεν είναι καθόλου δύσκολο να τους βρει κάποιος.
Οικογένειες στα πλοκάμια τοκογλύφων
Το ανησυχητικό, πάντως, είναι ότι ολοένα περισσότερα νοικοκυριά και οικογενειάρχες καταφεύγουν στην παράνομη οδό του δανεισμού, ώστε να πάρουν μια υπερπολύτιμη οικονομική ένεση για τα έξοδα και πιθανές άλλες ανάγκες της οικογένειας. Ωστόσο, οι πλείστοι πέφτουν στην παγίδα των επιτηδείων, χωρίς να γνωρίζουν ότι αν δεν αποπληρώσουν τους δανειστές τους, τότε αρχίζουν οι ασφυκτικές πιέσεις και οι απειλές… Ο εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας, Ανδρέας Αγγελίδης, ανέφερε στη «Σ» ότι το 2011 καταγγέλθηκαν δύο υποθέσεις τοκογλυφίας και πέντε υποθέσεις εκβιασμών και απαίτησης χρημάτων με απειλές, ενώ το 2012 καταγγέλθηκαν πέντε υποθέσεις τοκογλυφίας και 15 υποθέσεις εκβιασμών και απαίτησης χρημάτων με απειλές. Παρουσιάζεται, δηλαδή, κατακόρυφη αύξηση στις υποθέσεις τοκογλυφίας και απαίτησης χρημάτων με απειλές. Ωστόσο, οι αριθμοί αυτοί αφορούν μόνο καταγγελθείσες υποθέσεις.
Η «Σ» εντόπισε τους τοκογλύφους, όταν ενδιαφέρθηκε δήθεν για ένα δάνειο από ενεχυροδανειστές, όπως διαφημίζονται μέσα από γνωστό έντυπο Μέσο. Να επισημανθεί ότι τα πρόσωπα αυτά διαφημίζουν ότι προσφέρουν δάνειο με νόμιμο επιτόκιο. Ωστόσο, όπως διαπιστώσαμε, μόνο νόμιμο δεν είναι το ύψος του επιτοκίου. Λάβαμε τις εξής απαντήσεις και παραθέτουμε αυτούσιες μερικές απ’ αυτές.
«Ούτε γάτα ούτε ζημιά»
«Μου δίνεις τα κοσμήματά σου και τα εκτιμούμε ανάλογα με τα καράτια και το βάρος τους. Σου κάνω μια προσφορά για το χρηματικό ποσό που αναλογεί στα κοσμήματά σου και, αν συγκατανεύσεις, κλείνουμε τη συμφωνία. Σε αντίθετη περίπτωση, ούτε γάτα ούτε ζημιά. Όταν τελειώσει η προθεσμία εξόφλησης του δανείου, και εκπληρώσεις τα συμφωνηθέντα, θα έρθεις να πάρεις πίσω τα χρυσαφικά σου. Το δάνειο που παραχωρούμε είναι μέχρι δύο μήνες. Πέραν των δύο μηνών, κάνουμε νέο έγγραφο-συμφωνία. Υπάρχουν τόκοι για το δάνειο, που κυμαίνεται γύρω στο 20- 25% τον μήνα, αναλόγως της αξίας των χρυσαφικών. Όταν αποφασίσεις να προχωρήσεις με το δάνειο, θα μου τηλεφωνήσεις και θα σου εξηγήσω πού θα με βρεις, δραστηριοποιούμαι από το σπίτι»…
Δουλεύει κανείς δωρεάν;
«Πρέπει να μου φέρετε τα χρυσαφικά, ώστε να τα εκτιμήσω και να μου πείτε πόσα λεφτά ζητάτε. Όταν είστε έτοιμος για το δάνειο, θα με πάρετε τηλέφωνο να κλείσουμε ραντεβού, ώστε να βρεθούμε και να συζητήσουμε τις λεπτομέρειες. Για τις τρεις με τέσσερις χιλιάδες, επειδή είναι ψηλό ποσό, θα πρέπει να κουβεντιάσουμε το ύψος του τόκου, σε σχέση με τον τρόπο αποπληρωμής. Βεβαίως και θα έχεις τόκο, αλίμονο, δουλεύει κανείς δωρεάν; Συνήθως, βάζουμε 10-15% τον μήνα»… Ένας άλλος κατ’ ισχυρισμόν ενεχυροδανειστής μάς είπε τα εξής: «Αρχικά, θα πρέπει να μου φέρετε τα χρυσαφικά για να τα εκτιμήσω, με βάση τα καράτια και το βάρος, ώστε να σας πω πόσα χρήματα μπορώ να σας δανείσω. Ο τόκος που θα βάλουμε είναι ανάλογα με το ύψος του δανείου που θα πάρετε. Περίπου, όμως, κυμαίνεται γύρω στο 20% τον μήνα».
Δύο νόμιμοι ιδιοκτήτες χρυσοχοείου, που δέχονται την αγορά κοσμημάτων έναντι μετρητών, αλλά δεν παίρνουν ενέχυρα, εξήγησαν στη «Σ» πώς επηρεάζονται από τους παρανομούντες και εξιστόρησαν τις δικές τους εμπειρίες στο θέμα.
«Υπάρχουν πολλοί καιροσκόποι…»
ΠΡΩΤΟΣ ιδιοκτήτης χρυσοχοείου: «Υπάρχουν Κύπριοι που πωλούν τα χρυσαφικά τους για μετρητά, όχι όμως σε μεγάλο βαθμό, όπως πιθανόν να πιστεύουμε οι περισσότεροι. Εμείς μόνο αγοράζουμε χρυσαφικά και δεν παίρνουμε ενέχυρα. Όταν κάποιος πελάτης φέρει τα χρυσαφικά του για πώληση, γίνεται εκτίμηση, χωρίζονται ανάλογα με τα καράτιά τους, ζυγίζονται, κάνουμε την προσφορά στον πελάτη, που έχει τον τελικό λόγο για τη συναλλαγή. Η συμφωνία κλείνει με την έκδοση τιμολογίου, την παρουσίαση της ταυτότητας του πελάτη και κάποια περαιτέρω στοιχεία, όπως προνοείται στον νέο Νόμο του Οργανισμού Σήμανσης Αντικειμένων από Πολύτιμα Μέταλλα. Οι Κύπριοι συνήθως φέρνουν για πώληση οτιδήποτε χρυσαφικά που δεν χρησιμοποιούν (λίρες χρυσές, καδένες, ασημένια αντικείμενα κ.ο.κ). Υπάρχουν πολλοί καιροσκόποι, που κάνουν απάτες σε βάρος του ανυποψίαστου κοινού. Είναι πολλοί οι παράνομοι. Κατ' αρχήν, οι παρανομούντες έχουν πολύ πιο λίγα έξοδα από εμάς, ούτε φόρο πληρώνουν, ούτε κοινωνικές ασφαλίσεις ή οποιαδήποτε άλλα τέλη προς το Κράτος.
Ως εκ τούτου, έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν περισσότερα χρήματα στον πελάτη που θα τους φέρει χρυσαφικά για πώληση, σε αντίθεση με εμάς τους νόμιμους χρυσοχόους. Επίσης, οι παράνομες αυτές συναλλαγές γίνονται συνήθως στη μέση του δρόμου (π.χ. σε ένα χώρο στάθμευσης), άρα δεν είναι δύσκολο κάποιος επιτήδειος να κλέψει τον πελάτη.
Επίσης, πολλά ακούγονται και για «πειραγμένες» ζυγαριές»…
«Είναι πεσμένη η δουλειά»
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ιδιοκτήτης χρυσοχοείου: «Για να είμαι ειλικρινής, βλέπω μειωμένη την κίνηση. Οι Κύπριοι δεν τρέχουν να φέρουν τα χρυσαφικά τους και να τα διαθέσουν προς πώληση, όπως γινόταν πέρσι. Είναι πεσμένη η δουλειά, ωστόσο αριθμός πολιτών έρχονται και πωλούν τα κοσμήματά τους. Συνήθως, φέρνουν κοσμήματα, χρυσό, αλλά τον τελευταίο ένα μήνα άρχισαν να φέρνουν και τα ασημικά τους, που θεωρούν ότι είναι άχρηστα, πλέον, για το σπίτι. Κάποιοι μας λένε ότι θέλουν να πωλήσουν τα ασημικά, διότι φοβούνται μήπως πέσουν θύματα διάρρηξης. Το μαγαζί μας δεν λειτουργεί ως ενεχυροδανειστήριο και αποτρέπουμε τους πελάτες μας να συνάπτουν τέτοια δάνεια, διότι αν πληρώνεις 10% τον μήνα τόκους, σίγουρα θα βρεθείς εκτεθειμένος και θα δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα. Άκουσα περιπτώσεις, στον χώρο που βρίσκομαι χρόνια τώρα, όπου πρόσωπα απειλήθηκαν από τους δανειστές τους. Ενεχυροδανειστήρια υπάρχουν αρκετά και συνεχώς αυξάνονται, με αποτέλεσμα να υπάρχει ένας αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ εμάς των νομίμων και των παρανόμων.
Πονοκέφαλος για την Αστυνομία
ΤΟ γεγονός, πάντως, ότι μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα υπήρξαν δύο συλλήψεις τοκογλύφων, από μόνο του προβληματίζει και πονοκεφαλιάζει την Αστυνομία, που καλείται να ξεδιαλύνει τις υποθέσεις και να σώσει τους ανυποψίαστους πολίτες από τα πλοκάμια των εγκληματιών. Ο Εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας, Ανδρέας Αγγελίδης, ανέφερε στη «Σ» ότι η έξαρση του φαινομένου τον τελευταίο χρόνο ανησυχεί την Αστυνομία και κάλεσε τους πολίτες να είναι προσεκτικοί. Και τόνισε: «Πρέπει από μόνοι τους οι ίδιοι οι πολίτες να αντιληφθούν ότι από τη στιγμή που πάνε και δανείζονται ένα ποσό και πρέπει να καταβάλουν στη συνέχεια ένα πολύ μεγαλύτερο ποσό, το οποίο δεν θα μπορούν να αποπληρώσουν, ότι κάτι τέτοιο είναι λανθασμένο και πρέπει να το αποφεύγουν.
Πρέπει να ενημερώνονται και να γνωρίζουν πως υπάρχει νομοθεσία που καθορίζει το επιτόκιο και γι' αυτήν την περίοδο είναι 12,67% και αυτό πρέπει να το γνωρίζει ο κόσμος, και πριν προβεί σε οποιαδήποτε κίνηση, να είναι ενήμερος και να αποτείνεται στην Αστυνομία. Δεν μπορεί κανένας να βάζει επιτόκιο 10% τον μήνα, αλλά ασχέτως αυτού, πρέπει, επαναλαμβάνω, ο κόσμος να αποφεύγει τέτοιου είδους συμφωνίες ή συνεργασίες με τρίτο πρόσωπο και να μην υπογράφει τίποτα χωρίς να ξέρει τι ακριβώς λέει ή να του έχει διασαφηνιστεί πλήρως. Είναι προτιμότερο να καταφεύγουν σε τράπεζες, αν και γνωρίζουμε τις δυσκολίες.
Απ’ εκεί και πέρα εμείς, από τη στιγμή που θα βρεθούμε ενώπιον τέτοιων υποθέσεων, προσπαθούμε να τις εξιχνιάσουμε, αλλά το έργο μας είναι δύσκολο, μιας και οι ύποπτοι δεν παραδέχονται την ανάμειξή τους σε τέτοιες υποθέσεις». Και επισήμανε: «Η Αστυνομία για να εξετάσει οποιαδήποτε υπόθεση τοκογλυφίας πρέπει να δεχτεί καταγγελία από παραπονούμενο πρόσωπο. Εάν ένα πρόσωπο θέλει να δανειστεί λεφτά από δεύτερο πρόσωπο, αυτό δεν είναι παράνομο, νοουμένου ότι το επιτόκιο θα είναι νόμιμο, όπως αυτό καθορίζεται από την Κεντρική Τράπεζα ανά τρίμηνο, και ότι ο δανειζόμενος δεν δέχεται απειλές».
Αυτοκτονίες και δολοφονία αστυνομικού
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ νομικών προχώρησε προ διετίας στην προώθηση και ψήφιση τροπολογίας για ποινικοποίηση της τοκογλυφίας
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Επιτροπής Νομικών της Βουλής Ιωνάς Νικολάου εξέφρασε στη «Σ» την ανησυχία του για το θέμα, και κάλεσε τους πολίτες να αποφεύγουν τέτοιου είδους συμφωνίες και να αναζητούν χρηματοδότηση από νόμιμα μέσα. Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, η Επιτροπή Νομικών, βλέποντας τη ραγδαία ανάπτυξη της τοκογλυφίας, προχώρησε προ διετίας στην προώθηση και ψήφιση τροπολογίας του ποινικού κώδικα για ποινικοποίηση της τοκογλυφίας. «Αυτή η τροποποίηση κρίθηκε αναγκαία αφότου αντιληφθήκαμε πως ταλάνιζε την κυπριακή κοινωνία σε συνδυασμό με τον ηλεκτρονικό τζόγο, όπου πολλοί, στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν χρήματα για να παίξουν, κατέφευγαν σε τοκογλύφους και έβαζαν ενέχυρο τις περιουσίες τους», τόνισε ο Ιωνάς Νικολάου.
Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, η απόφαση της Βουλής κρίθηκε επιτακτική, αφού, όπως μας είπε, «ένεκα του ότι κάποιοι αδυνατούσαν να εξοφλήσουν τις οφειλές τους, δέχονταν απειλές για τη ζωή τους και κάποιοι έκαναν σχετικές καταγγελίες στην Αστυνομία, όμως λόγω έλλειψης νομοθεσίας, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα». Χαρακτηριστικά, μας ανέφερε περιπτώσεις όπου, υπό την πίεση των τοκογλύφων, κάποιοι αυτοκτόνησαν, ενώ υπήρξε και δολοφονία αστυνομικού, ο οποίος εισέπραττε χρήματα για τους τοκογλύφους. Συνεπώς, υπέδειξε, αν και το θέμα δεν είναι κάτι που παρουσιάζεται πρώτη φορά, τους προβληματίζει χρόνια, επαναλαμβάνοντας πως είναι γι’ αυτό που προχώρησαν στην τροποποίηση του ποινικού κώδικα.
Η τελευταία υπόθεση τοκογλυφίας
Πάντως, η τελευταία υπόθεση τοκογλυφίας καταγγέλθηκε την περασμένη Κυριακή, με φερόμενο ως τοκογλύφο 32χρονο που συνελήφθη από την Αστυνομία, κατόπιν καταγγελίας 67χρονου δικηγόρου, και οδηγήθηκε ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, που εξέδωσε εναντίον του διάταγμα κράτησής του. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, ο ύποπτος συνεχίζει να δηλώνει πως δεν έχει καμία ανάμειξη με την υπόθεση, αλλά παραδέχεται πως δάνεισε τον παραπονούμενο, υποστηρίζοντας, ωστόσο, πως ουδέποτε έλαβε τόσα χρήματα όσα ο παραπονούμενος ισχυρίζεται ότι του έδωσε.
Υποστηρίζει, ακόμη, πως ουδέποτε εκτόξευσε απειλές κατά του προσώπου του 67χρονου και η Αστυνομία προσπαθεί, πλέον, να του αποσπάσει περισσότερες πληροφορίες. Υπενθυμίζεται πως ο 67χρονος δικηγόρος ανέφερε στην Αστυνομία πως δανείστηκε το 2011 από τον 32χρονο 12 χιλιάδες ευρώ, με τη συμφωνία να πληρώνει τόκο 10% τον μήνα. Σύμφωνα με τα όσα είπε στην κατάθεσή του, ο παραπονούμενος όχι μόνο πλήρωσε μέχρι σήμερα 44.500 ευρώ, αλλά το τελευταίο διάστημα δεχόταν από τον 32χρονο απειλές κατά της ζωής του για επιταγές που δεν εξαργυρώνονταν.
Στο… παιχνίδι και αστυνομικοί
ΘΑ πρέπει να αναφερθεί, πάντως, ότι κατά καιρούς ήρθαν στην επιφάνεια υποθέσεις τοκογλυφίας με πρωταγωνιστές μέλη της Αστυνομίας. Στην τελευταία, πρόσφατη και σοβαρή υπόθεση, η Αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη επτά προσώπων, μεταξύ των οποίων δύο μελών της, ενώ θύμα αποτέλεσε πρώην τραπεζικός υπάλληλος. Ο δανεισμός του θύματος έγινε υπό το καθεστώς της τοκογλυφίας από διάφορα πρόσωπα και εταιρείες και με πολύ υψηλό επιτόκιο (από 120%-240% ετησίως). Σε ό,τι αφορά τον πρώτον ύποπτο αστυνομικό, ο παραπονούμενος έλαβε απ’ αυτόν το ποσό των 21.500 ευρώ και τον πλήρωσε σε μετρητά 32.900 ευρώ, ενώ για την πλήρη εξόφληση των δανείων, θα έπρεπε να πληρώσει ακόμα 31.000 ευρώ σε τόκους.
Ο παραπονούμενος κατήγγειλε στην Αστυνομία ότι δέχεται τρομερή πίεση από τον ύποπτο αστυνομικό με σκοπό να υπογράψει γραμμάτιο σ’ αυτόν, στο οποίο ν’ αποδέχεται την οφειλή του. Σε σχέση με τον δεύτερο ύποπτο αστυνομικό, αυτός φέρεται να τηλεφώνησε στον παραπονούμενο και του φώναζε να του μεταβιβάσει χωράφι ή αυτοκίνητο προς εξόφληση του χρέους του, ενώ απαιτούσε όπως του παραδώσει σχετικούς τίτλους ιδιοκτησίας.
Ένας από τους αστυνομικούς, σύμφωνα τα όσα κατατέθηκαν στο Δικαστήριο από την Αστυνομία, συνεργάζετο με διευθυντή εταιρείας που ασχολείται με τοκογλυφίες, ενώ υπήρχαν πληροφορίες ότι ο αστυνομικός εργοδοτείτο από την εταιρεία. Σύμφωνα με τον παραπονούμενο, όταν είπε σε κάποια φάση στον αστυνομικό ότι θα κατήγγελλε την υπόθεση στην Αστυνομία, συνεπεία της πίεσης που του ασκούσε προς εξόφληση των χρεών του, ο αστυνομικός τον απείλησε, λέγοντάς του χαρακτηριστικά, «εάν κάμεις έτσι πράμα τζαι πάθω τίποτε με τη δουλειά μου, εξαφανίστου που την Κύπρο, εσύ τζαι η οικογένειά σου».
Η Νομοθεσία για τοκογλυφία
Η «Σ» δημοσιεύει την τροποποίηση που ψήφισε στις 29 Απριλίου 2011 η Ολομέλεια της Βουλής, κατατάσσοντας την τοκογλυφία ως ποινικό αδίκημα στον ποινικό κώδικα. Βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας {Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2011 (Ν. 72(I)/2011) [Ε.Ε., Παρ.Ι(I), Αρ.4282, 29/4/2011]}, «πρόσωπο το οποίο κατά την παροχή οποιουδήποτε δανείου, κατά την παροχή ή την παράταση της προθεσμίας πληρωμής, κατά την ανανέωση ή την προεξόφληση δανείου, λαμβάνει, εισπράττει, χρεώνει, συνομολογεί ή παίρνει για τον εαυτό του ή για τρίτον οικονομικό όφελος ή περιουσιακά ωφελήματα που υπερβαίνουν το επιτόκιο αναφοράς, διαπράττει αδίκημα και, σε περίπτωση καταδίκης, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις τριάντα χιλιάδες ευρώ (30.000) ή και στις δύο αυτές ποινές.
Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου «επιτόκιο αναφοράς» σημαίνει τον μέσο όρο των ετήσιων επιτοκίων, συμπεριλαμβανομένων προμηθειών, επιβαρύνσεων ή οποιωνδήποτε εξόδων χρεώνουν τα πιστωτικά ιδρύματα για καταναλωτικά δάνεια, αυξανόμενο κατά το ήμισυ, με ελάχιστη αύξηση πέντε ποσοστιαίες μονάδες και μέγιστη αύξηση μέχρι δέκα ποσοστιαίες μονάδες. Το επιτόκιο αναφοράς υπολογίζεται ανά τριμηνία από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, η οποία το δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας».
Καταληκτικά, υπενθυμίζουμε πως το σημερινό επιτόκιο, που ισχύει δυνάμει σχετικής νομοθεσίας, είναι 12,67% τον χρόνο.
Αισιοδοξία μετά τη νέα νομοθεσία
Η ΒΟΥΛΗ έχει τροποποιήσει πρόσφατα τη νομοθεσία του Οργανισμού Σήμανσης Αντικειμένων από Πολύτιμα Μέταλλα, με σκοπό τη ρύθμιση της αγοράς των μεταχειρισμένων αντικειμένων από πολύτιμα μέταλλα, ώστε να προστατευθεί ο καταναλωτής αλλά και να περιοριστεί το φαινόμενο των κλοπών περιουσιών που βρίσκεται σε έξαρση. Η τροποποιητική νομοθεσία τέθηκε σε ισχύ από την 2α Ιανουαρίου 2013, ενώ σε ισχύ παραμένει και ο Νόμος του 2009.
Σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία, οποιοσδήποτε:
(1) Πωλεί ασφράγιστο αντικείμενο,
(2) πωλεί αντικείμενο που φέρει οποιαδήποτε σφραγίδα που μπορεί να εκληφθεί σαν εγκεκριμένη σφραγίδα,
(3) πωλεί από πόρτα σε πόρτα αντικείμενα λιανικώς, εκτός εάν φέρει πιστοποιητικό εγγραφής του ιδίου ή του εργοδότη του που εκδόθηκε με βάση τις διατάξεις του παρόντος Νόμου,
(4) σφραγίζει χωρίς την εξουσιοδότηση του Οργανισμού, αντικείμενο με σφραγίδα την οποία παρουσιάζει σαν σφραγίδα κατασκευαστή εγγεγραμμένη σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου,
(5) με πρόθεση να εξαπατήσει, παραποιεί σφραγίδα ή μήτρα,
(6) χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση, έχει στην κατοχή του πλαστή μήτρα ή αντικείμενο, που φέρει παραποιημένη οποιαδήποτε σφραγίδα,
(7) πωλεί παραποιημένη μήτρα ή αντικείμενο που φέρει παραποιημένη σφραγίδα,
(8) χρησιμοποιεί, εγγράφει ή επιθέτει σφραγίδα που είναι πανομοιότυπη ή προσμοιάζει με οποιαδήποτε σφραγίδα που καθορίστηκε με βάση τις διατάξεις του παρόντος Νόμου ως εγκεκριμένη σφραγίδα,
(9) αφαιρεί σφραγίδα από αντικείμενο με πρόθεση την επανατοποθέτησή της σε άλλο αντικείμενο, ή προσθέτει σε αντικείμενο σφραγίδα που έχει αφαιρεθεί από άλλο αντικείμενο,
είναι ένοχος αδικήματος και υπόκειται σε:
χρηματική ποινή μέχρι €10.000 ή σε φυλάκιση μέχρι δύο χρόνια ή και στις δύο ποινές. Σε περίπτωση δεύτερης ή μεταγενέστερης καταδίκης, υπόκειται σε χρηματική ποινή μέχρι €15.000 ή σε φυλάκιση μέχρι τρία χρόνια ή και στις δύο ποινές. Επίσης κάθε κατασκευαστής ή κοσμηματοπώλης πρέπει να μεριμνά για την εγγραφή του στα Μητρώα του Οργανισμού και να αναρτά σε περίοπτο σημείο των υποστατικών του, το σχετικό πιστοποιητικό εγγραφής. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, είναι ένοχος αδικήματος και υπόκειται σε χρηματική ποινή μέχρι €5.000 ή σε φυλάκιση μέχρι ένα χρόνο ή και στις δύο ποινές.
Νόμος για τα μεταχειρισμένα χρυσαφικά
Οι κυριότερες πρόνοιες της τροποποιηθείσας νομοθεσίας που τέθηκαν σε εφαρμογή από τις 2 Ιανουαρίου 2013, είναι οι ακόλουθες:
(α) Η δημιουργία Μητρώου Αγοραστών Μεταχειρισμένων Αντικειμένων παράλληλα με τα υφιστάμενα Μητρώα Κατασκευαστή και Κοσμηματοπώλη.
(β) Ο καθορισμός όρων και κριτηρίων για εγγραφή στα Μητρώα.
(γ) Το δικαίωμα αγοράς μεταχειρισμένων αντικειμένων ή κραμάτων από πολύτιμα μέταλλα παραχωρείται μόνο σε όσους είναι εγγεγραμμένοι, κατόπιν αίτησης, στο Μητρώο Αγοραστών Μεταχειρισμένων Αντικειμένων.
(δ) Οι υποχρεώσεις του Αγοραστή Μεταχειρισμένων Αντικειμένων είναι η τήρηση βιβλίου καταγραφής των αγορών, η διατήρηση και φύλαξη των αντικειμένων αναλλοίωτα για 10 μέρες, η φωτογράφησή τους και η τήρηση του φωτογραφικού υλικού για ένα χρόνο. Συγκεκριμένα, κάθε αγοραστής μεταχειρισμένων αντικειμένων και κάθε υπάλληλός του ή άλλο εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, υποχρεούται να διατηρεί βιβλίο καταγραφής αγορών στο οποίο να προβαίνει σε λεπτομερή περιγραφή, περιλαμβανομένου του αριθμού τεμαχίων και το βάρος των μεταχειρισμένων αντικειμένων ή κραμάτων πολύτιμων μετάλλων που προέρχονται από λιώσιμο μεταχειρισμένων αντικειμένων που αγόρασε, καθώς επίσης και τα ακόλουθα στοιχεία του πωλητή: Ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, αριθμός δελτίου ταυτότητας ή αριθμός διαβατηρίου και τηλέφωνο επικοινωνίας.
(ε) Η οποιαδήποτε εμπορική διαφήμιση του Κατασκευαστή, Κοσμηματοπώλη ή Αγοραστή Μεταχειρισμένων Αντικειμένων πρέπει απαραίτητα να περιλαμβάνει ρητή αναφορά στον αριθμό εγγραφής Μητρώου του Οργανισμού, και
(στ) Η δυνατότητα εισόδου σε υποστατικό, εν ώρα εργασίας, αστυνομικού, παρουσία λειτουργού του Οργανισμού, για διενέργεια ελέγχου και διαπίστωση της τήρησης του Νόμου.
Επισημαίνεται ότι η παράβαση οποιασδήποτε από τις πιο πάνω πρόνοιες είναι ποινικό αδίκημα και προβλέπεται χρηματικό πρόστιμο ή και φυλάκιση, όπως αναφέρεται πιο πάνω. Επισημαίνεται ότι οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δικαιούται να αιτηθεί εγγραφή σε οποιαδήποτε από τα Μητρώα του Οργανισμού (Κατασκευαστών, Κοσμηματοπωλών και Αγοραστών Μεταχειρισμένων Αντικειμένων). Όπως πληροφορούμαστε, έχει δοθεί παράταση σε όσα άτομα δραστηριοποιούνται στον χώρο για εγγραφή στα Μητρώα του Οργανισμού μέχρι τον προσεχή Ιούλιο, οπόταν θα αρχίσουν οι αιφνίδιοι έλεγχοι και οι επισκέψεις μελών του Οργανισμού και της Αστυνομίας για πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας.