''Ιμια, Τα Απόρρητα Τηλεγραφήματα των Αμερικανών''

Τη νύχτα της 30ης Ιανουαρίου 1996 η Αμερική σταμάτησε τον πόλεμο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τόνισε ο ένας εκ των δύο συγγραφέων του βιβλίου «Ιμια, Τα Απόρρητα Τηλεγραφήματα των Αμερικάνων», δημοσιογράφος Μιχάλης Ιγνατίου.

Μιλώντας κατά την παρουσίαση του βιβλίου στην κατάμεστη δημοσιογραφική εστία , ο κ. Ιγνατίου ανέφερε πως μέσα από τα έγγραφα διαφαίνεται πως η Ελλάδα θα κέρδιζε κατά τις πρώτες 36 ώρες ένα πόλεμο με την Τουρκία, τον οποίο όμως θα έχανε στη συνέχεια.

Είπε ακόμα πως ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κώστας Σημίτης ανακουφίστηκε από το γεγονός ότι δεν έγινε πόλεμος, προσθέτοντας πως επέλεξε την οδό που ακολούθησε για να διασώσει την Πρωθυπουργία του και επειδή η οικονομία της Ελλάδας θα καταστρεφόταν.

Αναφέροντας ακολούθως ότι «δεν θα τοποθετηθούμε για το ευχαριστώ του κ. Σημίτη στους Αμερικανούς» είπε πως δεν υπήρξε καμία συνεργασία Λευκωσίας – Αθηνών εκείνο το βράδυ, προσθέτοντας ότι ο κ. Σημίτης δεν απαντούσε σε κανένα από τα τηλεφωνήματα του τότε Κύπριου Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη.

Αναφορικά με το ελληνικό ελικόπτερο που κατέπεσε το βράδυ εκείνο, ο κ. Ιγνατίου ανέφερε πως υπάρχει αμερικανικό έγγραφο για το ελικόπτερο στο οποίο αναφέρεται ότι ήταν χιλιοτρυπημένο, ωστόσο, είπε, το έγγραφο δεν περιλαμβάνεται στο βιβλίο γιατί «μπάζει νερά».

Αφού έκανε αναφορά στην προσπάθεια που κατέβαλαν με τον Αθανάσιο Ελλις για να εξασφαλίσουν και να αποχαρακτηρίσουν τα 132 απόρρητα τηλεγραφήματα των Αμερικανικών υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο, ο κ. Ιγνατίου είπε ότι «έχουμε και άλλα έγγραφα τα οποία είναι χαρακτηρισμένα και δεν μπορούμε να δημοσιεύσουμε».

Είπε ακόμα πως όταν άρχισαν την έρευνα χαρακτηρίστηκαν από τρελοί έως θρασείς και προσθέτοντας ότι στην αρχή «οι ήττες μας ήταν απανωτές», συμπλήρωσε πως «στην πορεία είχαμε την τύχη που χρειαζόμασταν».

Ο κ. Ιγνατίου είπε πως η έρευνα για το σχέδιο Ανάν βοήθησε πολύ για να εξασφαλισθούν τα έγγραφα για τα Ιμια, αναφέροντας πως σε κάθε άρνηση που λάμβαναν από τους Αμερικανούς απαντούσαν με πέντε εφέσεις και τονίζοντας πως «δεν μας χάρισαν κανένα έγγραφο, τα κερδίσαμε όλα με νόμιμο τρόπο». Υποσχέθηκε επίσης ότι σύντομα θα προχωρήσει στην έκδοση αποκαλυπτικού για το θέμα του σχεδίου Ανάν, βιβλίου.

Απαντώντας σε ερώτηση είπε πως ανοικτό ενδεχόμενο για αποστρατιωτικοποίηση του Αιγαίου είχε αφήσει κατά τις διαβουλεύσεις του με τους Αμερικανούς, ο τότε Ελληνας Υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος.

Ο Μ.Ιγνατίου ευχήθηκε τέλος στο συνάδελφο του δημοσιογράφο Αθανάσιο Ελλις ο οποίος λόγω ασθένειας δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην εκδήλωση, να επιστρέψει δυνατός και υγιής.

Ο δημοσιογράφος Φάνης Παπαθανασίου που παρέστη στην παρουσίαση εκ μέρους του Αθανάσιου Ελλις, είπε πως το βιβλίο είναι το πιο πολυσυζητημένο στην Ελλάδα καθώς κάνει αναφορά στην κρίση που σημάδεψε την πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας.

Στα Ιμια επικρατεί πλέον ένα διαφορετικό καθεστώς όπως διαμορφώθηκε λίγα χρόνια μετά τα την νύχτα των Ιμίων, με τη συμφωνία της Μαδρίτης, είπε και συνεχίζοντας παρατήρησε πως εάν η παρουσίαση του βιβλίου γινόταν πριν τις τελευταίες εκλογές στην Ελλάδα θα προκαλούσε σαφώς έντονες συζητήσεις ωστόσο δεν θα επηρέαζε το αποτέλεσμα που ήταν προκαθορισμένο.

Ο κ. Παπαθανασίου είπε ακόμα πως μέσα από τα τηλεγραφήματα που παρουσιάζονται στο βιβλίο καθίσταται ξεκάθαρο ότι η Αγκυρα και η Ουάσιγκτον γνώριζαν πολύ καλά την αντίδραση της Ελλάδας έναντι όλων των σεναρίων.

Ανέφερε ακόμα πως στο βιβλίο είναι καταφανής η αδυναμία της ελληνικής κυβέρνησης να διαχειριστεί την κρίση.

Ο Ανδρέας Χατζήκυριακος μιλώντας κατά την παρουσίαση είπε πως για την υπόθεση των Ιμίων ο ιστορικός του μέλλοντος ήρθε πολύ πιο νωρίς απ’ όσο τον περίμεναν και ενώ πολλοί πρωταγωνιστές εκείνης της κρίσης είναι ακόμη εν ενεργεία πολιτικοί.

Αναφέροντας πως συχνά πολιτικά και δημόσια πρόσωπα «ψάχνοντας – ελλείψει ενδεχομένως πιο σοβαρών επιχειρημάτων – δικαίωση των θέσεων και απόψεων τους προσφεύγουν στον ιστορικό του μέλλοντος αναζητώντας την επιβεβαίωση της ορθότητας των τοποθετήσεων τους. Και φυσικά ο ιστορικός του μέλλοντος δεν είναι σε θέση ούτε να τους διαψεύσει ούτε και να τους εκθέσει. Ο ιστορικός του μέλλοντος στην υπόθεση των Ιμίων σήκωσε το γάντι που του πέταξαν όλοι εκείνοι, οι οποίοι το 1996 τον επικαλούνταν για να δικαιολογήσουν τις αποφάσεις, τις συμπεριφορές και τις παραλείψεις τους», ανέφερε.

«Ο ιστορικός του μέλλοντος, σ’ αυτή την περίπτωση δεν έγινε το καταφύγιο όλων εκείνων που άλλα έλεγαν δημοσίως κι άλλα έπρατταν πίσω από τις κλειστές πόρτες», είπε ο κ, Χατζηκυριάκος και προσθέτοντας ότι διαβάζοντας το βιβλίο του Αθανάσιου Ελλις και του Μιχάλη Ιγνατίου ένοιωσα το πρωτόγνωρο αίσθημα ότι ο ιστορικός του μέλλοντος είναι ήδη εδώ, για να παραφράσω το γνωστό σλόγκαν «το μέλλον είναι εδώ».

Περαιτέρω ο κ. Χατζήκυριάκος είπε πως εκτός όμως από το γάντι, ο ιστορικός του μέλλοντος σήκωσε και το βαρύ πέπλο που συγκαλύπτει τις ευθύνες της γραφειοκρατίας και των μέσων ενημέρωσης, που σπάνια βλέπουν το φως σε τόσο έντονο βαθμό και σε τόσο βάθος και έρχεται να διαψεύσει αντιλήψεις, οι οποίες ελλείψει τεκμηρίων επικράτησαν ως αλήθειες.

Το βιβλίο είναι ένα εγχειρίδιο το οποίο θα μπορούσε να αξιοποιήσουν τα ΥΠΕΞ Ελλάδος και Κύπρου στις ασκήσεις τακτικής που προβαίνουν ή που θα πρέπει να προβαίνουν ανέφερε ο δημοσιογράφος Κώστας Βενιζέλος.

Οπως παρουσιάζεται μέσα από τα απόρρητα τηλεγραφήματα, στην πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία του τότε Υπουργού Εξωτερικών Θεόδωρου Πάγκαλου με τον Αμερικανό ομόλογό του Γουόρεν Κρίστοφερ, ο Ελληνας αξιωματούχος εξέφρασε την εκτίμηση πως «ισχυροί άνεμοι θα καταστρέψουν τη σημαία» που κυμάτιζε στα Ιμια και ότι «η Ελλάδα δεν θα την αντικαταστήσει».

«Με αυτό, δηλαδή, το δελτίο καιρού θα καθάριζε η Ελλάδα με την κρίση. Θα αντιμετώπιζε τη θύελλα που βρισκόταν μπροστά της», πρόσθεσε ο κ. Βενιζέλος αναφέροντας πως επιχείρησε παράλληλα να καθησυχάσει τους Τούρκους μέσω των Αμερικανών.

«Η Ελλάδα, είπε ο κ. Πάγκαλος δεν πρόκειται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα πέραν των 6 μιλίων. Μια κίνηση που ήταν αποτέλεσμα προφανώς της διαχείρισης της στιγμής και όχι κάποιων αποφάσεων της Κυβέρνησης ή και του κοινοβουλίου», παρατήρησε ο κ. Βενιζέλος.

Ο κ. Βενιζέλος ανέφερε ότι στη Λευκωσία το βράδυ της κρίσης στο πλαίσιο του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, είχε συγκληθεί στο Προεδρικό σύσκεψη υπό τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Γλαύκο Κληρίδη με στόχο το συντονισμό με την Αθήνα, αλλά η Λευκωσία δεν κατάφερε να επικοινωνήσει με την Αθήνα, ούτε καν τηλεφωνικά. Επικράτησε γενικά ένα αλαλούμ στα ανώτατα κυβερνητικά δώματα στην ελληνική πρωτεύουσα, είπε.

Ανέφερε επίσης πως είναι προφανές ότι η Τουρκία επιχείρησε δια της απειλής του πολέμου να σύρει την Ελλάδα σε ένα εφ όλης της ύλης διάλογο για το Αιγαίο, αμφισβητώντας ευθέως τα κυριαρχικά της δικαιώματα και κεκτημένα της Ελλάδος, προσθέτοντας ότι και τότε και τώρα οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου αντιμετωπίζουν την τουρκική θρασύτητα με φοβικό τρόπο.