Ανακοινώνονται σήμερα τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής. Εφόσον επιβεβαιωθούν τα θετικά σενάρια που είχαν δει το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες μέρες, τότε οι τράπεζες μας θα μπουν σε μια νέα εποχή, αφήνοντας πίσω τους φόβους περί βιωσιμότητας, κουρέματος και όλες τις σκιές, οι οποίες συνόδευαν μέχρι σήμερα το τραπεζικό μας σύστημα.
 
Συνολικά 130 τράπεζες έχουν υποβληθεί στα τεστ αντοχής σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενόψει της ανάληψης της άμεσης εποπτείας τους από την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα στις 4 Νοεμβρίου. Από την Κύπρο, έλαβαν μέρος τέσσερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική, Συνεργατισμός και RCB. Η άσκηση συνολικής αξιολόγησης αποτελείται από δύο μέρη: 1. Τον έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. 2. Την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.
Οι κυπριακές τράπεζες απάντησαν θετικά σε Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στο ερώτημα κατά πόσο αποδέχονται τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής.
 
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα των τραπεζών που τυγχάνουν αξιολόγησης έχουν ως ημερομηνία αναφοράς την 31η Δεκεμβρίου 2013. Ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα δεν περιλαμβάνουν τις ανακεφαλαιοποιήσεις που ήδη έγιναν μέσα στους πρώτους εννιά μήνες του 2014.
 
Την ίδια ώρα, την εκτίμηση ότι μετά το πέρας της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι εμπορικές τράπεζες θα αρχίσουν να δανειοδοτούν την πραγματική οικονομία, εξέφρασε η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, ο οποία επανέλαβε την αισιοδοξία της ότι τα αποτελέσματα των στρες τεστ θα είναι διαχειρίσιμα. «Προσδοκώ ότι, εάν τελικά διαχειριστούμε την κατάσταση μετά τα αποτελέσματα των στρες τεστ, αυτή η ρευστότητα που υπάρχει στην ΚΤΚ με κόστος για τις τράπεζες θα δοθεί στην πραγματική οικονομία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
 
Η σημερινή διαδικασία
Η διαδικασία αξιολόγησης των ευρωπαϊκών τραπεζών περιλαμβάνει την αξιολόγηση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών (Asset Quality Review - AQR) που διενεργήθηκε από εξωτερικούς ελεγκτικούς οίκους, υπό την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και τα τεστ αντοχής τα οποία διενεργούνται από την ΕΚΤ. Η ΕΑΤ αξιολογεί 123 τράπεζες, ενώ η ΕΚΤ 130 τράπεζες. Σημειώνεται ότι η RCB είναι μόνο στο δείγμα της ΕΚΤ. Η ημερομηνία αναφοράς πάνω στην οποία στηρίχθηκε το AQR είναι η 31η Δεκεμβρίου του 2013 και των stress test η τριετία 2014-2016 τόσο για το βασικό σενάριο όσο και για το ακραίο σενάριο.
 
Πριν τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων στις 13.00 ώρα Κύπρου, αναμενόταν να συνεδριάσει στις 10.00 ώρα Κύπρου το Εποπτικό Συμβούλιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού για να δώσει την έγκριση του στα τελικά αποτελέσματα, ενώ στις 11.00 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ εγκρίνει με τη σειρά του τα αποτελέσματα.
Θα ακολουθήσει, στις 13.30, δημοσιογραφική διάσκεψη της Προέδρου του Εποπτικού Συμβουλίου για τα αποτελέσματα των stress test και στις 15.00 της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. Από την ημέρα δημοσιοποίησης των αποτελεσμάτων, οι τράπεζες θα έχουν χρονική περίοδο 15 ημερών για να παραδώσουν το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης τους στην περίπτωση που τα stress test καταδείξουν ότι έχουν κεφαλαιακό έλλειμμα.
 
Όσες τράπεζες παρουσιάζουν κεφαλαιακό έλλειμμα με βάση το AQR και το βασικό σενάριο των stress test θα έχουν έξι μήνες για να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα κεφάλαια, ενώ όσες παρουσιάζουν κεφαλαιακό έλλειμμα με βάση το ακραίο σενάριο θα έχουν χρονική περίοδο έξι μηνών. Τα κύρια ιδία βασικά κεφάλαια των τραπεζών που συμμετέχουν στην άσκηση θα πρέπει να είναι τουλάχιστον στο 8%, με βάση το βασικό σενάριο των stress test, και τουλάχιστον στο 5,5% με βάση το ακραίο σενάριο.
 
Τα μέχρι στιγμής σενάρια
Μέχρι στιγμής, τα διάφορα σενάρια, τα οποία έχουν δει το φως της δημοσιότητας ούτε διαψεύδονται αλλά ούτε και επιβεβαιώνονται από κανένα αρμόδιο. Σύμφωνα πάντως με τα τελευταία σενάρια που είδαν το φως της δημοσιότητας, Τράπεζα Κύπρου και Συνεργατισμός παρουσιάζουν πλεόνασμα, ενώ η Ελληνική ενδεχομένως να παρουσιάσει ανάγκες της τάξης των €100 εκ. Ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η τράπεζα εντός της ημέρας θα ανακοινώσει αύξηση κεφαλαίου, η οποία θα καλύπτει το ποσό αυτό που θα χρειαστεί.
 
Εκτός οι ανακεφαλαιοποιήσεις
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα των τραπεζών που τυγχάνουν αξιολόγησης έχουν ως ημερομηνία αναφοράς την 31η Δεκεμβρίου 2013. Ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα δεν περιλαμβάνουν τις ανακεφαλαιοποιήσεις που ήδη έγιναν μέσα στους πρώτους εννιά μήνες του 2014. Συγκεκριμένα, τα ποσά των ανακεφαλαιοποιήσεων των κυπριακών τραπεζών μέσα στους πρώτους εννιά μήνες του 2014 έχουν ως εξής:
Τράπεζα Κύπρου: Ένα δις ευρώ το οποίο αφορά την πρόσφατη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.
 
Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα: Ενάμιση δις ευρώ το οποίο αφορά την κρατική κεφαλαιακή ενίσχυση που συμφωνήθηκε μέσω του προγράμματος προσαρμογής της κυπριακής οικονομίας και έχει παραχωρηθεί στην τράπεζα στις αρχές του 2014.
 
Ελληνική Τράπεζα: Εκατό εκ. ευρώ ποσό, το οποίο αφορά την μετατροπή Μετατρέψιμων Αξιογράφων Ενισχυμένου Κεφαλαίου σε Κεφάλαιο κοινών μετοχών που πραγματοποοιήθηκε σε διάφορες φάσεις κατά τους ρπώτους εννιά μήνες του 2014.
Να σημειωθεί ότι τα τεστ λαμβάνουν υπόψη τα κεφάλαια που έχουν αντληθεί και όχι τη ρευστότητα της τράπεζας τη συγκεκριμένη στιγμή.
 
Θέμα εκποιήσεων
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα σενάρια της άσκησης προβλέπουν μέγιστη χρονική περίοδο τεσσάρων ετών και τριών μηνών για εκποίηση ενός ενυπόθηκου στεγαστικού ακινήτου από κυπριακό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Τα τέσσερα έτη και τρεις μήνες, όπως δήλωσε αρμόδια πηγή, αφορούν τη μέγιστη χρονική περίοδο που επιτρέπει η άσκηση. Η περίοδος εκποίησης που τέθηκε από την ΕΚΤ για τις υπόλοιπες χώρες ανέρχεται κατά μέσο όρο στα τρία έτη. Στα εμπορικά δάνεια ο χρόνος εκποίησης ενός ακινήτου από ένα κυπριακό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα έχει καθοριστεί από την ΕΚΤ για τους σκοπούς της άσκησης στα τρία έτη. Επιπλέον, σύμφωνα με τις πληροφορίες, περιλαμβάνεται στην άσκηση απομείωση κατά 16,5% της αξίας των κυπριακών κρατικών ομολόγων.
Επίσης, οι μακροοικονομικές προβλέψεις που υιοθετήθηκαν για σκοπούς της άσκησης έχουν καταρτιστεί από την ΕΚΤ.
 
Τα επόμενα σχέδια των τραπεζών
Τι θα προκύψει ωστόσο μετά τα τεστ αντοχής και ποια είναι τα επόμενα σχέδια Κύπρου, Ελληνικής και Συνεργατισμού;
 
ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ
Σε αντίθεση με την Ελληνική και τον Συνεργατισμό, στην Τράπεζα Κύπρου κινούνται και σε ρυθμούς Γενικής Συνέλευσης. Στις 20 Νοεμβρίου, θα εκλεγεί το νέο της Διοικητικό Συμβούλιο με τη σκυτάλη να αναλαμβάνουν οι νέοι μεγαλομέτοχοί της. 
 
Κρίσιμιες αποφάσεις
To νέο συμβούλιο θα κληθεί να λάβει σημαντικότατες αποφάσεις όπως:
- Η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
- Η πώληση της Uniastrum.
- Η επαναφορά της μετοχής της τράπεζας στο χρηματιστήριο.   
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
Η Ελληνική Τράπεζα μετά την ανακοίνωσγη του αποτελέσματος των τεστ αντοχής την Κυριακή, θ' ανακοινώσει και το ποσό της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου, το οποίο θα καλυφθεί σε μεγάλο ποσοστό από τους υφιστάμενους μετόχους της και σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι πολλαπλάσιο του ποσού που αναμένεται να χρειαστεί όσον αφορά την ανακεφαλιοποίηση που θα δείξουν τα stress tests. Ταυτόχρνα με την ανακοίνωση, θα γνωστοποιείται και η δέσμευση συμμετοχής των μεγαλομετόχων στην αύξηση κεφαλαίου.
Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, στα πλαίσια της αύξησης κεφαλαίου, η Ελληνική Τράπεζα έχει επιλέξει για λόγους στρατηγικής να βγεί στις αγορές και να αναζητήσει ένα μικρό ποσοστό. Για το σκοπό αυτό, περί τα τέλη Νοεμβρίου, θα γίνουν παρουσιάσεις (road shows) σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη.
 
Στρατηγική τράπεζας
- Διεθέτει ρευστότητα για να παραχωρήσει νέα δάνεια.
- Στοχευμένα θα προβαίνει σε αγορά δανείων που αφορούν συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας (π.χ τουριστική βιομηχανία).
- Μπορεί να απορροφήσει τις εργασίες άλλων τραπεζών στην Κύπρο, εξού και οτιδήποτε είναι προς πώληση αξιολογείται.
Την ίδια ώρα, από την Ελληνική διαμηνύεται ότι οι εκποιήσεις κύριας κατοικίας δεν είναι προτεραιότητα για την τράπεζα.
- Τα στεγαστικά δάνεια αντιστοιχούν στο 17% του συνολικού δανειακού της χαρτοφυλακίου.
Δεν αφορούν όλα κύριες κατοικίες. 
- Ποσοστό 4% είναι ταξινομημένα ως μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
 
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΣ 
Στον Συνεργατισμό τονίζουν, πως όταν υπάρξει ανακεφαλαιοποίηση βάση του ακραίου σεναρίου των τέστ αντοχής, το οποίο υπολογίζει μή εξυπηρετούμενα δάνεια κοντά στο 70% τότε ο ισολογισμός αποκτά μεγάλες αντοχές.
Το γεγονός αυτό, όπως λέγουν, δίδει τη δυνατότητα χειρισμού των μή εξυπηρετούμενων δανείων σύμφωνα με τη στρατηγική τους.
- Με την πάροδο του χρόνου θα αποδόσει καρπούς η προσπάθεια της Διεύθυνσης Διαχείρισης Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων η οποία ανέλαβε δράση πρόσφατα.
- Στόχος είναι οι βιώσιμες αναδιαρθρώσεις με συνεργάσιμους δανειολήπτες.
- Δεν εισέρχεται ο Συνεργατισμός στο πεδίο εργασιών εμπορικής τράπεζας.
 
ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΚΤ
Ρευστότητα στην πραγματική
οικονομία μετά τα stress test 
Την εκτίμηση ότι μετά το πέρας της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι εμπορικές τράπεζες θα αρχίσουν να δανειοδοτούν την πραγματική οικονομία, εξέφρασε προ ημερών η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, η οποία επανέλαβε την αισιοδοξία της ότι τα αποτελέσματα των στρες τεστ θα είναι διαχειρίσιμα. Η κ. Γιωρκάτζη είπε πως οι τράπεζες δεν έχουν πρόβλημα ρευστότητας, αλλά αντίθετα ενόψει των στρες τεστ διατηρούν τα ρευστά διαθέσιμα τους στην ΚΤΚ πληρώνοντας μάλιστα τόκο λόγω των αποφάσεων της ΕΚΤ για επιβολή αρνητικών επιτοκίων για τις καταθέσεις τραπεζών σε Κεντρικές Τράπεζες. «Προσδοκώ ότι, εάν τελικά διαχειριστούμε την κατάσταση μετά τα αποτελέσματα των στρες τεστ, αυτή η ρευστότητα που υπάρχει στην ΚΤΚ με κόστος για τις τράπεζες θα δοθεί στην πραγματική οικονομία», ανέφερε. Χαρακτήρισε τα επικείμενα στρες τεστ ως τον ακρογωνιαίο λίθο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στον τραπεζικό τομέα και ως το «μεγαλύτερο πρόβλημα μετά το Κυπριακό». «Είμαι αισιόδοξη ότι τα αποτελέσματα θα είναι διαχειρίσιμα», τόνισε.
 
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε η κ. Γιωρκάτζη, από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 30 Ιουνίου του τρέχοντος έτους, έχουν αναδιαρθρωθεί συνολικά δάνεια ύψους €2,2 δις, που αντιστοιχούν στο 8,06% των συνολικών μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι αναδιαρθρώσεις αφορούν 9.328 δανειολήπτες για 11.961 λογαριασμούς. Η Διοικητής αναγνώρισε ότι υπήρχε κενό στη διαχείριση των δανείων, που επιδεινώθηκε λόγω της κρίσης. Σημείωσε ότι υπάρχει αριθμός δανειοληπτών που στρατηγικά δεν πληρώνουν και ενώ πιθανότατα να έχουν χρήματα σε άλλη τράπεζα ή στο εξωτερικό, θα μπορούσαν και δεν το πράττουν.
Είπε εξάλλου πως η ΚΤΚ ξεκίνησε ήδη τους επί τόπου ελέγχους για να αξιολογήσει την ικανότητα των τραπεζών για εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας για την αναδιάρθρωση δανείων.