ΣΕ ΕΝΑ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ ΜΑΣ ΕΚΔΡΟΜΗ

Οδοιπορικό της «Σημερινής» σε ένα χωριό με ξεχωριστή ομορφιά, σημαντικά μνημεία, ενδιαφέροντα μουσεία, αλλά και πλούσια φυσική ομορφιά

Το πεντηκοστό χωριό από τη μέρα που εγκαινιάστηκε η στήλη οδοιπορικών στην κυπριακή ύπαιθρο «Ματιές στην Άγνωστη Κύπρο» επισκέφθηκε, αυτήν την εβδομάδα, η «Σημερινή» και για την επέτειο επιλέξαμε τη Φασούλα στην επαρχία Λεμεσού. Η Φασούλα βρίσκεται μόλις λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Λεμεσό και μπορείτε να πάρετε την έξοδο από τον κυκλικό κόμβο της Μέσα Γειτονιάς προς Φασούλα. Θα καταλάβετε ότι φτάσατε στο χωριό, όταν δείτε την πινακίδα που θα σας καλωσορίζει.

Στην είσοδο του χωριού θα δείτε το εκκλησάκι του Αγίου Ρηγίνου και αν ακολουθήσετε τις πινακίδες προς το Κοινοτικό Συμβούλιο, εκεί θα βρείτε αρκετό χώρο για να σταθμεύσετε. Δίπλα από το Κοινοτικό Συμβούλιο θα βρείτε επίσης τα καφενεία του χωριού, όπου μπορείτε να απολαύσετε το καφεδάκι σας πριν ξεκινήσετε την περιήγησή σας. Επιπλέον, εκεί βρίσκεται και η κεντρική πλατεία του χωριού, όπου γίνονται οι διάφορες εκδηλώσεις.

Δεν μπορείτε να μην προσέξετε τα διάφορα γλυπτά που βρίσκονται στην πλατεία και είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι είναι έργα του γνωστού γλύπτη Φίλιππου Γιαπάνη, ο οποίος έκτισε ένα πάρκο και εκθεσιακό χώρο για τα έργα του, και αυτό βρίσκεται στη Φασούλα. Επίσης, δίπλα από τα γραφεία του Κοινοτικού Συμβουλίου θα βρείτε δύο μουσεία, το Λαογραφικό και το Γεωργικό Μουσείο. Το φυσικό περιβάλλον του χωριού είναι πράγματι μοναδικό. Την άνοιξη, η καταπράσινη κοιλάδα με τις ανθισμένες αμυγδαλιές και τα σπαρτά δημιουργούν ένα καταπληκτικό θέαμα. Το χωριό έχει να προσφέρει αρκετά στους επισκέπτες του. Ο Τάφος του Αγίου Ρηγίνου και το παλιό εκκλησάκι του, η μεγάλη εκκλησία και το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας είναι κτίσματα με αξιόλογη αρχιτεκτονική.

Έτσι πήρε το όνομά του…

Το χωριό υπήρχε από τα μεσαιωνικά χρόνια και βρίσκεται σημειωμένο σε παλιούς χάρτες με το όνομα Fasula και Pasula. Ωστόσο, η περιοχή του χωριού ήταν κατοικημένη από τα αρχαία χρόνια. Μάλιστα υπήρχε στην κορφή με την ονομασία Κάστρος, στα νοτιοδυτικά του χωριού σε απόσταση 800 περίπου μέτρων, ναός αφιερωμένος στον Λαβράνιο Δία. Η κορφή αυτή είναι και σήμερα γνωστή με την ονομασία «Μούττη του Δκια» (Κορφή του Δία). Στην κορφή αυτή βρέθηκαν επιγραφές, χαραγμένες όλες σε βάσεις αγαλμάτων αφιερωμένες στον Λαβράνιο Δία. Οι επιγραφές αυτές είναι του 2ου μ.Χ. αιώνα, όταν δηλαδή ο Χριστιανισμός είχε ήδη κυριαρχήσει στην Κύπρο. Έτσι η περιοχή της Φασούλας φαίνεται ότι ήταν ένα από τα τελευταία προπύργια της ειδωλολατρίας.

Η ονομασία του χωριού δεν είναι βέβαιο από πού προήλθε. Υπάρχουν αρκετές εκδοχές για την ετυμολογία της ονομασίας της κοινότητας, αλλά επικρατέστερες είναι:

1. Το χωριό, όπως αναφέρει η παράδοση, πήρε το όνομά του από τον πρώτο οικιστή ο οποίος ονομαζόταν Φασουλάς και ήταν καλόγηρος.

2. Μερικοί θεωρούν ότι προήλθε από τα φασόλια, που υποθέτουν ότι εκαλλιεργούντο σε παλαιότερες εποχές στην περιοχή, πράγμα όμως που δεν είναι καθόλου βέβαιο.

3. Άλλη εκδοχή, που είναι και η πιο πιθανή, αναφέρει πως το χωριό πήρε το όνομά του από τη φράγκικη λέξη «Φασούλα» που σημαίνει δρεπάνι και είναι το γνωστό εργαλείο του θερισμού. Αν υποθέσουμε ότι στη περιοχή τα παλαιότερα χρόνια η σπορά και ο θερισμός ήταν η κύρια ασχολία των κατοίκων, τότε αυτή είναι και η πιο πιθανή εκδοχή για την ονομασία του χωριού.

Εκκλησίες του χωριού

Στη Φασούλα υπάρχουν δύο εκκλησίες και τρία ξωκκλήσια. Η εκκλησία της Γέννησης της Θεοτόκου βρίσκεται στην καρδιά του χωριού. Αποτελεί την κύρια εκκλησία της κοινότητας. Στο χωριό είναι γνωστή και ως εκκλησία της Παναγίας Χρυσελεούσης. Η ανέγερσή της άρχισε στις αρχές του 20ού αιώνα και ολοκληρώθηκε, σύμφωνα με επιγραφή της, στα 1920. Επιπλέον, στα νοτιοδυτικά του χωριού βρίσκεται ερειπωμένο το μικρό ξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Στο εσωτερικό του διαθέτει μονάχα το καντήλι του Αγίου, καθώς και μια εικόνα τοποθετημένη πάνω σε λίθο.

Στην είσοδο του χωριού, μ’ άλλα λόγια στο νότιο άκρο του, ορθώνεται το εκκλησάκι των Αγίων Ρηγίνου και Ορέστη. Το ξωκκλήσι, ανοικοδομήθηκε σχετικά πρόσφατα, πιο ειδικά περί τα τέλη του 20ού αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, οι Άγιοι Ρηγίνος και Ορέστης επισκέφθηκαν το νησί για να διδάξουν τον Χριστιανισμό. Οι ειδωλολάτρες κάτοικοι του νησιού συνέλαβαν τους Αγίους και αφού τους βασάνισαν τους αποκεφάλισαν. Οι χριστιανοί που παρακολούθησαν τον μαρτυρικό θάνατο των Αγίων περισυνέλεξαν κρυφά τα ιερά σκηνώματα και τα έθαψαν.

Ο τάφος του Αγίου Ρηγίνου βρίσκεται στη Φασούλα, δίπλα από το ξωκκλήσι των Αγίων Ρηγίνου και Ορέστη. Το σημείο ταφής του Αγίου ανευρέθηκε όταν ο Άγιος Ρηγίνος παρουσιάστηκε σ’ όραμα ενός παλαιότερου ιερέα του χωριού. Αξίζει να σημειωθεί πως ο τόπος που επέλεξαν οι προαναφερόμενοι χριστιανοί να θάψουν τον Άγιο, πιθανότατα αποτελούσε τάφο ενός άρχοντα. Αυτό συνάγεται από ζωγραφιές που διακρίνονται ακόμα και σήμερα πάνω στον τάφο, ανάμεσά τους μια παράσταση μ’ έναν κυνηγό του δάσους.

Μουσεία στη Φασούλα

Το Γεωργικό Μουσείο δεν θα μπορούσε να λείπει από την κοινότητα, αφού η βασική ασχολία των κατοίκων στο παρελθόν υπήρξε η γεωργία. Στο μουσείο αυτό μπορεί να βρει κανείς εργαλεία που χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους για τον θερισμό του σιταριού, το μάζεμα των ελιών και χαρουπιών, το όργωμα των χωραφιών κ.ο.κ. Επιπρόσθετα, υπάρχουν και κάποιες φωτογραφίες που απεικονίζουν τους κατοίκους να πραγματοποιούν αυτές τις ασχολίες.

Επίσης, απέναντι από το Γεωργικό Μουσείο υπάρχει και το Λαογραφικό Μουσείο, όπου μπορείτε να δείτε το εσωτερικό μέρος ενός παραδοσιακού σπιτιού με την κλίνη, τη φωτιά και τα διάφορα κουζινικά σκεύη, την ερμαρόλα και τα διάφορα παραδοσιακά ενδύματα και στολές.

Πάρκο Γλυπτικής Γιαπάνη

Δεν μπορείτε να επισκεφτείτε τη Φασούλα και να μην κάνετε τη βόλτα σας στο πανέμορφο και μοναδικό Πάρκο Γλυπτικής, του γνωστού γλύπτη Φίλιππου Γιαπάνη. Η γλυπτική, μια από τις εικαστικές τέχνες που έχει σκοπό την απόδοση πραγματικών ή φανταστικών παραστάσεων, με τη χρησιμοποίηση στερεού υλικού. Το αποτέλεσμα της γλυπτικής προβάλλεται στο χώρο σαν όγκος, δηλαδή και με τις τρεις διαστάσεις. Σύμφωνα με μια άποψη, η γλυπτική περιλαμβάνει και την απλή χάραξη εικόνων χωρίς όγκο, πάνω σε στερεή ύλη. Η γλυπτική είναι η τέχνη που αναπαριστάνει, πάνω σε στερεή ύλη, αντικείμενα ή παραστάσεις. Στις μέρες μας, ένας αυτοδίδακτος γλύπτης αναδεικνύεται προβάλλοντας τις ευαισθησίες του, τον ρομαντισμό του μα και τον ρεαλισμό του, μέσα από τα έργα του.

Ο γλύπτης Γιαπάνης μόλις έχει δημιουργήσει το δικό του εργαστήρι και εκθεσιακό χώρο. Στόχος και όνειρό του είναι να φιλοξενήσει ξένους γλύπτες από το εξωτερικό, δίδοντάς τους την ευκαιρία να δουλέψουν και να παραμείνουν όσο καιρό θέλουν, ανταλλάζοντας μαζί ιδέες για το αντικείμενό τους. Το εργαστήριό του διαθέτει έναν πολύ μεγάλο και άνετο κήπο, πλαισιωμένο με τα γλυπτά κατασκευάσματά του, λίμνη με ζωντανά ψαράκια, νερό που τρέχει από έναν πέτρινο τοίχο και ένα μικρό υπαίθριο θέατρο, με το όνομα «Μικρή Σαλαμίνα», όπου εκεί σχεδιάζει να οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις τέχνης, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών νυκτών με πανσέληνο.

Επίσης, μόλις ολοκληρώθηκε και ο εσωτερικός εκθεσιακός χώρος με διάφορα έργα του, όλα μοναδικά. Αξίζει να επισκεφτείτε το πάρκο και να γνωρίσετε τον ίδιο τον γλύπτη, για να σας ξεναγήσει και να σας ταξιδέψει στις σκέψεις του και τους προβληματισμούς του.

Εστιατόρια και διαμονή

Μια εκδρομή στη Φασούλα δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς καλό φαγητό, ένα καφεδάκι ζεστό ή μια φρέσκια λεμονάδα. Αυτά μπορείτε να τα βρείτε στα διάφορα καφενεία στο κέντρο του χωριού, τα οποία είναι ανοιχτά καθημερινά από το πρωί μέχρι και το απόγευμα. Εκεί θα συναντήσετε και τους κατοίκους του χωριού να παίζουν το τάβλι τους και να σχολιάζουν τα θέματα της ημέρας. Αν θέλετε να τσιμπήσετε και κάτι, μπορείτε να πάτε για μεσημεριανό ή και βραδινό σε μια από τις δύο ταβέρνες του χωριού.

Η ταβέρνα «Αρετή» είναι ανοιχτή καθημερινά, και σερβίρει κυπριακούς μεζέδες και φαγητά της ώρας. Στεγασμένη σ’ ένα παλιό αρχοντικό με αυλή για τους καλοκαιρινούς μήνες και τζάκι για τον χειμώνα, η ταβέρνα μπορεί να σας φιλοξενήσει στις αποδράσεις σας. Για επιδόρπιο σας προτείνουμε φρέσκια μηλόκρεμα φτιαγμένη από τον μάγειρα. Μια άλλη επιλογή για σνακ ή φαγητά της ώρας είναι το Κέντρο Νεότητας, το οποίο είναι ανοιχτό τα απογεύματα και τα βράδια, και σερβίρει ποτά και φαγητά με καλή παρέα.

Για εσάς που επιθυμείτε να διανυκτερεύσετε στο χωριό, υπάρχουν τα παραδοσιακά σπίτια προς ενοικίαση, τα «Avalon Traditional Houses». Μπορείτε να μείνετε στα παραδοσιακά σπίτια με την υπέροχη αυλή και με κοινή πισίνα. Επίσης σερβίρεται και παραδοσιακό πρόγευμα στην αυλή.