Ο Εθνικός Άχνας δεν είναι απλά μία ποδοσφαιρική ομάδα. Είναι το ζωντανό κύτταρο της κατεχόμενης Άχνας, που ενώνει τους κατοίκους της μικρής προσφυγικής κοινότητας στο Δασάκι και κρατεί αναμμένη τη φλόγα και την πίστη για επιστροφή. Μόλις λίγα μέτρα από τη φυσική του έδρα, απέναντι από τα σπίτια και τις περιουσίες τους, οι άνθρωποι του Εθνικού και γενικά οι Αχνιώτες, όχι μόνο δεν λυγίζουν αλλά κάνουν το δάκρυ τους δύναμη αγώνα και δημιουργίας. Το σύνθημα στο προσωρινό οίκημά του δίπλα από το γήπεδο στο Δασάκι, που λέει: «Με τη θωριά και τη σκέψη στην Άχνα», εκφράζει απόλυτα τους ανθρώπους του Εθνικού. Ο Εθνικός συμπληρώνει φέτος 45 χρόνια ζωής. Ιδρύθηκε το 1968 ύστερα από αρκετές σκέψεις διαφόρων παραγόντων της κοινότητας, οι οποίοι είχαν στόχο τη δημιουργία ενός αθλητικού σωματείου. Το ιδρυτικό διοικητικό συμβούλιο αποτελείτο από τους: Ανδρέα Καρσερά (πρόεδρο), Παναγιώτη Κκολό (αντιπρόεδρο), Λώρη Κληρίδη (γραμματέα), Παύλο Βάσιλα (ταμία), Κώστα Σενέκκη, Αντώνη Διάκου, Κυριάκο Γ. Λίγγη. Το πρώτο διοικητικό συμβούλιο υπό την προεδρία του Κώστα Σενέκκη, αποτελούσαν οι: Παναγιώτης Κκολός (αντιπρόεδρος και έφορος ποδοσφαίρου), Κοσμάς Κωνσταντινίδης (γραμματέας), Παύλος Βάσιλας (ταμίας), Ανδρέας Μούζουρος (βοηθός ταμίας), Λάμπρος Λαμπράκης (βοηθός έφορος ποδοσφαίρου), Γιώργος Ζαλούμης (έφορος σταδίου), Γιώργος Βερεσιές (σύμβουλος) και Γιώργος Λεμέσιης (σύμβουλος).

Στις 22 Σεπτεμβρίου 1969 η γενική συνέλευση της ΚΟΠ ενέκρινε το αίτημα του Εθνικού, ο οποίος την περίοδο 1969-70 εντάχθηκε στο πρωτάθλημα Β’ Κατηγορίας. Χρώματα της ομάδας ήταν το μπλε και το άσπρο με έβλημα την Κύπρο στον ενιαίο ελληνικό χώρο, που ήταν ο πόθος κάθε Κύπριου. Μέχρι το 1983 η ομάδα αγωνιζόταν στη Β’ Κατηγορία ανελλιπώς και είχε πάντα μία δυνατή ομάδα που πρωταγωνιστούσε. Για πρώτη φορά ο Εθνικός Άχνας ανέβηκε στην Α’ Κατηγορία την περίοδο 1983-84.

Η πορεία του
Στην ιστορική πρώτη του παρουσία στο πρωτάθλημα Α’ Κατηγορίας ο Εθνικός Άχνας πήρε την 13η θέση και υποβιβάστηκε λόγω αναλογίας τερμάτων, αφού ισοβάθμησε με την 12η Αραδίππου. Σε 26 αγώνες πήρε 16 βαθμούς (το ίδιο και η Ομόνοια Αραδίππου), τρεις περισσότερους από τον τελευταίο Ερμή. Ο Εθνικός πέτυχε 6 νίκες, 4 ισοπαλίες και δέχθηκε 16 ήττες έχοντας συντελεστή τερμάτων 29-56. Την επόμενη περίοδο αγωνίστηκε στη Β’ Κατηγορία και παρέμεινε εκεί για τρεις περιόδους και επέστρεψε στην Α’ Κατηγορία την περίοδο 1987-88 με τρεις συνεχείς παρουσίες. Δυστυχώς τα πολλά προβλήματα (προσφυγιά, γηπεδικό, οικονομικό) έφεραν την ομάδα να πέφτει ξανά στη Β’ Κατηγορία, το 1990-91. Το 1992 ανήλθε στην Α’ Κατηγορία και έκτοτε έχει μία συνεχή αξιοπρεπή παρουσία στα μεγάλα σαλόνια, όπου κατάφερε να κερδίσει τον θαυμασμό και την εκτίμηση του φίλαθλου κοινού. Να θυμίσουμε τα αποτελέσματα που έφερε ο Εθνικός Άχνας στην πρώτη του παρουσία στην Α’ Κατηγορία το 1983-84.

ΑΕΛ: 0-0, 1-2
Αλκή: 2-1, 0-3
Ανόρθωση: 1-3, 2-0
ΑΠΟΕΛ: 2-1, 1-3
Απόλλων: 1-3, 0-2
Αραδίππου: 2-2, 1-1
Άρης: 2-2, 0-3
ΕΠΑ: 1-0, 2-5
Ερμής: 4-2, 0-1
Ομόνοια: 2-5, 1-6
Ένωση: 1-2, 1-3
ΠΟΛ: 0-2, 1-2
Σαλαμίνα: 1-0, 0-2

(Τα πρώτα αποτελέσματα είναι εντός και τα δεύτερα εκτός έδρας)

Παρόλο που υποβιβάστηκε ο Εθνικός εκείνη τη χρονιά, είναι αξιοσημείωτες οι νίκες που πέτυχε επί του ΑΠΟΕΛ και της Ανόρθωσης (εκτός).

Δυνατός παρά τα προβλήματα
Ο Εθνικός Άχνας κατέστη μία δυνατή ομάδα της επαρχίας που μέσα σε αντίξοες συνθήκες μετά την τουρκική εισβολή και την προσφυγιά του 1974, δεν λύγισε. Οι άνθρωποι του Εθνικού βρήκαν τη δύναμη και το κουράγιο να δημιουργήσουν μία πάρα πολύ καλή ομάδα μα αρκετές διακρίσεις στα πρωταθλήματά μας και στην Ευρώπη μέσω του Ιντερτότο. Είναι γι’ αυτούς τους λόγους που η κοινότητα της Άχνας αλλά και κάθε Αχνιώτης, όπου κι αν βρίσκεται, νιώθουν περηφάνια για τον Εθνικό, καθώς μία μικρή προσφυγική κοινότητα με λίγους ανθρώπους, έχει καταφέρει να κρατήσει ψηλά το όνομα του σωματείου.

Τα χρόνια της προσφυγιάς ήταν δύσκολα για όλους. Οι κάτοικοι της Άχνας βρέθηκαν στο Δασάκι, έχασαν τα πάντα, όμως το μεράκι των φίλων του Εθνικού τούς έφερε να δημιουργούν, λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, ξανά την κοινότητά τους και να ξαναφτιάχνουν το δικό τους γηπεδο. Δικό τους μεν, προσωρινό δε, αφού υπάρχει η πίστη ότι μία μέρα θα γυρίσουν σ’ αυτό που τους ανάγκασε ο Αττίλας να εγκαταλείψουν. Για δεύτερη φορά το στολίδι που άρχισαν να κτίζουν πέτρα-πέτρα, το κατέστρεψε η μανία της φύσης. Ούτε κι αυτό είναι αρκετό για να στερήσει το μεγάλο όνειρο που είχαν, να δημιουργήσουν το δικό τους γήπεδο, τη δική τους έδρα, δίνοντας την ευκαιρία σε κάθε νέο της κοινότητας, αλλά και των γύρω χωριών, να αθλούνται. Το όνειρο έγινε πραγματικότητα με τη δημιουργία ενός μοντέρνου γηπέδου και πριν από λίγα χρόνια και του ιδιόκτητου οικήματος του Εθνικού, δίπλα από το γήπεδο. Τα οποιαδήποτε προβλήματα δεν στέκονται εμπόδιο μπροστά στη θέληση και το πάθος των ανθρώπων του Εθνικού. Το ότι για 21 χρόνια ο Εθνικός έχει συνεχή παρουσία στην Α’ Κατηγορία θεωρείται μεγάλη επιτυχία. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως μία μικρή προσφυγική ομάδα κέρδισε τον θαυμασμό και τη συμπάθεια κάθε αγνού φιλάθλου. Μία ομάδα που έπαιξε και παίζει κατά περιόδους πολύ καλό ποδόσφαιρο και έχει καταφέρει στις πλείστες χρονιές, μέσα από αυτή την πορεία, να τερματίζει στις υψηλές θέσεις της βαθμολογίας.

Οι επιτυχίες
Ο Εθνικός είχε κατά περιόδους πολύ καλές παρουσίες στο πρωτάθλημα αλλά και το Κύπελλο. Αποκορύφωμα ήταν η παρουσία του στον τελικό του Κυπέλλου το 2001-2002 όπου έχασε 1-0 από την Ανόρθωση. Το οδοιπορικό του στην Ευρώπη, μέσω του Ιντερτότο, ξεκίνησε το 1998. Η τέταρτη συμμετοχή του, το 2006-2007, ήταν η κορυφαία αφού έδωσε 6 αγώνες στο Ιντερτότο και τέσσερις στο ΟΥΕΦΑ, φτάνοντας μιαν ανάσα από τους ομίλους. Ήταν η καλύτερη χρονιά αφού ο Εθνικός ένωσε όλο το φίλαθλο κοινό της Κύπρου και στα παιχνίδια του είχε φιλάθλους όλων των ομάδων. Ήταν η χρονιά που η ΕΑΚ ανακήρυξε τον Εθνικό Άχνας ομάδα της χρονιάς, ενώ πολλές φορές το προσφυγικό σωματείο πήρε το βραβείο ήθους, κάτι που προκαλούσε μεγάλη ικανοποίηση στους ανθρώπους αλλά και τους φιλάθλους του σωματείου.

Τα αποτελέσματα του Εθνικού στην αξέχαστη ευρωπαϊκή του πορεία ήταν:
1ος γύρος Ιντερτότο:
Εθνικός - Παρτιζάνι Αλβανίας 4-2
Κμέτετς (2), Στεπάνοβιτς, Ίπαβετς
Παρτιζάνι - Εθνικός 2-1
Στεπάνοβιτς

2ος γύρος Ιντερτότο:
Όσιγεκ Κροατίας - Εθνικός 2-2
Κμέτετς, Πογιατζής
Εθνικός - Όσιγεκ 0-0

3ος γύρος Ιντερτότο:
Μακάμπι Ισραήλ - Εθνικός 0-2
Λαρς, Κεμπάντζε
Εθνικός - Μακάμπι 2-3
Μπέλιτς, Πογιατζής

2ος προκρ. γύρος ΟΥΕΦΑ:
Ρούζελαρ Βελγίου - Εθνικός 2-1
Στεπάνοβιτς
Εθνικός - Ρούζελαρ 5-0
Πογιατζής (2), Στεπάνοβιτς (2), Μπέλιτς

1ος προκρ. γύρος ΟΥΕΦΑ
Εθνικός - Λανς Γαλλίας 0-0
Λανς - Εθνικός 3-1
Μπέλιτς
-   Προπονητής του Εθνικού ήταν ο Τόζα Σάμπουριτς και στην ομάδα έπαιζαν οι: Ατάμοβιτς, Πασιαλής, Κοτσώνης, Σιαήλης, Γκρίνγκιτς, Βίντλε, Μπλάνκο, Στεπάνοβιτς, Τζούρεφ, Πογιατζής, Ιορντάκε, Μπέλιτς, Κεμπάντζε, Κμέτετς, Π. Χαραλάμπους, Κκέζος, Κιρόφσκι, Γ. Εγκωμίτης, Σίμοφ, Ελ. Ηλία, Λαρς, Ίπαβετς, Δημοσθένους, Κ. Χάτζιαρος, Λοΐζου.

Προπονητές/παίκτες
Πολλοί είναι οι προπονητές που πέρασαν από τον Εθνικό. Πρώτα ήταν ο Παναγιώτης Πιερής και ο αδερφός του Κώστας Πειρής που ήταν και ποδοσφαιριστές της ομάδας. Θυμίζουμε ακόμα τους Λαμπή, Ντεπάρσκι, Κοστόφ, Νένοφ, Ίβκοφ, Ανδρέα Μουσκάλλη, Τ. Αντωνίου, Π. Ορφανίδη, Μ. Κωνσταντίνου, Στ. Παπαδόπουλο, Π. Γερμανό, Σπ. Χρυσοστόμου, Στ. Κκολό, Μούσιτς, Καστάνα, Βούκοτιτς, Βουτσέκοβιτς.

Η ομάδα ανέδειξε μεγάλα ταλέντα που έπαιξαν σε μεγάλες ομάδες όπως ήταν οι: Δ. Γιαλλούρης, Λ. Καρσεράς, Κ. Δαμιανού, Α. Σκάγιας, Γ. Εγκωμίτης, Ν. Σκάγιας, Μιχ. Θεοφίλου, Α. Ανδρέου, Σπ. Καστάνας, Μ. Πασιαλής, Κ. Ηλία, Π. Ηλία.
Στο Δασάκι, πάντως, αγωνίστηκαν και παίκτες άλλων ομάδων, κυρίως από την Ανόρθωση: Αναφέρουμε μερικούς: Γαβριήλ, Π. Θεοφάνους, Ραματάν, Ιορντάνοφ, Μάντης, Παμπόρης, Π. Αναστασίου, Καραγιάννης, Παπαγεωργίου. Από τους ξένους, αυτοί που ξεχώρισαν για την πολύχρονη και σημαντική προσφορά, είναι οι: Μπόρτζιε Τζούρεφ, Ντράγκοσλαβ Μούσιτς, Βασίλ Σίμοφ, Κένι Ντάιερ.