
14.12.2015
Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου
Δεν ξέρω από που ν' αρχίσω και που να τελειώσω. Ειλικρινά...Πόσα συναισθήματα μπορούν άραγε να χωρέσουν σε μερικές λέξεις; Πόσες στιγμές να βρουν νόημα σε μερικές προτάσεις; Είναι από τις περιπτώσεις που η πένα φαντάζει αδύναμη. Αγωνιά και η ίδια μήπως αφήσει κάτι άγραφο. Κάτι ανείπωτο... Αν δεν ζεις κάτι λένε δεν μπορείς να καταλάβεις το μέγεθος του. Πόσο δίκαιο έχουν...
Το ταξίδι στη Λέσβο ήταν μια απόφαση ζωής για μένα, από το υστέρημα μου. Μια απόφαση που εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη εμπειρία που βίωσα ποτέ μου. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Όλα τα συναισθήματα μαζεμένα σε μια άτακτη εναλλαγή που μπορεί να τσακίζει ψυχές αλλά προσθέτει πολλά στο μέσα του κάθε ανθρώπου που τη βιώνει. Πόνος, λύπη, χαρά, ελπίδα, αγωνία, πείνα, κρύο και πάλι από την αρχή. Μου είχαν πει χαρακτηριστικά πολλοί δικοί μου άνθρωποι οι οποίοι με γνωρίζουν και με αγαπούν αληθινά "όχι να πας και να πάθεις κατάθλιψη".
Η πρώτη μέρα στο νησί του Αγίου Ραφαήλ ήταν ένα μεγάλο σοκ και είχα πει στιγμιαία ότι ίσως να έχουν δίκαιο... Είμαι και επιρρεπής και δεν ήθελε και πολύ να δέσει το πράμα. Με το που αφίχθηκα στο νησί είδα 50-60 πρόσφυγες να κοίτονται στην παραλία έξω από το αεροδρόμιο. Ξαφνικά όσα είδα στους τηλεοπτικούς δέκτες συνέβαιναν μπροστά στα μάτια μου. Με το καλημέρα... Σταμάτησα και ακούμπησα σ' ένα παρακείμενο δέντρο και απλά κοίταζα. Η θλίψη άρχισε να εισβάλλει σε κάθε κύτταρο μου και το πρώτο που μου ήρθε στο μυαλό ήταν ότι οι δικοί μου άνθρωποι είχαν αρχίσει ήδη να επιβεβαιώνονται. Οι επόμενες μέρες όμως τους διέψευσαν πανηγυρικα...Σε σημείο που δύο μέρες πριν την επιστροφή μου στην Κύπρο ένιωθα έναν κόμπο στο στομάχι. Για την επιστροφή στα υπερβολικά χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια, τον υπερκαταναλωτισμό και τις ψεύτικες συμπεριφορές. Ένα άγχος συνοδευόμενο από τύψεις συνειδήσεως.
Ένιωσα πλήρης στη Λέσβο. Σας το λέω με όλη τη δύναμη της ψυχής μου. Και δεν είναι σχήμα λόγου. Το εννοώ. Πλήρης μέσα μου. Όπως δεν ένιωσα ποτέ άλλοτε. Θέλω ν' αναφερθώ σε συγκεκριμένα περισταστικά και στιγμές μα δειλιάζω. Δε θέλω ν' αδικήσω κανένα συναίσθημα που βίωσα. Θα το κάνω επιγραμματικά. Θέλω να μοιραστώ μαζί σας το πότε λύγισα. Έχει για μένα και μόνο, μεγάλη αξία να σας το πω. Ξέρετε, είδα παιδια να κλαίνε από φόβο. Όμως ένας γέροντας ήταν αυτός που με λύγισε.
Έφτασε σε μια παραλία της Λέσβου στις 2 μετά τα μεσάνυχτα, επιβάτης σε μια λαστιχένια βάρκα μαζί με άλλες 60 ψυχές. Πρέπει να ήταν γύρω στα 75. Καθόταν ξυπόλυτος και αμίλητος δίπλα στη φωτιά που είχαν ανάψει οι εθελοντές. Του φόρεσαμε 4 ζευγάρια κάλτσες καθώς τα πόδια του είχαν μελανιάσει. Καμία αντίδραση... Καθόταν και κρατούσε ένα ποτήρι με ζεστό τσάι και το βλέμμα του ήταν απλανές και τα μάτια του βουρκωμένα. Ένα βλέμμα που προφανώς ταξίδευε νοερά στο σπίτι του, στη χώρα του, στους κόπους μιας ζωής και στους δικούς του ανθρώπους. Τον σήκωσα και τον πήρα σιγά σιγά στο λεωφορείο του UNHCR και πριν ανέβει το πρώτο σκαλοπάτι σταμάτησε και με κοίταξε. Εκείνο το βλέμμα δε θα το ξεχάσω ποτέ. Ακολούθως με βραχνή φωνή μου είπε: "thank you"... Και μετά χάθηκε. Δεν ξέρω γιατί αλλά θέλησα να μάθω πληροφορίες γι' αυτόν τον άνθρωπο. Ρώτησα αν συνταξίδευε με δικούς του ανθρώπους για να πάρω την απάντηση από έναν άλλον πρόσφυγα: "Mε κανέναν. Τους έχασε όλους...". Δεν άντεξα... Λύγισα. Σκέφτηκα ότι οι νεότεροι θα επιχειρήσουν και έχουν πλεόν την ελάχιστη βάση - αυτήν της ελευθερίας και της ασφάλειας - να κάνουν μια νέα αρχή γι΄αυτούς και τα παιδιά τους. "Αυτός ο άνθρωπος που πάει ρε διάολε μόνος του" είπα και ξέσπασα... Υπήρξαν και άλλες δύσκολες στιγμές με μικρά αγγελούδια να κλαίνε και να βλέπεις στο πρόσωπο τους τον φόβο της σκοτεινής θάλασσας, τις αναμνήσεις της γειτονιάς τους, των φίλων τους, των παιχνιδιών τους, του σχολείου τους. Όμως οι εθελοντές και οι διεθνείς οργανώσεις φρόντιζαν να μετατρέπουν όλα τα πιο πάνω σε χαμόγελα ελπίδας. Γιατί τα παιδιά είναι η προσωποποίηση της ελπίδας και του μέλλοντος. Το' χω το "άθλημα" με τα παιδιά όντας πατέρας. Έτσι γινόμουν και γω ξανά παιδί και τα βρίσκαμε με το παραπάνω.
Δε θέλω ν' αναφερθώ λοιπόν με λεπτομέρειες για όσα βίωσα γιατί ότι και να πω θα είναι λίγο. Επιγραμματικά μόνο...Δε θα ξεχάσω την κοπέλλα που έκλαιγε από τύψεις γιατί άφησε πίσω της μάνα και πατέρα. Όπως επίσης και τον Σύρο που με φίλησε γιατί κατεβάσαμε το παιδί του από τη βάρκα. Ούτε τον Νιγηριανό που μου είπε "δεν έχω περιουσία να σου δώσω παρά μόνο ένα μεγάλο ευχαριστώ". Ακόμη και τον Τζαμάλ...Εκείνο το σπουδαίο παιδί που ενώ πήγε μόλις δύο τάξεις στο σχολείο, μιλούσε τρεις γλώσσες. Συγκλονιστική η στιγμή που βρεθήκαμε στο "νεκροταφείο σωσιβίων" όπως και όταν είδα το στολισμένο δέντρο με παιχνίδια παιδιών που δεν έφτασαν ποτέ στον προορισμό τους. Και τόσα άλλα...
Κάποιες στιγμές και συναισθήματα θέλησα να τα μοιραστώ με όσους περισσότερους ανθρώπους μπορούσα μέσα από τους λογαριασμούς που διατηρώ στα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ένας από τους στόχους που έβαλα ως μάξιμουμ ήταν η ευαισθητοποίηση έστω και ενός από το σύνολο. Τον ξεπέρασα και με το παραπάνω. Αυτή είναι η πρακτική όλων των εθελοντών που φτάνουν στη Λέσβο. Όλων ανεξαιρέτως καθώς πέραν της ανιδιοτελούς προσφοράς τους θέλουν σαν σύγχρονοι "ευαγγελιστές" να οδηγήσουν και άλλους σε αυτό τον "Θεάρεστο δρόμο". Της βοήθειας αυτών που χωρίς να φταίνε έφυγαν σαν δέντρα ξεριζωμένα αφήνοντας σπίτια, δουλειές, συγγενείς, φίλους, νεκρούς, ζωές ολάκερες...Άνθρωποι που ρίσκαραν την ίδια τους τη ζωή και των παιδιών τους χωρίς να έχουν κάτι σίγουρο στο χέρι. Απλά και μόνο για να αγοράσουν ελπίδα ακόμη και όταν εις γνώσιν τους θυματοποιήθηκαν δεύτερη φορά στα χέρια αδίστακτων εμπόρων ψυχών. Κάποιοι δεν τα κατάφεραν. Βούλιαξαν μεσοπέλαγα, μαζί με την ελπίδα τους. Θυσία στη θάλασσα που όσο γαλήνια μπορεί να συμπεριφερθεί άλλο τόσο ξαφνικά μπορεί να πάρει στο βυθό της όνειρα και ψυχές αδικημένες αφήνοντας ένα αόριστο γιατί να περιπλανιέται στον αφρό της...
Ξέρετε οι παραλίες ξεβράζουν ακόμη πτώματα άσχετα αν κανείς δεν το λέει. Πτώματα δίχως ταυτότητα που μπορεί να μην τα ψάξει κανείς. Αλήθεια γιατί ο οποιοσδήποτε άνθρωπος "αξίζει" αυτό το τέλος;
Η μετάβαση στη Λέσβο για 10 μέρες με έκανε να αναθεωρήσω πάρα πολλά σε σχέση με το τι έχει αξία στις ανθρώπινες σχέσεις και κυρίως στο πόσο πρέπει να αφήνεις να σε επηρεάζουν μικρότητες της καθημερινότητας από ανθρώπους με αλλότρια κίνητρα. Ευτυχώς έμαθα να τους ξεχωρίζω. Άνθρωποι που αντί να επιχειρούν να γεμίζουν τα κενά τους, επιλέγουν να εξιδανικεύουν το τίποτα. Και ξέρετε τι ακολουθεί μετά. Οι ασύστολες κατηγορίες, οι υποκρισίες, οι λυκοφιλίες, η ανειλικρίνεια και η ματαιοδοξία. Μόλις δεν υπάρχει κάτι άλλο να σου πάρουν και τους καταλάβεις λένε ένα ξεκάρφωτο: "Άλλαξε...". Ωραίοι χαρακτήρες... Η ζωή είναι πολύ σύντομη για ν' αντέξει τόσες μικρότητες. Και η ζωή είναι στιγμές. Σε μια στιγμή γεννιέσαι και σε μια πεθαίνεις. Αν το κατανοήσουμε αυτό τότε όλοι μας θα γίνουμε καλύτεροι. Δεν έχω ανάγκη τα διαπιστευτήρια κανενός. Ο καθένας ξέρει ποιος είναι στο τέλος της μέρας. Με τα λάθη του και τις αλήθειες του. Ξέρω πως κάποιοι μίλησαν με ευκολία, έμμεσα ή άμεσα για "σόου" και άλλα τέτοια. Τα κίνητρα τους λειτουργούν στη βάση της ζηλοφθονίας. Ακόμη και του καλού. Μέσα τους το ξέρουν. Είναι οι λίγοι όμως. Εμένα η περιουσία μου προέρχεται από τους πολλούς που απευθύνθηκαν σε μένα άμεσα και όχι έμμεσα. Με μηνύματα που είχαν τα ομορφότερα λόγια που διάβασα ποτέ μου και με έκαναν να καταλάβω το πόσο άξιζε όλο αυτό. Αλλά και όσα πήρα από εκείνους που γνώρισα. Πρόσφυγες και εθελοντές. Από όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Εκείνο το "Thank You" ήταν τόσο αληθινό και προερχόταν από έναν άνθρωπο που δεν έχει στον ήλιο μοίρα. Το κρατώ ως φάρο ψυχής. Όλα τα πιο πάνω θα επιχειρήσουμε να σας τα μεταφέρουμε μέσα από ένα ντοκιμαντέρ που ετοιμάζουμε μαζί με τους Πάμπο Χαραλάμπους, Γιώργο Βασιλείου και το Sigmalive. H ιδέα γεννήθηκε ενώ ήμουν ήδη εθελοντικά στη Λέσβο. Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση και η μετάδοση μηνυμάτων ανθρωπιάς.
Θέλω να επανέλθω στα όσα σας είπα για τις νουθεσίες των δικών μου ανθρώπων πριν το ταξίδι. Την κατάθλιψη λοιπόν δεν την έπαθα στη Λέσβο. Αντίθετα..."Κινδυνεύω" να την πάθω στον τόπο μου. Για πολλούς και διάφορους λόγους. Δε θα την αφήσω όμως γιατί πλεόν έχω πολλά σημεία αναφοράς. Αληθινά και όχι ψεύτικα. Αποστάσεις λοιπόν από όσους θέλουν το κακό σου και ζηλοφθονούν το καλό σου. Αποστάσεις από όσους σε εκμεταλλέυτηκαν και μετά ξέχασαν. Αυτή είναι η συνταγή. Δε σημαίνει ότι δε θα πληγώνεσαι. Θα αντέχεις όμως και να προχωράς. Και να θυμάσαι. Ακόμη και αν αυτοί σου ζητήσουν βοήθεια να τους την δώσεις.
Στη Λέσβο θα επιστρέψω πολύ σύντομα. Όχι μόνος αλλά με αρκετούς ανθρώπους που ευαισθητοποιήθηκαν και απευθύνθηκαν σε μένα. Οργανωμένα, για να προσφέρουμε την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη βοήθεια. Σύντομα θα κοινοποιήσω λεπτομέρειες και όσοι πιστοί προσέλθετε. Θέλω για το τέλος να κάνω ιδιαίτερη μνεία για την Έλενα Μουστάκα. Μια Κύπρια η οποία με τη συνεργασία και άλλων εθελοντών σώζει ζωές από βέβαιο θάνατο. Μπράβο σου Έλενα.
Κλείνω με κάτι που μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Την ονομασία μιας εθελοντικής οργάνωσης:
"Ι ΑΜ ΥΟU"...
Τα ακίνητα της εβδομάδας
