ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΔΙΚΑΙΩΣΕ ΖΕΥΓΑΡΙ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΩΝ

Η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου αναφέρει ότι σε πρώτη φάση η απόφαση από το Δικαστήριο της Ελλάδας είναι ξεχωριστή και πως δεν θα επηρεάσει την Κύπρο, καθώς πρόκειται για απόφαση άλλης χώρας. Όμως, όπως μας ανέφερε η ίδια πηγή, η απόφαση αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από δικηγόρους δανειοληπτών με παρόμοιας φύσης υποθέσεις. Ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης υπογράμμισε στη «Σ» πως η απόφαση θα επηρεάσει την Κύπρο μόνο σε περίπτωση που υιοθετηθεί και από ευρωπαϊκό δικαστήριο, στο οποίο θεωρεί δεδομένο πως θα προσφύγουν οι τράπεζες

Tον ασκό του Αιόλου και ισχυρό νομολογιακό προηγούμενο για περίπου 70.000 δανειολήπτες όχι μόνο της Ελλάδος αλλά και της Κύπρου, που είχαν λάβει στεγαστικά δάνεια την περίοδο 2006-2008 με ρήτρα αποπληρωμής σε ελβετικό φράγκο, αποτελεί η απόφαση 791/2017, που έλαβε πρόσφατα το Τριμελές Εφετείο του Πειραιά.

Σύμφωνα με όσα μεταδόθηκαν από ελλαδικά ΜΜΕ, η απόφαση δικαιώνει, σε δεύτερο βαθμό, ένα ζευγάρι δανειοληπτών, λογιστών στο επάγγελμα και υποχρεώνεται η τράπεζα από την οποία είχαν λάβει συγκεκριμένα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, να δεχτεί την εξόφληση των δανειακών τους υποχρεώσεων με την παλαιά ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου, που ίσχυε κατά την ημερομηνία εκταμίευσης των δανείων τους. Ο όρος της σύμβασης που προέβλεπε την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων δυνάμει της τρέχουσας ισοτιμίας, κρίθηκε τελεσίδικα άκυρος και καταχρηστικός λόγω της αδιαφάνειάς του.

Το ιστορικό της υπόθεσης

Συγκεκριμένα, το ζευγάρι των λογιστών, στις αρχές του 2015 και λόγω της μεγάλης διολίσθησης του ευρώ έναντι του ελβετικού νομίσματος, που είχε αντίκτυπο στο ύψος των δόσεών τους και στο κεφάλαιο των δανείων, προσέφυγαν στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιά, το οποίο με την υπ' αριθμ. 619/2016 απόφασή του, τους δικαίωσε, κρίνοντας ότι οι ενάγοντες δεν ενημερώθηκαν από τους υπαλλήλους της Τράπεζας για τον κίνδυνο στη μεταβολή της συναλλαγματικής ισοτιμίας, πράγμα απαραίτητο, διότι, καίτοι λογιστές, δεν είχαν ιδιαίτερες γνώσεις για τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, ούτε περιουσία ή εισοδήματα σε ελβετικό φράγκο.

Άμεσα εκτελεστέα απόφαση

Μιλώντας στη «Σ» ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Κώστας Μελάς ανέφερε πως πρόκειται για μια πολύ σημαντική απόφαση, καθώς είναι η πρώτη εφετειακή απόφαση σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Η απόφαση βασίστηκε σε κατευθυντήριες γραμμές που δόθηκαν από Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον Σεπτέμβριο του 2017 και είναι άμεσα εκτελεστέα. Η Τράπεζα στην ουσία μπορεί να ζητήσει την αναίρεσή της μόνο στον Άρειο Πάγο. Είναι σημαντικό πάντως το ότι πρόκειται στην ουσία για ζευγάρι λογιστών, κάτι το οποίο απορρίπτει το επιχείρημα των τραπεζών πως υπάρχουν πελάτες που όφειλαν να γνωρίζουν τους κινδύνους διαφοροποίησης του επιτοκίου», υπογράμμισε.

Ο κ. Μελάς εξέφρασε επίσης την άποψη ότι η απόφαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί πλέον και στα κυπριακά δικαστήρια, καθώς πρόκειται για απόφαση που πάρθηκε σε Δικαστήριο χώρας της Ε.Ε.

Η θέση της Κεντρικής Τράπεζας

Η «Σ» απευθύνθηκε και στην Κεντρική Τράπεζα και της ζήτησε να τοποθετηθεί στο κατά πόσον η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου του Πειραιά επηρεάζει και την Κύπρο. Μας τονίστηκε αρμοδίως πως κάθε περίπτωση για τα Δικαστήρια είναι ξεχωριστή και πως δεν θα επηρεάσει την Κύπρο, καθώς πρόκειται για απόφαση άλλης χώρας. Πρόσθεσαν, ωστόσο, πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από δικηγόρους δανειοληπτών με παρόμοιας φύσεως υποθέσεις.

Τα εθελοντικά σχέδια των κυπριακών τραπεζών

Σύμφωνα πάντως με πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχων της Κεντρικής, τρεις τράπεζες της Κύπρου έχουν συμφωνήσει εθελοντικά σχέδια για αντιμετώπιση του προβλήματος που αντιμετωπίζουν καταναλωτές, οι οποίοι δανείστηκαν σε ελβετικό φράγκο, σύμφωνα με τα οποία θα γίνονται διαγραφές δανείων, που κυμαίνονται από 10% μέχρι 40%, για μετατροπή σε ευρώ ή στερλίνα ή εξόφληση των δανείων. Το 60% των δανειοληπτών που έχουν συνάψει δάνεια σύμφωνα με την Κεντρική σε ελβετικό φράγκο παίρνουν το εισόδημά τους σε στερλίνες και έτσι δεν έχουν υποστεί ουσιαστική συναλλαγματική ζημιά.

Η μετατροπή

Πιο αναλυτικά, η μετατροπή του δανείου σε ευρώ ή στερλίνα προβλέπει στο εθελοντικό της σχέδιο διαγραφή κεφαλαίου 10%, συμφωνημένο νέο επιτόκιο Euribor έξι μηνών συν περιθώριο που θα συμφωνηθεί, επέκταση αποπληρωμής μέχρι 30 χρόνια ή μέχρι το 70ό έτος του δανειολήπτη για φυσικά πρόσωπα. Η μετατροπή γίνεται δωρεάν χωρίς επιπλέον χρέωση, και υπάρχει δυνατότητα να καταβάλλει μόνο τόκους για τους πρώτους 12 μήνες καθώς και δυνατότητα πρόωρης εξόφλησης χωρίς επιπρόσθετη χρέωση, πρόσθεσε.

Επίσης τράπεζες προσφέρουν εκπτώσεις από 20% μέχρι 40% επί του δανείου είτε για μετατροπή είτε για εξόφληση, και δεν επιβαρύνεται ο πελάτης με έξοδα. Ακόμη προσφέρεται μετατροπή από ελβετικό φράγκο σε ευρώ ή στερλίνα με μείωση μέχρι 25% της οφειλής, με τη συμφωνία που θα επιτευχθεί να εξαρτάται από την αξία της εξασφάλισης, αλλά και τη συμπεριφορά και οικονομική δυνατότητα του δανειολήπτη.

Ισχυρό προηγούμενο εάν και εφόσον

Από την πλευρά του ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης υπογράμμισε στη «Σ» πως η απόφαση θα επηρεάσει την Κύπρο μόνο σε περίπτωση που υιοθετηθεί και από ευρωπαϊκό δικαστήριο, στο οποίο θεωρεί δεδομένο πως θα προσφύγουν οι τράπεζες. «Εάν υιοθετηθεί και από ευρωπαϊκό δικαστήριο, τότε θα δημιουργήσει ισχυρό προηγούμενο», υπογράμμισε.

Από τις αρχές του 2008 η ισοτιμία ευρώ/ελβετικού φράγκου κατέγραψε μεγάλη μείωση σε βάρος του ευρώ, ενώ στη συνέχεια η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας απέσυρε το πλαφόν 1,2% στην ισοτιμία, με αποτέλεσμα όσοι Κύπριοι είχαν λάβει δάνεια σε ελβετικό φράγκο να εγκλωβιστούν και ενώ πλήρωναν κανονικά τις δόσεις, το κεφάλαιο παρέμενε ίδιο ή και πολλές φορές αυξανόταν.

Σημειώνεται ότι πολλοί δανειολήπτες, την περίοδο 2006-2008, προτίμησαν να λάβουν δάνεια από τραπεζικά ιδρύματα σε ελβετικό νόμισμα, απόρροια του επιτοκιακού οφέλους, ενώ το πλεονέκτημα αυτό είχε διαφημιστεί αρκετά και από τις σχετικές καμπάνιες των τραπεζικών ιδρυμάτων, με αποτέλεσμα τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο να προωθούνται μαζικά την περίοδο εκείνη.

Από τις αρχές του 2008 η ισοτιμία ευρώ/ελβετικού φράγκου κατέγραψε μεγάλη μείωση σε βάρος του ευρώ, ενώ στη συνέχεια η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας απέσυρε το πλαφόν 1,2% στην ισοτιμία, με αποτέλεσμα όσοι Έλληνες είχαν λάβει δάνεια σε ελβετικό φράγκο να εγκλωβιστούν και ενώ πλήρωναν κανονικά τις δόσεις, το κεφάλαιο παρέμενε ίδιο ή και πολλές φορές αυξανόταν.

Υπολογίζεται ότι στην Κύπρο 2.700 φυσικά και νομικά πρόσωπα σύναψαν δάνειο σε ελβετικό φράγκο ύψους €1,8 δις. Για τα δάνεια αυτά, τα οποία τυγχάνουν αναδιάρθρωσης, γίνεται εποπτεία από την Κεντρική Τράπεζα και ενημερώνεται και κάθε τρίμηνο και η Βουλή των Αντιπροσώπων.