Επίκεντρο διπλωματικής αντιπαράθεσης, μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας, αποτελεί η αεροπορική βάση "Ανδρέας Παπανδρέου". Η κυπριακή Κυβέρνηση πιέζεται και από τις δύο πλευρές να δώσει λύσεις που να τις ικανοποιούν και αισθάνεται να βρίσκεται στο μέσο μίας διαμάχης, με ενδεχόμενο οποιαδήποτε απόφασή της να δημιουργήσει προβλήματα στις σχέσεις, είτε με τη μία είτε με την άλλη μεγάλη δύναμη.
Η αντιπαράθεση ξεκίνησε όταν η ρωσική Κυβέρνηση ζήτησε ευθέως από την κυπριακή πλευρά στρατιωτικές διευκολύνσεις, τόσο στα κυπριακά λιμάνια όσο και στην αεροπορική βάση.
Μάλιστα, ζήτησε όπως στη βάση τής παραχωρηθεί χώρος επί ενοικίω, τον οποίο θα διαχειρίζεται όπως η ίδια επιθυμεί. Η κυπριακή Κυβέρνηση απάντησε ότι είναι έτοιμη να παραχωρήσει, όπως και σε άλλες χώρες, διευκολύνσεις, αλλά θα είναι δύσκολο να ικανοποιήσει το αίτημα για ενοικίαση χώρου στην αεροπορική βάση.
Το αίτημα της ρωσικής Κυβέρνησης, άγνωστο πώς, έγινε γνωστό στην αμερικανική πλευρά, η οποία έσπευσε αμέσως να τονίσει προς την κυπριακή Κυβέρνηση ότι δεν συμφωνεί με την ενοικίαση χώρου στην αεροπορική βάση, τον οποίο θα διαχειρίζεται η ρωσική Κυβέρνηση. Όταν υπεδείχθη προς την αμερικανική πλευρά ότι η Ρωσία αποτελεί σταθερό συμπαραστάτη της κυπριακής Κυβέρνησης στο Συμβούλιο Ασφαλείας, και αιμοδότη της κυπριακής οικονομίας, η αμερικανική Κυβέρνηση υπέδειξε με κατηγορηματικό τρόπο προς την κυπριακή πλευρά "ναι, αλλά και η Κύπρος βρίσκεται υπό αμερικανική επιρροή".
Το θέμα δεν έχει λήξει. Συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις με τη ρωσική Κυβέρνηση, προκειμένου να βρεθεί λύση η οποία να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, αλλά μέχρι σήμερα δεν επετεύχθη συμφωνία. Μάλιστα, η ρωσική Κυβέρνηση απαιτεί όπως η συμφωνία επέλθει πριν από την επίσημη επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα, απαίτηση η οποία ερμηνεύεται από κυβερνητικούς κύκλους ως μήνυμα πως, εάν δεν επέλθει συμφωνία, είναι ενδεχόμενο η επίσκεψη να μην πραγματοποιηθεί.
Είναι έκδηλο ότι η κυπριακή Κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση και στο ενδιάμεσο μίας αντιπαράθεσης, η οποία πιθανότατα να επηρεάσει τις σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και με τις δύο χώρες. Η προσπάθεια να κρατηθούν ισορροπίες είναι δύσκολη, καθώς η ικανοποίηση είτε της μίας είτε της άλλης πλευράς θα στερήσει στηρίγματα της Κύπρου, πολιτικά και οικονομικά.
Διλήμματα και για την ΕΛΒΟ
Η Κυβέρνηση, πέραν των άλλων, έχει να αντιμετωπίσει και τις τριβές που δημιουργούνται με την Αθήνα, στο θέμα της σύμβασης με την Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ).
Η ΕΛΒΟ υπέγραψε σύμβαση με την κυβέρνηση Χριστόφια, διά της οποίας αναλάμβανε υποχρέωση να προμηθεύσει 309 στρατιωτικά οχήματα στην Εθνική Φρουρά, έναντι 37,4 εκ. ευρώ. Η σύμβαση πρόβλεπε τη σταδιακή παράδοση των οχημάτων και την ολοκλήρωσή της μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου του 2012.
Λόγω των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ΕΛΒΟ, δεν ανταποκρίνεται στις δεσμεύσεις της, με αποτέλεσμα να μην παραδώσει τα μισά και πλέον αυτοκίνητα. Δεδομένου, ακόμη, ότι υπάρχουν πληροφορίες ότι, λόγω των οικονομικών προβλημάτων, η Βιομηχανία αντιμετωπίζει κίνδυνο κλεισίματος, ή να ιδιωτικοποιηθεί με απαίτηση της Τρόικας, το ενδεχόμενο να ζημιωθεί το κυπριακό Δημόσιο είναι πιθανότατο.
Ύστερα από πρωτοβουλία του Υπουργού Άμυνας, Φώτη Φωτίου, το θέμα παρεπέμφθη προς γνωμάτευση στη Νομική Υπηρεσία, η οποία έδωσε οδηγίες για κατάσχεση των εγγυητικών ύψους επτά εκατομμυρίων καθώς και διεκδίκηση ποσού τριών εκ. ευρώ για μη εκτέλεση της σύμβασης.
Η απόφαση της Νομικής Υπηρεσίας προκάλεσε την έντονη αντίδραση της ελληνικής Κυβέρνησης, η οποία παρενέβη προς τη Λευκωσία, με επιστολές του Υπουργού Άμυνας Αβραμόπουλου προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Φώτη Φωτίου, ζητώντας όπως ανασταλεί η κατάσχεση των εγγυητικών, η οποία, εάν προχωρήσει, θα καταδικάσει τελεσίδικα την ΕΛΒΟ. Πληροφορίες που μιλούν για αποστολή επιστολής από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, δεν επιβεβαιώνονται από την επίσημη κυπριακή πλευρά.
Πάει στο Υπουργικό
Η κυπριακή Κυβέρνηση βρίσκεται κάτω από σοβαρά διλήμματα στο θέμα της ΕΛΒΟ. Από τη μια, εάν δεν προχωρήσει στην κατάσχεση των εγγυητικών, θα στερήσει το κράτος από ένα ποσό γύρω στα οκτώ εκ. ευρώ. Εάν προχωρήσει στην υλοποίηση της απόφασης, είναι δυνατόν να κατηγορηθεί ότι στρέφει το πρόσωπο από τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, η οποία, ας σημειωθεί, συνεχίζει να αποτελεί το κύριο στήριγμα της Εθνικής Φρουράς. Συγκεκριμένα, έγκυρη πηγή μάς δήλωσε ότι "χωρίς την Ελλάδα δεν στέκει Εθνική Φρουρά".
Μέχρι στιγμής, η Κυβέρνηση δεν έχει πάρει αποφάσεις για το συγκεκριμένο θέμα. Και προκειμένου να μη φορτωθεί το βάρος των ευθυνών το Υπουργείο Άμυνας, ο Φώτης Φωτίου προσανατολίζεται να το θέσει στο Υπουργικό Συμβούλιο για τη λήψη της σχετικής απόφασης.