Πώς και με ποιους εναλλακτικούς τρόπους επένδυσης θα πετύχετε μεγάλες αποδόσεις, συμμετέχοντας στο χορό των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, που στήθηκε από επενδυτές ανά τον κόσμο, οι οποίοι επενδύουν έξυπνα, επινοώντας out of the box λύσεις. Χρυσός, έργα τέχνης, αντίκες, ακόμα και γραμματόσημα ή παιγνίδια, είναι μόνο μερικά από τα... άλλα κόλπα του προσοδοφόρου χρηματιστηρίου των εναλλακτικών επενδύσεων.

«Μην ακολουθείτε τη μάζα», συμβουλεύει κάθε δεκάλογος του επενδυτή που πέρασε από μπροστά μας. Η αντίθετη από τις διαθέσεις της μάζας και στρατηγικά μελετημένη κίνηση αποβαίνει, συνήθως, θεμελιώδης για την επίτευξη μεγάλων μακροπρόθεσμων κερδών.  Φαντάζει δύσκολο και επίφοβο, όπως κάθε ρίσκο, όπως κάθε άγνωστο. Πόσω μάλλον όταν ξεφεύγει και από αυτά τα ίδια τα πλαίσια των παραδοσιακών επενδύσεων και ψάχνεται σε καινούργια, τουλάχιστον για τη χώρα μας, μονοπάτια.
Το μενού αυτού του ρεπορτάζ προτείνει εναλλακτικές επενδύσεις. Μια πρώτη γεύση ενός άλλου κόσμου, που ζει, όμως, μέσα σε αυτόν. Ενός κόσμου που κρύβεται πίσω από έργα τέχνης αξίας εκατομμυρίων, σε σοφίτες με συλλογές γραμματοσήμων του 15ου αιώνα και συλλεκτικά παιγνίδια Ιαπωνίας, σε θησαυροφυλάκια όπου φυλάσσονται με ευλάβεια ράβδοι χρυσού και διαμάντια και σε κάβες με παλιό πολύ καλό κρασί. Ακόμα, σε αλάνες όπου αυτοκίνητα - αντίκες θυμίζουν άλλες εποχές, χώρες και απωθημένα. Κρύβεται, μα δεν θα κρύβεται για πολύ ο κόσμος αυτός. Αν ψάχνετε πού να επενδύσετε, ψάξτε τον! Το ρίσκο είναι μικρό, η απόδοση μεγάλη και, στο τέλος της ημέρας, είναι πιο παιχνιδιάρικος από τον παραδοσιακό.

Εν μέσω κρίσης και χαμηλών επιτοκίων, επενδυτικής αναταραχής και αβεβαιότητας, οι επενδυτές ψάχνουν το μικρότερο δυνατό ρίσκο, τη χρυσή επένδυση.
Οι εναλλακτικές επενδύσεις αποτελούν για το ευρύ επενδυτικό κοινό μια νέα, σχετικά, μέθοδο προσέγγισης των κεφαλαιαγορών. Παρότι οι παραδοσιακές επενδύσεις σε μετοχές, ομόλογα, προϊόντα χρηματαγοράς και ακίνητα αποτελούν τη βάση των περισσοτέρων χαρτοφυλακίων, οι εναλλακτικές φαίνεται να κερδίζουν διαρκώς έδαφος. Με γοργά βήματα στο εξωτερικό, με βήμα αργό και φοβισμένο στην Κύπρο.
Πρόκειται για επενδυτικά προϊόντα πέραν των παραδοσιακών. Ο συνήθης ορισμός περιγράφει τις επενδύσεις σε απτά περιουσιακά στοιχεία, όπως για παράδειγμα, το κρασί, ο χρυσός, τα διαμάντια, οι αντίκες, τα έργα τέχνης, τα συλλεκτικά αντικείμενα, όπως τα νομίσματα και τα γραμματόσημα, όμως τελευταίως, σε μια πιο …χαλαρή του μορφή περιλαμβάνει και χρηματοοικονομικά, όπως τα hedge funds.
Υπάρχουν συγκεκριμένα αντικείμενα, που η αξία τους ανεβαίνει χρόνο με το χρόνο και η επένδυση σε αυτά μπορεί να αποβεί άκρως προσοδοφόρα. Ποια είναι αυτά;

Ιδού τι προτείνουν οι μεγαλύτεροι οίκοι δημοπρασιών, τα διεθνή περιοδικά, οι ιστοσελίδες, η διεθνής βιβλιογραφία, οι σύμβουλοι επενδύσεων και φανατικοί Κύπριοι συλλέκτες.
Χρυσός 
Τα τελευταία στοιχεία βρίσκουν τον χρυσό να καλπάζει προς τα 1,300 δολάρια ανά ουγκιά.
Η επένδυση σε χρυσό θεωρείται ασφαλής επιλογή. Η τιμή του πολύτιμου μετάλλου εξακολουθεί να καλπάζει, κάνοντας κάθε ουγκιά χρυσού… χρυσάφι!Ο χρυσός εξακολουθεί να αποτελεί το ασφαλές καταφύγιο των απανταχού επενδυτών, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικών κρίσεων. Οι αναλυτές σημειώνουν, ακόμα, πως η διολίσθηση του δολαρίου και οι φόβοι για πληθωρισμό συντηρούν την άνοδο της τιμής του. Στην αγορά του συνυπολογίστε τα μεταφορικά έξοδα στην περίπτωση ράβδων χρυσού στην οικία σας, αλλά και τα έξοδα αποθήκευσης και φύλαξης. Δεν είναι και λίγα!
Έχει υψηλή αξία και αποτελεί έναν ανεξάρτητο πόρο, επειδή δεν υπόκειται σε καμιά χώρα ή αγορά συναλλαγών. Επίσης, δεν συνδέεται με επιχειρήσεις ή κυβερνήσεις. Για τους λόγους αυτούς οι επενδύσεις σε χρυσό μπορούν, συνήθως, να βοηθήσουν τους επενδυτές να αποφύγουν ορισμένα προβλήματα που ενδεχομένως να εμφανιστούν στο γενικότερο οικονομικό περιβάλλον.
Στον επενδυτικό κόσμο είναι διαθέσιμες πολλές διαφορετικές μορφές λογαριασμών χρυσού. Το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη αποτελούν τις δυο μεγαλύτερες αγορές στον κόσμο για συναλλαγές του είδους αυτού. Οι αγορές του χρυσού λειτουργούν όπως και οι υπόλοιπες αγορές επενδύσεων και με παρόμοιο τρόπο με το χρηματιστήριο. Αυτό σημαίνει ότι πραγματοποιούνται καθημερινά αγορές και πωλήσεις και πως οι τιμές επηρεάζονται από τις οικονομικές συνθήκες των αγορών.
Ως ασφαλές καταφύγιο (safe heaven), ο χρυσός συνδυάζει την ευκολία ρευστοποίησης και το χαρακτηριστικό της διαφοροποίησης στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Η αντίθετη κίνηση της τιμής του μετάλλου από τις αγορές μετοχών προσφέρει σε πολλές περιπτώσεις στους επενδυτές μια μορφή ασφάλειας σε καταστάσεις διεθνών αναταραχών, αλλά και αντίστροφα.
Ο χρυσός τα τελευταία χρόνια εμφανίζει υψηλή μεταβλητότητα, όπως τα νομίσματα, και η αγορά του παρουσιάζει, επίσης, αρκετές ιδιαιτερότητες, καθώς ταυτόχρονα είναι εμπόρευμα (commodity), επηρεαζόμενο από τις θεμελιώδεις δυνάμεις της συγκεκριμένης αγοράς.
Στην αγορά του χρυσού κυρίαρχο ρόλο παίζουν τα αποθέματα.
Αν κάποιος επιθυμεί να επενδύσει σε χρυσό, μπορεί να αγοράσει πλάκες χρυσού από ένα γραμμάριο έως 400 ουγκιές (περίπου 12 κιλά). Επίσης, μπορεί να αγοράσει χρυσά νομίσματα, όπως είναι αυτά με τον αμερικανικό αετό ή την καναδική σφένδαμνο, το νοτιοαφρικανικό κρούκεραντ, το αυστριακό της φιλαρμονικής της Βιέννης, η αγγλική λίρα και άλλα. Τα νομίσματα αυτά μπορεί κανείς να τα μεταφέρει εύκολα και η αξία τους, συνήθως, ξεπερνάει εκείνη του χρυσού.
Μία άλλη επιλογή είναι η αγορά χρυσών κοσμημάτων, που δίνουν στον κάτοχό τους τη δυνατότητα να κερδίσει και από την υπεραξία, λόγω παλαιότητας και κατασκευής.
Επίσης, μπορεί κανείς να αγοράσει ένα πιστοποιητικό από διεθνείς οργανισμούς, το οποίο θα αντιπροσωπεύει συγκεκριμένο αριθμό ράβδων χρυσού, πληρώνοντας επιπλέον ένα ποσό για έξοδα φύλαξης και ασφάλισης. Επιπλέον, μπορεί να αγοράσει παράγωγα προϊόντα με βάση τον χρυσό ή μετοχές εταιρειών, οι οποίες ασχολούνται με την εξόρυξή του. Τέλος, κάποιος που ενδιαφέρεται να επενδύσει σε προϊόντα χρυσού, μπορεί να αγοράσει μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων που επενδύουν σε μετοχές χρυσού.

Γιώργος Διαμαντής, διευθυντής εργασιών, Private Banking, Marfin Laiki Bank
 
Κυπριακή και διεθνής αγορά
«Δεν έχουμε αρκετά στοιχεία για τις εναλλακτικές επενδύσεις στην Κύπρο, καθώς πρόκειται για μια καινούργια αγορά για εμάς. Στο εξωτερικό άρχισε να αναπτύσσεται περισσότερο από το 1990 και έπειτα.
Είναι αρκετά μικρό το ποσοστό που επενδύουμε. Οι επενδυτές δεν θα έλεγα ότι το φοβούνται, απλώς δεν το αντιλαμβάνονται ακόμη. Η εκπαίδευση του πελάτη στο να ξεφύγει από τις παραδοσιακές επενδύσεις είναι κάτι στο οποίο πρέπει να επενδύσουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και όχι μόνο.
Χρυσός
Πολύ καλά παραδείγματα εναλλακτικών επενδύσεων αποτελούν ο χρυσός και τα hedge funds. Τα τελευταία αποτελούν μια πολύ ειδική και ιδιαίτερη κατηγορία εναλλακτικών επενδύσεων, την οποία εμείς, ως τράπεζα, προωθούμε από το 1990. Εδώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές τεχνικές, όπως για παράδειγμα, το arbitrage.
Στο εξωτερικό παίζει πολύ η τέχνη και οι δημοπρασίες ανθούν, σε αντίθεση με την Κύπρο, όπου τώρα αρχίζουν οι δημοπρασίες να παίρνουν τα πάνω τους.
Είναι πολύ ανοδική η πορεία και του χρυσού διεθνώς, καθώς το δολάριο πιέστηκε ιδιαίτερα. Αυτό το διάστημα εμείς ρευστοποιούμε, ενώ αναμένουμε μια διόρθωση της τάξεως του  5% - 8%, για να μπούμε στη νέα αγορά.
Ειδικά εν καιρώ οικονομικής κρίσης πολλοί καταφεύγουν στις επενδύσεις σε ράβδους χρυσού. Στην Κύπρο δεν είναι και τόσο μεγάλη η ζήτηση, λόγω φόβου και δυσκολιών, όπως η πολύ ακριβή κατ’ οίκον μεταφορά του χρυσού, κυρίως, μέσω Ελβετίας.
Άνοδος
Προβλέπεται άνοδος των εναλλακτικών επενδύσεων διεθνώς. Το 1990 το συνολικό ενεργητικό των επενδύσεων αυτών παγκοσμίως ανερχόταν, περίπου, στα 40 δισεκατομμύρια δολάρια. Το 2000 ανήλθε στα 500 δις δολάρια. Σήμερα είναι, βέβαια, πολύ περισσότερα, αλλά δεν έχουμε, δυστυχώς, ακριβή στοιχεία.
Διαμάντια
Δεν είναι εύκολο να δημιουργήσουμε αυτή τη στιγμή πακέτα - προϊόντα πάνω στα διαμάντια. Μόνο μέσω Αυστραλίας βολεύει την Κύπρο, αλλά είναι αρκετά περίπλοκο και κοστίζει. Οι Κύπριοι δεν δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τρία - τέσσερα αιτήματα για επένδυση σε διαμάντια, που είχα πρόσφατα, ήταν από Ρώσους πελάτες μας.
Προτείνονται
Προτείνουμε τις εναλλακτικές στους Κύπριους ανεπιφύλακτα. Σχεδόν επιβάλλεται να διατηρούμε ένα μέρος των επενδύσεών μας σε εναλλακτικές, καθώς σε περιόδους κρίσης, είναι το χαρτοφυλάκιο που σώζει.
Στα πλεονεκτήματά τους συγκαταλέγονται ο περιορισμός της μεταβλητότητας, ο περιορισμός του επενδυτικού κινδύνου σε χαμηλότερα επίπεδα από τις παραδοσιακές, η μεγαλύτερη ανέλιξη στις επενδυτικές επιλογές, η ευρύτερη διασπορά επενδύσεων και ο περιορισμός και του ρίσκου. Επιτυγχάνεται, επίσης, προστασία κεφαλαιακής επένδυσης σε περισσότερες περιπτώσεις από τις παραδοσιακές. Ακόμα, πρόκειται για πιο ανεξάρτητες αγορές και πέρα από την πορεία των γενικών αγορών μπορούν να επιτύχουν αύξηση των απόλυτων αποδόσεων.
Προσοχή!
Η εκπαίδευση, η συνεχής ενημέρωση και η ενδελεχής έρευνα πάνω στο αντικείμενο είναι απολύτως απαραίτητα, καθώς η απάτη ανθεί, κυρίως όταν έχουμε να κάνουμε με συλλογές και αντίκες. Υπάρχει έλλειψη διαφάνειας και, πολύ σημαντικό, οι αγορές αυτές δεν είναι ελεγχόμενες.
Υπάρχει μια γενική δυσκολία στην κατανόηση των αγορών αυτών, κυρίως στις επενδύσεις όπως είναι τα ανερχόμενα αλλά και τα πολύπλοκα hedge funds. Οι απάτες και τα κολπάκια ανθούν εδώ. Τα hedge funds είναι τα χρυσά επενδυτικά μανιτάρια, ξεπετάγονται παντού και με γρήγορους ρυθμούς, μα αν δεν ξέρουμε να τα αναγνωρίζουμε, μπορεί και να μας δηλητηριάσουν».

Από το σύνολο της παραγωγής ορυκτών διαμαντιών, το 20% κατευθύνεται στην κατασκευή κοσμημάτων, ενώ το υποδεέστερης αξίας 80% σε βιομηχανικές χρήσεις, σύμφωνα με τον οργανισμό Gemological Laboratory. Ιστορικά το παιχνίδι στη διαμόρφωση των τιμών των διαμαντιών το κάνει η νοτιοαφρικανικής καταγωγής και πολυεθνική, πλέον, εταιρεία De Beers.
Αρχικά η De Beers ήταν παντοδύναμη, όμως τα πράγματα αλλάξανε με την έλευση νέων και δυνατών παικτών από Ρωσία, Μποτσουάνα, Αυστραλία και Καναδά. Σήμερα η Group De Beers ελέγχει ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό στην εμπορία των διαμαντιών, αλλά με τις κοινοπραξίες που έχει σε πολλές άλλες αφρικανικές χώρες και κυρίως στην Μποτσουάνα, εξακολουθεί να παραμένει κύριος συντελεστής της αγοράς. Η σημερινή, δηλαδή, αγορά στα διαμάντια, από μονοπωλιακή στο παρελθόν έχει εξελιχθεί σε ολιγοπωλιακή, όπου προεξέχουσα θέση στην παραγωγή και την τιμολόγηση στο καρτέλ έχει ο όμιλος De Beers. Παρά την ύπαρξη καρτέλ στην αγορά, η τιμή των ορυκτών διαμαντιών επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις της οικονομίας και ακολουθεί διαχρονικά σκαμπανεβάσματα. Το γεγονός αυτό κάνει τα διαμάντια μια ριψοκίνδυνη επένδυση, για όσους στοχεύουν σε βραχυχρόνια κέρδη. Αντίθετα, η τιμή των διαμαντιών μακροχρόνια εμφανίζει ανοδική τάση για τρεις, κυρίως, λόγους:
1. Οι προσφερόμενες ποσότητες ρυθμίζονται από το καρτέλ των παραγωγών, ώστε να μην υπερβαίνουν τη ζήτηση.
2. Η τιμή των διαμαντιών ενσωματώνει σε σημαντικό βαθμό τις αυξήσεις του παγκόσμιου πληθωρισμού.
3. Επειδή τα διαμάντια αποτιμώνται σε δολάρια, όσο αυτό πέφτει σε σχέση με το ευρώ τόσο η τιμή τους αυξάνεται σε δολάρια.
Στο χονδρεμπόριο των διαμαντιών τα σκήπτρα κρατά εδώ και δεκαετίες η Αμβέρσα στο Βέλγιο. Η κυριαρχία της Αμβέρσας είναι αναμφισβήτητη, καθώς το 80% των άκοπων διαμαντιών διακινούνται από εκεί, όπως, επίσης, και το 50% των κομμένων διαμαντιών, αλλά και το 50% όσων πηγαίνουν στη βιομηχανία.
H αγορά ενός διαμαντιού βασίζεται διεθνώς στα τέσσερα C - clarity, colour, cut, carat. Όμως, αυτό δεν είναι απαράβατος κανόνας. Δεν αγοράζεις διαμάντια βασιζόμενος μόνο στο κόψιμο, την καθαρότητα, το χρώμα και το βάρος. Οι παράγοντες αυτοί είναι, βέβαια, πολύ σημαντικοί, συντρέχουν, όμως, και άλλοι που καθορίζουν την αξία ενός διαμαντιού, όπως, η μοναδικότητα ορισμένων χρωμάτων και η σπανιότητα κάποιων μεγεθών.
Πρέπει πάντα να συμβουλευόμαστε έναν επαγγελματία ειδικό και να του εκθέτουμε τους λόγους για τους οποίους επιθυμούμε την αγορά ενός διαμαντιού.
Τα διαμάντια δεν προσφέρονται για βραχυχρόνια επένδυση. Δεν τα χρησιμοποιούμε, δηλαδή, όπως τις γούνες ή τα αυτοκίνητα. Αντίθετα, τα χρησιμοποιούμε όπως ένα σπίτι. Αφού πρώτα το χαρούμε για κάποιο χρονικό διάστημα, έρχεται ο καιρός που με την πώλησή του καλύπτονται κάποιες άλλες ανάγκες.
Ο ανταγωνισμός άγγιξε το κόκκινο σε δημοπρασία του Sotheby’s στη Γενεύη, όπου τρεις αγοραστές διεκδίκησαν μονόπετρο με διαμάντι cushion-cut των 7.64 καρατίων σε έντονο μπλε χρώμα. Το μήλο της έριδος, δηλαδή το δεμένο με κίτρινο χρυσό και πλατίνα δακτυλίδι, πήγε στα χέρια άγνωστου πελάτη του οίκου, έναντι του αστρονομικού ποσού των 8.034.503 δολαρίων.
Πρόκειται για τελική τιμή που έσπασε όλα τα μέχρι τότε ρεκόρ σε δημοπρασία, με $1.051.636 δολάρια ανά καράτι.
Το προηγούμενο ρεκόρ του Sotheby’s ήταν 796.178 δολάρια ανά καράτι για δακτυλίδι με διαμάντι brilliant-cut των 3.17 καρατίων σε έντονο μπλε χρώμα, τον Νοέμβριο του 2009.
Σύμφωνα με τα αρχεία του οίκου δημοπρασιών, το μονόπετρο που πουλήθηκε στις αρχές του έτους μας έχει το μεγαλύτερο cushion-cut διαμάντι στα χρονικά.
Ο οίκος αποκόμισε έσοδα ύψους 53.976.331 δολαρίων στον εαρινό κύκλο πωλήσεων Magnificent and Noble Jewels, ο οποίος ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες των αρχικών εκτιμήσεων των 32 με 46 εκατομμυρίων δολαρίων.

Έργα τέχνης

Εξαιρετικά αποδοτικές αποδεικνύονται οι επενδύσεις σε έργα τέχνης, οι οποίες μπορούν σε ορίζοντα πενταετίας ή δεκαπενταετίας να πολλαπλασιάσουν την αξία τους.
Παρά το γεγονός ότι τα έργα τέχνης δεν διαπραγματεύονται σε μια δομημένη αγορά, με την έννοια της οργανωμένης και χρηματιστηριακού τύπου αγοράς, οι τιμές τους ακολουθούν σαφώς το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. H τιμολόγηση ενός έργου τέχνης μπορεί, κατά προσέγγιση, να καθορισθεί από την τιμή πώλησης σε μια δημοπρασία είτε αφορά το ίδιο είτε κάποιο αντίστοιχο.

Τα έργα τέχνης με τις ψηλότερες τιμές πώλησης σε δημοπρασίες και ιδιωτικές αγοραπωλησίες διεθνώς:
<http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_most_expensive_paintings> )
1. Νο.5, 1948 προς $151.2 εκ
2. Woman III, $148.5 εκ
3. Portrait of Adele Bloch-Bauer I, $144.8 εκ
4. Portrait of Dr. Gachet, $139.0 εκ
5. Bal du Moulin de la Galette, $131.6 εκ

Μιχαλάκης Ζαμπέλας, επίτιμος πρόεδρος PricewaterhouseCoopers, συλλέκτης έργων τέχνης και ιδρυτής της ΖΜart Ltd

Μικρό το ρίσκο
«Η τέχνη μας απέδειξε πολλές φορές ότι είναι μια επένδυση ασφαλής.
Μέσω της διαδικασίας των δημοπρασιών ζούμε την πολύ ψηλή άνοδο των τιμών καταξιωμένων καλλιτεχνών. Θεωρείται μικρού ρίσκου επένδυση.
Τα τελευταία χρόνια επενδυτές, διαχειριστές κεφαλαίων και κερδοσκοπικά ιδρύματα επενδύουν σε έργα τέχνης μεγάλα κεφάλαια. Σε καιρό ύφεσης και σε περιόδους χρηματιστηριακής κρίσης, ενώ οι αξίες των ακινήτων και των μετοχών είχαν σοβαρές απώλειες, οι επενδύσεις έργων τέχνης πέτυχαν να διατηρήσουν τις αξίες τους.
Τα τελευταία δέκα χρόνια το χρηματιστήριο της τέχνης γνωρίζει άνθηση και η άνοδος των τιμών των έργων είναι πολύ ψηλή. Οι επενδυτές των έργων τέχνης, λόγω του ότι οι πιο δημοφιλείς οίκοι δημοπρασιών στον κόσμο αύξησαν τον ετήσιο τζίρο τους, δεν σταματούν να επενδύουν στο χώρο της τέχνης.
Έργα καταξιωμένων καλλιτεχνών, αλλάζοντας συνεχώς χέρια, ανεβάζουν τις τιμές των έργων.
Η τέχνη αποτελεί μακροπρόθεσμη επένδυση, αλλά μπορεί, επίσης, να είναι και βραχυπρόθεσμη. Εξαρτάται από το έργο τέχνης, το είδος και γενικά την αγορά.
Η εναλλακτική λύση
Ο επενδυτής ψάχνει διάφορους τρόπους, για να επενδύσει τα χρήματα που διαθέτει. Άλλοι επενδύουν σε ακίνητη περιουσία, σε μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια κι άλλοι σε εναλλακτικές επενδύσεις, όπως είναι τα έργα τέχνης, οι αντίκες, τα βιβλία και τα μουσικά όργανα.     Ο επενδυτής ψάχνει γι’ αυτές τις εναλλακτικές λύσεις, ώστε να διαφυλάξει την επένδυσή του, αλλά και για να αποφύγει τα μεγάλα ρίσκα. Τέτοιες επενδύσεις, κυρίως επενδύσεις σε έργα τέχνης, έχουν πολλές φορές αποδειχτεί πολύ πιο κερδοφόρες, γιατί στην πλειοψηφία τους δεν αποσκοπούν στο άμεσο κέρδος. Το μειονέκτημα αυτών των επενδύσεων είναι πολλές φορές η άγνοια του επενδυτή στον εναλλακτικό χώρο, όπου επενδύει.
Σε αριθμούς
Η δική μας συλλογή, με έργα που φτάνουν σε συνολική αξία, περίπου, τα 3.750.000 ευρώ, είναι, ίσως, η μεγαλύτερη και πλουσιότερη στην Κύπρο σε έργα, κυρίως, Κυπρίων καλλιτεχνών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα από τα πιο σημαντικά έργα της συλλογής, που θα εκτίθεται στο Μουσείο Τεχνών Λουκίας και Μιχαλάκη Ζαμπέλα - το οποίο αυτή τη στιγμή ευρίσκεται υπό ανέγερση και που προγραμματίζεται να τελειώσει το καλοκαίρι του 2011 - είναι το έργο του Θεόδωρου Ράλλη, Δυο Γυναικείες Μορφές -  Φιλία και Αρετή, 1877, λάδι σε καμβά, σε διαστάσεις 91 x 62 εκ. Το έργο αυτό είναι ανάμεσα σ’ εκείνα που ζωγράφισε κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1877, με θέμα αυτό της φιλίας και της αρετής, εμπνευσμένο από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Έχει αξία, περίπου, 150 χιλιάδες ευρώ.

Πετρέλαιο και εμπορεύματα (commodities)
Tο φράγμα των 300 δις δολαρίων ξεπέρασαν τον Ιούλιο του 2010 οι επενδύσεις στις αγορές εμπορευμάτων διεθνώς, σύμφωνα με στοιχεία της Barclays Capital.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, οι τιμές των περισσότερων εμπορευμάτων - πετρέλαιο, μέταλλα, χρυσός, τρόφιμα - αυξάνονται με αλματώδεις ρυθμούς. Η άνοδος στις τιμές πυροδοτήθηκε από τη ραγδαία αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για εμπορεύματα, η οποία οφείλεται στους υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, που καταγράφουν οι μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Κίνα και Ινδία.     Η ανοδική αυτή τάση στις τιμές προσέλκυσε μεγάλο αριθμό νέων επενδυτών στις αγορές εμπορευμάτων.Η μεγάλη συσσώρευση επενδυτικών κεφαλαίων στις προθεσμιακές αγορές εμπορευμάτων άσκησε επιπλέον ανοδική πίεση στις τιμές. Oι μακροπρόθεσμες προοπτικές στις αγορές εμπορευμάτων παραμένουν θετικές, καθώς οι μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Κίνα και η Ινδία, θασυνεχίσουν να αναπτύσσονται με υψηλούς ρυθμούς, παρά την επιβράδυνση
της οικονομίας των ΗΠΑ.

Παιχνίδια
Οι τιμές των συλλεκτικών παιχνιδιών δεν φαίνεται να έχουν πέσει, παρά την κρίση, όπως μας ανέφερε ένας από τους μεγαλύτερους Κύπριους συλλέκτες παιχνιδιού, ο οποίος θέλησε να παραμείνει ανώνυμος, χάριν ασφαλείας! Όπως καταλαβαίνετε, ούτε τα παιχνίδια είναι επένδυση… παίξε γέλασε.
Τους απανταχού συλλέκτες - επενδυτές παιχνιδιού, που παρακολουθούν εναγωνίως το eBay και τη Vectis Λονδίνου - το σημαντικότερο, δηλαδή, οίκο δημοπρασίας στον κόσμο αυτή τη στιγμή - ακολουθούν και οι Κύπριοι συλλέκτες.
Τη μεγαλύτερη ζήτηση παγκοσμίως έχουν τα παιχνίδια από την Ιαπωνία της περιόδου 1950 -1960. Όμορφα, πολύπλοκα παιχνίδια και με ωραία κουτιά. Ναι, παίζει μεγάλο ρόλο το κουτί στην αγορά αυτή, όπως ο φάκελος για τους συλλέκτες γραμματοσήμων.
 Τα ιαπωνικά παιχνίδια με θέμα το διάστημα, της περιόδου 1950-1960, απέκτησαν μεγάλη αξία. Ένας ακόμα λόγος ήταν το ότι καθώς έσπαγαν πολύ εύκολα δεν είχαν μείνει πολλά, ήταν δυσεύρετα και αυτό τα έκανε πολύ δημοφιλή. Ζήτηση έχουν και τα γερμανικά παιχνίδια της προπολεμικής περιόδου, μέχρι και το 1950. Ζητούνται, επίσης, τα αγγλικά παιχνίδια εταιρειών, όπως, Matchbox, Tinky Toys και Corgi, τα οποία βγήκαν στην αγορά το 1960 και έχουν πολύ πιστούς ακόλουθους. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν, επίσης, κάποια ρωσικά παιχνίδια.
Εξαιρετικά συλλεκτικά αντικείμενα βρίσκουμε και ανάμεσα στα ελληνικά παιχνίδια, όμως πέρα από της εταιρείας Lyra, δεν έφτασαν ποτέ στην Κύπρο. Σημειώνεται τεράστιο ενδιαφέρον για τα παιχνίδια αυτά από Κύπριους συλλέκτες -επενδυτές. Πρόκειται, κυρίως, για παιχνίδια των δεκαετιών 1950 και 1960. 

Κρασί

Δεν δίνει μόνο ζωή και αξέχαστα βράδια. Χαρίζει και φοβερές επενδυτικές αποδόσεις!
Το κρασί κατά τον 21ο αιώνα ξεπέρασε σε απόδοση το δείκτη της Wall Street.
Το 2008 σχεδόν επτά εκατομμύρια δολάρια συγκεντρώθηκαν σε δημοπρασία κρασιού, που έγινε στο Χονγκ Κονγκ, δείχνοντας πως οι αγοραστές τού δίνουν και καταλαβαίνει!
Ξέρουν τι κάνουν. Σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, όπως η τωρινή, πολλοί ψάχνουν εναλλακτικούς τρόπους να επενδύσουν τα λεφτά τους. Όπως φαίνεται, οι επενδύσεις στο καλό κρασί έχουν μεγάλα κέρδη χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο.
 Το κρασί Chateu Lynch - Bages Pauillac 2000 πουλήθηκε για 450 στερλίνες το 2001 ανά κάσα, ενώ τώρα πωλείται για 1.200 στερλίνες. Χρειάζεται, όμως, υπομονή για την επένδυση αυτή. Λογικό αν το σκεφτείτε. Της οποιασδήποτε κίνησής σας πρέπει να προηγηθεί μια ματιά στις τιμές των συλλεκτικών κρασιών, σύμφωνα με το Ken's ή να προμηθευτείτε το βιβλίο Wine Price File, απαραίτητη πηγή για τις πρόσφατες τιμές των κρασιών σε όλο τον κόσμο. Μπείτε, ακόμα, στο Wine Investor, ένα blog που απευθύνεται τόσο στους κλασικούς φίλους του κρασιού - που θέλουν να αγοράσουν σπάνια κρασιά - όσο και σε αυτούς που ενδιαφέρονται να αποκομίσουν κέρδος από αυτά. Η ιστοσελίδα βαθμολογεί και κρίνει το κάθε κρασί ξεχωριστά, ακολουθώντας την κλίμακα Robert Parker.

Βιβλία

Τα βιβλία μπορούν ως επένδυση να κάνουν... τα μαγικά τους, με τον ίδιο μαγικό τρόπο που το πρωτότυπο του βιβλίου Ο Χάρυ Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος, της τότε άγνωστης συγγραφέως Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, πωλήθηκε  προς 25 χιλιάδες δολάρια και ανεβαίνει!
 Οι επενδύσεις σε σπάνια βιβλία σχεδόν πάντα αποφέρουν κέρδη. Το Worth Magazine δείχνει τις πρώτες εκδόσεις κλασικών λογοτεχνικών έργων να έχουν εξαιρετικές μέσες ετήσιες αποδόσεις, κατατροπώνοντας πολλά αμερικανικά ομόλογα και μετοχές. Ένα από τα πιο ακριβά χειρόγραφα, που πωλήθηκαν ποτέ, είναι το Codex Leicester του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, προς 30.8 εκ δολάρια. Πίσω από την αγορά κρυβόταν ένας δεινός εγκέφαλος. Το λαμπρό μυαλό του ιδρυτή της Microsoft, Bill Gates. Κάτι θα ξέρει ο άνθρωπος...                  Μπορεί, βλέπετε, να κυκλοφορεί η κακή φήμη πως οι υπολογιστές αντικαθιστούν σιγά - σιγά οτιδήποτε σε έντυπη μορφή, μπορεί να θεωρούνται το μέλλον, αλλά κάποιες αξίες, όπως το βιβλίο, όχι μόνο παραμένουν σταθερές, αλλά αυξάνεται η αξία τους όσο το διαδίκτυο καταβαραθρώνει τις εκτυπώσεις.
Αρκετές ιστοσελίδες προσφέρουν δωρεάν πληροφορίες για σπάνια βιβλία και χειρόγραφα, όπως το rare-books.com, το οποίο προσφέρει περισσότερες από 100 ηλεκτρονικές βιβλιογραφίες και 600.000 σελίδες online. Η abebooks.com είναι, επίσης, εξαιρετική. Η The Huffington Post είχε προ ολίγων ημερών αναφορά στις κινήσεις της ιστοσελίδας, κατατάσσοντας τις δέκα πρώτες, βάσει αξίας, αγοραπωλησίες. Αξίζει να ρίξετε μια ματιά στο <http://www.huffingtonpost.com/richard-davies/the-top-10-most-expensive_b_667644.html>
Η ιστοσελίδα biblion.com είναι, επίσης, αρκετά καλή.
Το βιβλίο Out of Print and Into Profit, μια έκδοση για αρχάριους και επίδοξους συλλέκτες βιβλίων, προσφέρει, επίσης, εξαιρετικά χρήσιμες πληροφορίες για συλλεκτικά βιβλία και μπορείτε να το παραγγείλετε εύκολα από το Amazon.

Νομίσματα
Σε σύγκριση με τα έργα τέχνης ή τα παλιά έπιπλα, τα νομίσματα κοστίζουν πολύ λιγότερο και το ποσοστό απόδοσής τους είναι αρκετά μεγάλο. Η συλλογή σπάνιων νομισμάτων και χαρτονομισμάτων μπορεί να σας ωφελήσει τα μέγιστα, αν διαλέξετε τα σωστά.
Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, η κυβέρνηση έχει σταματήσει να κόβει ασημένια νομίσματα, με αποτέλεσμα η αξία τους στην αγορά να έχει διπλασιαστεί.
Η βιβλιογραφία συμβουλεύει την εξειδίκευση και την εστίαση της συλλογής είτε χρονικά είτε θεματικά. Αυτές είναι οι πιο απλές μορφές εξειδίκευσης. Πιο δύσκολη, αλλά αποδοτικότερη, είναι η εξειδίκευση στα ελαττωματικά νομίσματα. Καλή γνώση της ιστορίας αποτελεί έξτρα προσόν για τον επίδοξο επενδυτή - συλλέκτη νομισμάτων.
Στο money.org (American Nomismatic Association), αλλά και στο βιβλίο Standard Catalog of World Coins, Chester L. Krause & Clifford Mishier, εκδόσεις Krause, θα βρείτε αρκετή ενημέρωση.
Μουσικά όργανα (photo violin Steinway tou John Lenon me timi 2 ek. Dolaria)
Σύμφωνα με άρθρο της Newsday, την τελευταία δεκαετία τα καλοφτιαγμένα κλασικά βιολιά είχαν καλύτερες αποδόσεις από πολλές άλλες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων και των μετοχών.
Τα μουσικά όργανα, σε αντίθεση με πολλά άλλα συλλεκτικά είδη, έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα: Είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιγραφούν και να πλαστογραφηθούν και έτσι δεν μπορούν εύκολα να αποτελέσουν αντικείμενο εξαπάτησης.
Αριστουργήματα, όπως τα κλασικά Stradivarius, είναι μετρημένα και αναγνωρισμένα από πλήθος μουσικών και κριτικών τέχνης. Φιγουράρουν, μάλιστα, πολύ συχνά στις λίστες του Forbes με τα πιο ακριβά μουσικά όργανα.
Ανάμεσα στα πιο περιζήτητα κομμάτια συγκαταλέγονται το Steinway του John Lennon, αξίας άνω των δύο εκατομμυρίων δολαρίων, το Strat του Eric Clapton, αξίας ενός εκατομμυρίου δολαρίων ή ακόμα και τα ντραμς του Keith Moon, αξίας 250 χιλιάδων δολαρίων.
Οι ειδικοί του οίκου δημοπρασιών Christie's έχουν θέσει ορισμένα κριτήρια, που πρέπει να λάβει κανείς σοβαρά υπόψη, προτού προχωρήσει σε μια επένδυση αγοράζοντας συλλεκτικά μουσικά όργανα. Πρέπει, λοιπόν, να μαθαίνετε τον κατασκευαστή του, τον καλλιτέχνη που το χρησιμοποίησε και φυσικά την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται το όργανο.
Η γενικότερη τάση για αγορά συλλεκτικών οργάνων είναι ανοδικότατη, ενώ η στροφή των θεσμικών επενδυτών τα τελευταία χρόνια έχει καταστήσει ακόμη πιο επικερδή την αγορά.       Το Chi Mei Foundation στην Ταϊβάν ανακοίνωσε πρόσφατα ότι προχώρησε σε εξαγορά - επένδυση συλλογής βιολιών, συνολικής αξίας 25 εκατομμυρίων δολαρίων, στην οποία περιλαμβάνονται και πέντε Stradivarius.

Γραμματόσημα
Η αξία των γραμματοσήμων ανεβαίνει με την πάροδο των χρόνων. Έτσι, μπορούν να θεωρηθούν μακροχρόνια επένδυση, αφού δεν συμφέρει να αποκτήσει κάποιος σήμερα γραμματόσημα και να τα πουλήσει, για παράδειγμα, σε δύο μήνες. Θα πρέπει, όπως σε κάθε μορφή επένδυσης, να περιμένει να ωριμάσει η τοποθέτησή του.
Οι τιμές των γραμματοσήμων διαμορφώνονται σε ένα άτυπο χρηματιστήριο, καθορίζονται, δηλαδή, από την προσφορά και τη ζήτηση που υπάρχει κάθε φορά. Όπως αναφέρουν όσοι γνωρίζουν καλά αυτή την αγορά, οι παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν τη ζήτηση έχουν να κάνουν και με τις γενικότερες συνθήκες, που επικρατούν σε μια οικονομία.
Ανεξαρτήτως, πάντως, των συγκυριακών παραγόντων που ενδέχεται να επηρεάζουν την αγορά, τα σπάνια γραμματόσημα - που έχουν, συνήθως, τιμή που καίει - δεν πλήττονται εύκολα και πολλοί τα θεωρούν σίγουρη επένδυση. Αυτό συμβαίνει γιατί απευθύνονται σε συλλέκτες με μεγάλο πορτοφόλι, η ευημερία των οποίων δεν κλονίζεται εύκολα.
Σπάνια ελληνικά γραμματόσημα του προηγούμενου αιώνα, που έχουν μεγάλη ζήτηση και θεωρούνται κορυφαία παγκοσμίως, είναι αυτά του κλασικού φιλοτελισμού. Απεικονίζουν τις κεφαλές του Ερμή ή έχουν παραστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων. Ένα από τα πιο ακριβά ελληνικά γραμματόσημα είναι το Σολφερίνο. Εκδόθηκε το 1872 και έχει παράσταση με την κεφαλή του Ερμή.
Η αξία τους δεν εξαρτάται, βεβαίως, μόνο από τη γενική οικονομική κατάσταση και τη σπανιότητα. Σημαντικό ρόλο παίζει και η φυσική κατάστασή τους. Ο καλύτερος συνδυασμός είναι να είναι σπάνια και σε άριστη κατάσταση. Τα σοβαρότερα ελαττώματα είναι το σχίσιμο ή το κόψιμο και το τρύπημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα γραμματόσημα αχρηστεύονται. Μικρότερα προβλήματα θεωρούνται το τσάκισμα (ελαφρό) και η εκλέπτυνση (μικρή) του χαρτιού, που διακρίνονται με την τοποθέτησή τους απέναντι στο φως. Επίσης, αρνητικά στοιχεία είναι η ύπαρξη στιγμάτων και κηλίδων.
Η άψογη εμφάνιση ενός γραμματοσήμου προϋποθέτει την πλήρη οδόντωσή του. Αν υπάρχει έλλειψη δοντιού, τότε η αξία του μειώνεται. Όσα δεν έχουν οδόντωση πρέπει να παρουσιάζουν εικόνα συμμετρική.
Και το χρώμα του γραμματοσήμου, όμως, πρέπει να διατηρείται όπως ήταν στην αρχική μορφή του. Να είναι, δηλαδή, ζωντανό. Τέλος, όσα γραμματόσημα έχουν σφραγίδες κερδίζουν σε αξία, αν αυτές είναι καθαρές. Συνήθως, όμως, τα ασφράγιστα έχουν μεγαλύτερη αξία από τα σφραγισμένα, εκτός κι αν πρόκειται για ειδικές σφραγίδες.
Όσον αφορά στις δημοπρασίες, κατά βάση συμφέρει τους αγοραστές να απευθύνονται σε αυτές, γιατί έχουν κέρδος. Στη δημοπρασία μπορεί να αγοράσει κανείς γραμματόσημα είτε σε σειρά είτε σε κομμάτια, με έκπτωση 20%-30%, εφόσον η τιμή τους ξεκινάει από το 60% της αξίας τους, ενώ τα μαγαζιά ,συνήθως, κάνουν έκπτωση 10%.
Θα πρέπει να ακολουθήσετε και κανόνες σε ό,τι αφορά τη συντήρησή τους, γιατί έτσι προστατεύετε την επένδυσή σας. Φροντίστε να τα διατηρείτε σε ένα ντοσιέ, μακριά από υγρασία, ζέστη και φως. Για την αποφυγή αγοράς πλαστών γραμματοσήμων να ζητάτε πιστοποιητικό γνησιότητας, το κόστος του οποίου είναι, περίπου, το 10% της αξίας του γραμματοσήμου.

Το πιο ακριβό γραμματόσημο του κόσμου πουλήθηκε σε δημοπρασία στη Γενεύη τον Μάιο του 2010. Είναι σουηδικό, λέγεται Treskilling Yellow και είναι ένα από τα τρία γραμματόσημα, που είχαν τυπωθεί το 1855 και κανονικά έπρεπε να ήταν πράσινα. Λόγω, όμως, προβλήματος κατά την εκτύπωση, βγήκαν σε χρώμα κίτρινο.  Το ίδιο γραμματόσημο σημείωσε ρεκόρ το 1996, όταν είχε πουληθεί για δύο, περίπου, εκατομμύρια ευρώ.

Άκης Χρήστου, Σολώνειον Κέντρο Βιβλίου

Το ρίσκο
«Παρόλο που προσωπικά δεν αντιμετωπίζω το θέμα ως επένδυση, θεωρώ πως - όπως τα περισσότερα συλλεκτικά - σίγουρα τα γραμματόσημα θεωρούνται επενδύσεις μικρότερου ρίσκου. Νοουμένου, βέβαια, πως ο επενδυτής γνωρίζει καλά το αντικείμενο, για να ξεχωρίζει τα γνήσια από τα πλαστά και να μην τον εξαπατούν. Οι απάτες, βλέπετε, δίνουν και παίρνουν.
Σε διάφορες δημοπρασίες τα καλά γραμματόσημα παίρνουν τεράστιες τιμές. Συνήθως παίρνουν τιμή 50% πιο ψηλή από εκείνη που υπολογιζόταν από τους ειδικούς πριν από τη δημοπρασία. Ελάχιστοι συλλέκτες γραμματοσήμων έχουν αυτοσκοπό την επένδυση, αλλά είναι τέτοια, αφού επενδύει  κάποιος σ’ αυτή τη δραστηριότητα αρκετά χρήματα και χρόνο. Χρειάζεται, βλέπετε, αρκετή έρευνα αγοράς. Οι χειρισμοί πρέπει να είναι προσεκτικοί. Βεβαίως, όπως κάθε επένδυση, μπορεί να αποφέρει μεγάλο κέρδος.
Τα απαιτούμενα
Χρειάζεται, επίσης, συνεχής ενημέρωση.
Πολύ συχνά ένας συλλέκτης, για να προσπαθήσει να αποκτήσει κάτι νέο που επιθυμεί, χρειάζεται να επενδύσει μέρος της ήδη υπάρχουσας συλλογής και να επενδύσει τα χρήματα που θα πάρει σε κάτι πιο σπάνιο. Πολλοί εξειδικεύονται σε κάτι και εδώ είναι το κλειδί! Η επένδυση, δηλαδή, σε γραμματόσημα κάποιας συγκεκριμένης περιόδου ή θέματος. Εξειδικεύεται και εμβαθύνει στο αντικείμενο όσο πιο πολύ γίνεται κι έτσι ανεβάζει την αξία της συλλογής του. Όσο πιο εξειδικευμένη είναι η συλλογή τόσο πιο πολύ αποδίδει η επένδυσή του.
Το ψάξιμο
Το πιο σπάνιο, ίσως, κυπριακό γραμματόσημο είναι το γνωστό ως: Η διπλή εκτύπωση της πέννας Cyprus.
Οι μεγαλύτεροι και πιο σοβαροί ετήσιοι κατάλογοι γραμματοσήμων, που αντικατοπτρίζουν την αγορά καλύτερα, είναι αυτή τη στιγμή ο Stanley Gibbens Λονδίνου και ο Scott των ΗΠΑ.
Οι συλλέκτες 
Ένας επίδοξος συλλέκτης - επενδυτής θα πρέπει να γνωρίζει καλά τις φιλοτελικές κατηγορίες, να κάνει έρευνα, να ξέρει τι θέλει, να εξειδικευτεί και να εμβαθύνει, να επικεντρώσει τη συλλογή του σε χρόνο, χώρο και θέμα, να μελετάει και να ενημερώνεται από τους καταλόγους κι από το διαδίκτυο. Πρέπει, επίσης, να είναι πολύ προσεχτικός, καθώς υπάρχουν απάτες, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό, να μην παρασύρεται και να μην αγοράζει βιαστικά.
Αυτό που είναι σημαντικό να θυμόμαστε, όμως, είναι πως αν κάποιος το κάνει μόνο ως επενδυτής, θα αποτύχει. Χρειάζεται πολύ πάθος και όχι μόνο κερδοσκοπικές διαθέσεις.
Η διαδοχή
Τεράστιο πρόβλημα αποτελεί η... διαδοχή των συλλεκτών, οι οποίοι κάνουν τις συλλογές τους κατά κανόνα από χόμπι κι αγάπη. Τα παιδιά τους, συνήθως, δεν ενδιαφέρονται ή ασχολούνται πολύ λιγότερο. Έτσι, κατά κανόνα οι συλλογές μετά το θάνατο των συλλεκτών,  βγαίνουν σε δημοπρασίες».

Ψάξτε στη σοφίτα!
Για επενδυτές μικρότερων χαρτοφυλακίων ή ακόμη και ανύπαρκτου κεφαλαίου, υπάρχει πάντα και το Κεφάλαιο Σοφίτας!   Ο όρος αποτελεί επινόηση του IN Business, γι’ αυτό μην ψάχνετε μάταια σε βιβλία και ιστοσελίδες. Ψάξτε καλύτερα... στην αποθήκη σας.
Αυτοκόλλητα του 1970, που φυλάξατε σε ένα κουτί στη σοφίτα όταν ήσασταν έφηβοι και τα αγοράζατε κατά δεκάδες από το περίπτερο και δεν τα υπολογίζατε, μπορεί να έχουν σήμερα αξία χιλιάδων ευρώ.
 Ένένα και μόνο γραμματόσημο πάνω στο σε φάκελο από ερωτικό ραβασάκι, που η γιαγιά σας φύλαξε από το 1930., Έένα πολύ παλιό παντελόνι jean, μια MonopolyΜονόπολυ του 1940, παλιά κόμικς, συλλεκτικές κάρτες με ποδοσφαιριστές που αυτή τη στιγμή μπορεί να μην βρίσκονται καν εν ζωή, παιχνίδια, αυτόγραφα διασημοτήτων, ακόμη και τάπες και ούτω καθ' εξής , είναι μερικά μόνο από τα αντικείμενα που αποτελούν σίγουρη επένδυση, μιας και η αξία τους ανεβαίνει με καλπάζοντες ρυθμούς.   Αν και δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τρόπος, για να υπολογίσουμε το πόσο κοστίζουν ένα της αξίας τους, είναι πιθανότατα υψηλό και αξίζει της προσοχής σαςείναι σίγουρο: τα ποσά είναι αρκετά μεγάλα και σίγουρα αξίζουν της προσοχής σας. Για παράδειγμα, μια συλλογή από κάρτες baseball στην Αμερική πουλήθηκε στην Αμερική από έναν 89 ετών συλλέκτηχρονο έναντι 1.9 εκατομμυρίων δολαρίων. Ακόμη και αντικείμενα που δεν θεωρούνται αντίκες, όπως video games, μπορούν να κάνουν το επενδυτικό τους θαύμα!
Σημείωση: Κάποια πράγματα δεν έχουν τιμή. Προτού  στείλετε το αγαπημένο σας αυτοκινητάκι μινιατούρα ή την πρώτη σας κούκλα σε δημοπρασίες, σκεφτείτε το δύο φορές. Καλές οι επενδύσεις, αλλά σε καμία περίπτωση δεν κάνουν απόσβεση της συναισθηματικής αξίας. Αν το αποχωριστείτε και αποφασίσετε να το αγοράσετε πίσω, θα χρειαστείτε το δεκαπλάσιο ποσό.